Werkloosheid.
Soc.-De r Arb-Partij
Konijnenfokkerij.
De uitsluiting te Enschedé
Socialistische Catechismus.
Ingezonden.
Maar er zal eenmaal een tijd komen dat
het zal kunnenArbeiders, neemt dit stukje
Bremerkampscke geschiedenis ter harte. Gij
hoeft u niet te latejn trappen zonder terug
te trappen. Gaat jfaa toch eens allen be
grijpen, dat gij uw eigen lot in uw handen
hebt/-als ge slechts eendrachtig wilt wezen!
Vereenigt u. werkt samen, verdedigt tesamen
uw gemeenschappelijke belangen
In No. 25 van De Moker schreven wij
naar aanleiding van de christelijke meerder
heid, die zoo hoog noodig behouden moest
blijven in onzen Raad, dat we daarvan al
even veel of even weinig verwachtten als
de christenen zelf. De arbeiders, die de zetels
moesten helpen bevechten, waai schuwden we
als ;t winter is kun je weer kou lijden en
honger en armoeof zal de christelijke
meerderheid maatregelen nemen tegen werk
loosheid, voor kindervoeding, voor opruiming
van krotten Let op hun daden en wordt wijs.
En nu vragen wij*: is het niet alzoo
Hebben de arbeid *rs al weer geen tijdperk
van lijden achter d a rug Nu worden, neen,
nu zuilen worden v. i; gevoerd grond- en zand-
werken tot een bed ag van f5000.
Geleden is er aljpeeds veel. En van wie
is de drang uitg< 'aan? Van de arbeiders
zelf. 't Is een got,. leer voor de toekomst.
Arbeiders, u ifet' n uw belangen als het
tijd is. Organiseer/u, en ge kunt uw eigen
toekomst verzeke V.'
In de Dinsdag gehouden vergadering werd
door het bestuur meegedeeld, dat het tot
overeenstemming was gekomen met den ver
huurder aangaand} ons Gebouw. Het uitstel
der opening isdus geen afstel geworden.
Zaterdag 8 Maart, 's avonds te acht uur, zal
nu de feestelijke opening plaats hebben, tenzij
zich opnieuw voor dien tijd niet voorziene
moeilijkheden voordoen. Het volgend num
mer van dit blac zal meerdere bijzonderhe
den geven. Daarop'dient gewacht te worden.
Van nit den bcezjem der vergadering kwam
een voorstel tot het bestuur, bij voldoende
deelneming een frUoeiders-zangvereeniging op
te richten. Het oéstuur nam gaarne de op
dracht aan, daaiJoor pogingen aan te wen
den, zoodat zij, le met dit plan instemmen,
worden verzoch jF hun naam en adres op te
geven aan J. Ejorengevel, Raam 30 en aan
het bureau van IDe Moker.
Ook niet-ledel der afdeeling zullen daarbij
welkom zijn. F Het Bestüuk.
Het komt. Ziterdagavond wordt de lezing
gehouden. Weidrja zal Schiedam's plaveisel
daveren van don last van konjjnen-drommen.
De arbeider is gèred en de weekmarkt ook.
Laat/|ons hopeiuen gelooven, dat er vettig
heid promt uil konijnenhokken en welvaart
uit de vruchtbaarheid van 'n edel ras.
De corresjrmdent van Het Volk schrijft
Door de cfmnissie uit de burgerij zijn de
volgende voJrstellen aan de betrokken par
tijen gedaan r
lt. Alle dekenwevers beginnen weer te
werken en worden door de firma tot het
werk toegelaten op de helft der vermindering
van het loon: door de firma voorgesteld.
2 Na zes maanden wordt het weefloon
teruggebracht tot het bedrag thans door de
firma bepaald.
3o. Die lekenwevers, die na verloop van
deze zes u anden andere weeftouwen of
ander wee ysrk verlangen, worden hieraan
dooi^ade fir ia zoo spoedig mogelijk geholpen.
