feuilleton.
Yan de gelukkige arbeiders.
Da's 'n goeie.
Mandemakers.
Duitsche Glasblazers.
Hoe lang nog?
Het ongeval met de koninklijke koets.
Waar komt evenwel die groote hoeveelheid,
arbeidverkoopers vandaan Worden er werke
lijk meer menschen geboren dan onze aarde
voeden en arbeid versohaffen kan Indien
men ook deze ksvestie juist en zuiver stelt,
dan is bet antwoord daarop zeer gemakkelijk.
Want men moet, wil men nauwkeurig zijn,
-feitelijk deze vraag stellen: „hoe komt het,
.dat er meer arbeidverkoopers zijn dan de
arbeidkoopers kunnen gebruiken Dat is een
zuivere vraagstelling. Want als men goed
nadenkt over deze zaak, dan komt men wèl
tot de gevolgtrekking, dat in onze tegenwoor
dige maatschappij de arbeidgevers niet alle
beschikbare arbeidskrachten kunnen gebrui
ken, maar geenszins kan men dan tot de gevolg
trekking komen, dat bij een andere maat
schappelijke inriching onze aarde geen vol
doende arbeid en voedsel zou hebben voor
allen, die thans leven. Integendeel, het is
zeer gemakkelijk te bewijzen, dat onze aarde
rijk genoeg is in overvloed om aan allen, die
thans leven, en aan millioenen en milliarden
meer, een rijkelijk en overvloedig bestaan
te verschaffen. Maar dan moeten natuurlijk
de maatschappelijke verhoudingen verandereif.
En daarin juist zit hem de eigenlijke kdeep
van de heele kwestie. Er zijn niet te veel men
schen. Maar de arbeid der me ischen wordt
geregeld door een betrekkelijk klein onderdeel
van hen, wier eigenlijk doel hun eigen belang
is en allerminst de arbeidsregeling voor allen,
die arbeiden willen. Hoe nu die kleine groep
van menschen zich heeft kunnen meester maken
van de regeling van den arbeid voor alle
scheidenden, hoe zij bij die regeling gebleken
is te kort te zijn geschoten tengevolge waarvan
een deel der arbeidskrachten ongebruikt blijft
en het andere deel misbruikt wordt, zal ik
in een volgend artikel uiteenzetten.
J. v. L.
hebben er van 't begin af het krachtigst tegen
geprotesteerd? De socialisten. Aardig, dat de
„liberalen van allerlei slag" tot de „mannen
van Patrimonium" toe het zoo eens zijn met
de socialisten in het buitenland.
Ten slotte nog een vraag aan de Ouwe
SchiedZou zij de Hollandsche, speciaal Schie-
damsche arbeiders aansporen tot werkstaking
om een einde aan de Atjeh-ooriog te maken
Of is die niet schandelijk? Of vindt zij dat
onrecht „verjaard?" Laat zij aan in vredes
naam met Transvaal geduld hebben. Dan
verjaart dat kapitalistisch onrecht tegelijk en
dan kan zij de „arbeiders" met rust laten.
De Sch. Crt. van 29 Aug. meldt 't volgende:
Gisteren-avond en vannacht is door de
Rotterdamsche politie huisvesting^ ver
leend aan een man en vrouw met 7 kin
deren, gisteren op de Slaakkade uit hun
woning gezet. Toen gisterenavond het
geheele gezin met zijn schamel inboeltje
aan het noodweer was blootgesteld, nam
de politie het liefderijk op. Een in de
gauwte gehouden collecte bracht voldoende
op om het hoog noodige aan te schaffen
en van ochtend is het gezin ter beschik
king van 't armbestuur gesteld.
DeSck. Crt. zet er boven „Liefderijke Politie."
Beter had ze kunnen zetten „Rotte Maat
schappij."
In 't geheel werd aan een 20 tal fabrieken
de arbeid neergelegd.
