BUITEN!
Ontdek eens een eiland
Heerlijk wandelen
in vleermuizenland
VLEERMUISBUNKER
"Op het eiland Tiengemeten kun je perfect ontstressen. je
vindt er de drie W's: Weemoed, het ontstaan van het eiland,
Weelde, het kommoeras, met de vele broedende vogelsoor
ten en Wildernis, het 'wilde westen' van het eiland met de
volmaakt ongerepte natuur".
Henk Maijer, beheerder Natuurmonumenten
pagina 4
Tussen Wassenaar en Noordwijk ligt Hollands Duin.
Een uitgestrekt duingebied midden in de Randstad. Een
plek om heerlijk uit te waaien of rust te vinden na een
drukke dag. De duinen vervelen nooit! Beschutte bossen,
open vlakten en natte duinvalleien wisselen elkaar af. Op
sommige plaatsen mag het zand zelfs weer stuiven, 's Zo
mers kan de temperatuur in deze 'Hollandse woestijn'
flink oplopen. En... er wonen vleermuizen.
Vleermuizen zien er gemiddeld niet zo gelikt uit. Maar echt
eng zijn ze alleen voor de insecten waar ze achteraan jagen.
In de bunker bij de Wassenaarseslag - vanaf 1943 onderdeel
van de Duitse Atlantikwall - wonen 's winters een kleine 250
vleermuizen. Ze doen er de kracht op, om in de zomer te
kunnen jagen en nakomelingen voort te brengen. Hun win
terse lichaamstemperatuur van 5 graden Celsius bij een hart
slag van l per twee minuten, steekt schril af bij de veertig
graden en 600 hartslagen per minuut in de zomer. Boswach
ter Jan van den Burg heeft al heel wat vleermuizen gezien,
in en buiten de bunker. In het zomerseizoen geeft hij er ook
rondleidingen aan belangstellenden. "Er zijn dan geen vleer
muizen in de bunker, die zijn buiten. In de winter mogen ze
niet worden gestoord. Maar het blijft een interessant onder
werp, die bunker in combinatie met die prachtige beestjes.
In het gebied tussen Scheveningen en Katwijk zijn heel veel
meertjes en kanalen. Een ideale plek voor insecten en dus
voor watervleermuizen, de gewone grootoor, de baardvleer-
muis en zelfs de franjestaart."
Jan begeleidt geregeld groepen mensen door het gebied rond
de bunker, samen met een ploeg andere vrijwilligers. "Men
sen kunnen in juni, juli en augustus op de zaterdag een rond
leiding in de bunker krijgen, die ongeveer een uur duurt. We
starten vanaf de groene schaftwagen aan het eind van de
Wassenaarseslag, om 10.00, 12.00, 14.00 en 16.00 uur. Op
geven hoeft niet. Wel als men op andere dagen wil. Daar
voor is het telefoonnummer 071-3613809 in gebruik."
Het Rottemerengebied trekt
elke zomer weer tienduizen
den zonaanbidders, water
sporters en andere dagjes
mensen. Maar wist u dat het
gebied ook een naam heeft
op het gebied van kunst?
Door kunstenaarshanden
gemaakte sculpturen, maar
ook 'groene' kunst, ingebed
in de prachtige natuur. Ie
dereen vindt in de Rotteme
ren wel iets van zijn gading.
Debby Bos somt de kunstwer
ken moeiteloos op. Als mede
werkster van het Recreatie
schap Rottemeren kent ze elke
vierkante meter van het ge
bied. En ze kan die creatieve
uitingen in het natuurgebied
wel waarderen. "De kunstwer
ken zijn heel karakteristiek, ze
zijn niet meer weg te denken
uit de Rottemeren. Natuurlijk
blijft het een recreatiegebied
met heel speciale plekjes.
Maar die knipoog naar de
kunst maakt de Rottemeren
toch ook tot wat het als recre
atiegebied is: heel divers. Ik
denk dat dat wel een sterk punt
genoemd mag worden."
Ontdek zelf de Pilonen van
Lon Pennock, de fraaie Hortus
Conclusus van Berkman en
Janssens (zij maakten de fiet-
stunnel onder de A12 tot een
paradijselijke tuin), de Stille
Wateren van Annelies Dijks
man (een wybertjesvormige
waterpartij), de Spoortunnel
van Marcel Kronenburg, de
Kunstbruggen van Lilian
Roosenboom of de Trophy
1993 van Hans van Bentem.
Het zijn stuk voor stuk blik
vangers, langs het water, te
midden van prachtig plas- en
drasgebied vol vogels en in
secten en in het open veld.
"Je kunt de Rottemeren op
verschillende manieren bele
ven", zegt Debby Bos. "Na
tuurlijk komen er jaarlijks ont
zettend veel mensen puur voor
de waterrecreatie. Maar er is
ook een deel van het gebied
wat echt puur natuur is. Daar
gaan veel mensen heen die in
teresse hebben in de vogels en
planten in het gebied. En dat
zijn er heel wat, hoor. Je staat
iedere keer weer versteld van
wat hier allemaal rond vliegt
en groeit. In feite doen wij het
beheer van de Rottemeren
voor al die verschillende soor
ten bezoekers. Dat is heel in
tensief, want helaas is niet ie
dereen even netjes op het ge
bied. Maar in het algemeen
mogen we niet klagen. Per
soonlijk vind ik de combinatie
sport, kunst, cultuur en natuur
in de Rottemeren heel bijzon
der. Het hangt echt van je
stemming af voor welke rich
ting je op een bepaalde dag
kiest. Maar het is altijd weer
heerlijk om in het gebied rond
te wandelen of te fietsen. Even
uitwaaien, dat kan hier natuur
lijk prima."
Op de website www.recreatie-
gebied-rottemeren.nl kan de
bezoeker naar hartelust rond
kijken en kiezen wat voor hem
of haar aantrekkelijk is aan de
Rottemeren. Natuurlijk wor
den de kunstwerken op de site
uitgebreid beschreven. Mocht
u besluiten een 'rondje kunst'
te gaan maken, dan is een
voorbereidend bezoekje aan
de site zeker aan te bevelen.
recreëren in de regio 2007
9
Rottemeren
Hoge en Lage Bergse Bos, Zevenhuizerplas,
Bleiswijkse en Zevenhuizer Zoom
Dichtbij: Rotterdam, Bergschenhoek, Bleiswijk
en Zevenhuizen
Karakter: Actieve recreatie langs de oevers van
de Rotte
Meer info: www.recreatiegebied-rottemeren.nl
10
Reeuwijkse Plassen en Omgeving
Goudse Hout, Reeuwijkse Hout en het Gouwebos
Dichtbij: Gouda en Reeuwijk. Boskoop, Wad-
dinxveen
Karakter: Karakteristiek veenlandschap. para
dijs voor watersporters
Meer info: www.recreatiegebied-reeuwijkse-
plassen.nl, www.recreatiezuidholland.nl
Staelduinse Bos
Dichtbij: 's Gravenzande
Karakter: Gevarieerd oud bos
Meer info: www.zuidhollandslandschap.nl
Midden-Delfland
Ackerdijkse Bos, Broekpolder, Foppenpias,
Rietputten
Dichtbij: Rotterdam en Delft
Karakter: Karakteristieke recreatieve polder
Meer info: www.recreatiegebied-midden-delf-
land.nl, www.recreatiezuidholland.nl
staats bosbeheer
RONDLEIDINGEN ELKE ZATERDAG
OMi 10.00 - 12.00 -14.00 -16.00 UUR
INLICHTINGEN STAATSBOSBEHEER
Rottemeren: kunst
en natuur in balans
