De uitslag. Barbiers en Kappers. N. R. K. Volksbond. Politieke Schetsen. „Nederland en Oranje", de anti-revol. kiesv. heeft die op z'n rug gespeld. Heel deftig heet het„Zij deed dit, overtuigd, dat zij in hem een man heeft, grondig bekend met de toestanden in de arbeiderskringen" Larie, allemaal lariedie acht-guldens- praatjes hebben 'smans politieken loopbaan voor goed den nek gebroken, 't Is duidelijk, niet waar, arbeiders, dat menschen welke die aanbeveling schreven, u bedotten, 't Is kool. De heer F. H. J. Zoetmulder is volgens het strooibiljet een wandelend wonder. „De belangen der arbeiders zijn in goede handen niet minder voor den bloei van den winkel stand, alsook ter behartiging van de belangen der patroons zal de heer F. H. J. Zoetmulder in de bres springen, en vindt men in hem een warm verdediger. Arbeiders, winkel stand, patroons alles op 'n hoopie en de heer F. A. J. Zoetmulder daar voor als beschermengel. Laat dat zaakje maar gaan. Dat komt terecht. „Algemeen Belang"hm, hm, op zij, maakt plaats. De heeren komen in 't vuur, en waar hun monden spreken, daar zwijgen alle tongen. „StilteWat praat jullie van arbeider, wat van katholiek, wat van anti revolutionair of christel.-historisch. Wat zijn dat voor grappen Weet je niet, dat er in de eerste plaats heeren zijn, in de tweede plaats heeren en in de laatste plaats heeren 1 Van wie vreet jullie En van wie dineeren wij Stommelingen, waarom is onze maag altijd vol en die van jullie leeg? Ezels, waarom zweet jullie altijd en wij nooit? Waarom kleeft altijd het vuil van den arbeid op je bakkes en bjj ons niet? Is dat niet het bewijs, dat wij veelleeper zijn dan jullie, dat onze zaakjes veel beter zijn ingericht dan die van jullie Verandert er eens wat aan, als je kunt Wij commandeeren, jullie gehoorzaamt voor ons de genietingen, voor jullie de ellende. Haar nou, in 't publiek, willen we je eens netjes toespreken. Hoort „Beleefd, doch met den meesten aandrang wordt u verzocht uw stem te komen uit brengen op den heer J. M. van der Schalk Jr. Hij is te bekend, dan dat wij hem nog nader bij u zouden moeten aanbevelen. Hjj, en hij alleen behoort gekozen te worden. Hè, vraagt er daar een, waarom? Wat gaat jou dat aan Stemmen, indien mogelijk komt vóór twaalf uur. Zoo doenen de heeren De twee heeren, op de schaal gelegd, ge wogen tegen drie werkliedende heeren hebben 't gewonnen, ver. District II heeft z'n ouden roem gehandhaafd. Die 90 stemmen op W. v. d. Most, die hebben verbazing ge wekt. Maar die zijn niet van werklieden Dat is onmogelijk. Wat ook W. v. d. Most Phzn. ooit doen zal, niet de arbeidersklasse omhoog halen. Zonden die 90 stemmen niet van verwoede vijanden der arbeiders zijn Van menschen, die hun gemoed nog niet ge noeg konden luchten door op de heeren J. M. v. d. Schalk Jr. of F. A. J. Zoetmulder te stemmen. Zoo'n meneer kan nog wel 'es lief doen tegen 'n arrebeier, of zoo gemoedelijk. Maar as je d'r nou één uit het midden der- werkers vinden kunt, die zoo nou en dan eens 'n schop uitdeelt, die is je ware. Die gaat nog boven 'n vijand van nature. De vrijz.-democr. en de soc.-democr. kregen te samen 107 stemmen. Dat is zoo het aantal, dat op Helsdingen is uitgebracht. De vrijz.- democr., die wel eens erg toonaangeverig te werk gaan, bljjven steeds in de minderheid. Zoo ziet men, de practijk en de leering, die er uit te halen valt, gaan niet altijd samen. Nu nog eens 'n herstemming tusschen beide heeren, en dan zijn we er. Welke houding de S. D. A. P. zal aan nemen, dient afgewacht. Maar 'n heer is 'n heer, 't komt nu in ieder geval op hetzelfde neer. District II zegtDe heeren komen op 't stadhuis. Die bijten mekaar niet. Als we nou de aanbevelingen moeten gelooven, gaat Schiedam bloeien. „Algemeen Belang" spreektHij en hij alleen behoort gekozen te worden. Wie is hij Zie boven. Verleden week vergaderde de Barbiers- en Kappers ver eeniging. De openingsrede van den voorzitter maakte zoo'n indruk, dat alle aanwezigen door applaus hun ingenomenheid te kennen gaven. Verschillende zaken, gewoonlijk aan de orde op eene jaarvergadering, werden nu behandeld, totdat het belangrijkste punt van den avond de verkiezing van een bestuur aan de beurt was. De voorzitter werd her kozen, doch nam zijn benoeming niet aan. Nieuw bloed moest er volgens zijn zeggen in het bestuur. Men moest echter oppassen, dat het nieuwe bloed geen socialistisch bloed was. Wat een bange, domme vrees toch voor de socialisten. De vergadering koos toen als president den heer van Zuuren en herbenoemde de heeren Scheffers en Brouwer als secretaris en penningmeester. Alle leden kregen, om den avond genoeglijk door te brengen, een tegemoetkoming uit de kas. Met het oog hierop werd door een der leden voorgesteld, daarvan iets af te staan aan de stakende mandenmakers, wat even wel werd verworpen. Voor onze vrienden in deze vereeniging is daar nog heel wat te doen. Behalve verschillende huishoudelijke zaken is er ook te sprake