Een Stem. 'n Andere stem. Schiedamsche Metaal be werkers- vakvereeniging „St. Eloy." 'n Kleine berekening ia allerlei andere hoofdstukken. En rekent men daar dan nog de f 1300 meerdere inkom sten uit het L. O. (schoolgeld) bij, dan komt men tot de slotsom, dat B. en W. voor hun begrooting het L. O. voor ruim f 2300 af breuk doen tegenover het vorige jaar. Die f 2300 worden feitelijk aan de arbeidende klasse, voor wie toch hoofdzakelijk het L. O. wel van belang is, door de voorgedragen begrooting ontfutseld. Wij zijn nieuwsgierig naar het democratische bloed in den Gemeen teraad. Onze beroemde X van de „Nieuwe" heeft z'n teeder-aangedaan gemoed ontlast. D'r lag weer wat op. Hij heel kort dezen keer kort en fier en waar! 't Laatste is hij trouwens altijd. Wat is de zaak? Een katho liek heeft een stuk land verhuurd, waarop de vrije meeting is gehouden. Misdaad! X schrijft nu aldus in de nieuwe: Apropos van de openluchtmeeting dei- socialisten op laatstleden Zondag! Dat door de socialisten bij voorkeur ge scholden wordt op de Katholieken en hunne geestelijkheid, kan onze verontwaardiging niet meer wekken. Zij geven hiermede een schittterend bewijs van grootheid en macht der H. Kath. Kerk. Maar dat een Katholiek, zooals men mij heeft verteld, zijn land leent voor een paar penningen om zijne Kerk en zijn Geloof te laten beschimpen. Wie heeft daar een passend woord voor? Nu komt ons zoo in herinnering „het tal van liefelijkheden" op vergaderingen van den E. K. Volksbond tegen de socialisten geuit, (en dikwijls in de Moker aangehaald) ook 'n zeer liefelijk stukje van X bij gelegenheid van de voordracht van pater Frech, ook zeer liefelijke waarschuwingen van den Kansel in E. K. Kerken, aan ons adres. En dan willen wij een zinnetje van dezen beroemden X 'n beetje gewijzigd overschrijven, aldus: Dat door de Katholieken bij voorkeur gescholden wordt op de Socialisten en hunne woordvoerders, kan onze veront waardiging niet meer wekken. Zjj geven hiermede een schitterend bewijs van de grootheid en macht der S. D. A. P. Misschien vindt de beroemde X z'n rede neering niet meer zoo mooi. Overigens moet X ons artikeltje over „Ons fatsoen" nog maar eens lezen, dan leert hij het onderscheid tus- schen „de dingen bij hun naam noemen" en „schelden." Wat die laudverhuurder betreft, drie dingen zijn mogelijk: le. Die man kent de socialisten niet zoo goed als de beroemde X. 2e Hij kent ze beter dan de beroemde X. 3e Hij is beter Katholiek dan de beroemde X en vertrouwt volkomen op de onaantastbaar heid van de grootheid en macht der H. Kath. Kerk. O, beroemde X ga heen en leer wat vertrou wen in eigen zaak bjj dien infamen landver- huurder. O, ja, dat is het passende woord... infaam... infaam W. H. J. Jansen Jr. schreef'n paar weken geleden in de „Maasbode" omdat de Katho lieken veelal in argeloosheid en waarheids liefde worden opgevoed"... de socialen zijn revolutie-mannen, die willen geweld, die zijn vreeselijk, afschuwwekkend, die zijn te boos zelfs om samen te strijden voor Zondagsrust, dat doet de Katholieke Volksbond veel beter alléén, als 't maar niet voor de branders knechts is, enfin, de Katholieken zijn de men- schen van „Hecht, Plicht en Orde" of van „God, Nederland en Oranje" ze kunnen ge rust 't Handelsblad lezen, zoo wordt altijd gepraat en geschreven. Maar hier in Schiedam had zekere X graag de politie tegen de ver gadering van pater Frech afgestuurd en zin speelde hij er op, dat bjj 't uitgaan der ver gadering verhitte gemoederen wel eens de beweegoorzaak van handtastelijkheden kon den worden 't Kan evenwel nog mooier In Delft zou de Katholieke „Jonge Garde" met alle wettige middelen optreden tegen de anarchisten. Een zekere Katholieke, argelooze meneer Vetter sprak het volgende: „Ten strijde dus Houwt even als Petrus met het zwaard er op in. Slaat de logemannen in plaats van één, beide ooren af; als het God belieft, zal deze wel genezen." En 'n heele boel van die argelooze katho lieken applaudisseerden daverend. De socialisten zouden zulke gekkepraat eens moeten verkoopen Maar menschen van orde mogen wel aansporen, om er met het zwaard op in te slaan. Nog 'n staaltje van die argeloosheid. Uit Delft wordt aan het Volk geschreven Het werd onzen partijgenooten, welke Zaterdagavond met het Volk colporteerden nog al tamelijk lastig gemaaktvooral deed daar zijn best in de katholiek ex-vrije- socialist Th. Dijkgraaf, welke ook liep te colporteeren met een vuil, fanatiek blaadje De Christelijke Actie. Een hoopje opge schoten kwajongens, die uit de congregatie kwamen, hielpen Dijkgraaf in het schelden tegen de sociaal-democraten. 