Verkiezing in district II. Schiedamsche vrouwen! de vrouwen van die gedwongen sta kers hebben kinderen! De Schiedamsche Courant en de arbeiders Arbeiders! iu fabriek en werk plaats, gedenkt de gedwongen stakers! Arbeiders! op u rust een groote plicht: gedenkt de ge dwongen stakers! het tot een uitbarsting. De tsaar wilde de Poolsche soldaten gebruiken voor een oorlog tegen de Franschen en Belgen, die een om wenteling waren begonnen. Het Poolsche leger werd verzameld. Maar toen het moest oprukken, verklaarde het alleen tegen den tsaar te zullen vechten De Rooden namen het bestuur in handen en zonden alle Euro- peesche hoven langs om hulp Niemand wilde iets voor ze doen. Ze moesten alleen hun zaak uitvechten. Met hun leger van 45,000 man hielden zij zich in 5 veldslagen staande tegen het Russische leger van 120,000 man. Maar toen was hun weerstandsvermogen op. Zij moesten zich overgeven in Warschau. Een groot aantal mannen week het land uit. De tsaar stelde een militair schrikbewind in en ontnam Polen zijn zelfregeering en zelf standigheid. Paskiewitch werd onderkoning en regeerde 25 jaar achtereen met de grootste gestrengheid, te zamen met zijn Russische ondergeschikten, militaire en burgerlijke ambtenaren Het recht van vergadering en vereeniging werd zelfs opgeheven. Een bar- baarsche censuur werd ingesteld. Rusland ondervond in dien tijd ook de hardheid van Nicolaas' bestuur, dat nog tot 1855 voortduurde. Nicolaas was nl. begonnen aan de onderdrukking en uitroeiing van iederen West-Europeeschen invloed en de wering van alle vreemdelingen. Iedere vreem deling, die in Rusland met toestemming van den tsaar werd toegelaten, werd onder po litietoezicht gesteld en bij de geringste ver denking de grenzen overgezet. Iedere Rus, die het land wilde verlaten, had daarvoor toestemming noodig van den tsaar en kon nooit voor langer dan 5 jaar verlof krijgen bleef hij langer, dan werden zijn goederen verbeurd verklaard. Een stelsel van eeuwig- controleerende en spionneerende ambtenaren werd ingevoerd, maar bleef zonder resultaat, omdat de meeste ambtenaren zich door hun ondergeschikten lieten omkoopen om te zwij gen. Alleen van t\jd tot tijd hadden er op groote schaal veroordeelingen en vervolgin gen plaats, steeds eindigende met de strengste straffen. Daar ten slotte alle onderdanen gelijkelijk blootstonden aan de vervolgings woede van den tsaar, ontstond er op den duur een lijdelijk verzet tegen hem in geheel Rusland. Men gehoorzaamde slechts zoover, als noodig was om niet vervolgd te worden. De wetten werden zooveel mogelijk over treden. De ambtenaren deden zoo weinig mogelijk hun plicht. Het barbaarsche despo tisme van Nicolaas I werd door zijn onder danen zelf verzacht omdat het zich richtte regen hen allen, zonder onderscheid. Zoo bestond ten slotte alleen in de voorstelling van den tsaar dat machtige Russische rijk, dat onderworpen aan zijn wil als een model van eenheid en uitmuntende organisatie voor beschikt was voor de overheersching over geheel Europa. Nog vóór zijn dood brak een oorlog met Turkije uit, de zoogenaamde Kruisoorlog, waarin Rusland schandelijk overwonnen werd. J. v. L. De kiesvereeniging „Schiedam" vergadert op Vrijdag a.s. ter bespreking van de ver vulling der vacature voor den gemeenteraad in district II. Wat de uitslag wezen zal Wij van onzen kant willen nog even wijzen op de bezwaren, welke maar altijd worden ingebracht tegen een werkmans-candidatuur. Zoo'n werkman, niet waar, wat zon die kunnen in den Raad, in het gezelschap der „vroede mannen Maar als 'n werkman zoo redeneert, bemerkt hjj dan niet, dat hij zich zelt in 't gezicht slaat Dat de heeren zoo spreken, is begrijpelijk. De bourgeois hebben nog steeds het voorrecht, het beste onderwijs te kunnen genieten, en als de leden dier klasse dan bemerken, hoe treurig het er nog uitziet in de hersenen van velen hunner weionderwezen jongelingschap, dan trekken zij daaruit het besluit over de vreese- lijke botheid van arbeiders-hersenen. Maar 'n workman kan zoo niet redeneeren, of hij toont al heel weinig vertrouwen in het gezond verstand van z'n eigen klasse. Wij zeggen -„Je weet niet wat al in zoo'n arbeiders- kop kan." Nn is onze candidaat werkman, hij is ook sociaal-demokraat. Dat woord kan toch niemand afschrikken, niet waar Dien tijd hebben we gehad. Ieder weet, dat 'n sociaal- demokraat leeft, als 'n ander, voor z'n irrouw en kind zorgt, als 'n ander, dat-i werkt, als 'n ander, kortom, ieder weet, dat-i burgerlijk fatsoenlijk is. Maar wat de arbeiders nog altijd niet schijnen te weten, is, dat 'n sociaal-demokraat zoo iets in zich heeft, dat hem zwaar weegtdat is het belang van de werkers. Hij vraagt niet naar Katholiek of Protestant, hij vraagt Gaat de arbeidersklasse er mee vooruit: En dan heeft hij tijd en moeite over, om het in zijn kop te krijgen, goed, zoodat bij de heeren kan te woord staan. En als het, om iets te noemen, de arbeiderswoningen geldt, zal hij feiten noemen, cijfers toon