VOOR SCHIEDAM, YLAARDINGEN, MAASSLUIS, ROZENBERG, BRIELLE EN IIELLEYOETSLEIS.
X f VI
1
N'. 18.
W oensdag, 4 Mei.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
H. A. M. ROELANTS,
BERIGT. Het verslag der laatstgehoudene
Zit.tin"' van den Gemeente-raad te Schiedam is
ter perseen zal aan onze geabonneerden aldaar
spoedig worden uit.gereikt. De Redactie.
OLD EN NIEUW MINISTERIE. SLUITLNG DER
KAMERS. 0NTB1NDING DER TWEEDE RARER.
DE MAASBODE.
Dit Blad verschijnt geregeld alle Woensda-
gcn. De prij8 is per drie maanden voor Schiedam
f-.75, voor VlaardingenMaassluis, Rozenhurg
BrielleHellevoetsluis f -.90. Voor alle andere
steden franco per post f 1.05. Alle Boekhan-
delaren en Postkantoren nemcn bestellingen aan.
UITGAVE VAN
SCHIEDAM.
TE
De prijs dor Advertentienis van 1*6 regels
f -.60, behalve 35 Cents zegelregt voor hctRijk.
Alle regels daarenboven 10 Cents. Kapitale
letters of vignetten betalen naar de plaats die
zij innemen. Alle advertentien moeten Dings-
dag voor e£n uur ter drukkerij te Schiedam zijn
KorrespondentenJ. A. KAJING1ESSERte VlaardingenWed. G. van der WEIJDENte MaassluisII. G. van STEEDEN le Hellevoetsluis.
Abonnementen worden mede aagenomen bij H Schooneveld In.te AmsterdamGebr. Hendriksente Rotterdamen verder bij alle Boekhaudelaars en Posldirecleuren.
o
De gebeurtenissen hebben zicb in de laatste dagen zoo
snel opgevolgddat wij afzien van het voornemenin ons
vorig n°. opgevat, om elk voorval, dat plaats gehad heeft,
opzettelijk en afzonderlijk te beschouwen. Wij geven er
veeleer de voorkeur aanzoo beknopt mogelijk onze ge-
iacbten over die gewigtige gebeurtenissen bloot te leggen
in daarbij de grootste onpartijdigheid te betrachten. Wij
Itellen dit op den voorgrond, omdat de gevoelens, die men
iagelijks in zoo vele dagbladen ontwikkeld vindt, hemels-
sreed van elkander verschillen. Sinds de vorige week is
let ontslag, door de ministers van OorlogKolonien en
Marine aangevraagd, niet toegestaan. Zij zijn deflnitief in
bet nieuwe kabinet getreden. Het Ministerie werd daar-
ioor voltallig gemaakt. Het heeft den 26 dezer het rap-
lort aan den Koning aangebodendat wij afzonderlijk aan
onze lezers hebben medegedeeld. Bij dat rapport werd voor-
gesteld de ontbinding van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal. De Koning heeft zicb met dat rapport vereenigd
van Zijn grondwettig regt gebruik gemaakt en de Tweede
Kamer ontbonden.
leder die den gang van zaken sedert 1819 heeft gade-
geslagenzal voorzeker hulde toebrengen aan de talenten
en den ijver van sommige der ministers, die afgetreden
zijnbovenal aan de heeren Thorbecke en van Bosse. Het
valt niet te ontkennen, dat de toestand van het land, ge-
durende het bestaan van het Ministerie Thorbecke, is voor-
uitgegaanen dat er aan handelscheepvaartlandbouw
en nijverheid, veel ontwikkeling is gegeven. Men heeft dit
wel niet alleen te danken aan de tusschenkomst of de be-
moeijingen van dat ministerie, maar aan eenen anderen kant
heeft het daartoe veel bijgedragen, door aanvankelijke op-
heffing van vele banden en bezwaren. Vooral echter is
de flnanciele toestand van het Rijkzoolang dat ministerie
bestond, veel verbeterd, waartoe gewis ook heeft medege-
werkt, dat rust en vrede werden bewaard en dat er geene
buitengewone omstandigheden zijn ontstaan. Aan de Grond-
wet werd ook in verschillende opzigten leven en uitvoering
gegeven, door de vaststelling van de kies-, provinciale-en
gemeente en andere wetten. Maar aan den anderen kant
valt het evenmin te loochenendat er eene keerzijde van
het tafereel bestaat. Gedurende het laatste jaar heeft
liet Ministerie onderscheidene nederlagen bij de Vertegen-
woordiging geleden. Geene gewigtige wetten kwamen er
bijna tot stand. De herziening van het belasting-stelsel
het herstel van bet Indisch muntwezen, het ontwerp no-
pens het bouwen in den omtrek van vestingen, werden ver-
worpen. Nieuwe nederlagen wachtten het Ministerie. De
wet op het armbestuurdie op de comptabiliteitbet In
disch Regerings-reglementmogten ten ininste in de afdee-
lingen de goedkeuring niet wegdragen. Aan het stellige voor-
schrift van het 5e. add. art. der Grondwet werd niet vol-
daan. Een en ander gaf zelfs aan de meest ijverige vrien-
den van het Ministerie op liet einde des jaars grond, om,
bij monde van den heer Sloet tot Oldhuis, eene waarschu-
wende stem tot het Ministerie te rigten, en aan hetzelve
te kennen te gevendatzoo het Ministerie geene andere
daden toonden, zij bewijzen zouden, dat zjj geen stemma-
chines waren. Die waarschuwing bragt veel indruk in het
land te weeg. Docli bij dat alles kwam nu het ongeluk-
kige vraagstuk der organisatie van de R. K. Kerk hier te
lande. Het bleek, wij hebben het reeds in een vorig n°.
