A
LANGE
DAGEN
Historie van Schiedam
de Weekkrant
Nieuwe Stadsblad
ALTIJD ACTUEEL: DEWEEKKRANT.NL
SCHIEDAM - Over de han
del en wandel van de gewo
ne Schiedammer in de Mid
deleeuwen en later, is niet
veel bekend. In zijn boek
'Geschiedenis van Schie
dam' geeft G. van der Feijst
een aardig beeld van wat we
er wel van weten.
Piet er Jacobsz. Veenlant en
meester Servaes Pietersz. Fabri
leefden beide aan het einde van
de 15e eeuw, begin 16e eeuw.
Veenlant zou de welvarendste
inwoner van Schiedam zijn ge
weest want zijn naam stond bo
venaan een lijst van een stads-
lening. Hij was burgemeester,
tresorier (beheerde van de
geldmiddelen) en kerkmeester.
Uit het testament van zijn
vrouw blijkt dat er huizen, lan
derijen en obligaties in de nala
tenschap zaten. Ook zijn zoon
nam in stedelijke bestuur een
vooraanstaande plaats in.
De diverse stedelijke functies
rouleerden binnen de gesloten
gemeenschap van de elitaire
bovenlaag. Fabri was een gees
telijke en stichter van het Oude
Mannenhuis. Van Veenlant en
Fabri zijn portretten bewaarde
gebleven.
Laatstgenoemde bekleedde
geen openbare functies, wel de
zoon van zijn broer Cornelis.
Die was zowel burgemeester,
weesmeester, lid van de vroed
schap, tresorier, schepen en re-
Heksenplaag
Nadat de stad was overge
gaan tot de reformatie, volg
den er nog wel processen te
gen hekserij, maar geen
doodstraffen meer. Het laat
ste proces tegen vijf vrou
wen kwam voor de Hoge
Raad van Holland via een
door één van de vrouwen
aangespannen beroepspro
cedure. Ze kwamen vrij om
dat de rechters concludeer
den dat tovenarij en hekserij
niet bestaan. Nederland en
Schiedam voorop, was vrij
van de heksenplaag hoewel
het bijgelovige volk Schie
dam als een heksennest
bleef beschouwen: 'Haar
ooge spreekt Schiedams,
zijn uitgestraalde geest be-
toovert menschenvlees,
maar beesten aldermeest',
schreef Constantijn Huy-
gens honderd jaar later nog.
gent van het Oude Mannen
huis.
Een andere welvarende Schie
dammer was Oem Danielsz. Hij
was ook op diverse posten ac
tief. Naast zijn rederschap met
vissersschepen, handelde hij in
vlees en deed in obligaties. Niet
iedereen in die periode was het
eens met het verdelen van de
mooie baantjes. In 1481 werd
door de burgemeester bekend
gemaakt dat loting zou moeten
M
'Griete Dircken, Trijn Jansdr. en Marije Heijen werden voor het Scheidamse stadhuis levend ver
brand.' FOTO: WHM
uitwijzen wie zich als dienst
plichtige bij het leger van de
graaf zou gaan voegen om te
gen Utrecht te gaan knokken,
de 'heervaart'. Onder leiding
van ene Geryt Visch verzetten
een aantal mannen zich hierte
gen: 'Ghij heren, en sel mit één
roer niet trecken, ghij en selt
selven voir trecken!' Oftewel: ga
zelf maar! Ongetwijfeld zullen
zij er voor zijn bestraft.
Ook afwijkingen van de kerke
lijke gang van zaken werden
niet getolereerd. Een gebod uit
1535 geeft aan dat elke Schie
dammer verplicht was op ker
kelijke feest- en zondagen de
Mis bij te wonen op straffe van
een boete. In de periode
1556/1593 werd Schiedam be
rucht vanwege een groot aantal
heksenprocessen. Griete Dirc
ken, Trijn Jansdr. en Marije He
ijen werden voor het stadhuis
levend verbrand.
