Ervaar het eilandgevoel
op Tiengemeten
Op zoek naar de Moluk
Beeldende kunst in
Legermuseum
Nu nog genieten van film, muziek, theater en dans
UIT IN DE REGIO
Art Below Sealevel is een
kunstmanifestatie die deze
zomer zal plaatsvinden bij
het Unicef Werelderfgoed
van de molens in Kinder
dijk. Inde week van 31 juli
tot 7 augustus zullen veer
tien kunstenaars rondom de
molens zich tot een kunst
werk laten inspireren door
het landschap en dat vorm
geven met materialen uit het
landschap. De werken zullen
vervolgens tot eind oktober
in deze prachtige omgeving
te bezichtigen zijn.
Het molengebied heeft een uniek
karakter dat nog steeds vrijwel in
de oorspronkelijke staat verkeert.
Een plek waar maar liefst negen
tien windmolens dicht op elkaar
liggen in een landschap, gemaakt
om het waterpeil van het onder
zeeniveau liggende poldergebied
te kunnen beheersen. In 1738
werden de eerste acht molens van
de huidige reeks gebouwd om het
achterliggende land tegen over
stroming te behoeden. De molens
brachten de kracht van de wind
over op schepraderen die het wa
ter omhoog maalden naar twee
niveaus, een lage en een hoge
boezem. Zodat, bij laag water in
de rivier, het overtollige water via
sluizen op de rivier geloosd kon
worden. Nog steeds functioneert
dit gebied om de waterhuishou
ding te regelen, al hebben moder
ne gemalen de taak van de mo
lens overgenomen.
Prachtig podium
Het molengebied van de Kinder
dijk is één van de drukst bezoch
te Hollandse landelijke locaties.
Een plek waar letterlijk de hele
wereld komt. De bezoekersaan
tallen geven voldoende zekerheid
om een prachtig podium te bie
den voor kunst en kunstenaar.
Maar, het molengebied is ook een
plek die bij veel mensen bekend
maar nooit bezocht is. Door het
organiseren van dit symposium,
waarbij de speciale publieksge
richte evenementen niet zullen
ontbreken, wordt de aandacht op
de schoonheid van dit gebied
extra belicht.De kunstenaars be
ginnen met hun werk op een vast
gestelde datum en hebben de op
dracht op de openingsdag hun
project volledig afgerond te heb
ben. Daarna is de tentoonstelling
vrij toegankelijk. Op een openba
re plek is een expositie te zien
van schetsen, werktekeningen,
foto's etc. van de deelnemende
kunstenaars. Tevens wordt inge
gaan op de betekenis van het pol
dergebied en zijn bewoners en de
bijzondere waarde van dit molen
gebied. Ter gelegenheid van de
opening wordt een uitgebreide
catalogus uitgegeven met de ge
schiedenis van het gebied en an
dere relevante gegevens. Als start
van het evenement is de eerste
week van augustus 2004 geko
zen, het einde van de werkperio
de ligt in de tweede week van au
gustus 2004. Na de werkperiode
blijven de kunstwerken vrij toe
gankelijk voor het publiek.
Voor meer informatie over Art
Below Sealevel en de verschil
lende dagtochten, evenementen
en activiteiten zie ook www.art-
belowsealevel.nl.
"We gaan dit jaar nog lekker
even knallen in het Museum
park", aldus Joëlla Matena,
van organisator Loeder
Events. Het Zomerpodium
moet door de bouw van een
ondergrondse parkeergarage
na dit jaar voor zeker twee
edities naar een andere locatie
omzien. "Onze voorkeur gaat
uit naar het Lloyd Multiplein."
Maar nu nog even genieten
van film, muziek, theater en
dans in het park bij Boijmans.
Het Zomerpodium bestaat eigen
lijk uit drie aparte evenementen.
Allereerst op de zondagmidda
gen het Zomerpodium zelf. Deze
begint op 16 juli om 14.00 uur.
Dan zijn er muziek, cabaret en
allerlei activiteiten voor de kin
deren. Elke zondag begint met
Circus Rotjeknor.
De hele middag kunnen kinderen
oefenen voor acrobaat door te
(leren) lopen op een bal, fietsen
op een eenwieler, jongleren en
steltlopen. Matena: "Het leuke is,
dat het bedoeld is voor kinderen,
maar dat de ouders het net zo fan
tastisch vinden om mee te doen."
Een ander vast onderdeel is
Wereld vol verhalen, waarin Cyn
thia Telting op een 'gouden' stoel
verhalen voorleest aan de kleine
bezoekers. Na het luisteren kun
nen ze in open containers de
zand- of ballenbak induiken ter
wijl hun ouders genieten van de
optredens op het podium. De mu
ziek varieert van salsamuziek tot
hiphop en Antilliaanse urbanmu-
ziek. Circus Elleboog uit Amster
dam is te zien met ACT OUT:
een theatershow van jongeren uit
de Bijlmer met veel acrobatische
toeren en breakdance.
