Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad
Verkoop van Gemeentegrond.
No. 39.
Zaterdag 23 November 1901,
le Jaargang.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Socialistische Catechismus.
ABONNEMENTSPRIJS:
18 cent per kwartaal
franco per post 20 cent
Losse nummers 1 cent.
bij vooruitbetaling.
UUUEAV van
ADMINISTRATIE en REDAKTIE:
NOORDVEST 12.
ADVERTENTIËN:
5 cent per regel. Bij abonnement be
langrijke korting.
Het is niet voor de eerste maal dat we
over dit onderwerp schrijven, en het zal
ook de laatste maal wel niet zijn. De meeste
hersenkasten zijn nu eenmaal zoo hard, dat
je lang werk hebt eer er iets is ingebracht.
Nu eerstdaags deze kwestie in den ge
meenteraad weer aan de orde komt, willen
wij haar nog eens toelichten.
Beschouwen we eerst het voorstel van
B. W. Dit houdt in om aan de Machine
fabriek en Scheepswerf A. F. Smulders te
Rotterdam een stuk gemeentegrond te ver-
koopen, om daaron te vestigen een machine
fabriek en scheepswerf. Het stuk grond is
groot 57.500 cA. en gelegen ten oosten van
de Voorhaven, aldus grenzende aan de stea-
rinekaarsenfabriek. B. W. stellen voor,
dien grond te verkoopen voor f 1.50 per cA.
Aanvankelijk bood men fl.maar nadat
B. W. er op gewezen hadden, dat in elk
geval fl.50 per cA. betaald zou moeten
worden, omdat de gemeente kosten zou
moeten maken, stemde de firma daarin toe.
We laten nu de verdere koopvoorwaarden
even rusten. Alleen merken we op, wat
B. W. mededeelen, n.l. dat de firma in
geen geval den grond in erfpacht ivenscht
te nemen.
Deze mededeeling munt uit door soberheid.
In heel weinig woorden gaan B. W. over
deze zaak heen. Het is te hopen, dat de
raadsleden zullen vragen naar de argumenten,
door de firma Smulders aangevoerd en dat
die ook genoemd zullen worden Want indien
B. W. werkelijk al 't mogelijke gedaan
hebben om de firma voor erfpacht te wriunen,
zullen zij ook getracht hebben de bezwaren,
die bij de firma Smulders bestaan, te over
winnen. En in elk geval zal de Raad dienen
te weten, of werkelijk een erfpachtovereen
komst in elk geval op den onwil van den
aanvrager zou afstuiten.
Het zou ons bevreemden indien dit' zoo
was, en dit om de volgende redenen.
Wel maakt het Burgerlijk Wetboek ver
schillende bepalingen, die 'or den erfpachter
bezwaarlijk kunnen zijn (o. a. dat de erf
pachter niet kan vorderen, dat bij het ein
digen der erfpacht de eigenaar de daarop
geplaatste eigendommen tegen taxatie over
neemt), maar al deze bepalingen gelden
alleen voor zoover daarvan niet bij de over
eenkomst of beschikking, waarbij het erfpacht-
recht is toegekend, wordt afgeweken. Het
gemeentebestuur heeft het dus in zijn macht
in deze overeenkomst al zulke bepalingen
op te nemen als door den aanvrager ge-
wenscht worden, mits men slechts handhaaft
het karakter der erfpacht, hierin gelegen,
dat de aanvrager van een onroerend goed,
aan een ander (in dit geval de gemeente)
toebehoorend, het volle genot verkrijgt onder
verplichting om daarvoor een jaarlijksche
pacht te betalen. De wet laat zelfs toe dat
die erfpacht voor eeuwig wordt toegestaan.
Daartegen zouden we evenwel bezwaar hebben
omdat dan het door ons beoogde doel gemist
wordt. Dat doel is, te voorkomen, dat een
enkel persoon alleen de voordeelen trekt van
de toevallige waardevermeerdering van den
grond. En 't gevaar daarvoor is juist bij
de gronden aan de Maas zeer groot. Het
is gemakkelijk te voorzien, bij de toenemende
uitbreiding van het havenbedrijf te Rotter
dam, dat straks ook de gronden onder deze
gemeente aan de beurt zullen zijn en per-
ceelen, die nu fl.50 per cA. worden aan
geboden, zullen dan misschien voor f 10.—
nog niet te koop zijn.
Ons doel is dus die grond-speculatie te
voorkomen en een mogelijk in de toekomst
rjjke bron van inkomsten voor de gemeente
te behouden.