Begraven
Voor Anna Hondert Theu-
nen, één van de vijf aange
klaagde 'heksen', kwam het
vonnis van de Hoge Raad te
laat. Zij was reeds een na
tuurlijke dood gestorven
maar werd voor de zeker
heid begraven 'bij nacht op
het galgenveld'.
Kerkdiensten
In de Heilig Hartkerk (Gor
zen) is er zondag om 9.45 uur
een eucharistieviering met
zang door het Don Bosco-
koor, voorganger is pater J.
de Rooij. Om 11.00 uur is er
een Engelstalige eucharistie
viering.
Kerkdiensten Protestantse
Kerk Schiedam aanvang
10.00 uurMagnalia Deikerk
Ds. M. Russchen (welkom-
dienst). De Vaste Burg Ds.
G. Nagel, Delft Dorpskerk/
De ArkFederatiedienst van
af 10.00 uur in de Dorpskerk
- aansluitend naar De Ark
(info tel.4265939)Grote Kerk
en Bethelkapel gesloten.
In de St.Jan de Doper - Visi-
tatiekerk, Mgr.Nolenslaan
99, gaat Pastor Lidwien Me
ijer voor in de de dienst van
woord, gebed en communie.
Zaterdag 17.00 uur met mu
zikale begeleiding, zondag
10.30 uur met samenzang
o.l.v. Wm v.d. Steen.
Zondag zijn er in de Chris
telijke Gereformeerde Hoek-
steenkerk (hoek
Warande/BK-laan) kerk
diensten om 9.30 en 14.30
uur. 's Morgens is er een lees-
dienst en 's middags is de
voorganger ds. M. van der
Sluijs.
Zondag is er een dienst om
10.30 uur bij de Vrijzinnige
Geloofsgemeenschap, West-
vest 90-92, voorganger is
mw. J.L. Schepers.
In de Liduinabasiliek aan
de Singel 104 is zaterdag om
18 uur een Stille Heilige mis,
zondag om 10.15 uur Gezon
gen Hoogmis, predikatie
pastoor P.M. Vismans.
In de Jacobus en Martinu-
sparochie Kerkweg 53, is er
een zondagsviering om 9.45.
zomer
Pia de Jong
Ze hebben de tijd genomen, maar dat was de moeite waard. Het nieuwe
album 'Black Roses' staat vol met potentiële hits. De eerste daarvan, 'Li-
vin' In A World Without You'is inmiddels al op de radio te horen. Drie
jaar duurde het na het laatste album 'Hide From The Sun', voordat er een
nieuw album in de winkel kwam, maar nu is het album dan ook gelijk in
vijftig landen uitgekomen. Met een stenen roos op de cover die als een
kompas de richting aangeeft, waar The Rasmus de luisteraar heen voert.
Zanger/pianist Ben Folds nam zijn nieuwe cd Way To Normal op in zijn
eigen studio in Nashville, met bassist Jared Reynolds en drummer Sam
Smith, en met producer Dennis Herring, die eerder met onder andere El-
vis Costello werkte. Tijd om de ellende van de echtscheiding achter zich te
laten en het normale leven op te pakken.
Op de cd worden op het eerste gehoor aangename liedjes gecombineerd
met wat je soms een beetje gek zou kunnen noemen.
Natuurlijk is 2008 nog niet voor
bij, maar het moet wel heel raar
lopen als met het verschijnen
van Lange dagen niet het beste
Nederlandstalige debuut van
het jaar op de markt is geko
men. Pia de Jong schets haar
scherp wat er gebeurt tussen de
gezinsleden tijdens een vakan
tie naar het barre Lapland. De
veertienjarige Eva zelf was liever
met haar vriendin meegegaan
naar Frankrijk, haar broer Ste
ven had nog veel minder zin en
haar moeder doet er veelal het
zwijgen toe. De drang van haar
vader is echter niet te stoppen.
Veel meer dan een verslag van
een vakantie is Lange dagen een
verslag van wat er met de on
derlinge verhoudingen in een
gezin gebeurt. Zeker als ook sur
vivalkampioen Axel wordt ge
vraagd mee te gaan om de tocht
tot en succes te maken.
