Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad.
No. 25
Zaterdag 17 Augustus 1901.
Ie Jaargang.
Stukken voor het eerstvolgend nummer moeten uiterlij
k Woensdag a s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
De Verkiezing.
Napleiten.
Christelijke-meerderheids-bezuiniging.
ABONNEMENTSPRIJS:
13 cent per kwartaal i
franco per post 20 eer,tl b'J
Losse nummers 1 cent.
Bureau, van ^Administratie
en Redaktie
X oordvest 12.
ADVERTENTIËN;
5 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting
We kunnen in district III rekenen op
tachtig stemmen, tachtig kiezers, die pal staan,
welke verlokkelijke verkiezings-combinatie's
ook uitgedacht worden, tachtig geestverwan
ten, wier beginselen onwrikbaar zijn gebleken
tegenover de uithangbord ige verlokkings
spreuk: „algemeen christelijke beginselen".
Eenige jaren geleden was de leusde Katho
lieken er uit, geen Jezuiten in den Raaden
ze gingen er uit. Nu zijn de „algemeen
christelijke beginselen" uitgevonden, en met
dien grooten lus zijn alle geloovige kiezers
koppen bij elkaar getrokken, 't Is nu, als
de kinderen zingen: alles op een hoopie, joep,
joep, joep. Katholieke koppen, Anti-Revoluti
onaire koppen, Christelijk-Historische, Luther-
sche, Hervormde, |Doleerende koppen rusten
in broederlijken vrede tegen elkander en
devote oogen staren naar de uit dat milieu
opgezweefden Lutherschen afgevaardigde, die
zachtkens koers zet naar de stads vergaderzaal
met het aureool der „algemeen christelijke
beginselen" om z'n gezaligd hoofd. Nu beleven
we spoedig, dat paters en dominee's de predik
beurten ruilen, welke handeling de kroon op
het christelijke verbroederingswerk zal zetten
de groote voorgangers kunnen toch bij hun
volgelingen niet achterblijven! Wij voor ons
benijden de positie des heeren J. O. Bender niet.
Wat 'n duizendkunstemaker naar den geest
moet hij zijn, om 't zoo'n kiezersstelletje naar
den zin te maken. We zullen zien: misschien
vervult hij 'n zwijgende rol, wat nog 't ver
standigst zou zijn. Dezen heksluiter der chris
telijke meerderheid wacht anders 'n zure
toekomst.
De sociaal-democraat bleef ver in- de min
derheid, en dus heeft de geloovige comibnatie
doel bereikt.
Jdaar onze tachtig mannen, die zoo glans
rijk de vuurproef doorstaan hebben, vormen
een keurbende, waarop het slavende en zwoe
gende, uitgebuite en voor niets getelde proleta
riaat in district III rekenen kan. Hun is de
verspreiding van onze inzichten en beginselen
toevertrouwd, op hen rekent de S. D. A. F.
bij zijn pogingen, het heden der arme werkers
te verlichten, hen te vervullen met 'n blijde
hoop voor de toekomst.
De liberale candidaat, met twee kiesvereeni-
gingen in den rug, haalde 't ook niet.
De democratisch-vrij zinnige kies vereeniging
„Schiedam" en de bourgeois-vrijzinnige('P) kies
vereeniging „Algemeen Belang" smolten hun
pogingén samen tot 'n bourgeois-democratische
krachtsuiting. Dat die niet veel heeft uitge
richt, begrijpt ieder, die bekend is met de wet,
dat twee tegenstrijdige krachten eikaars uit
werking veronzijdigen.
De Schiedamsche vrijzinnigheid is als een
huis, dat in zichzelf verdeeld is.
Hoe zal het blijven bestaan?
m
Dank zij het optreden der S. D. A. P. begint
ook hier 'n steeds zich uitbreidende groep
in te zien, dat al de schoone leuzen, al dat
geschetter bij de verkiezingen, apenkooi is.
Het gaat vóór of tegen 't kapitaal, vóór of
tegen den geldzak. Al wat belang heeft bij
de bestaande „orde", zooals dat heet, al wat
belang heeft bij het uitzuigingsproces van de
groote massa, al wat teert op den harden
arbeid van de onterfden, al, wat zich verbeeldt,
den werker met beminnelijke hooghartigheid,
zoo op 'n afstand, zie je, te kunnen toespreken
en raden zal zich vereenigen tot een reacti
onaire massa. Daarin moet bres op bres ge
slagen worden.