Wij wezen er reeds op, dat de erfpacht
bepalingen zoo gunstig mogelijk gesteld kun
nen worden. En men zal dit dienen te doen
wil men hier nieuwe industriën gevestigd
zien. 't Eenige verschil voor den aanvrager
wordt dan, dat hij de kans mist over eenige
jaren zijn grond met een 5-, 6-voudige winst
van de hand te zetten. Maar als dit het
doel is, laten dan de heeren maar weg
blijven. Grondspeculanten hebben we niet
noodig.
Is deze speculatie het doel niet, welnu
dan zal er op den duur geen groot bezwaar
kunnen bestaan. Juist waar onze gemeente
zulke lage condities kan stellen, omdat we
staan voor de keuze van een half ei of een
leege dop, zal de concurrentie niet moeilijk
zijn. En ook juist bij erfpacht kunnen die
voorwaarden laag gesteld worden, omdat
men vooraf weet, dat men, na b.v. 50 jaar,
wanneer misschien de grondwaarde verdubbeld
is, de voorwaarden kan herzien.
We hopen van harte, dat deze kwestie
nu niet op z'n Jan-boeren-fluitjes behandeld
zal worden, maar dat de Raad genoeg inzicht
in 't gemeente-belang zal hebben om de
wenschelijkheid en mogelijkheid van erfpacht
te overwegen.
Het is reeds herhaald in de vergadering
der wijze mannen gezegd, dat de inkomsten
moeten vergrooten. Laat men dan alvast
zorgen niet telkens nieuwe bronnen te stoppen.
Uit het Engelsch
van E. Belfort Bax en H. Quelcil
Vraag 6. Maar wordt het woord klasse
ook nog niet in een andere beteekenis ge
bruikt
Antwoord. Er is nog een andere, meer
technische beteekenis, waarin het woord
klasse wordt gebruikt, maar bij nadere be
schouwing blijkt deze alleen aan te duiden
de bovengenoemde hoofdklassen in hun ge
schiedkundige hoofdtijdperken. Het groote
verschil tusschen de klassen vroeger en de
klassen thans bestaat hierin, dat vroeger
het woord klasse den maatschappelijken staat
of stand aanduidde waarin een mensch werd
geboren, terwijl thans de klasse alleen af
hangt van het bezit of het verkrijgen van
rijkdom. Het klasse-schap, waarin een mensch
wordt geboren, kan men dus ook stand noe
men het klasse-schap, dat bepaald wordt
door rijkdom, heeft geen afzonderlijken tech-
nischen naam.
Vraag 7. Maar, toegegeven dat de maat
schappij, zooals ge zegt, verdeeld is in twee
groote, tot in hun grondslagen toe verschil
lende, klassegroepen, gaan deze 2 groepen
dan niet onmerkbaar in elkaar over, en
worden zij niet zóó in elkaar gevoegd, dat
zij niet meer te scheiden zijn
Antwoord. Schijnbaar, jamaar een nader
onderzoek zal bewijzen, dat dit niet zoo is.
De kwestie, tot welke dezer 2 groepen
iemand behoort, is heel gemakkelijk op te
lossen, indien men slechts nagaat, of hij al
dan niet een werkelijke controle uitoefent
over den arbeid van anderen, hetzij door
het bezit zelf van de middelen van voort
brenging, hetzij door 't bezit van controle
daarover. Wij ontkennen geenszins, dat daar
waar deze twee klassen elkander raken niet
altijd een scherpe grenslijn is te trekken,
evenmin als het voor den natuuronderzoeker
gemakkelijk is den juisten grens tusschen
de dieren- en de planten-wereld aan te geven
desondanks behoudt de hoofd verdeeling haar
waarde.
Vraag 8. Derhalve stelt ge voor, dat al
die middelen van voortbrenging, die nu het
eigendom zijn van afzonderlijke personen,
het eigendom zullen worden van den Staat,
zooals nu reeds de post en de telegrafie en
in sommige landen de spoorwegen of dat
zij het eigendom zouden worden van de ge
meenten, zooals waterleidingen, trams, gas
fabrieken, enz. nu reeds in veel gevallen
het eigendom der gemeenten zijn?
Antwoord. Neen, het socialisme beoogt
geenszins alleenlijk den staatseigendom of
het staatsbeheer. De hedendaagsche staat,
zoowel in zijn geheel als in zijn onderdeelen
(de gemeenten,) is niets meer dan de ver
tegenwoordiger van de bezittende klassede
post en alle^ zaken in staats- (of gemeente-)
exploitatie worden evengoed ondernomen om
er winst mee te maken als alle andere zaken
en de staat (of gemeente), als zijnde de ver
tegenwoordiger der bezittende klasse, moet
in het belang der verbruikers de werknemers
op volkomen dezelfde wijze behandelen als
overal elders de werknemers worden behan
deld. De organiseerde democratische maat-
DE MOKER