Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad
Oe stand der partijen.
No. 24.
Zaterdag 9 Augustus 1902.
2e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
13 cent per kwartaal
franco per post 20 cent
Losse nummers 1 cent.
bij vooruitbetaling.
BUREAU van
ADMINISTRATIE en REDAKTIE:
NOORDVEST 12.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel. Bij abonnement be
langrijke korting.
Stukken yoor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
De coöperatie-drukte is nog in vollen gang.
't Gaat nu wat stiller dan 'n paar weken
geleden, maar 't gaat nog. De heer de Groot
liet zich in 'n soort vervoering zelfs ont
vallen, dat z'n coöperatie al groeit en bloeit.
Zoover is 't evenwel nog niet. Toch is bij
de besprekingen, over coöperatie gehouden,
iets op te maken omtrent den stand der
partijen in ons goede Schiedam. Op de voor
bereidende vergadering in Juni waren 19
vereenigingen vertegenwoordigd. Onder die
vereenigingen schuilden voor 't grootste ge
deelte de ziekenpotjes. De namen doen minder
ter zake, omdat dergelijke vereenigingen
nooit of te nimmer aan de eigenlijke arbeiders
beweging hebben deelgenomen. We kunnen
dan ook veilig vaststellen, dat zij slechts
werden aangelokt door de voordeelen der
coöperatie, in de bekende circulaire aange
duid door het cijfer 67 pCt. der winst. Dat
was voor de op voordeel azende werklieden
het meest pakkende argument.
Bij minder voordeelige zaakjes zoekt men
dan ook tevergeefs naar de afgevaardigden
van die 19 vereenigingen. Voor wat het
wel en wee der arbeidersklasse betreft, in
verband met den politieken of economischen
toestand, zijn die menschen niet warm te
maken, 't Was dan ook onbegonnen werk,
ze te overtuigen, wat coöperatie voor de
arbeiders eigenlijk beteekent. Alle aanslui
ting voor dergelijke redeneering ontbrak in
de hersenen dier onbewusten. De benoemde
commissie voor de verdere verzorging dei-
coöperatie teekent ook de volkomen onbe
wustheid der aanwezigen, Ze begrepen niet,
waar het om ging. Die commissie bestaat
uit2 katholieken, 2 anti-revolutionairen,
en één vrijzinnig-democraat. Geen wonder,
dat de R. K. Volksbond er gauw bij was
met te verklaren, dat zij als zoodanig part
noch deel had aan de op touw gezette
coöperatie.
De eigenlijke leiding der zaak had be-
hooren te berusten bij de afd. Schiedam van
het Algem. Ned. Werkl.-verbond.
Deze afdeeling evenwel is bij gebrek aan
leiding van haar leidings-standpunt afge
drongen. De oproep is van haar uitgegaan
toen was 't op. Haar devies zou kunnen zijn
„Mijn kracht is mijn roep." Maar aangezien
er nog meer te doen is dan roepen, wordt
het tijd, dat 'n algeheele hernieuwing plaats
heeft van het leidende element. Onder het
huidige bestuur heeft de vereeniging voort
durend gelaboreerd en laboreert nog aan
onwerkzaamheid. Voor het algemeen kiesrecht
deed de afdeeling niets. In zake de staking
te Enschedé gingen de lijsten van het hoofd
bestuur rond, toen de zaak zoo goed als
beëindigd was.
In de vergaderingen van het bestaan heb
bend Plaatselijk comité schitterde de afdee
ling meestentijds door afwezigheid. Wanneer
er iets in orde gemaakt is, dient het A. N.
W. V. om den indruk naar buiten te ver
sterken door zijn naam.
Patrimonium is 'n tweede geweldige orga
nisatie. Ook deze wa3 vertegenwoordigd ter
coöperatie-vergadering, en ook de combinatie
van neutraal coöperatie vond bijval, 't Is
verwonderlijk dat menschen die er zich op
beroemen, zoo te handelen volgens beginselen,
zoo machtig veel op hebben met neutraliteit.
Inzake algemeen kiesrecht liet ook deze ver
eeniging niets van zich hooren. In de kwestie
van Zondagsrust, waarvoor de vereeniging
zich interesseerde, kwam ook weer duidelijk
uit, dat haar invloed gelijk nul is. 'n Paar
kibbel-vergaderingen en ten slotte is 't heele
zaakje doodgeloopen. Aan den laatsten op
roep gaven zegge twee vereenigingen gehoor.
