Manifest aan het Bederlandsche VolkP
Jaarboekje S. D. A. P.
Niet noodig
De arrebeier en de liefdadigheid,
schappij, zooals de socialisten die opvatten,
is in alle mogelijke opzichten verschillend
van den klassen-staat van tegenwoordig. Is
eenmaal de maatschappij ingericht op de
controle van haar eigen zaken, en heeft zij
eenmaal den eigendom verkregen van alle
middelen van voortbrenging, dan zullen haar
ambtenaren niet meer de vertegenwoordigers
van een klasse zijn en dan zal de voort
brenging niet meer geschieden ten bate van
eenige weinigen maar van allen.
Vraag 9. Maar hoe kan de bezittende
klasse, zooals ge die noemt, voordeel halen
uit de onderneming van zaken, die het eigen
dom zijn van den staat?
Antwoord. Op velerlei wijze. In het geval
van ondernemingen, door het rijksbestnur
geadministreerd, vertoont het voordeel zich
doorgaans in den vorm van verlichting van
belasting. In het geval van ondernemingen,
door gemeentebesturen geleid, behalen de
bezittende klassen voordeelen in den vorm
van interest van leeningen, aan de gemeente
gedaan voor den aankoop van die onder
nemingen, en in den vorm van ontheffing
van belasting, die zij anders op een andere
wijze zouden moeten betalen.
De vierde jaargang is verschenen van het
Jaarboekje der S. D. A. P. Het ziet er weer
frisch en prettig uit in z'n traditioneelen
rooden omslag. Dit jaar moeten we 't met
een van stijf papier doen inplaats van linnen
zooals vorige jaren, wat vermoedelijk z'n
oorzaak vindt in 't feit, dat aan den inhoud
meer kosten zijn besteed. Het boekje prijkt
nl. met de portretten der 7 soc. dem. ka
merleden, ieder van een kort bijschrift voor
zien. Zonder aanspraak te kannen maken
op den naam van kunstwerk zijn de meeste
goed geslaagd.
Verder biedt het boekje weer veel ver
scheidenheid, rijker zelfs dan vorige jaren.
We vinden er in weer de gewone rubrieken,
maar bovendien een lijst der adressen van
verschillende bestuurdersbonden. (De Schie-
damsche ontbreekt daaraan nog) van vak-
en politieke vereenigingen, een lijst dei-
kamerleden. Verder een uittreksel uit woning
en militiewet, en dan stukjes over coöperatie
van Ervé, over de Arbeiderspartij in de
Tweede Kamer van de Eoode, Henriëtte
Roland Holst geeft een buitenlandsch over
zicht en Mendels wijdt een woord aan de
nagedachtenis van C. F. Lokevervolgens
vinden we een oproep van W. Polak aan
de jonge werkers om zich ook te organi-
seeren en zich voor te bereiden op den tijd
dat ook zij geroepen zullen worden deel te
nemen aan den georganiseerden strijd van
den arbeid, een artikel van Jos. Loopuyt
over Wilhelm Weitling, van Van Bruggen
over de kunst in dienst der propaganda en
van Van der Linden over de oorlogen in
de 19e eeuw.
Men ziet afwisseling genoeg. Van harte
hopen we, dat in wijden kring zijn weg zal
vinden. Laat ieder partijgenoot krachtig
medehelpen om het te verspreiden.
Voor wie 't nog niet wist zij hier gezegd,
dat er in ons land bestaat een Nederl.
Bakkersgezellenbond. Deze bond zal met de
Kerstdagen te Dordrecht zijn jaarvergadering
houden.
Aan de agenda ontleenen wij de volgende
punten
Al- of niet-aansluiting bij het N. A. S.
Oprichting van een reiskas.
Aanstelling van een gesalarieerd hoofd
bestuurder.
Afscheiding van het kiesrechtcomité. Het
hoofdbestuur stelt dit voor, omdat verschil
lende afdeelingen reeds zijn aangesloten en
met het oog op de meerdere uitgaven in
vorige punten vervat. Zaanstreek stelt het
zelfde voor om politieke redenen.
