Abonneert U op „DE MOKER."
Het Volk,
Onmisbaar Yoor iederen arbeider is
De Nieuwe Tijd.
J. Koorengevel,
Uit de Partij.
Het reinigen der schoollokalen.
Uit de Pers.
Steunpenning.
Korrespondentie.
Geldersche Kade 117, Amsterdam.
St. KLEPKE, Heienastraat 16.
Nieuwstraat - Schiedam.
J. v. L.
Dagblad
voor de
Arbeiderspartij.
BUREAU:
ABONNEMENTSPRIJS
15 cent per week. ƒ1.95 per 3 maanden fr. p. post.
Alle abonne's zijn verzekerd tegen ongelukken bij de
Maatschappij „FATUM" 's Gravenhage voor 1000 bij
geheele invaliditeit, en P400 bij overlijden.
Proefnummers worden op aanvraag gratis bezorgd
door den Agent voor Schiedam:
Nos. 5 en 6 (Mei-Juni-Aflevering) van j
den 6den Jaargang:
Sociaaldemocratisch Maandschrift.
Koopt en leest de brochures:
Onze strijd in de Tweede Kamer,
Voor het Nederlandsche volk geschetst
door
De Soc Dem. Kamerleden.
I. Het Platteland.
II. Militairisme.
III. Justitie.
Prijs per deeltje 2 Cent.
Uitgave van den Brochurenhandel der
s. d.A. p.
Onderwijzer in Handteekenen en
Schoonschrijven.
Teekenen voor de Hoofd-acte.
Verbeteren van Schrijfhand.
Aanleeren van Rond-, Gothisch-,
Fractuur en ander Schrift.
kan het antwoord vinden
Lnther en Zwingli,
in den revolutietijd van
„De kerk is blykens haar geschiedkundige ontwik
keling de klasse der proletariërs beslist vijandig", dat
is in deze kwestie de les der geschiedenis aan bet
proletariaat. Het is niet waar, dat de strijd van de
Katholieke kerk om het oppergezag in de Christen
landen voor de socialisten een onverschillige zaak is,
juist omdat deze kerk beslist vijandig staat tegenover
'den arbeid der proletariërs tot verkrijging van een
vrij en onafhankelijk beslaan. De theoretische liefde
vaii de kerk voor het beele menschdom is in lijn
rechten strijd met de praktijk van haar gezagsharts-
tocht. Eu Ook tegen dien gezagshartstoeht moet het
proletaiendom stormen.
Maar niet alleen daarom moet de Sociaal-demokratie
bewust de Katholieke kerk als vijand erkennen. Zij
moet dat ook doen, om het katholieke proletariaat
vrij te kunnen maken van den zelfzuchtigen invloed
der geestelijkheid, evengoed als zü dien worstelarbeid
heeft ondernomen ten opzichte van alle bourgeois
partijen. Front maken tegen Rome is even uoodig
als front maken tegen de geheele bourgeoisie.
Onze Partij genoot Koreugevel verzoekt ons mede j
te deelen, dat hij zijn verzameling van brochures over
socialismr, coöperatie, vakbeweging, drankbestrijding j
enz. gaarne ter beschikking van belangstellenden stelt, j
Werkjes, die dit bibliotheekje, ten nutte van allen, j
bunnen completeeren, zal hij dankbaar aanvaarden, j
Zullen ook wjj den stryd der verkiezingen hier j
flink kunnen voeren, dan is noodzakelijk dat het ver- i
kiezingsfonds gesteund worde. De verkiezings actie
is kostbaar, meer dan men zou vermoeden. Laten j
partijgeuooten en geestverwanten zorgen, dat geen l
maatregel achterwege behoeft te blijven uit geldgebrek, i
Bijdragen gelieve men te zenden aan A. Godschalk, j
Oostersiraat 70. j
Correspondentie's aan Simon A. Maas, Tuiulaan 92 i
i
Aan het slot van haar raadsoverzicht van 22 Mei j
schrijft de N. Sch. Crt. 't volgende
Aldus waren de zaken van erfpacht aan de
Nieuwe Haven voor goed beslist.
Naar het, ons voorkomt, heeft de Raad gisteren
te dezer zake een alleszins redelijk en recht
vaardig besluit genomeneen tegenovergestelde
beslissing zouden wij, waar het recht der gemeente
op de panden zoo ernstig wordt betwist, beslist
hebben gelaakt.
