Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad
n onze vroede Vaderen
Beriehi aan de Posfaboiitees.
Mo. 44.
Zaterdag 27 December 1902.
2e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
13 cent per kwartaal Uj vooruitbetalin
franco per post 20 cent J
Losse nummers 1 cent.
KU1UBAU van
ADMI1M8TBATIE e« REOiKTIE:
WCORDVEST 12.
3 cent per regel
langrijke korting.
ADVERTENT IE N:
Bij abonnement be-
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Den abonnees buiten Schiedam wordt ver
zocht, het abonnementsgeld voor het loopende
kwartaal, 25 cent, zoo spoedig mogelijk per
postwissel toe te zenden.
DE ADMINISTRATIE.
23 December 1902.
Een zitting in de Kerstweek. En een
„christelijke" meerderheid. Maar de echte
christelijkekerststemming ontbrak. Men hoorde
geld rammelen. Zwarte demons vleermuisden
door de raadzaal, vertegenwoordigers van
het inhaligste kapitalisme.
Een programma met 23 nummers, de
belangrijkste natuurlijk achteraan. Die worden
in zoo'n geval met den franschen slag afge
handeld. De zeer groote uitgebreidheid
van het programma en de zeer kleine uitge
strektheid onzer ruimte noodzaken ons wel,
dezen keer onze stof over 2 nummers te ver-
deelen. Wij zullen ons thans bepalen tot de
onderwerpen met toelichting, en komen dan
de volgende week op de beraadslagingen en
stemmingen nader terug. 1)
-*
Vóór alles moeten wij er onze groote ver
bazing over uitspreken, dat de adviezen van
B. en W. over de verschillende onderwerpen
zoo laat verschijnen. Zóó laat, dat de buiten
den raad staande personen, wie die adviezen
aangaan, niet meer de gelegenheid hebben,
een tegenadvies daartegenover te stellen.
Indien B. en W. werkelijk een zuivere behan
deling der opgekomen kwesties willen, dan
ligt het voor de hand, dat zij zich niet aan
ééne zijde maar aan verschillende zijden om
inlichting wenden. Dat nu gebeurt al nooit.
Men houdt er zoogenaamde autoriteiten op
na, die er meestal al even weinig van weten
als B. en W. zelf, en men vergenoegt er
zich mee, bij hen om inlichtingen te gaan.
Op grond van die inlichtingen stellen B. en
W. hun advies op. En in plaats van nu dat
advies zóó tijdig publiek te maken, dat de
belanghebbenden het kunnen aanvallen en
verbeteren en bestrijden, komt de publiek-
making op het allerlaatste oogenblik De
raadsleden, die zelden een behoorlijke studie
der te behandelen onderwerpen maken, door
gaans ook niet kunnen maken, moeten dan
op zulk een advies besluiten
Dat is nu bijv. het geval met het advies
van B. en W. op het adres van de Markt-
comnrissie en op dat van de Scliiedamsche
afdeeling der S. D. A. P.
Ook een ander verschijnsel wekt telkens
weer onze groote verbazing op. Er gaat
bijna geen raadszitting voorbij, of er wordt
iets veranderd of gewijzigd in de een of andere
verordening. Nu heeft de burgervader dat
eenige zittingen terug wel als iets heel natuur
lijks openlijk gezegd „de raad kan immers
in iedere vergadering hl iedere verordening
wijzigen wat bij wil". Maar welk een stelsel
loosheid ligt daarin en welk een bewijs van
allerslechtste voorbereiding.
Nu is dit laatste v el iets gewoons in
Schiedam. Het is nog i. iet lang geleden, dat
de heer de Groot met 2 andere raadsleden
een voorstel deed over een reeds veelvuldig
behandeld onderwerp en per slot van rekening
tegen zijn eigen voorstel stemde. Dit is de
ernst bespottelijk gemaakt.
Maar zulk een wijze van handelen moet
zoo kras mogelijk worden afgekeurd. Of moet
ook die uit onbekwaamheid en onvermogen
worden verklaard
Doch ter zake. Beginnen wij met liet be
langrijkste.
De Schiedainscke afdeeling der S. D. A. P.
heelt gevraagd om beschikbaarstelling van
cokes voor minvermogenden voor lageren prijs.
