Socialistische Catechismus.
Graanmeters-wegers.
De Anarchist.
Schooltijden-regeling.
lijke provincies zetten de regeerings-ambte-
naren de bevolking op tegen de Israëlieten,
die bij honderden werden doodgeslagen. In
1891 werden alle Joodsehe werklieden onder
militair geleide de steden uitgebracht» En
ook tegen hen gaan de maatregelen van
uitdrijving nog voort. De onbuigzame Israë-
lietische volksnatuur laat zich niet dwingen
zooals de Fin. En de russische ambtenaren
zullen niet rusten, voordat deze belemmering
tegen hun oppermacht uit den weg is geruimd.
In 1894 aanvaardde tsaar Nicolaas II de
miserabele erfenis van Alexander III, zijn
vader. Een korten tijd vreesden de raodel-
leerende ambtenaren, dat de nieuwe tsaar,
wellicht onder invloed zijner duitsche vrouw,
aan hun oppermacht een einde zou willen
maken. Maar Nicolaas II is te zwak ge
bleken, om dezen Augiasstal een algemeenen
schoonmaak te doen ondergaan. Deze vol
komen absolute vorst is in werkelijkheid niet
meer dan de gehoorzame dienaar van zijn
ambtenaren, zonder wie hij niet regeeren
kan, en die steeds meer alle macht naar zich
toe halen tot welzijn van hun kleine
klasse en hun beurs.
Is het wonder, indien zulke toestanden
verbittering wekken, verbittering in het ge
heim, wraakverbittering om al de ellende,
den honger, de onzekerheid en vervolging,
die van zulk een stelsel het gevolg zijn
Moet men zich verbazen, indien in zoo een
land wraak en haat zich ontlasten in een
waanzinnigen aanslag op den vorst en zijn
omgeving en vertegenwoordigers? Dezer
dagen meldden de nieuwsbladen een poging
om de tsarenfamilie te vergiftigen. Deze
poging is mislukt. Maar indien straks een
andere poging gelukt, zal dan iemand van
hen, die iets weten van het tsarenrijk, daarin
iets anders kunnen zien dan een noodzake
lijk voortbrengsel van een stelsel, dat onder
de leus van „voor het geza^ en de kerk"
liet leven van millioenen Russen vergiftigt?
Rusland is evenals Spanje een schoone
schepping eener systematische domperpolitiek.
J. v. L.
Uit het Engelsch
van E. Belfort Bax en H. Quelch.
Vraag 20. Indien men dus de middelen van
voortbrenging gebruikt, om die aan te wenden
voor den arbeid van andere personen, dan
worden deze middelen van voortbrenging
daardoor kapitaal?
Antivoord. Strikt genomen, jahoewel
het eenvoudige gebruik van den eenen mensch
door den anderen, zooals in het geval van
Robinson en Vrijdag, op zich zelf slechts
een aanvangsvorm van kapitalisme is. De
termen kapitaal, kapitalist en kapitalisme
in hun gewone beteekenis duiden aanzienlijke
samentrekkingen aan van de middelen van
voortbrenging in de handen van één persoon
of van een betrekkelijk klein aantal van
personen, en de betaling van loon voor den
arbeid, aangewend met gebruikmaking van
die middelen van voortbrenging, op een
zoodanige wijze dat het geheel der voort
brengselen het eigendom blijft van de bezit
ters van het gebruikte kapitaal. Derhalve
duiden kapitaal en kapitalisme het bestaan
aan van een geheele reeks van maatschap
pelijke verhoudingen, waarbij de gebruikers
der werktuigen, de middelen van voortbren
ging, niet de eigenaars zijn van de werk
tuigen die zij gebruiken en er geen controle
over hebben, en waarbij het geheel der voort
brengselen aan de eigenaars dier werktuigen
behoort, die een in evenredigheid klein ge
deelte van deze voortbrengselen uitbetaalt
aan de werkelijke voortbrengers.
Vraag 21. Wat is de beteekenis van de
term Waarde, zooals de ekonomisten die
gebruiken
Antwoord. Een groote verscheidenheid van
beteekenissen is aan de term waarde gegeven
geworden, maar de beteekenis die wij er
aan hechten is die van de klassieke ekono
misten, Adam Smith, Ricards en anderen,
namelijkwaarde vertegenwoordigt de be
trekkelijke som van gemiddelden maatschap
pelijke» arbeid opgenomen in eenig nuttig
voorwerp.
Vraag 22. Maar wordt dau de waarde van
een voorwerp niet bepaald door zijn nuttig
heid, zeldzaamheid of een andere eigenschap
Antwoord Tot zekere hoogte, ja; zooals
daareven reeds is gezegd, worden verschil
lende beteekenissen gegeven aan de term
waarde, zoowel door zekere ekonomisten als
in het gewone spreekgebruik. Bijvoorbeeld
waarde wordt dikwijls verward met de hoe
nuttigheid van een voorwerp, zijn zeldzaam
heid en zelfs zijn marktprijs. Maar bjj nauw
keurig onderzoek blijkt het, dat deze bepa
lingen alleen rekening houden met de vormen,
waarin waarde zichzelf vertoont, en geenszins
met dat blijvende element dat waarde aan
duidt op alle plaatsen en ten alle tijde, waar
en wanneer ruiling plaats grjjpt met andere
woorden, dat wat er het essentieele (wezen
lijke) karakter van is.
Vraag 23. Maar wanneer men van „waarde"
spreekt, bedoelt men dan niet vaker de hoe
nuttigheid van een voorwerp dan de som
van arbeid opgenomen in dat voorwerp, of
zijn voortbrengingskosten aan arbeid?