0, ze worden zoo argeloos opgevoed, zoowel in als buiten de congregaties. Aan de hand van zulke feiten kunnen de katholieke arbeiders leeren, welken kant ze zich niet moeten laten heen leiden. Al die ruzietjes, al die dwaze uitingen wijzen op 'n onderlinge verdeeldheid, die door „troon, beurs en altaar" kunstmatig wordt gekweekt. Van meerdere voortreffelijkheid, van 'n verkozen beter deel en dergelijke mallig heden te praten, daarvan geschilpunten te maken, is wél in 't belang van den geldzak, maar tegen 't direct belang der arbeiders. Zoekt, naar wat u vereenigt, al 'n eeuw hebt ge u laten opz weepen door 't geen u verdeelt. Ook ontvangen Staats-Cour. No. 229 met Statuten van bovenvermelde vereeniging. Art. 1. Zij heeft ten doel, den toestand der vakgenooten, zoowel op maatschappelijk als op zedelijk gebied, te verbeteren. Art 2. De vereeniging zal haar doel langs wettigen weg trachten te bereiken door: a. het ver- leenen van hulp aan elkander in geval van werkloosheid, b. het aanwenden van alles, wat strekken kan tot veredeling, waardeering en verheffing van het beroep, door deleden uitgeoefend, c. in overleg met heeren patroons: 1. den loonstandaard te regelen naar de behoeften des tijds, 2. mede te werken ter verkrijging van een normalen arbeidsdag3. te streven naar het verkrijgen van voldoende Staatstoezicht op fabrieken en werkplaatsen in het belang der gezondheid en veiligheid der werklieden, d. het houden van lezingen en gedachtenwisselingen over de algemeene beroepsbelangen. Nimmer echter zullen gods dienstige geschillen mogen worden behandeld en zedenkwetsende rédenen worden gevoerd, e. het streven naaq de oprichting van een Vakverbond in Nederland, mits de statuten van zoodanig verbond niet in strijd zijn met die dezer vakvereeniging. Dat is nu nog eens 'n vakvereeniging, die op pooten staat. Waar die statuten opge dolven zijn, is ons onbekend, maar wij meen den, dat vereenigingen, die op dezen huidigen oogenblik de moeite doen, zich 'n wettelijk stempel te laten opdrukken, niet meer zoo onbenullig voor den dag zouden komen. We hebben 't oog op 't onstrijdbare, dat deze vereeniging moet kenmerken volgens haar statuten. Punt b. Verheffing, waardeering en veredeling van 't beroep, heel mooi. Bjj gelegenheid zullen we uiteenzetten, dat de metaalbewerkers met zich zeiven hun be roep moeten verheffen, dat daarvoor strijd noodig is. Hoe er gestreden zal worden, maakt ons punt c duidelijk. In overleg met de heeren patroons de loonstandaard regelen naar de behoeften des tijds. De heeren hebben nog niet lang genoeg geregeld wel neen, en de arbeiders komen vragen, of ze asjeblieft maar dóór willen regelen. 'f Gaat goed zoo, zou dr. Kuyper zeggen en de heeren zullen 't óók wel zeggen. In Schiedam zal 't wonder verricht worden worden, dat nog nergens is verrichtde hee ren patroons en de arbeiders arm in arm, overleg plegend en elkanders belangen tege lijkertijd behartigend. Ja, de St. Eloyers hebben de les uit En schedé goed begrepen. Enfin, van menschen die zulke statuten maken, gaat nóch kracht, nóch werkzaamheid uit, anders zouden we benieuwd kunnen zijn, waar dat overleg met heeren patroons op zou uitdraaien. Punt 3. Staatstoezicht op fabrieken enz. Kijk, dat is 'n heugelijk verschijnsel. De mannen hebben niet de politieke-water-vrees. We zullen ze wel inlichten, wie ze te kiezen hebben. Punt e vinden we wel aardig uit 'n oogpunt van zelfkennis. Oprichting van een vakverbond in Nederland, maar.... de statu ten van dat verbond mogen nooit of te nimmer in strijd zijn met de statuten van de.... Schiedamsche Vereeniging. Nou, nou, dat zal een bond worden. Er bestaat 'n Algemeene Nederlandsche Metaalbewerkersbond, die 'n orgaan heeft de „Metaalbewerker." Laten die Schiedamsche Eloyers eens wat inlichtingen vragen bij hun vakgenooten. Die „Eloyers" hebben nog niet eens a gezegd in 't vak verenigingsleven en zjj verbeelden zich, de kern te zijn van een vakverbond in Neder land. 't Is echt.... Schiedamsch. Naar aanleiding van 'n kleine berekening werd de opmerking gemaakt„Wat mot nou een brander beginnen met f 23.5 in de week. Eilieve, wat mot nou 'n brandersknecht be ginnen met f 10 in de week. Wat zou dat Moet een brander en brandersknecht met twee maten gemeten worden 't Is voor ons onbegrijpelijk, dat dit zou moeten. 't Lijf van zoo'n knecht, hé, dat is 'n heel ander dan van den heer. Ja, 't is wat meer uitgebuit, wat krommer van den arbeid, wat knokiger en grover dan van hem, die toe kijkt en opstrijkt, maar dat is ook al. 't Is niet zoo lekker doorvoed, niet zoo lekker uitgerust, niet zoo onderhouden als van den patroon, daarom, wat zou een knecht f23.5 in de week noodig hebben? Daar komt bij, dat bijna geen heeren gevonden worden, die van 4-bak-stoken leven. Van 12-bak komt er al f70.— binnen op zijn minst, want op onze berekening is geen aan merking gemaakt. De St-Eloyers zouden goede arbeiders zijn voor de branderspatroons

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1902 | | pagina 2