En de moraal, die hier uit voor allen te trekken is
Koopt nooit grond in erfpacht van de gemeente
wilt ge geen gevaar loopen uw kostbaren opstal
te moeten prijsgeven.
Laat de gemeente nooit het uitgeven van grond
in erfpacht tot het stelsel maken, wil ze niet de
uitbreiding van bestaande en de vestiging van
nieuwe industrieën ernstig belemmeren.
Men moet toch wel heel weinig benul hebben van
wat erfpacht is om zooiets te kunnen schrijven.
Hoe men ervan kan spreken, dat het recht der
gemeente op de panden ernstig wordt betwist is ons
een raadsel. Het blad is waarschijnlijk een beetje van
de wijs gebracht door de dichterlijke vrijheid van
den heer Blaisse, die de veionderstelling uitte dat
de bedoeling hier was geweest een verkoop-contract
en geen erfpacht.
Dat deze veronderstelling, minst genomen, wat
gewaagd is, zal men licht toegeven.
Welke ezels moeten dan in den jare '51 heide par
tijen wel niet geweest zijn. Ook in de 2 laatste alinea's
toont het blad niet zoo heel best te weten wat erf
pacht is Hoe zou het anders zijn lezers aan kunnen
raden nooit grond in erfpacht te koopen. De verdere
gevolgtrekkingen raken kant nog wal.
Er is hier toch geen spraken van een dreigend
gevaar. Iedereen, die erfpacht neemt, weet precies
wat hem te wachten staat, althans hij kan dit weten,
en als hy dien aangaande in verzuim blijft, is 'net
niet billijk de geheele gemeente daarvoor te laten
boeten.
Het „Beredeneerd Verslag over den toestand van
het Lager Onderwijs in de Gemeente Schiedam over
het jaar 1900" is weer verschenen.
Het bevat naast heel veel, wat nit den aard der
zaak niet in dit blad besproken kan worden, ook
iets, dat wei de moeite van een bespreking waard is.
We kunnen er n.l. in lezen, dat Burg. en Weth.
het gevoelen van de Schoolcommissie hebben inge
wonnen ever de vraag, of er bezwaren zouden be
staan tegen een gelydelyke afschaffing van de bezol
digde kweekelingen, die thans aan de Openbare
Lagere scholen verbonden zijn. Uit de Gemeentekas
wordt daarvoor jaarlijks de som van 12500 (zegge
tweeduizend vijfhouderd gulden) getrokken. Deze
uitgave ia naar het oordeel van B. W. niet gerecht
vaardigd. (Dat inzicht komt wel een beetje laat bij
de heeren 1)
De schoolcommissie moest advies uitbrengen, maar
zy ging een heel goede gewoonte niet over
het ijs van één nacht. Zij won het oordeel in van
de schoolhoofden. Nou, die knnuen het weten! (De
klasseonderwijzers niet. Och hemel, neen! Die zijn
hier niet in telDe hoofden van scholen wilden de
bezoldiging laten bestaan. Eén was er echter, die
dat niet noodig oordeelde. Die dacht zeker aan den
tyd, toen hy zelf kwekeling was en aan de gezellige
wijze, waarop hy toen werd geëxploiteerd.
De argumenten, die de hoofden van scholen hebben
aangevoerd voor het behoud der bezoldiging van de
kweekelingen, worden in het verslag niet genoemd.
We lezen echter wel, dat deze argumenten niet
waren ontleend aan de rechtstreeksche belangen van
het onderwijs. (Dan zeker wel aan de rechtstreeksche
belangen van de hoofden! Ja, ja, die heeren weten
wel, hoe ze argnmenteeren
De schoolcommissie heeft nu aan B. en W. gead
viseerd, tot een geleidelijke afschaffing van de sala-
riëering over te gaan. „Maarde toelage van de
schoolhoofden voor het schoonhouden der lokalen ral
I dan moeten worden verhoogd."
Ja juist. Daarover zal iets moeten worden gezegd.
Wie van nabij onze schoollokalen kent, weet, dat
i het met de zindelijkheid in vele ervan treurig is
gêSteld.
