Bij ongeluk?
Hoe Apollo" dividenden
maakt.
„Ceres".
Directeur-Gemeentewerken.
Brandersknechts.
gelden. Doch we komen op orde. 'n Bakkerij
met de klantenbediening „in kluis" staat
maar niet in vier- en- twintig aren op de
poot. Eén van de bestuursleden heeft de
•eerste dagen van de week het voor hem on
gewone ambt van looper uitgeoefend, 't Was
al wat laat den eersten dag maar de ont
vangst was welwillend. Overal veel sympathie.
Overal 'n begrijpen van de moeiten en lasten,
die 'n geheel nieuw op te trekken zaak mee
brengt. Den tweeden dag, ja, een heel enkele
vergeten, overgeslagen, niet kwalijk-nemend,
goedmoedig knikkend van: 't Zal wel in orde
komenZie, dat is 'n verblijdend teeken.
't Geeft te kennen Ga je gang maar, hoor
We hebben vertrouwen in de zaak, in onze
zaak, we weten er alles vanDe vrouwen
zijn fijnproefsters, nu, wij weten, dat het
goed is. t Was haast al le goed voor
arbeider, klonk een opmerking, 't Is wel 'n
beetje nederig. Wie moet best en deugdzaam
voedsel hebben, als 't niet is de arbeiderde
voortbrenger, de man, die allen rijkdom schept?
Kom, kom, we raken zoo zachtjes aan het
idéé kwijt, dat er apart arbeidersvoer bestaat.
Het rondbrengen, dat komt er ook wel in,
en binnen 'n paar weken weet niemand beter,
of 't hoort zoo.
Wij wenschen de Schiedamsche arbeiders
geluk met hun voorloopig geslaagde poging
tot stichting van hun eigen zaak. En wan
neer hun gezegd wordt; Wat beteekent het
vereenigen, het geeft toch nietsdan kunnen
ze met trots wijzen op hun eigen bakkerij.
Arbeiders, 't is een stap. Aldoende leert gij
nw krachten kennen en gebruiken. Steeds
„Voorwaarts".
De schrijver van de artikels „In onze
Vroedschap" heeft weer eens een stommiteit
uitgehaald. Dit is nu op zich zelf wel niets
bizonders. Maar hij geeft zich bij deze ge
legenheid al te veel bloot.
Over het herhalingsonderwijs zegt hij het
volgende
„Het herhalingsonderwijs nagenoeg kos
teloos te maken voor allen, die de vrij
moedigheid hebben zich te recht of ten
onrechte als minvermogenden voor te doen
was toch blijkbaar der meerderheid van
den Raad te kras het bleef bij het miniem
schoolgeld."
Een alinea verder, sprekende over de
graanmeters-kwestie zegt hij o.a. aan het slot:
„Zij kunnen niet langer gebrek lijden
bij een gevulde brandkast."
De schrijver kan weten, dat de wet op
het L. O. nadrukkelijk, behalve van onver-
mogenden, ook van minvermogenden spreekt.
Op grond van dat wetsartikel stelde een der
raadsleden voor, de minvermogenden ook in
de Schiedamsche verordening op te nemen
(zie ons raadsoverzicht). In plaats nu de
„orde" meerderheid van den raad onder
handen te nemen over haar gemis aan eer
bied voor de wet, geeft de schrijver de
„minvermogenden" een smeer, waaruit men
alleen kan opmaken dat hijzelf niet bjj de
on- of min-vermogenden behoort en als ver
mogende een echten standsafkeer heeft van
de niet-bezittenden. Onhandiger zichzelf
•ontmaskeren kon hij niet.
En om dan weer zijn fletsche onechte
democratische plunje voor echt te laten door
gaan, dient dan die tirade over de brandkast
„beschermd met Bijbel en Wierookvat" dat
hoort er immers bij
Zoo komt bij ongeluk de waarheid aan
het licht. Wij zijn te beleefd om aan een
voudige domheid te denken.
De sjouwerlui van de fabriek begonnen
Dinsdagmiddag 2 Sept. te één uur twee
schepen te lossen. Het eene had in 140 vaten
palmolie, door elkaar wegende 750 a 800
kilo per stuk.
Het tweede had in 300 vaatjes vet, door
elkander 160 kilo per stuk. 's Avonds om
acht uur was 't karwei gebeurd.
Eerst was geprobeerd, het zaakje op te
knappen met zes man, maar die konden
zoo'n vrachtje niet behoorlijk rollen.
Toen kwamen er drie man bij. Den ande
ren morgen vroeg de directie aan den expe
diteur zoo iets van Zijn de 400 balen stearine
al scheep
De heeren denken zeker, dat 'n arbeider
stoom kan maken? Maar hoeveel betalen
ze? Kan de arbeider daar z'n fornuis soms
goed van vol laden?
Wij zeggen, dat zulke dingen getuigen van
een jakkergeest-, de werklieden worden afge
jakkerd. Of is het niet waar, dat er veel
minder volk loopt dan verleden jaar, dat er
nu werk wordt gedaan door 3 of 2 man,
waaraan er eertijds 4 stonden. Maar 25°/o is
zoo'n beroerde winst. D'r moet nog wat bij
en de dividend-opstrijkers wandelen rond
met de handen in de zakken en spreken van
„dat volk", als zij de zwartbestoven ennat-
bezweette werkers zien. Maar dat hoort
immers zoo
„D'r zijn altijd standen geweest".
En als er van 't jaar weer wat méér op
gestreken wordt door de blanke, zachte han
den van de aandeelhouders, dan krijgt de
directie 'n glimlachje en 'n aardig centje ex
tra, maar de domme werkers kunnen staren
op hun leege knuisten, krom, hard en ver
eelt door het dividend verdienen.