gebracht de rede van den Weledelgestr. Heer Passtoors in de Tweede Kamer gehouden, 't Was 'n sociale redeEr werd door de vergadering zelfs 'n huldebrengende motie aangenomen over de schitterende sociale rede. Daarover later wel eens, d. w. z. over enkele uitlatingen. Dan werd er opgewekt om de vergadering bij te wonen van de spaarbank. De geestelijke adviseur, de weleerw. heer v. d. Bergh, sprak 'n woordje over het nut van het sparen, 't Is heel mooi, daarover te spreken, maar dan voor menschen, die iets te sparen hebben. Nu geeft de Nieuwe Schie- damsche verslag, maai' het kan niet goed zijn. Spr. had ter vergelijking de zeven vette en zeven magere jaren, welkekend. Die ver gelijking komt goed te pas in tijden van werkloosheid. Dan vervolgt het verslag woordelijk: „In den breede zette de eerw. adviseur uiteen langs welke wegen men het zékerst in staat gesteld wordt een kapitaaltje bijeen te brengen en toonde dit met voorbeelden aan. Nu zou ieder zoo denken, dat de verslaggever vol vreugde, vanwege de burgerlijke theorie met voorbeelden, ook in den breede verslag zou geven van die wegen en voorbeelden, tot stichting en nut van degenen, die daar niet tegenwoordig konden zijn. Mis, hoorDe weetgierige en graag-door-sparen-kapitalist- willen-wordende lezer blijft er nuchter van. Heel leuk gaat de verslaggever verder „Daarna gaf spreker nog eenige middelen aan de hand, waardoor de spaarzaamheid wordt bevorderd"Afgeloopen, je kunt naar die middelen fluiten, 'tls toch beroerd! Nou kan de Nieuwe Schiedamsche doof 'n eenvoudig verslag heel Schiedam tot kapi talist maken, maar voor de zooveelste maal loopt de smalle gemeente de kans weer mis. Zou de laatste zinsnede uit het verslag soms de oplossing geven „Hij deelde verder nog mede, dat ook onder inleggers menschen zijn uit den ge goeden stand, zoo van binnen als buiten deze stad." Rusland X. (Slot.) Na Rusland en Polen kwam Finland aan de beurt, om door de Russische ambtenaren-kliek te worden ge modelleerd. Vóór Alexander III was wel eens een poging aangewend, om de Russische taal verplichtend te stellen voor de Finnen, maar het krachtig protest van denFinschen landdag was voldoende geweest om dat ge vaar af te wenden. De regeeringspersonen onder Alexander HI waren minder gevoelig. In 1867 werd kortweg bevolen, de censuur in te stellen voor alle drukwerk, voorname lijk met het oog op de kranten en het onder wijs. Ondanks alle verzet werd deze maat regel doorgedreven. Maar voor het oogenblik durfde de Russische regeering niet verder te gaan de Finsche wijsheidsmannen hadden zich onmiddellijk georganiseerd. Langzaam aan trachtten de Russen het vrije woord in Finland te belemmerensteeds grooter en scherper maakten zjj het toezicht op het onderwijs, de vergaderingen en de drukpers voortdurend meer werd verboden en tegen gegaan ongemerkt raakten de Finnen onder de versmorings-contröle van de Russische bestuurders. Een vollen menschenleeftijd lang werd dit voorzichtige werk van onder den domper te brengen voortgezet. Toen meende de Russische regeering haar slag te kunnen slaan en ook de Finnen te kunnen omfat- soeneereu tot model-Russen. Deze model leering is nog in vollen gang, en de Finnen, die zich klakkeloos hebben laten ketenen door de censuur, moeten nu de gevolgen dragen van hun lamlendigheid en zich regel matig ieder overgebleven recht en iedre over geblevene vrijheid laten afpakken. De Finsche bank, de Finsche rechtspraak, de Finsche kerk, de Finsche spoorwegen, de Finsche scholen, de Finsche gemeente-inrichting en de Finsche militie, daar knijpen de Russen nu alles uit wat Finsch is, totdat zelfs de herinnering aan een zelfstandig Finland zal zijn verdwenen. Nog twee deelen van het rijk bleven er toen nog te modelleeren over, nl. de duitsch- sprekende Oostzee-provincies en de Israë lieten. Het duitsch werd van de scholen geweerd, het russisch de verplichte taal in alle publieke akten,- en in 1890 werd het laatste bolwerk van het Duitsche element, de hooge school van Dorpat, omgeruster werd bepaald, dat alle lessen alleen in het russisch mochten worden gegevende hooge- school en het onderwijs werden geplaatst onder russische censuur. De eerste maatregel tegen de Israëlieten werd in 1882 genomen. Al lang hadden de regeerings-ambtenaren gezocht naar middelen om de 5 millioen Joden, die in Rusland woonden, óf het land uit te kunnen werken óf ook te fatsoeneeren naar den model-Rus. Ze te fatsoeneeren, dat ging nietdaartoe bleek hun nationaliteit en de kracht van hun overgeleverd hebreeuwsch leven te groot. Dan maar er uit. Eerst werd in 1892 be paald, dat geen Israëliet meer grond in eigendom kon verkrijgen. Toen werd tusschen 1885^ en 1887 vastgesteld, dat niet meer dan 3 ®/o van de leerlingen aan gymnasia of hooge scholen Israëlieten mochten zijn en dat alle Joden zich moesten concentreeren in het W. deel van het rijk. In die weste-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1901 | | pagina 2