Nad de dekenwevers zijn begonnen
te werken, worden terstond de andere fa
brieken voor alle uitgeslotenen opengesteld.
De kommissie voegt nog aan deze voor
stellen toe, dat ze hoopt zoodoende aan deze
voor geheel Enschedé zoo diep ingrijpenden,
hoogst schadelijken strijd een einde te maken.
De Dinsdagavond alhier gehouden open
bare vergadering, waaromtrent ik reeds eenige
mededeelingen deed, was één der meest be
langrijke, die tot heden gehouden zijn.
Brinkhuis en Reudink spraken woorden
van opwekking tot organisatie en steun.
Daarop kwam uit den boezem der verga
dering een vraag. Door Engels werd ge
vraagd, hoe de vooruitzichten warenmet
1 Maart toch komen de arbeiders van Rich-
tersbleek ook op straat. Ziet nu het komitee
kans ook de 50ü a 600 man van deze fabriek
uitkeering te geven.
Deze vraag werd door Tijhof en den pen
ningmeester Stius beantwoord met de mede
deelingen, dat elke week een steeds grootpr
bedrag aan steun inkwam. Was het de voor
laatste week een f 6500, de laatste was 't
f 8500had de burgerij de eerste week onge
veer f 400 bijgedragen, thans gaf ze een
goede f 600.
Bovendien wezen beiden er op, dat men
pas aan het begin der agitatie in Nederland
en het buitenland voor de zaak was zoodat
er geen twijfel aan was, of de steun zou
van alle kanten toenemen.
De voorzitter merkte aan het slot nog op
hoe de firma v. Heek thans nog enkele ar
beiders aan het werk houdt, maar in plaats
van ongeveer 110 a f 12 per week, die ze
vroeger verdienden, thans hun slechts f6.50
geeft.
Daarna werd de overtalrijke vergadering
gesloten.
Gistermorgen is er weer een groote optocht
gehouden, die met een krachtige toespraak
van Reudink, om zich vooral kalm en waar
dig te gedragen en zich te onthouden vafi
't gebruik van sterken drank, gesloten werd.
Uit het Engelsch
van E. Belfort Bax en H. Quelch.
Vraag 40. Moeten wij dan daaruit op
maken, dat de socialisten niet de theorie
van winstverdeeling aannemen, zooals die is
ineengezet door de orthodoxe staatkundige
ekonomie, nl. de verdeeling in belooning
voor oppertoezicht, schadeloosstelling voor
risico, en belooning voor onthouding (interest
op leening)?
Antwoord. Zeker aanvaarden wii die theorie
niet, die niet meer is dan een kreupele poging
om het systeem van winstmaken te verklaren
en te rechtvaardigen. Al noemt men een
deel van de winst „belooning voor opper
toezicht", duidelijk is het, dat zulk een
belooning, voor zoover zij meer is dan een
eenvoudige betaling van het nuttige werk
van beheer, in het geheel niets met winst
heeft te maken, en dat winst alleen door
het misbruik maken van woorden aldus kan
worden omschrevenDe uit drukking „belooning
voor oppertoezicht" is evenwel doorgaans
slechts een fantasie-uitdrukking, door den
kapitalist gebruikt voor een deel van zijn
winsten, en heeft niets te maken met loon
in welken vorm ook of met eenigen nuttigen
dienst, door den kapitalist bewezen. Wat
de „schadeloosstelling voor risico" aangaat,
de kapitalist kan natuurlijk een deel van
zijn winst aldus noemen maar dat is natuur
lijk louter bespiegeling, ar er niet het
minste verband bestaat tusschen zijn winst
en zijn risicoen waarom nog iets gezegd
over die zoogenaamd* „onthouding" (het
niet berekenen van interest op gebezigd
kapitaal), waar hij aan de andere zijde voor
dat kapitaal des hooger belooning eischt?
Vraag 41. Wil' te dan beweren, dat de
kapitalist geen nuttig werk verricht door
risico te loopen voor de winst, die hij ontvangt?