Toe maar, jongens, kapitalist, dominee en
pastoor, die weten 't, maar jullie zelf weest
tevreden, werkt en wordt krom!
In de kaarsenmakerij gingen Zaterdag
meisjes naar huis ze verdienen f 2.50 a
f 3.50 per week, vraag dat maar aan het
raadslid P. Jansen en daar kunnen best 5
centen schoolgeld of volgens dienzelfden heer
met twee dagen verzuim. Dan komen
ze niet aan dien rijksdaalder of f 3.50. Maar
bovendien waren er twee met 50 cents boete,
nog van 35 en 25 cents, enz. Eén der meis
jes reclameerde, en kreeg zoo ongeveer ten
antwoord: „Als 't je niet aanstaat, dan don
der je maar op." Natuurlijk, de bazen moeten
ook jakkeren voor 't dividend, 't Is hun
broodje. In tijden, dat 't dol druk is en er
handen te kort komen, vallen de boeten voor
dezelfde feiten bijna heelemaal niet. Natuur
lijk, dan komt het dividend toch wel binnen.
Dan loopt minder goed werk er wel mee
door. Alles en alles te zamen genomen, kan
wel het dividenden-cijfer van 36 bereikt
worden.
Aan wien de schuld, als ten laatste de strijd
ontbrandt? Als de tevredenheid verdwijnt?
Wie zorgen er voor, dat de arbeiders zich
gaan vereenigen, om zich te verdedigen?
Dat doen wij, die naar dividenden jagen
ten koste van het bloed van de arbeiders
De heeren heeren de zaak om en schelden
op de socialen, die de arbeiders ontevreden
maken.
Arbeiders, hoe lang nog, eer uw oogen
open gaan voor de waarheid, dat gij wordt
uitgebuit in de fabriek, dat gij daarbuiten
dom en tevreden wordt gehouden in naam
van den „geest des ontfermens". Hoe lang
nog, eer gij het huichelachtige spel doorziet,
dat met u wordt gespeeld?
Maandagmorgen staakte de loopers aan de
stoomzuivelfabriek de „Ceres" alhier. Aan
leiding daartoe was de invoering van een
nieuwe loonregeling. Tot nu toe verdienen
de loopers een vast weekgeld van f 9Gaat
het aantal liters melk, dat wordt gesleten,
een vast getal te boven, dan ontvangen zij
voor eiken liter boven dat getal één cent.
De directie geeft met 15 Sept. a. s. als vast
weekloon f2. benevens 1 ct. van eiken ver
kochten liter.
Hoe nu de zaken aan de „Ceres" staan,
weten wij niet, maar de loopers vonden in
de laatst voorgestelde regeling aanleiding
tot staken. Ze zouden er dus in geen geval
beter mee worden. Wel is het natuurlijk een
uitstekende maatregel, om de loopers aan te
porren en hen te dwingen, met alle eerlijke
of oneerlijke middelen hun omzet te vergroo-
ten, maar tegelijk werken zij daarbij, zooals
hoort, 't meeste voordeel in den zak der
directie.
't Kapitaal werkt overal eender.
De arbeidstijd is van 's morgens 6 tot
's avonds 8 a 9 uur.
Naar wij vernemen, werft de directie geheel
nieuw personeel ondershands tegen den
15en September. Maar gelukkig, als de directie
wat te gekke sprongen maakt, is de Moker
er nog om het publiek te bewerken. Het
personeel is ongeorganiseerd.
Ja hoor, 't zal wel gaan. D'r zijn nu men-
schen bij, die misschien tegen drukte kunnen
en zelf teekeningen en ontwerpen maken
van eventueel te bouwen bruggen of sluizen,
of aan te leggen strekdammen. Twee en
dertig sollicitanten hebben zich aangemeld,
waaronder civiel-ingenieurs, werktuigkundige
ingenieurs, officieren bij het wapen der genie,
architecten en opzichters bij den waterstaat
en gemeentewerken. Arme opzichters, de
Schied. Cour. noemt u heelemaal achteraan
in de rij. Dat is al een slecht teeken.
De eerste drie rubrieken, dat is je wat
We meenen, dat onze heengegane directeur
ook zoo iets was van ingenieur, en met de
ervaring met hem opgedaan, moeten we nu
natuurlijk een ingenieur hebben met een ver
lengstuk. Wanneer er soms niet officiéél
wordt geïnformeerd bij de sollicitanten, of
zij tegen drukte kunnen, zullen wij ze een
Moker thuis sturen. Want dat dienen zij in
de eerste en voornaamste plaats te weten.
De teekenaar is óók weg van f85.in de
maand. Zou de benoemde het zonder zoo'n
hulp afkunnen?
Heden Zaterdag 6 September 's
avonds te 7 uren, Huishoudelijke ver
gadering in „Constantia." Alle leden ter
vergadering en zij, die van plan zijn zich
aan te sluiten, eveneens, dat gaat in één
moeite.
De jonge vereeniging heeft werk genoeg
voor den boeg, en de zaken worden met
prijzenswaardige spoed aangevat.
De ontwerp-statuten en huishoudelijk re
glement zijn gereed, en bovendien is een
programma ontworpen, dat acht punten be
vat. In deze acht punten is de beroerde
toestand saamgevat, zij geven tevens richting
en stevigheid aan het werken der vereeniging.
Achtereenvolgens zullen we over elk dier
punten 'n kleine beschouwing geven.
Zij luiden aldus
a. Afschaffing van nachtarbeid.
