jt
WONEN IN ROTTERDAM
OVlENPO^
Wanneer een pand de status krijgt
van 'gemeentelijk monument'
heeft- dat voor- en nadelen. Het
grootste voordeel is dat een pand met, voor
een bepaalde bouwperiode, karakteristieke
architectuur voor de toekomst behouden
blijft. De restauratievoorschriften zijn
op detailniveau zó precies, dat herstel of
aanpassing meestal een zeer kostbare
zaak wordt. Toch laat Woonstad Rotterdam
een pand aan de IJsclubdwarsstraat in
Kralingen geheel restaureren en worden
er achter de imposante voorgevel acht
bijzondere appartementen gerealiseerd
voor de verhuur. Projectleider Jarjan
Fisher was betrokken bij de restauratie,
die in nauwe samenwerking met Stichting
Monumentenzorg, werd gerealiseerd door
Aannemingsbedrijf Pullen.
«wie JF* '1?
Uniek Wonen
in Kralingen
r'-
AUTHENTIEKE UITSTRALING
VERGT CREATIVITEIT
"Een restauratie is altijd een
lastige klus. De eisen van
het.bouwbesluit zijn strikt en
staan vaak op gespannen
voet met de oude situatie,
waar Monumentenzorg erg
aan hecht. Het vereist veel
creativiteit en vindingrijk
heid om tot een goede oplos
sing te komen tussen beide
eisen." Jarjan Fisher geeft
een rondleiding op het
moment dat het pand nog in
de steigers staat. "Nog drie
dagen en dan is de buiten
gevel geheel opgeknapt. Het
dak is volledig vernieuwd,
dakkapellen, goten, kozijnen
en deuren, voegwerk en balkon
hekken, alles is volgens de
voorschriften van Monumenten
zorg gerestaureerd. Niets is
daarbij vanzelfsprekend. Hoe
kom je bijvoorbeeld aan
nieuwe dakpannen met gelijk
profiel? Gelukkig, zijn er
speciale series die juist voor
restauratieprojecten als deze
nog worden geproduceerd."
Jarjan wijst op de details,
"want daar draait het om bij
een monument. Daarom koos
men voor de oorspronkelijke
materialen, die de karakte
ristiek van het pand in ere
laten, maar dan wel met
eigentijdse oplossingen. En
dat zijn meestal niet de
goedkoopste oplossingen",
geeft Jarjan aan.
"Zo moesten er weer houten
kozijnen in de voorgevel.
Omdat geen een raam exact
gelijk is, werden de raampro
fielen ter plekke passend en
sluitend gemaakt. Ook in de
halfronde erkers en in de
ronde ramen op de zolder
verdieping zijn houten kozij
nen geplaatst.
"Daar waar het nog beschik
baar was, zijn de oude glas-
in-lood ramen teruggeplaatst,
maar in de voorgevel mocht
voor het overige alleen enkel
glas worden geplaatst. Ook
moesten van monumenten
zorg de ramen op 'ouderwet
se' wijze worden geplaatst.
Dus met stopverf en vanaf
de buitenkant. Dat komt de
authentieke uitstraling ten
goede." Hoe zit dat dan met
het energielabel? "Dat is op
monumenten niet van toe
passing. Maar, het geplaats
te enkel glas is wel van deze
tijd. Het is speciaal, gelaagd
glas met toch ook een isola-
tiewaarde. En, het scheelt
dat aan de achterzijde wel
dubbel glas kon worden
geplaatst!" Daarvoor zijn de
richtlijnen van Monumenten-
zorg minder strikt.
"Soms werd ter plekke een
oplossing bedacht. Zo ook
met het plaatsen van de
nieuwe ventilatiekappen en
de rookgaskanalen. En, hoe
voer je bijvoorbeeld het
regenwater op effectieve
wijze af, zonder extra afvoer
pijpen aan de buitenzijde te
mogen aanbrengen? De
oplossing: je brengt binnen-
langs een afvoer aan met
een forse diameter, zodat bij
extreme regenval de -afvoer
gegarandeerd is. Maar dan
ben je er nog niet. Koud
regenwater via een buis in
een verwarmde ruimte kan
zorgen voor condens op de
afvoer. Dus inpakken die
handel. Dan ben je gelijk ook
het afwateringsgeluid kwijt.
Die constructie verdwijnt
vervolgens binnen achter een
voorzetwand. De bewoner
ziet er niets van en kan er
van op aan er ook nooit iets
van te merken." En dit alles
kon natuurlijk pas worden
uitgevoerd na instemming
van Monumentenzorg.
EIGENTIJDSE LUXE
EN COMFORT
In het gerestaureerde pand
in Kralingen worden acht
unieke appartementen gere
aliseerd, elk over twee
verdiepingen. De begane
grond - de oorspronkelijke
bedrijfsruimte - wordt daar
bij betrokken. Wonen en
eten op de ene verdieping en
via je eigen binnentrap sla
pen en badderen op de an
dere etage. Elk appartement
is verschillend, sommige
De originele, sierlijke gietijzeren balkonhekjes zijn
gestraald, gerepareerd, geverfd en opnieuw
gemonteerd. De naar binnen openslaande deuren
erachter blijven, maar het balkonnetje zal niet
toegankelijk zijn.
De dakbedekking van de halfrond lopende erkers
zien er uit als schubben. Prachtig, maai heel
bewerkelijk - en dus kostbaar - om deze uit lood te
snijden en te bevestigen.
Glas m lood is nog maar spaarzaam terug te vinden.
Waar het originele nog aanwezig en compleet was, is
het teruggeplaatst. Wel is geprobeerd de eenheid te
bewaren in het aanzicht.
"Er is bij de bouw gebruik gemaakt van natuursteen
voor decoraties. Niet overal, want op enkele
plaatsen blijkt het metselwerk te zijn met een
stuclaag met de structuur en kleur van zandsteen.
Tijdens de bouw in 1882 werd er dus ook wel eens
voor goedkopere oplossingen gekozen.