Tijdens New Arts Institute krijgt
jong talent een kans om op te tre
den. Uit Mozambique komt veel
zijdig muzikant Neco. Deze mul-
ti-instrumentalist leerde westerse
muziek kennen en kwam naar
Nederland om zich op het con
servatorium verder te bekwamen.
Hij speelt traditionele muziek
met invloeden van onder meer
jazz en soul. Matena: "Kortom,
een mengelmoes van alles wat je
maar kan mengen." Op de laatste
zondag, 29 augustus, komt het
Carribean Brassband Contest.
Swingende brassbands strijden
hierin om de prijs en de eer. Die
dag is ook de Kindercultuur-
markt, een soort R'Uit Markt
voor kinderen.
Op bankstel bij Pleinbios
De Skateswing is dit jaar ook op
zondagmiddag. Matena: "Je kunt
dan dansen op wielen. Het is ge
schikt voor iedereen die zich jong
voelt. De deejays houden er wel
rekening mee datje het tempo bij
kunt benen op je skates. De vaste
deejays Boogyfever en Rob'a'-
billy, en een nieuwe deejay draai
en veel hits uit de seventies en
eighties.
We hebben hier altijd een grote
schare vaste bezoekers. Het idee
komt uit New York, waar ze op
zondagmiddag in Central Park
met een radiootje lekker gaan
dansen in het zonnetje.De laatste
drie weken van het Zomerpodi
um, vanaf 10 augustus, begint de
Ben Jerry's Pleinbios. Dit jaar
mét bewaakte fietsenstalling.
Matena: "Dat was wel nodig
want er werden altijd ontzettend
veel fietsen gestolen." Zoals ge
woonlijk zal het weer een zoete
inval zijn. Wie een stoeltje wil
huren, moet dat vóór 21.00 uur
doen, anders zijn ze op. Maar er
is ook ruimte genoeg voor zelf
meegebrachte zit- en ligplaatsen.
"Soms zie je mensen op oude
bankstellen, of op bakfietsen.
Ook bouwen mensen tentjes van
dekzeil", vertelt Matena. Met het
weer van de laatste tijd zou dat
nog geen slecht idee zijn. De
sfeer is altijd bijzonder en heel
anders dan op een stoel in de bio
scoop. Iedereen mag hardop
commentaar leveren; luid lachen
bij gevoelige momenten is geen
uitzondering. Matena: "Je kunt
de film heel goed volgen, het ge
luid is hard genoeg. Dat hardop
meeleven met de beelden geeft
het festivalgevoel dat hoort bij de
Pleinbios." Qua films heeft de or
ganisatie beslag weten te leggen
op echte publiekstrekkers. Zo ko
men als hoofdfilms onder meer
voorbij: Pirates of the Carribean
met Johnny Depp, Shouf Shouf
Habibi, Mystic River met Sean
Penn, de horrorfilm Evil Dead en
de Nederlandse kaskraker Van
God Los. Matena: "Vorig jaar
was het erg druk, dus ik zou zeg
gen: 'kom op tijd', anders is er
geen plek meer."
Het programma van het Zo
merpodium is o.a. te verkrijgen
bij VVV. Ook staat de informa
tie op de website: www.zomer-
podium.nl.
DORDRECHT. Voor de
57e keer wordt op 31 juli in
de Hollandse Biesbosch
Dordrecht de dag van Mens
en Dier gehouden. Een groot
aantal paarden van verschil
lende rassen geven een de
monstratie tijdens de dag
van mens en dier op 31 juli.
"Doel van de dag is mensen meer
bekend te maken met het gebruik
van het dier", zo vult dierenarts
Geurt van den Brink aan. "Ze
bieden vertier en ook plezier.
Deelnemers laten zien wat ze
kunnen met het dier."
De dag heeft een show element
maar ook een educatief evene
ment. Elk jaar wordt een bijzon
der facet belicht. Dit jaar ligt de
nadruk op de roofvogelshow, al
dus de Dordtse dierenarts.
Groots showprogramma
De stichting Landbouwtentoon
stelling heeft een hele dag geor
ganiseerd met een groots show
programma. Zo'n 150 fjorden,
even zoveel Nederlandse trek
paarden, shetlanpony's en haflin-
gers worden gekeurd en mis
schien uitgeroepen tot mooiste
van Zuid Holland. Ook zijn er
demonstraties met jachthonden,
laten hulphonden zien waar ze
toe in staat zijn en reddingshon
den die onder andere worden in
gezet bij aardbevingen om men
sen op te sporen, laten zien wat
ze kunnen. Er is een demonstratie
schapen drijven met Bordercol
lies, er is een kippen- en konij
nententoonstelling en er is een
roofvogelshow met valken.
