.0
ai(Lxasv
DOOD, GEWOON...
Van wieg tot graf
de Weekkrant
Nieuwe Stadsblad
ALTIJD ACTUEEL: DEWEEKKRANT.NL
Woenst
Diane Wind
Dood, gewoon... In deze
reeks interviews die eens per
maand in deze krant ver
schijnt, krijgen markante
Schiedammers indringende
vragen voorgelegd door Helen
Teunissen, directeur van Ma-
trice Uitvaartbegeleiding. Een
interview over de dood, over
de uitvaart en daarmee een
gesprek over het leven.
In dit interview spreekt zij met
Diana Wind, directeur van het
Stedelijk Museum Schiedam.
We ontmoeten elkaar in het res
taurant van het Stedelijk Muse
um Schiedam. Wmd: "Ik vind
dit een gezellige plek, een pretti
ge omgeving zo in het hart van
het museum. Dit is ook de sfeer
die ik in het museum wil bren
gen: warm en gastvrij. De men
sen mogen zich welkom voelen.
Voor veel mensen is het een ho
ge drempel om naar een muse
um te gaan, die drempel wil ik
weghalen."
Wind vond de brief mét daarin
het verzoek om dit interview
onverwacht. "Ik vond Jiet een
heel interessante vraag. Nor
maal ben ik vlot met antwoor
den, maar nu heb ik het eerst
even laten rusten: hoe moet ik
het aanpakken. Ik heb besloten
mij maar te laten verrassen."
Arbeidersgezin
"Mijn vader had voor elektri
cien geleerd, mijn moeder was
naaister, beiden Amsterdam
mers. Ik ben in 1957 in Canada
geboren, mijn ouders waren in
de jaren vijftig geëmigreerd.
Vandaar dat je mijn naam op
z'n Engels uitspreekt, ik ben
vernoemd naar het liedje Diana
van Paul Anka. In 1960 zijn we
teruggegaan naar Amsterdam.
Ik heb een oudere halfzus, wij
hebben samen een heel eigen
gevoel voor humor. Andere
mensen begrijpen die niet zo
snel. Het bindt ons heel erg, dat
Helen Teunissen
FOTO: SJAAK VAN BEEK
komt ook omdat we een soort
verbond hadden tegen mijn ou
ders. Het is jammer te moeten
constateren dat die geen goede
relatie met elkaar hadden. Ze
waren erg op zichzelf gericht en
er was daardoor weinig plek
voor ons. Daar hebben we alle
bei veel last van gehad. Ik heb
geluk gehad dat ik onderweg de
juiste mensen ben tegengeko
men. We verhuisden van Am
sterdam naar Nieuw-Vennep.
Ik was een straatmeid die kon
vloeken en vechten als de beste.
Het hoofd van de lagere school
nam meteen de zorg voor mij
op zich, hij was heel vertrouwd.
Ook had ik veel aan het gezin
waarin mijn jeugdvriendin
woonde en op de middelbare
school werd ik in de gaten ge
houden door de conrector. Dat
is toch bijzonder: er was altijd
iemand die op mij lette en die
voor mij zorgde."
Afscheid bij leven
"Mijn ouders zijn beiden over
leden. In feite heb ik bij leven al
afscheid genomen van hen, ik
had ze ook een paar jaar niet ge
zien. Ze waren al uit mijn leven,
ze waren er geen onderdeel
meer van. Toen mijn vader erg
ziek bleek te zijn ben ik toch
weer langs gegaan. Moeilijk,
want ik had eigenlijk geen be
hoefte aan contact. Het was
voor hem immens moeilijk te
zeggen dat hij van mij hield. Wel
kon hij, op mijn vraag, beloven
'nooit meer gemeen tegen mij
te zijn'. Het is heel belangrijk
voor mij geweest dat ik die vraag
heb kunnen stellen en dat ik
mijn grens heb kunnen aange
ven. Voor mij is de dood van
mijn vader het begin van het
echte leven voor hem. Ik denk
dat hij nu gelukkig is."
Poppenkast
"Mijn moeder overleed drie jaar
geleden. Zij heeft de keus ge
maakt dat ze mijn zus en mij
niet meer wilde zien, dat heeft
zo'n 2,5 jaar geduurd. Dat zorg
de voor onbegrip bij de mensen
om haar heen, er wordt van je
verwacht dat je voor je ouders
zorgt. Ik denk dat kinderen in
sommige gevallen teveel pikken
van ouders. Bij het maken van
de tekst voor de rouwkaart was
het heel lastig: wat moesten we
schrijven?! Het zorgde zelfs voor
de nodige humor. Er waren een
paar mensen bij haar uitvaart,
we hebben niet gesproken, dat
vonden we teveel poppenkast.
Het is al met al heel vervelend
geweest. Pas bij het leeghalen
van haar huis vroegen de men
sen om haar heen naar onze
kant van het verhaal. Van beide
kanten gaf dat veel herkenning.
Ik vind het jammer dat ik het
niet goed heb kunnen afsluiten
met mijn moeder. Er was geen
ruimte bij haar om ons tegen el
kaar uit te spreken zodat we el
kaar daarna alle vrijheid had
den kunnen laten en respecte
ren."