De lijfspreuk vau hen, die voor een behoorlijke
reiniging moesten zorgen, is totnogtoe geweest
„O. wij houen zoo veul ran die reinigheyt,
Doch voor het schoonmaken geven wij slechts kleinigheyt"
De toelage voor het schoonhouden der lokalen is
wel niet ruim een der oorzaken van het misbruik
dat van de kweekelingen wordt gemaakt maar
wat voor het geld geleverd wordt, blijft toch altyd
beneden het redelijke.
Zoolang de scholen gereinigd moeten worden onder
de directie van de hoofden, znlleu de resultaten on
bevredigend blijven. Altijd zal er gemodderd worden,
(in twee beteekenissen) tot schade voor leerlingen
en leerkrachten, die in een zeer onreine atmosfeer
eenige nreu van den dag moeten doorbrengen.
Neen, dien 2500 gulden (zegge twee duizend vijf
hondera gulden) kunnen wel beter besteed worden
dan met verhoogiug van toelagen.
Het schoonhouden der lokalen geheel in gemeentelijk
beheer nemen, zal ongetwijfeld veel beter zijn.
Er kunnen voor dat werk flinke werklieden of werk-1
vrouwen tegen een behoorlijk loon worden aangesteld.
We zonden met die 2500 gulden (zegge twee duizend
vijf honderd gulden) een heel eind kunnen komen.
Waarschijnlijk zou er nog wel wat overschieten ook.
Dat zou dan gebrnikt kunnen worden voor allerlei
zaken, die by onze huidige schoolinrichtiug uog steeds
schitteren door afwezigheid.
Nog altijd ontbreekt de schoolvoeding en -kleeding
Nog altijd hebben we geen schoolartsengeen school-
baden geen behoorlijke speeltuinengeen overdekte
speelplaatsengeen degelijke leermiddelen.
Nog altyd mist men op onze scholen de zoo hoog
noodige bibliotheken voor leerlingen en onderwijzers,
nog altijdmaar aan onze opsomming zou geen
einde komen, 't Is te veel om op te noemen.
Waarlijk, B. en W. zullen een goed werk doen met
de reorganisatie van veel verkeerds by ons onderwijs,
We hopen van harte, dat zij, alvor lis met plannen
tot den Raad te komen, eens ernstig zullen overwegen,
op welke wijze de onderwijsbelangen het best gediend
kunnen worden.
Professor Schoop uit Hamburg schreef tens:
„Mocht toch spoedig de tijd aanbreken, waarin onze
schoolgebouwen met hnn eigenaardige reinheid niet meer
op gevangenissen zullen lijken, maar tempels voor de
jeugd zullen zijn." Van harte zeggen wij lietn dit na.
V. 10 c., L. 10 c., nit het Volkshuis c., F.1c.,
X. VU e., Nelly 1 c., E. 1 c., J. K. 1 cM. 25 c.,
van een hrandersknecht 5 e., van een kaarsenmaker,
10 o., Crescendo 5 c., Nicolaas l1 copbrengst van
een lied 3'/, c., nit Rotterdam 2 X 1 c. en 9 c,
Abonné, en partijgenoot i.s. Hoewel wy het metuw
stnkje niet gehéel eens zyn zullen wy er toch gaarne
gebruik van maken. Gelieve echter voortaan te be
denken, en dit geldt ook voor andere inzenders: het
papier slechts aan een zijde te beschrijven.
Redactie: HENR ROLAND HOLST,
F.vanderGOESenDr. HERM.GORTER
Bevat: De Koöperatieve beweging in
België, door L. Bertrand; Repliek, door
P. J. Troelstra; Een nieuwe contributie
regeling voor den Alg. Ned. Typ. Bond,
door A. P. van der LindenDe beweging
voor verkorting van Arbeidstijd en de
1 Mei-viering in Nederland; De reorga
nisatie van het N. A S., door H. Spiekman
Térreinkennis (Friesland), doorG. w. Mel-
chers; De overgang van Kapitalisme naar
Socialisme, door F. v. d. Goes; Het mili
tairisme in de Tweede Kamer, door H.
RolandTerreinkennis (Tietjerksteradeel)
door J. G. Jansonius; Een Pensioenwet,
door W. H. Vliegen.
Prijs f 1.25 per kwartaal, voor arbei
ders f 0.875.
Men abonneert zich bij den Boekhan
del en bij den Uiigever J. A. FORTUIJN,
Kerkstraat 34, Amsterdam, die steeds
gaarne proefnummer zendt.
ARBEIDERS!