Antwoord. Voor de winst die hij ontvxngt,
neen, zeker niet. Voor zoover hij het beheer
uitoefent en daarvoor betaald wordt, is zijn
belooning zooals wij zeggen in het geheel
geen winst, maar eenvoudige belooning voor
oppertoezicht, eenvoudig loon. In de georgani
seerde maatschappij der toekomst zullen
dergelijke werkzaamheden worden verricht
door aangestelde vertegenwoordigers. En
wat de onvermijdelijke risico betreft, daarvan
zal ieder persoonlijk bevrijd zijn onder het
stelsel van het socialisme, daar de risico
door de geheele gemeenschap zal worden
gedragen.
Vraag 42. Maar toegevende al wat ge
over de tegenwoordige verhoudingen zegt
en over de arbeids-exploitatieen het voor
uitgemaakt houdende dat een dergelijke
maatschappelijke organisatie voor gebruiks-
voortbrenging, zooals gij aangeeft, zou kunnen
verwezenlijkt wordenis het dan niet een
feit, dat het totaalbedrag van den rijkdom
onvoldoende is om iets meer te verschaffen
dan een zeer armelijke levensstandaard aan
allen, zelfs indien de rijkdom gelijkelijk was
verdeeld En toegevende dat de uitersten
van buitengewone armoe en overmatige rijk
dom, die wij thans waarnemen, zouden ver
dwijnen in de socialistische maatschappij,
zou men dan niet terechtkomen op het doode
peil van een min en slap bestaan voor
iedereen, op zijn hoogst gelijk aan dat van
den modernen ambachtsman?
Antwoord. Dat is geenzins het geval.
Zelfs in de tegenwoordige omstandigheden
zou de totale voortgebrachte rijkdom, gelijk
verdeeld, het bedrag overschrijden van meer
dan f 2500 per jaar per familie, en dit is
een hoogere levensstandaard dan gij aanweest.
Maar men miskent volkomen wat het
socialisme in werkelijkheid inhoudt, indien
men veronderstelt dat het socialisme niet
meer bedoelt dan een eenvoudige gelijkmaking
door verdeeling. Het socialisme bedoelt de
volledige reorganisatie der verdeeling, zoowel
als der voortbrenging. Is de voortbrenging
éénmaal wetenschappelijk en maatschappelijk
georganiseerd, dan zal het voortbrengings-
vermogen van den arbeid meer dan 5 maal
grooter zijn geworden, en in gelijke verhouding
zal dan het bedrag van den rjjkdom stijgen.
In de Zondagsbode van 23 Febr. komt een
ingez. stukje voor van v. d. Z. en v. d. A
beiden milic.-korp. van het Reg. Grenadiers
en Jagers, waarin zij er op wijzen, dat voor
de aanstaande militairen een tijd komt, vol
gevaren en verleidingen.
Maar m. i. ware het beter geweest, behalve
de aanstaande militairen te waarschuwen,
hen ook op te wekken ten strijde te trekken
tegen het militairisme, dat de oorzaak is,
dat zoovele jongelingen in den bloei huns
levens worden weggerukt uit den familie
kring en gedoemd worden een langen tijd
te verblijven in een pesthol, waar alles ont-
zedelijking en ontaarding ademt.
Verder wekken zij onze aanstaande lands
verdedigers op, hun beginsel steeds hoog te
hóuden, te toonen„Zoo ben ik hier, zoo
was ik ook thuis."
Mooi zoo, maar daar kan niet veel van
komen, wanneer een soldaat, die uit beginsel
tegen het militairisme is, zijn beginsel in de
kazerne tracht hoog te houden.
Dat zal hem wel worden afgeleerd dooi
den commandant en zijn gegalonneerde aan
kleve.
„Wees steeds flink in dienst, gehoorzaam
„aan de over u gestelde machten en toont
„in alles, dat een Christen beter soldaat is
„dan hij die zich afkeert van alles wat goed
„en edel is."