Antivoord. Dat is ongetwijfeld de populaire
opvatting, maar deze deugt niet. De werkelijke
ekonomische waarde van een voorwerp wordt
in het geheel niet bepaald door zijn nuttigheid,
maar, uitgezonderd in gevallen van monopolie,
door de werkelijke som van maatschappelijk-
noodzakeljjken arbeid, daarin opgenomen.
Dit geldt voor alle voorwerpen, waarvan de
voortbrenging zich kan uitstrekken tot een
praktisch onbeperkten grens. Zelfs in gevallen,
waarin men zou kunnen veronderstellen, dat
de waarde afhangt van de zeldzaamheid,
zooals bij goud, zilver en kostbare gesteenten,
zal men bij nader onderzoek zien, dat de
waarde in werkelijkheid wordt bepaald door
de som van gemiddelden arbeid, besteed aan
de voortbrenging van die dingen. Alleenlijk
bij de voortbrenging van voorwerpen, die
niet kunnen worden weder-voortgebracht,
zooals zeldzame schilderijen enz. of die afhan
gen van een volkomen monopolie, alleen
daarbij bepaalt de zeldzaamheid de waarde
mede.
Deze corporatie richtte 'n adres tot den
gemeenteraad. Verbetering van den treurigen
toestafld. Jawel, B. en W. zonden het ver
zoek door naar de Kamer van Koophandel
en Fabrieken, om advies. Kamer van Arbeid
óók aan 't adresseeren, levensonderhoud voor
de meters en hun gezinnen.
*De Kamer van Kooph. en Fabr., zeer nuch
ter ondanks al die in de war brengende aan
vragen enz., raadt eenvoudig, de corporatie
te ontbinden. Nu komen ingezonden stukken
van getroffen menschen, afschaffen, ontbinden,
dat is mooi, dat is gemakkelijk, neen, Schie
dam vooruit en de graanmeters-wegers in de
voorste gelederen. Kom, kom, zien die vurige,
behoudsmenschen niet in, dat hier 'n klein
gevolg is van groote oorzaken. De industrie
in verval tengevolge van goedkooper, beter,
vlugger voortbrenging elders, voortbrenging
in 't groot, de productie meer vervolmaakt,
beter georganiseerd, in 't kort, de groot-
kapitalistische voortbrenging.
En alle brandertjes er onder, natuurlijk,
't Verval der hoofdindustrie heeft tengevolge
't verval der instellinkjes, die op haar steun
den. Zoo zijn de gilden mee ten doode op
geschreven. 't Is 'n heel natuurlijk verloop.
De zieke legt 't af door verval van krachten.
Een anarchist van 't ras der vlooien,
Kwam in 'n horlogekast terecht.
„Te duivekater, wat 'u mooie
„Dingen, en wat een regelmaat!
„Kijk eens hoe netjes of dat gaat!
„Wat loopen die raadjes, vlugge trage!"
Opeens begint een rad te klageB
„Wij doen het heele werk alleen,
„Opdat de wijzers voorwaarts loopen,
„Die schitt'ren op de wijzerplaat,
„Met diamant, in vol ornaat,
„Wij zeiven hebben niets dan plagen
„En slijten treurig onze dagen.
„Kijk, jij bent, dunkt mij, 'n moedig beest,
„En warm van bloed en frisch van geest.
„Treed voor ons recht in 't worstelperk:
„Eén flinke sprong in 't raderwerk
„En rust en vrede krijgen wij."
De vloo is met die lofspraak bljj
En erg gepaaid en zegt„Komaan,
„Ik waag er graag mjjn hachje aan,
„Als 't jullie rust kan geven zie!
„Ik spring al Leve de anarchie!"
De maloot springt en wordt verplet.
De groote wijzer liep wat achter,
Maar ]t raderwerk bleef onverlet
En draaide als altijd voort wie lacht er
Overgenomen uit het
Jaarboekje der S. D. A. P. -1902.
Naar aanleiding van de gasketel-muziek
werden de schooltijden aan school E. ge
wijzigd. Of ze goed gewijzigd werden, is 'n
tweede. Nu hebben de onderwijzers 'n vak
tijdschrift, en daarin schrijft de heer A. J.
Schreuder, hoofd eener school te 's Graven-
hage, o. m. het volgendeDe briefschrijvers
(Schied. onderwijzers hebben brieven over
die kwestie geschreven) en de Schied. colle
ga's hebben dus niet de voldoening kunnen
smaken, dat hun moeite de Schiedamsche
jeugd ten voordeel is geweest. Toch mis
schien wel aan de jeugd in 't algemeen,
omdat in 't vervolg bij dergelijke gelegen
heden allicht door het voorgevallene meer
zal gelet worden op de eischen van de pae-
dagogiek en de schoolhygiène, en tevens
omdat weer is uitgekomen hoe wenschelijk
het is, dat school-autoriteiten zich meer op
de hoogte stellen van de opvoedkunde en
haar hulpwetenschappen. Laten ze alvast
maar beginnen met zich te abonneeren op
het aktijdschrift voor Onderwijzers."
Nu vernemen wjj, dat diezelfde autoriteiten
weer een schooltijden-regeling aan 't samen
stellen zijn, hoewel ze zich nog niet op 't
Vaktijdschrift hebben geabonneerd. De Schie
damsche onderwijzers houden hun hart al
vast en verwachten met vreezen en beven
de dingen die komen zullen.
Er is heel wat te lezen voor autoriteiten
over die kwestie.