Op, partijgenooten, geestverwanten, op voor
de propaganda!
Dat bij 'n volgende stembusstrijd ons aantal
verdubbeld zij.
In het blad van Zondag 11 Augustus wijdt
de redactie der Nieuwe Schie.il. Crt. 'n arti
keltje aan de verkiezing voor den gemeente
raad jaren lang is voor het verkrijgen der
anti liberale meerderheid geleden en ge
streden en na zoo'n lijdens- en strijdens-periode
moeten we niets van die meerderheid prijs
geven, want
Dank zij die anti-liberale meerderheid
werd reeds eene billijke heffing der school
gelden op de openbare scholen verkregen,
werd het subsidie aan de Bondsteekenschool
verzekerd en enkele buitensporigheden op
onderwijsgebied, die de gemeente t«t buiten
gewone uitgaven zouden nopen, bestreden
Dat nog niet alles is bereikt, wat, wij onder
het nieuwe regime verwachtten, is zeker
te wijten aan de omstandigheid, dat de
onverbiddelijke Landswet zich veelal tegen
het streven naar bezuiniging, vooral op
onderwijsgebied, verzet.
Het subsidie aan de Bondsteekenschool
R. K. Volksbond is ook 'n openbaring van
dat streven naar bezuiniging zeker? Katho
lieke abonnés kunnen toch ook wel lezen
„De onverbiddelijke Landswet" wacht
maar, „Nieuwe", er zit nu een biddende meer
derheid in de Tweede Kamer.
En waarom moet er toch vooral op onder
wijsgebied bezuinigd worden Och, dat weten
wij wel, de Katholieken mochten eens goed
leeren lezen, dan zouden ze kunnen ontdekken,
dat de „Nieuwe" maar wat kool verkoopt,
'n Domme massa is gauw tevreden.
De man, die bereid is, in de ingeslagen rich
ting het waarachtig belang der gemeente te
bevorderen, hebben de Anti-Revolut. en R.-K.
kiesvereenigingen ditmaal gevonden en boven
dien:
Erkennende de billijkheid, dat de zetel
van het anti revolutionaire raadsld, den
heer Dienske, weder door een anti-revolu
tionair zou worden ingenomen, ten einde
de kleine fractie in den Raad niet te ver
zwakken
Het is b-slist onwaar, dat de heer Bender
anti-revolut. is. Van geloof is hij Lutheisch,
in de politiek deed hij zijn belijdenis bil de
Christ.-Hist., naar ons werd verzekerd. Maar
kijk Voor de Tweede Kamer moesten de
R. K. kiezers een Anti-Revolut. stemmenen
nu voor den gemeenteraad een Lutheraan of
een Christelijken Historicus aanbevelen?
Jongens, de R. K. kiezers moesten eens gaan
denken! Ze zouden licht kunnen meenen, dat
'n volgenden keer eens 'n liberaal aan de
beurt kwam en dan 'n sociaal. Neen hoor,
anti-revolut. is de uiterste grens van katholieke
hulpvaardigheid. En al ben je Chr.-Hist., dus
van huis uit 'n verwoed vijand der katholieken,
Rome stempelt je anti-revolut. en de kiezers
slikken je als goed vriend.
Wel moge 't hun bekomen.
Het raadsverslag in „de Nieuwe Schiedam
sche", onze katholieke voorlichtster, is óók
goed. Daarin wordt verteld, dat er bij de ver
bouwing der H. B. School knoeiwerk geleverd
is. „In plaats van een afdoende verbouwing
zal men dus na den bouw van het vurig jaar
weer een brokstuk ondernemen, die het kazerne
achtig uiterlijk onzer H. B. S nog een weinig
zal gaan verhoogen". Dat kost dan maar
f 11Ö0.'n schijntje voor Schiedam. Ze
kunnen hier wel met de centen hoozen. En
dan vervolgt de Nieuwe Schiedamsche'.
„En zoo hopen wij dan, nadat eenige
honderden aan de H. B. S. ten koste zijn
gelegd, eindelijk eens een gebouw te krijgen,
waarin mèt onze hoogere burgers onze
toekomstige ambachtslieden een voldoend
onderkomen vinden. Dus moeten wij maar
weer het zwijgen er toe doen en, waar de
heeren de schuld op elkaar werpen, maar
niet verder vragen wie de schuldige is,
dat eenige honderden guldens verleden jaar
vrij doelloos zijn uitgegeven".
DE MOKER