Pia de Jong, Lange dagen, Pro
metheus, 17,95 euro.
Het eerste wat bij een willekeu
rige literatuurles onder de aan
dacht wordt gebracht, is dat bij
een roman de ik-figuur niet met
de schrijver mag worden ver
ward. Bij In het huis van de dich
ter is dat wel een heel zware op
gave. Weliswaar staat er 'roman'
op het titelblad maar Jan Brok
ken schrijft toch echt het ver
haal van zijn eigen vriendschap
met de veel te jong overleden
pianist Youri Egorov.
Het medium roman gaf Brok
ken de vrijheid zijn fantasie te
gebruiken maar omdat wél de
echte naam van de pianist is ge
bruikt, werd die vrijheid wel be
perkt. Wat blijft is een prachtig
portret van een soms zoekende
maar briljante kunstenaar, die
door zijn manier van leven zijn
ondergang tegemoet spurtte.
Een monument op papier voor
een musicus en een periode.
Jan Brokken, In het huis van de
dichter, Atlas, 19 euro.
Bij broeikasgassen denkt ieder
een direct aan kooldioxide. In
Her experiment staat echter een
veel zeldzamer maar ook veel
schadelijker broeikasgas cen
traal. Fluormethaan is nauwe
lijks meetbaar maar is wel zes
duizend keer zo schadelijk. In
Het experiment is de uitstoot er
van al aan banden gelegd in het
kader van het Kyoto-verdrag,
waar dat in het 'echte leven' nog
niet het geval is. Gezien het feit
dat het schadelijke gas vooral
vrijkomt bij de productie van
aluminium, heeft Lennart Ram
berg zich niet eens zo in hoeven
spannen om een groot indus
trieel belang in zijn boek te ver
werken. Daarmee is het nog
geen spannende thriller en aan
vankelijk is het ook wachten op
die spanning. Gelukkig wordt
dat wachten in het tweede deel
goedgemaakt.
Lennart Ramberg, Het experi
ment, A.W. Bmna, 19,95 euro.
Emotie. Daar gaat het om bij de liedjes van de Noorse zangeres Maria
Mena. En het zijn vooral haar eigen emoties, die zij verwerkt op haar
nieuwe cd. Dat loopt uiteen van de scheiding van haar ouders tot haar ei
gen eetstoornissen en de depressie die zij doormaakte. Haar breekbare
stem is herkenbaar en maakt dat ze soms jonger klinkt dan ze in feite is.
Met dat jonge stemmetje probeert zij op Cause and Effect haar kinderja
ren nu achter zich te laten.
Het grotendeels door Robin Thicke zelf geproduceerde nieuwe album 'So
mething Else' is niet zoveel anders dan waar hij met zijn grote hit van vorig
jaar 'Lost Without You' gebleven was. Als blanke artiest blijft hij de wegen
volgen die vooral zwarte R&B en soulartiesten voor hem zijn gegaan.
Hoewel niet door iedereen als zodanig gewaardeerd, heeft Thicke er wel
voor gezorgd dat het begrip soulartiest een veel bredere invulling heeft ge
kregen.
Betoverend, spannend, beklemmend, meeslepend. Het kan allemaal wor
den gebruikt om de muziek van Mercury Rev te typeren. Maar eigenlijk
valt het niet mee om deze bijna twintig jaar bestaande groep rond zanger
Jonathan Donahue ergens bij in te delen. En dat geldt even goed voor de
nieuwe cd Snowflake Midnight. Wel wordt de luisteraar regelmatig gepakt
door de negen nummers op de nieuwe cd. En voor wie er niet genoeg van
krijgt is er goed nieuws. Bij het verschijnen van de cd wordt via de eigen
website een gratis tweede album via de eigen website beschikbaar gesteld.
Woensdag 1 oktober 2008 - Pagina 41
Het 'gewone leven'
DOOR FRANS ASSENBERG
M
Boek
nmsoN
CD