en, voor beelden aanhalen. Hij zal getuigen van het onvoldoende, het ongezonde van volkshuis vesting, en zijn stem zal nieuw zijn in de vergaderzaal van de stad, en zij zullen ver stommen, want iets dergelijks werd nog niet gehoord vóór dezen. En zijn ijver zal den weg vinden in begrootingen, en zijn bereke ningen zullen eenvoudig zijn. Of zijn de be langen van de arbeiders zoo ingewikkeld? Kom, kom, we kunnen ze op onze vingers uittellen Ja, maar, dat is 'n redeneering, alsof er alleen arbeiders zijn op de wereld. Zijn er dan alleen heeren? zouden wij vragen. En welke belangen werden tot nog toe gediend Drukt de belasting niet op de arbeiders Brengen zij niet hun gerechte aandeel op Bezorgen zij niet de zoete winsten aan het kapitaal, waarvan weer belasting afgaat Is dat niet een strooming door een geld- pomp, die in de arbeidende klasse is ge slagen En kost niet elke slag met den zwengel een stuk welvaart van die onderste laag. Arbeiders-kiezersOp u rust de ver plichting, de pomp 'n beetje hooger te hij- schen. Dan blijft er wat meer in die onderste laag. Maar stuurt liefst wat veel mannetjes, 't werk is zwaar, te zwaar voor één. Maar één moet de eerste zijn. Er is Maandagavond 'n strooibiljet ver schenen van den Schiedamschen Bestuurders- bond. Dat biljet is gedrukt door 'n eenvoudig werkman, onder zijn eigen toezicht. En 't is goed gedrukt, zonder fouten. Dergelijk biljet is ook afgedrukt in de Schiedamsche Courant onder toezicht van een „geachte redactie." Daar is zelfs iemand bij met mr. vóór zijn naam. Welnu, deze „ge achte redactie," met ook tallooze graden in haar edel hart, heeft onder haar hooggeacht toezicht het biljet laten verschijnen in de kolommen van haar hooggeacht blad. Dit biljet was geschreven door 'n heusche- lijk werkman, die wel het hoofd, maar niet de centen had, om het woordje mr. vóór z'n naam te verwerven. Deze werkman, met z'n door arbeid vereelte vingers, spande zich in, dwong z'n stijve hand tot het zoo ongewone werk met de pen. Hij deed dit met liefde, met toewijding, met geestdrift voor de rechtvaardige zaak van zijn kameraden. Nu is er veel, waarvan „geachte redacties" geen flauw begrip hebben en er is 'n men- schelijke aandoening, die nimmer de gegra dueerde harten van sommige „geachte redac ties" heeft beroerd. Wanneer 'n werkmanskind „van school gaat," van de school moet gaan, op twaalf jarigen leeftijd, dan is het, om wat mee te verdienen, of om zoogenaamd een ambacht te leeren De zekerheid van z'n kennis, z'n sc/iooZkennis, is even groot als de zekerheid dat men in de harten van sommige „geachte redacties" 'n gevoel van welvoegelijkheid zal aantreffen. Vooral handigheden als zonder fouten schrijven b.v. gaan spoedig verloren. In de harde leerschool van uitbuiting, lange werktijden, karig loon, onvoldoende voeding en krottige huisvesting is voor het bijhouden van dergelijke zaken geen gelegenheid. Dat weten sommige „zeer geachte redacties" zoo niet. En 'n heerlijk verschijnsel is het, dat arbeiders, moed, lust, kracht en volharding bezitten, terwille van hun kameraden zich de ontzettende inspanning te getroosten, die voor sommige „zeer geachte redacties" on begrijpelijk is. Arbeiders! de „geachte redactie" van de Schiedamsche Courant drukt het schrijven van één uwer af met de fouten, die er in moeten zijn. Denkt maar om uw heerlijke leerschool. Dat schrijven is nu onbegrijpelijk. De „geachte redactie" doet dit natuurlijk te goeder trouw. Zij geeft den arbeiders geen schop. Zij maakt het geloof van den arbeider in haar eerlijke bedoelingen niet beschaamd. Zij zegt niet: „Kijk, zoo benne nou die ar beiders!" Maar zij hangt te lachen 'n hoogst ernstige zaak, waaraan honger vast zit, honger, honger! voor de beesten, die arbei ders lieeten en fouten schrijven. De „zeer geachte redactie" van de Schiedamsche Cou rant is de achting van alle arbeiders waard. „Kijk, zoo benne juüie nou, arbeiders!" grijnst de „zeer geachte redactie" van de Schiedamsche Courant, wijzend met haar zeer geachten vinger op het ingezonden stuk van den Schied. Bestuurdersbond. „Stom vee bent jullie, niemand begrijpt dat stuk." En die „geachte redactie" doet zoo op een oogeublik, dat van het hoogste gewicht is voor de ge dwongen stakers. Het was het oogenblik, waarop zij bekendheid gaven aan hun zaak het was het oogenblik, waarop zou inslaan bij 't publiek, ineens: „Die kerels hebben gelijk, dat is geen behandeling." De werking van dat beslissende oogenblik bederft de „geachte redactie" met een grijns, een lee- lijken grijns, 'n dierlijken grijns. Arbeidersdie stakers, die mannen, die vrouwen, die acht-en-twintig kinderen lijden honger. Zij lijden honger ook voor uw zaak, de zaak van den arbeidBoven vertrapping èn hongerlijden kozen zij hongerlijden alléén. Steunt de gedwongen stakers en gij steunt uw eigen zaak. Sterker maakt gij uw positie, machtig zult gij u toonen, machtig om onrecht

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1901 | | pagina 3