ArnhemHet hoofdbestuur worde opge
dragen te bewerkstelligen, dat de noodhulpen
die voor zeven maanden per jaar in garni
zoensbakkerijen worden aangenomen, gedu
rende dien tijd, daarvoor ook het volle loon
ontvangen.
UtrechtHet hoofdbestuur stelle zich in
verbinding met eenige kamerleden of wende
zich tot het Ministerie, tot opheffing der
misstanden in de garnizoensbakkerijen en
stelle voor, dat
Ten le in geval van ziekte het volle loon
zal worden uitgekeerd; ten 2e eens per jaar
8 dagen verlof met behoud van loonten
3e een vaste aanstelling voor de bakkers
evenals alle andere ambtenaren aan het Rijk
verbonden.
Leiden: Wat kan of zal worden gedaan
door onzen Bond, ten aanzien van het wets
ontwerp op arbeids- en rusttijden, hetwelk
door het nieuwe ministerie is ingetrokken
Haarlem heeft een dergelijk voorstel.
Deze afdeeling wil voorts meetings be
leggen in Arnhem, Leeuwarden, Groningen,
Vlissingen of Middelburg en Zaandam.
Zaanstreek wenscht propaganda ten platte-
lande.
Den HaagDen afdeelingen van den Bond
worde opgedragen te harer plaatse een loon-
standaard vast te stellen en te trachten
dezen ingevoerd te krijgen.
De Bond agiteere voor Zondagsrust.
AmsterdamDe Bakkersbode worde een
weekblad, met een gesalarieerden propagan
dist-redacteur.
Voor zooverre ons bekend bestaat in
Schiedam geen afdeeling van den Bond.
Dat is ook niet noodig. Hier hebben de
bakkersknechts 't nog zoo kwaad niet.
Of wel soms. Maar waarom dan geen
vereeniging? Of wachten ze soms tot de
gebraden duifjes hen in de mond vliegen
Kom bakkers, wordt eens wakker.
De liefdadigheid van één zoo'n man is spoedig
bekend en dan heet hetOch, 't is toch
zoo'n goed mensch, hij geeft zooveel weg.
Tusschen twee menschen, de een die lief
dadigheid doet, de ander, die ze ontvangt,
is 'n bijzondere verhoudingdie van heer en
knecht, van meester en slaaf. Dat kan je
zoo van buiten niet ziener is niet een
zweep in de hand des éénen en er zijn geen
striemen op den rug des anderen. Neen, maar
de een krijgt een recht, op den ander rust
een plicht. De één eischt dankbaarheid, de
ander is ze verschuldigd. Maar dat behoort
immers zóó, daaraan twijfelt niemand.
D'r is nog gereglementeerde liefdadig
heid, in de wandeling genaamdde dia
conie. Daar spannen zich menschen voor, vol
van christelijke beginselen, die het zich tot
taak stellen, mét hun stoffelijke gaven de
beweldadigden tegelijk met hun geestelijke
te overstrooien. 'n Aalmoes met 'n zedepreek
smaakt wel. Dan wordt er tegelijk gewezen
op de plichten, want niets voor niets Het
behoort immers zóó. Bij welken patroon werkt
de man Waar gaan de kinderen school
Hoeveel malen gaat men ter kerk? Kijk,
dat zijn zaken, waarin veel belang wordt
gesteld. Zijn die wel in orde want
niets voor niets. En zóó drukt de liefdadig
heid 'n stempel op den werkman, op z'n
gezin, op z'n leven. En de arbeider wordt
onverschilligóók voor alles, wat om hem
heen gebeurt. Het komt er, en wat raakt
hem de rest?