Waar gaan nu B. en W. om advies? Bij
de commissie vau bijstand in het beheer dei-
gasfabriek en drinkwaterleiding
Een menscli met gezond verstand zou
gedacht hebben, dat B. en W. de pas-ont
bonden commissie voor werkeloosheid zou
uitgenoodigd hebben, hun zoo spoedig mogelijk
een opgave te verstrekken van het aantal
families waar kou wordt geleden door vol
strekt onvermogen om brandstof of voldoende
brandstof te koopen. En tevens zou men
hebben kunnen verwachten, dat B. en W
ook de vakvereenigingen en het armbestuur
om advies zouden hebben gevraagd.
Want dan hadden B. en W. ten minste
eenigszins een overzicht gehad over het
tekort in brandstof bij de armste proletariërs,
en dan hadden B. en W., hun plicht ken
nende, kunnen nagaan, of de gemeente niet
in de gelegenheid is, aan dat tekort tegemoet
te komen of een einde te maken, door cokes
zeer goedkoop beschikbaar te stellen voor
onvermogenden.
Hebben B. en W. niet begrepen, dat dit
de aangewezen weg was Of hebben zij het
niet aangedurfd, gegevens te verzamelen over
de vreeseljjke ellende, die hier geleden wordt
In elk geval, zij hebben dezen eenigen
goeden weg niet bewandeld. Reeds daardoor
raakten zij uit het spoor. De bovengenoemde
commissie van bijstand liet ze heelemaal
omslaan. Want die maakte er een „zaakje"
van. Die redeneerde aidus: „Cokes is een
vrij handelsproduct en moet dus tot den
hoogst mogelijken prijs van de hand worden
gezet." Och kom! De commissie staat hier
niet bij maar leelijk naast de kwestie. De
gemeentegasfabriek verschaft gas aan de
gemeentenaren (volgens het zuivere beginsel
dat de gemeente de bedrijven moet exploi-
teeren, die in 't belang der geheele gemeente
zijn); de gemeente houdt dus de vcdle vrije
beschikking over alle productie der gasfabriek,
ook over de cokesen indien het nu blijkt,
dat de gemeente die cokes noodig heeft, om
de ellende van de armsten onder haar te
verlichten, dan neemt zij die daarvoor, dan
is zij verplicht die daartoe te gebruiken. Zóó
had de commissie moeten redeneeren. En
zij had daar dan bij kunnen voegen, dat de
exploitatie der gasfabriek cokesuitdeeling
of verlaging der cokesprijs volkomen toelaat
het batig saldo zou daardoor eenvoudig een
beetje verminderen, meer niet. En daar het
doel der gemeente-exploitatie niet is, winst
te maken, kan men dus zonder wroeging de
bestaande winst iets verminderen.
Maar de commissie durfde onze afdeeling
toch ook niet heelemaal nul op het rekwest
te geven. En B. en W. durfden dat ook niet.
Daarom zijn draai genomen. Men kan zich
niet voorstellen, hoeveel al die autoriteiten
voor die armen gevoelen. En nu de socialisten
hun de gelegenheid verschaffen door dat adres,
om die liefde voor het proletariaat te toonen
(tevoren hadden zij daar niet veel last van
nu stellen zij voor, goedkooper coker ver
krijgbaar te stellen voor,de minver
mogenden misvoorde armbesturen.
Die kunnen het dan aan de minvermogenden
geven zonder willekeur en bevoorrechting
(waar B. en W. zoo bang voor zijn, als de
minvermogenden de cokes direkt aan de
gasfabriek konden halen O ja, men wil de
minvermogenden wèl helpen, maar door middel
van de liefdadigheid.
In al zijn hondschheid en gemeenheid komt
hier de uitbuitersgeest van het kapitalisme
weer voor den dag. Het leven van den pro
letariër vastgesnoerd aan de arbeidsexploi-
tatie van het kapitaal en aan de zelfverheffing
van de gehandschoende liefdadigheid.
Wij weten niet, wat meer tegen de borst
stuit, de onbekwaamheid die uit dergelijke
met veel gewicht gegeven adviezen spreekt,
of de onbeschaamdheid van het zich als
medelijdend aanstellend kapitalisme.
De verordening voor de gemeentereiniging
zal op advies van B. en W. ook worden
gewijzigd. Het tijdelijk personeel is vast per
soneel geworden. De tijdelijke dienstjaren
zullen voor pensioen meetellen.
Dat klinkt prachtig. Maar de mooi-schij-
nende bedoeling wordt door een zeer groote
leelijkheid ontsierd. Hebben B. en W en de
gemeentereiniginscommissie daaraan weer niet
gedacht, of is dit met opzet vergeten
DE MOKER