Er zijn kraampjes van de organi
saties die de demonstraties ge
ven, van het Wellantcollege en
ook op het gebied van natuur en
milieubewegingen. De toegang is
5 euro: kinderen tot 12 jaar gra
tis.
De locatie is goed te bereiken
met de waterbus. Die meert vlak
bij het evenemententerrein aan.
Ook met de bus lijn 5 kan men er
goed komen. .Met de auto wordt
het iets ingewikkelder omdat er
zo'n 9000 bezoekers verwacht
worden. Het kan zijn dat men dan
een eind naar het terrein moet
lopen.
Het complete programma:
10.45 uur Opening Showpro
gramma. 10.50 uur Vborronde en
kelspan Shetlandponies (le
groep) 11.00 uur Hackney's voor
de concourswagen, limiet klasse
11.10 uur Friesche paarden voor
de concourswagen, enkelspan li
mietklasse 11.20 uur Dog Frisbee
Showl 1.30 uur Voorronde enkel-
span Shetlandponies (2e
groep) 11.40 uur Hackney's voor
de concourswagen, open klas
se 11.50 uur Schapen drijven met
border collies, Eric Verstap
pend.05 uur Reddingshonden
brigade 12.20 uur Show met New
Forest ponies verzorgd door Stal
Sintels 12.35 uur Finale enkel-
span Shetlandponies, open kam
pioenschap Zuid-Holland 12.45
uur Hackney's voor de concours
wagen, damesnummerl2.55 uur
Show vierspannen Aart v.d.
Kamp en Freddy Knobben, le
deel 13.10 uur Show Arabische
danseressenl3.20 uur Roofvo
gelshow, Valkenier Bruil 13.35
uur Show met Shire paarden ver
zorgd door Robin Hood Stab
les 13.50 uur Demonstratie Ro
meinse strijdwagens onder lei
ding van Arie Bijkerl4.05 uur
Hackneys voor de concourswa
gen, tweespannen 14.15 uur Race
vierspannen Aart v.d. Kamp en
Freddy Knobben, 2e deel 14.25
uur Show verzorgd door het Ap-
paloosa stamboek 14.40 uur
Spectaculair stunteam, wild-west
show, Future Guysl4.55 uur Frie
sche paarden voor de concours
wagen, enkelspan open klas
se 15.05 uur Show verzorgd door
het Fjorden paarden stam-
boekl5.20 uur Federatie Paardrij
den Gehandicapten: men-demon-
stratie 15.30 uur Pas de deux,
dressuurdemonstratie 15.40 uur
Finale bestgaand rijpaard Haflin-
gersl5.50 uur Denderende show
Trekpaarden: Driespannen en
Romeinse strijdwagens 16.10 uur
Show Single Footers 16.20 uur
Afsluitende show schapendrijven
met border collies Eric Verstap
pen. 16.30 uur Einde van de 57e
dag: van Mens en Dier.
Ontdek onder leiding van de boswachter het groene eiland
Tiengemeten. De slikken, schorren, rivierbos en talrijke vo
gelsoorten vormen zondag 25 juli een prachtig decor voor
een wandeling. De afwisseling van boerenland en ruige na
tuur is kenmerkend voor dit eiland.
Tiengemeten is een eiland in het Haringvliet, in het zuiden van Zuid-
Holland. Deze voormalige zandplaat heeft door 200 jaar inpoldering
de huidige vorm gekregen. De buitendijkse slikken werden vóór de
afsluiting van het Haringvliet in 1970 gebruikt voor de teelt van sui
kerriet. Het eiland is sinds 1997 eigendom van Natuurmonumenten.
Aan de oostkant van Tiengemeten ligt het Oude Poldertje. Dit deel
kreeg in 1750 als eerste een dijk. Hier ligt ook de Griendweipolder,
een buitendijks weidevogelgebied waar onder meer tureluur, zomerta-
ling en watersnip broeden. Smienten, grauwe ganzen, brand- en kol-
ganzen overwinteren hier. Bij de watersnoodramp in 1953 werd Tien
gemeten volledig door de zee overspoeld. Na de ramp werd de bui
tenste ringdijk hersteld. Om voldoende zand te leveren, zijn alle
binnendijken tussen de oude poldertjes afgegraven. Op de ongeveer
275 hectare grote Blanke Slikken, de buitendijkse slikken ten zuid
westen van Tiengemeten, is de variatie aan planten en dieren momen
teel het grootst.
Op Tiengemeten wordt op één plaats de ringdijk verlaagd, enkele kre
ken worden uitgegraven. Zo krijgt het water op het eiland hetzelfde
peil als het Haringvliet. De voormalige akkers worden nat en vochtig
en veranderen in slikken, riet- en biezenvelden, natte graslanden, ruig
ten en ooibossen. In de toekomst kan er volop worden gewandeld op
het eiland: over de begaanbare dijk, met uitzicht over het Vuile Gat en
struinend door de ruigten langs de kreken.