Zóó is in de praktijk, in de kapitalistische
samenleving het schoone beginsel, dat in de
liefdadigheid ligt, de solidariteit, wegge
doezeld, vies gemaakt, uitgewischt. 't Is in
deze samenleving geworden 'n machtsmiddel,
'n middel tot onderdrukking, 't Is de gouden
keten, die de arbe.ders bindt, 't is de slaap
drank, die hen suf maakt, 't is de zweep,
waarvoor zij zich krommen, 't is 'n ver
schijning, waarvoor zij. zich in 't stof buigen.
Ongevallenverzekering, staatspensioen, ziet-
daar, wat de arbeiders zich moeten veroveren
als een recht. Dit zal hen oprichten en sterken.
En dit zal aan het liefdadigheids-gedoe 'n
ruim arbeidsveld ontnemen.
De opheffing van hun klasse is het werk
der arbeiders zelf. Zij moeten zich ontwor
stelen aan tallooze klemmen en klemmetjes
en de middelen zijn in hun hand.
Arbeiders, vereenigt u
Het Landelijk Propaganda Komitee
in zake den Internationalen Boykot van de
Engelsche Scheepvaart.
Waarde Medeburgers!
Reeds van af het eerste oogenblik dat in
Zuid-Afrika de oorlog werd aangevangen en
het eerste menschenbloed daar de roode
aarde donkerder kleurde en bevochtigde,
kwam er verontwaardiging in de harten van
velen en gaf men op verschillende wijze
uiting aan zijn toorn.
Mocht een aanvankelijke zegepraal van de
Boeren-kommando's doen vermoeden, dat de
oorlog spoedig zou worden beëindigd, weldra
bleek deze hoop niet verwezenlijkt te worden
en sinds een groot aantal maanden duurt
een afschuwelijke guerilla-oorlog, gestreden
door menschen, wier ambacht het is en door
menschen, die zich niet de wet willen laten
stellen door den vreemden indringer, den
overweldiger, wiens recht steunt op moord
werktuigen.
Verschillende onzer medeburgers hebben
pogingen aangewend, om de gevolgen van
dezen oorlog aan de zijde der Boeren te doen
verzachten, er zijn meermalen meer of minder
beduidende sommen bijeengebracht, aan kreten
van wraak en woede aan het adres der
Engelsche Regeering heeft het niet ontbroken;
spotplaten op Chamberlain c.s. zijn bij dozijnen
te tellen, hartelijke begroetingen zijn den heer
Kruger, president van de Zuid-Afrikaansche
Republiek deelachtig gewordenmaar een
daad, het doen van een daad was tot dusver
nog niet eens overwogen.
En plotseling overschreeuwt, overdondert
de stem van de werkers van het transport
bedrijf te water de chaos van geluiden en
hoort men de kreet„Boykót, boykot over
de Engelsche scheepvaart, opdat de Engelsche
regeering gedwongen worde den oorlog in
Zuid-Afrika te eindigen."
En hoog en mooi klinkt deze kreet uit
boven het verwarde gedruisch, hoog en mooi
blinkt deze daad boven machtelooze ver
vloekingen over het hoofd, en spotgeschriften
aan het adres van Chamberlain.
Op dit standpunt: beëindiging van den
oorlog in Zuid-Afrika, kunnen wij eensgezind
samenwerken.
Wij geven toe, dat dit nog niet zoover is,
dat van verschillende zijden bedenkingen
worden gemaakt omtrent het welslagen van
den boykot of de mogelijke gevolgen daarvan.
Dit is echter niet de eenigste tegenstand;
er is alweder verdeeldheid gekomen onder de
georganiseerde arbeiders omtrent de leus,
waaronder de boykot moet uitgevoerd worden.
Sommigen willen algemeene werkstaking
en niet alleen de Engelsche scheepvaart,
maar de schepen van alle natiën, die koloniale
Dit manifest is aan alle politieke, ekonomisehe,
vak- en algemeene arbeidersvereenigingen toegezonden.
Sekretarissen van vereenigingen, die het niet ont
vangen, worden beleefd verzocht het aan te vragen
bij L. M. Eermans, v. d. Helststraat 45, Amsterdam.