Een kranig voorbeeld van solidariteit gaven
de Engelsche glasmakers, die reeds 20.000
mark tot steun der stakers zonden en een
tweede, gelijk bedrag beschikbaar stelden.
De kansen der werklieden staan lang niet
ongunstig. Er komt gebrek aan flesschen en
de fabrikanten kunnen hun verplichtingen
niet nakomen. Er komt onder hen dan ook
al wat stemming om toe te geven en eenige
fabrikanten hebben daarop al bij 't bestuur
der fabrikanten-vereeniging aangedrongen.
Men zegt. dat in den laatsten tijd van uit
Holland in Duitschland wordt ingevoerd.
Laten dus onze glasblazers oppassen, dat
geen spaak in 't wiel hunner Duitsche vak-
genooten wordt gestoken. Alleen wanneer de
Duitsche fabrikanten van alle toevoer van
fles-chen afgesloten zijn is er kans op over
winning.
En ook in 't belang der Hollandsche fabri
kanten is het hun Duitsche collega's niette
steunen. Zij spekken daarmee hun eigen con
currenten, die 't hun, ook hier in Holland
gewoonlijk zuur genoeg maken.
Oppassen, glasblazers
Waar is uw vereeniging?
Onder de telegrammen van deze week
komt voor: „Waarschijnlijk zal zeer spoedig
een uitgebreide werkstaking uitbreken onder
de mijnwerkers te Wales. De mijneigenaars
zijn voornemens de loonen te verminderen als
verweer tegen het uitvoerrecht op de kolen."
Het kaptaal moet van z'n winst afstaan
in den vorm van belasting. Waar wordt dat
weer op verhaald Op het loon van den arbei
der. Hoe gelukkig is het, te dienen onder
het winstmakende kapitaal
De „ordelievende" arbeider zou, volgens
de Nieuwe Schiedamsche, maar weer berusten,
omdat hij inziet, dat de „patroon" niet meer
geven kan vanwege de „concurrentie"
De Schiedamsche Crt. neemt het bericht van
die loonsverlaging ook op (Nr. 27 Aug.) en
voegt er achter: De arbeiders verklaren nu,
dat zij in dat geval het werk zullen neer
leggen. De dappere Angelsaksen, die een
werkstaking zouden weigeren, om een einde
aan den halelijken oorlog te maken, aarzelen
niet, deze aan te kondigen, waar het hun
particuliere belangen geldt.
Ja, hé, wat zijn die arbeiders lage schur
ken! Aan zoo'n bij uitstek kapitalistische
oorlog door en voor het kapitaal begonnen,
door en voor het kapitaal door gezet, zouden
ze niet eens een einde willen maken. Och,
ouwe Schiedamscheoverweeg het volgende en
lever dan niet zulke bijschriften of neem ze
niet over, want gij doet zulks uit pure on
wetendheid.
Alleen in een kapitalistische maatschappij
als de onze zijn zulke schandelijke oorlogen
mogelijk. Wanneer de arbeiders zóó goed
georganiseerd en dus zóó machtig waren, dat
zij zoo maar een einde aan een oorlog konden
maken door werkstaken dan zou zeer
zeker deze oorlog niet begonnen zijn. Wie
Maandagavond 26 Augustus werd in café
„De Unie" ten tweede male een vergadering
belegd van wege het bestuur der Rotter
damsche Neutrale Mandemakers-vereeniging.
De opkomst was ditmaal niet veel beter dan
de vorige keer. Niettemin werd overgegaan
tot oprichting van een Schiedamsche Mande-
makers-Vereeniging nadat door den voorzitter
een warm woord ter opwekking was gesproken,
waarin deze er op wees, hoe ook de toestan
den op de Schiedamsche werkplaatsen nog
zeer veel te wenschen overlaten. Daarna ging
men over tot de verkiezing van een bestuur.
Het punt der neutraliteit werd lang en breed
besproken. De voorzitter gaf den raad op de
werkplaatsen niet te veel te praten, maar
dat de leden hun belangen in de vereeniging
ter sprake zouden brengen.