De treurige resultaten, door de werkzaam
heid of de onwerkzaamheid der genoemde
vereenigingen verkregen, wijzen op gebrek
aan inzicht en dientengevolge totale afwe
zigheid van taktiek. Wat nog op touw gezet
wordt, loopt in 't riet door onbekwame lei
ding. Nu is er nog één middel, dat ook de
leden der genoemde vereenigingen in nauwer
verband kan brengen met de arbeiders
beweging, dat tengevolge heeft, dat die ver
eenigingen zelf met meer vrucht kunnen
optreden.
Dat middel isaansluiting bij den Schied.
Bestuurdersbond. Om dien bond moet de
algemeene arbeiders-beweging binnen Schie
dam zich geleidelijk samen trekken.
Wij geven den 'leden van het A. N. W. "V.
en van Patrim. in overweging, dit tot een
punt van bespreking te maken op een hunner
eerstvolgende vergaderingen. Zij kunnen niet
anders - dan erkennen, dat de éénheid ook
de kracht verhoogt.
Christelijke Idealen.
De Zondagsbode voor de Nederd. Her
vormde gemeenten in den ring Schiedam
van 2 Aug. prepareert, er z'n lezers op, dat
de lieve koningin jarig wordt en dat het feest
op Maandag zal gevierd worden. In de Bode-
taal heet dat: „Deze dag worde dan waar
diglijk doorgebracht, als onder den heiligenden
indruk van voorafgaanden rustdag." Daartoe
moet de Pers medewerken. En als de Zon
dagsbode zoo aan de Pers denkt, dan schiet
'em zoo in eens te binnen, dat er 'n Neder
lander is En d'r hangen plannen met dien
Nederlander in de lucht. „Men streeft er
naar, een groot Christelijk Dagblad te ver
krijgen, dat aan alle eischen voldoet, die de
christen ook als koopman, als industrieel, in
ambtsbetrekking, als beoefenaar van kunsten
en wetenschappen stelt; een blad dus, dat
heel het terrein des levens bestrijkt (dat
klinkt snelvuur-karion-achtig), en het beziet
uit het gezichtspnnt des Christens."
Zoo schrijft Schiedams Christelijk orgaan.
Waar draait nu al die christelijkheid op
neer? Op de vooropstelling van het geestelijke?
De christen moet helaas, ook koopman zijn,
maar hij moet het terrein des levens bezien
uit het gezichtspunt des christens. Wat be
teekent dat? Mag hij geen winst maken?
Moet hij niet mee-concureeren Is hij niet
genoodzaakt, dezelfde on-christelijke prak
tijken uit te oefenen als zijn mededingers,
om staande te blijven? Kom, kom, de christen
koopman buigt in de eerste plaats voor God
Mammon, zes dagen in de week, en wat die
heeft overgelaten, offert hij des Zondags aan
den god der christenen. „Het gezichtspunt des
christens voor den koopman," is dan ook
maar 'n uitdrukking, waarmee christelijke
lezers misschien genoegen nemen.
De industrieel, die zijn eischen als christen
stelt, neen, de christen, die zijn eischen als
industrieel stelt, die moet óók aan dat blad
vastraken. Zoo'n industrieel en zoo'n christen,
die buit z'n werklieden niet uit, natuurlijk,
die doet naar den raad, dien Christus gaf
aan den rijken jongeling: „Verkoop wat gij
hebt en geef het den armen"Maar neen,
ook dat zijn praatjes van ons christelijk blad.
De industrieel is onderworpen aan de kapi
talistische wetten, en gevoelt zich in z'n
bedrijf geheel niet gedrukt door goddelijke
verordeningen.
Woorden, woorden, hoogst fatsoenlijke
woorden, maar de zaken zijn heel anders.
Wat doet het vrome blad verder? Het
schrijft
„Algemeen is de lof, die men over heeft
voor de Nieuwe Rotterd. Courant, maar die
lof moet aan de Nederlander kunnen worden
toegebracht. Ieder onzer make het den uit
gevers mogelijk, als zoodanig op te treden,
door, inplaats van op niet-christelijke bladen,
op dat blad in te teekenen."
Daar komt de aap uit de mouw. Het
christendom is overal goed voor, zelfs om als
argument te dienen in den zeer wereldschen
concurrentie-strijd tnsschen twee bladen. Maar
als de vrome heeren niet met klinkende ar
gumenten komen, verliezen zij den strijd zeker,
't Is treurig, dat zelfs in deze slechte wereld
de Christen moet staan op den zeer reëelen
bodem van het nietige, aardsche slijk, wil
hij zijn idealen nabij komen.
DE MOKER