opgemerkt, dat het Ministerie, bij de onderhandelingen
over die zaak, niet met alle behoedzaamlieid te werk ging.
Reeds bij den aanvang af, had het den Paus opmerkzaam
moeten maken, dat het wenschelijk, dat het noodzakelijk
wasdat de Kerkelijke Stoel nopens die organisatie vooraf
met onze Regering in overleg trad. Wel verre, dat het Minis
terie dit deed, nam het het laissez-faire in acht, en gaf het
den Paus op zijne voorzigtige aanvrage te kennendat hij
zijn gang kon gaan. De stukken, die nopens deze aange-
legenheid zijn gewisselden die thans alle het licht zien,
bewijzen bovendiendat er meer feilen ten dezen begaan
zijn. Van alle zijden des lands werden dan ook adressen
uen Koning aangebodenwaarin duizende landgenooten liunne
klagten tot den Troon deden doordringen, hetzij over de
wijze van organisatie, hetzij over de wijze van bekendma-
king derzelve. Menigvuldige geschriften zagen deswege het
licht. Onrust en spanning heerschten in het land. En
toen is het afgetreden Ministerie eerst op het denkbeeld
gekomenom vertoogen aan het Hof van Rome te rigten.
Men was daarover vrij algemeen weinig voldaan. Het
Ministerie bood zijn ontslag aan. De Koning willigde het
in. Dat was de afloop van die droevige quaestie, die ge
durende zoo vele weken het land in gisting bragt.
Een nieuw Ministerie trad op. Gelijk elk bestuur heeft
het zijne voor- en zijne tegenstanders. Wil men onpartij-
dig te werk gaan, men wachte ook van dit Ministerie de
daden af en veroordeele het nietvbor dat het als het
ware nog eenige daad verrigt heeft. Wijdie de gema-
tigde vrijzinnige beginselen zijn toegedaan, en die gaarne
de waarheid opsporen waar die te vinden iszullen niet
vergeten, dat de heer van Hall in 1814; en 1845 's lands
finantien heeft gered, en door de uitvoering van groote
maatregelen het Staats-bankroet voorkomenhet crediet
van den Staat behouden heeft. Wij zullen niet verge-
ten, dat de eerste conversie door zijn beleid is gelukt
dat het herstel van het Nederl. muntwezen aan hem te
danken is, en dat hij in 1847 vrijwillig aftrad, omdat hij
geene herziening der Grondwet op eene ruime schaal, van
zijne toenmalige ambtgenootenheeft kunnen verkrijgen. In
het nieuwe kabinet zijn ook opgetreden de heeren Donker
Curtius en Lightenvelttwee geachte regtsgeleerdendie
sedert eene reeks van jaren onafgebroken de vrijzinnige be
ginselen zijn toegedaan, en die dit in 1848 hebben getoond
door als Ministers mede te werken tot het voordragen
en doen aannemen der gewijzigde Grondwet. Zij hebben
steeds voor de invoering van het vrijzinnig stelsel hier te
lande geijverd, en het zou onedelmoedig zijn, hun geen
vertrouwen te schenken. De heer van Doorn heeft gedu
rende de vier of vijf jaren, die hij als afgevaardigde in
de Tweede Kamer heeft doorgebragt, zich steeds als een
ijverig voorstander van de Grondwet doen kenne;
voortdurend door gematigdheid onderscheiden en
dan eene gelegenheid bewezep, dat hem de ge
van den Staat volkomen bekeiid zjjn. De hee$ v*j