Zondag 25 juli, 10.00 tot 12.00 uur. Vertrekpunt Tiengemeten, veer
pont te Nieuwendijk. Routebeschrijving: neem vanaf de A29, Rotter-
dam-Zierikzee, de afslag Numansdorp/Zuid-Beijerland, direct na de
afslag richting Zuid-Beijerland aanhouden en vervolgens de borden
richting Tiengemeten (veerdienst) volgen. Aanmelden bij VVV Oud-
Beijerland, tel: 0186-616000. Kosten bedragen voor leden 4 euro 2
euro voor de pont; niet-leden 7 euro 2 euro voor de pont; kinderen
t/m 12 jaar 2 euro 1 euro voor de pont.
TINTE - Een bijzonder volkje woont deze zomermaanden in Tinte
(nabij Brielle). Mölukken heten de vele vogelverschrikkers die in de
tuinen staan, op daken en tegen muren zitten en zelfs in bomen han
gen. Ze zijn met meer dan honderd wezens en zijn gemaakt door de
inwoners van Tinte. Die doen dat eens in de vijf jaar ter ere van het
Tintefeest, het gezellig wonen in Tinte en gewoon voor de lol. De her
komst van het woord Möluk is niet helemaal duidelijk. In elk geval is
het dialect voor vogelverschrikker. Wie eens kennis wil maken met de
mölukken doet er verstandig aan de fiets of auto te pakken en Tinte af
te speuren. Sommigen zijn duidelijk zichtbaar (zoals de soort van
Neptunes die zelfs boven het dak van de woning waarvoor hij staat
uitsteekt), anderen liggen, zitten of staan verdekt opgesteld. Fiets of
rijd dus niet te hard, want wie dat doet, mist de helft.
Het Legermuseum in Delft toont deze zomer kunstwerken
van twee hedendaagse kunstenaars, die elk op eigen wijze
leger en oorlog in hun werk verbeelden: de één esthetisch,
de ander politiek-maatschappelijk. De Portugese Isabel
Ferrand en de Frans/Ierse Malachi Farrell hebben beiden
hun sporen verdiend in de internationale kunstwereld.
Het Legermuseum brengt hen bij elkaar onder de naam
Moving. De tentoonstelling is nog te zien tot en met 26
september.
De in Ierland geboren en in Frankrijk wonende kunstenaar Malachi
Farrell staat bekend om zijn kinetische installaties van machinerie
ën en robotfiguren. Hij schept theaters van robots, machines, auto
matische poppen en alledaagse voorwerpen die in beweging wor
den gebracht door middel van elektronische apparatuur. Het Leger
museum toont deze zomer Farrells installatie Nothing domestic
(2003). Net als zijn eerdere werken draagt Nothing Domestic op
een ironische manier een politiek-maatschappelijke boodschap uit.
Het thema is de internationale wapenmarkt, waarmee Farrell ver
wijst naar de Amerikaanse fascinatie voor wapens en wapenhandel
en tegelijkertijd de normalisatie ervan hekelt. Farrell wordt beang
stigd door het idee dat wapengebruik en -handel als 'gewoon' wor
den beschouwd. Het 'verhuiselijkt', zoals hij in een interview liet
weten. Hij wijt dat aan de Amerikaanse mondiale machtspositie,
die hij op ironische wijze verbeeldt met een Arabische Coca-Cola
fles.
De installatie bestaat uit drie-eenvoudige marktkramen, waarop
speelgoedkopieën van diverse vuurwapens uitgestald zijn. Deze
kleurrijk aangeklede wapenmarkt verbeeldt de universele wapen-
business. De wapens bewegen, zodra je de markt betreedt, op ro
botachtige wijze. Overweldigende geluiden van muziek (onder
meer het Amerikaanse volkslied), tegen elkaar opbiedende markt
kooplui en schoten, voeren de sfeer en de spanning op. De idee
voor deze installatie ontwikkelde zich in de periode van hevige dis
cussies over het al dan niet militair binnenvallen van Irak door het
VS-leger. Farrells werk is echter niet alleen vernietigend in zijn kri
tiek: bij confrontatie met zijn installaties is het schrikken en lachen
tegelijk.
Legermuseum, Korte Geer 1, Delft, tel. (015-2 15 05 00). Zie ook
www.legermuseum.nl.
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 21 JULI 2004
30 -1449
Kunstmanifestatie rond
molens van Kinderdijk
Zomerpodium: zoete inval voor jong en oud
Foto: Dimitri Hakke
Lucia Pelgrim
Roofvogelshow tijdens Dag van Mens en Dier
FOTO: RINIE BOON.