Nadat besloten was a.s. Maandag weder
te vergaderen, sloot de voorzitter de ver
gadering.
Wij heeten de jonge, vereeniging van harte
welkom en weni-chen haar een langdurig,
krachtig bestaan.
Moge zij door vele nieuwe vakvereenigingen
gevolgd worden.
't Optreden van de arbeiderspartij met kan
didaten voor den gemeenteraad heeft kritiek
uitgelokt, 'n Klein staaltje kwam ons ter oore.
„Zoo'n werkman, wat moet die nou in den
raad! Vroeger zaten er die en die in, alle
maal heeren, de rijksten van de stad Die
konden nog eens bijspringen als't noodig was.
Maar wat heb je nou aan 'n werkman!
Aldus sprak 'n eenvoudig burger die vóór
heerenverkiezing was. We zijn niet te weten
kunnen komen, of die bijspringerij bedoeld
was wat de centen aangaat, of wat betreft
de groote geestes gaven, die speciaal het eigen
dom zijn van de heeren, maar in ieder geval
getuigt zoo'n redeneering van een eenvoud
des harten, die men niet licht zou zoeken
bij 'n kiezer uit de twintigste eeuw.
Er is nog menig donker plekje in onze
verlichte eeuw te belichten.
Nu ruim een jaar geleden brak te Schauen-
stein en Nienburg in Duitschland een staking
uit onder de flesschenmakers. De oorzaak
was, dat de patroon trachtte de organisatie
zijner arbeiders te breken, terwijl hij zich
onwillig toonde met dezen te onderhandelen
over enkele grieven. De staking duurde maan
den, zonder dat een van beide iets toegaf of won.
Men deed toen pogingen een algemeene
werkstaking der Duitsche glasmakers teorga-
niseeren, welke pogingen schitterend slaagden.
Den 27stett Juli werd de algemeene werksta
king afgekondigd.
De patroons namen al dadelijk wraak door
de glasblazers, die in woningen, aan de fabriek
behoorende, woonden, op straat te zetten. In
Berlijn alleen overkwam dit aan 250 gezinnen.
De overige arbeiders toonden echter een mooie
solidariteit en hielpen een handje met 't zoeken
naar nieuwe woningen, wat bij 't gebrek aan
woningen in Berlijn, geen kleinigheid is. Zelfs
werd hier en daar in een reeds bewoonde
woning een plaatsje ingeruimd voor een dak
loos gezin.
Den I9en Juli brandde de Kraton af. De
brandweer was direct bij de hand geweest,
en deed, zoo goed haar dit, de gebrekkige
bluschmiddelen in aanmerking genomen moge
lijk was, haar plicht. Tonnen goud verdienden
onze mannen dien nacht wel met, doch wat
er extra inkwam, was voor hen niet te ver
smaden Zij verwachtten, den Zaterdag daaiop,
den 20en Juli, hun zuur verdiende geld te
ontvangen. Zij wachtten, wachtten nog eens,
weer eens een weekje, maar altijd nog zijn
zij aan het wachten. De gemeente heeft zeker
geen geld meer, want steeds moeten de brand
weermannen op hun geld wachten. Hoelang
nog Zal een der Raadsleden op a.s. Dinsdag
er het zijne over zeggen? We zullen afwach
ten. Het verdiende loon zal wel verbeneden
vijfhonderd gulden blijven, daar zijn wij
verzekerd van.
Waarom dan dat eeuwigdurende wachten f
Uil het Fransch van EK MY BE GOURMONT.
De jonge koning en de jonge koningin
hielden hun intocht door de komngspoort.
Het was een bres die men bij plechtige ge
legenheden in den muur sloeg, wanneer de
koning dood of levend terugkeerde van krijg
en zegepraal. Voorvaderen van den jongen
koning hadden tot twaalf malen toe de bres,