Liefde en afstand
"Mensen om mij heen zijn be
langrijk voor mij. Misschien
hebben een relatie en vriend
schappen een grote betekenis
voor mij omdat ik zo weinig fa
milie heb. Ook de mensen in
het museum vind ik heel be
langrijk. Ik wil voor ze zorgen, ik
ben hier in het museum vaker
dan thuis. De sfeer die daarmee
ontstaat wil ik ook uitstralen
naar de bezoekers van het mu
seum. Ik wil geen baas zijn die
alleen maar zegt wat er moet ge
beuren. Dit werk en deze func
tie hebben een juiste mix tussen
liefde en afstandelijkheid, zo is
het goed voor mij."
Dood dichtbij
"Zo heb ik ook met de dood te
maken gekregen in mijn werk.
Een zeer bijzondere medewerk
ster, Heieen van Haastert, werd
ziek. Ze kon nog maar één dag
per week werken, eigenlijk te
weinig. Maar toch hebben we
daar alles mogelijk in gemaakt:
we haalden haar op en brachten
haar weg, er stond een tuinstoel
en er was een cd-speler. We zijn
allemaal bij haar uitvaart ge
weest. Ook nu nog gaan mede
werkers regelmatig naar haar
graf. Ze lag in een witte kist waar
iedereen een boodschap op kon
schrijven. Zij was nog helemaal
aanwezig in de sfeer, bijzonder
om te merken!" Wind vertelt
over een andere uitvaart, die
van een jonge dochter van een
medewerker. "Wat ik toen zo
mooi vond was dat iedereen
een zonnebloem bij zich had.
Het was tragisch, maar die aula
vol met zonnebloemen gaf een
gevoel van leven."
Droste-effect
"Hopelijk zal mijn uitvaart in
Italië zijn. Het maakt niet .uit
waar: Umbrië, Toscane, Sicilië.
Ik zou het liefst in Italië willen
wonen. Dat is een omgeving
waar ik mij meer thuis voel dan
in Nederland. In Italië is het
vanzelfsprekend dat je er bent
én het is ook goed 'dat je bent
zoals je bent'. Warmte, gevoel
voor humor, de liefde voor
schoonheid, cultuur en natuur,
alles is mooi. Ik ben me er veel
minder betyust van mijzelf, dat
ben ik in Nederland wel. Van
kleins af aan heb ik altijd zo'n
Droste-effect gehad. Zelfs in
mijn dromen: ik kijk naar mij
zelf en zie dat ik naar mijzelf
kijk. In Italië voel ik mij welkom,
die droom wil ik verwezenlij
ken!"
Uitvaart buiten
"Het afscheid bij het graf mag
midden in het Toscaans land
schap zijn. Buiten dus en niet in
een uitvaartcentrum, een beetje
zoals je in Amerika ziet. Daar
voor wil ik een Mis op een tradi
tionele manier met een pastoor
en koor. We zijn uit stof ge-
17 juni 2009 - Pagina 7
FOTO: ROEL DUKSTRA
maakt en ik wil weer stof wor
den, daarom wil ik een begrafe
nis. De kunst speelt geen rol in
mijn uitvaart. Als mens ben je
een passant op 'aarde én de
kunst heeft juist eeuwigheids
waarde. Een mooi klassiek
sculptuur op mijn graf zou wel
mooi zijn, dat past binnen de
traditie van de Italiaanse graf
cultuur. Ik denk soms na over
hoe ik zou willen sterven. Het
liefst zou ik zomaar dood neer
willen vallen.Ik zou het zo erg
vinden om af te takelen en de
ment te worden, dat ik afttanke-
lijk word van anderen. Euthana
sie verlenen vind ik voor een
arts heel zwaar, in feite gaat het
zo tegen de beroepseed in! Ik le
ver liever tien jaar van mijn le
ven in en 'dat ik dood neerval
dan dat ik tien jaar langer leef en
steeds meer aftakel."
Positief
"Ik hoop dat ik straks, in de her
innering van mensen om mij
heen, iets betekend heb. Dat je
vriendschap en liefde deelt: dat
is het belangrijkste. Gelukkig
ben ik zo sterk dat ik wat heb
kunnen doen met alle positieve
én negatieve ervaringen in mijn
leven. Ondanks alles ben ik er
sterk uitgekomen, ik vind ook
dat je er het beste van moet ma
ken. Ik heb uiteindelijk het le
ven naar mijn hand gezet."
Reageren
Wilt u reageren op dit interview?
Uw reacties zijn welkom via
helen.teunissen@matrice.nl
Om de dood bespreekbaar te maken krijgt elke geïnterviewde,
voorafgaand aan het gesprek, de volgende vragen voorgelegd:
Wat heeft u het meest geraakt in een uitvaart die u bijwoonde?
Welke (heel) bijzondere wens heeft u voor uw uitvaart?
Hoe wilt u herinnerd worden tijdens de uitvaart?
Natuurlijk gaat het gesprek daarmee over het leven: wie bent u,
wat is belangrijk voor u, hoe bent u opgegroeid. Tezamen met
de bovengenoemde vragen wordt het daarmee een gesprek
over de wieg tot en met het graf.
Toscane.
