Gedenkt het Verkiezingsfonds.
Zorgt voor het Verkiezingsfonds
„Excelcior,"
School C. i)
Vlaardingen.
Buitenlandsche Sprokkelingen.
aanwezig. De schilders hebben zeker geen organisatie
noodig; zij verdienen genoeg; loonen van 6 a 7 gulden
of het maar niets is. De voorzitter opende deze verga
dering met de mededeeling dat er van wege de afd.
een circulaire was verzonden naar de patroons, waar
o. a. in gevraagd werd om verhooging van loon. Het
antwoord was geweest dat niets zoo ongelegen kwam
als dit (verhooging van loon n. 1.) vooral nu ze nog
moesten betalen voor de ongevallenwet, waarvoor de
klanten toch al 1 cent meer moesten betalen.
Daarna kwam spr. aan het woord en begon te zeggen
dat er de laatste 50 jaar niet zooveel tegenwerking in
de vakorganisaties geweest was als de laatste 5 weken.
Vooral de kapitalistische bladen doen hun best afbreuk
te doen aan de organisaties. Daarom is het beter in
een vergadering daarover te spreken, dan al het schrijven.
Spr. wijst op de armoe en ellende die ook in het
schildersvak geleden wordt. Alleen de vakorganisatie
kan hierin verbetering brengen. Juist de onbekwame
arbeiders bederven het voor de bekwamen daar
-eewtfcgenoemden hun arbeidskrachten voor minder
loon aanbieden. Vandaar dat de bekwame vakmannen
het allereerst in hun organisatie zijn en moeten zijn.
Ook de concurrentie is de dood voor een werkman.
Patroons die niet zoo bijzonder vlug zijn in het uit
rekenen en het uitzuigen, hebben weinig werk, zij die
dat wel kunnen hebben het werk en buiten daarvoor
den werkman uit. Daar, waar de organisatie het krach
tigst is, rijst de loonstandaard. Men ziet naar de met-
selaa»s te Amsterdam waarvan 4 °/o, 35 cent per uur
verdienen, terwijl in 's Hertogenbosch, Tilburg, Breda, enz.
daarvan noch de helft niet wordt betaald. De levenswijze
is op laatstgenoemde plaatsen wel iets goedkooper, maar
natuurlijk lang niet de helft. Wanneer een patroon 5
verdient is hij niet tevreden, maar als hij 25 °/o verdient,
wil hij nog meer hebben. Zou dus een arbeider tevreden
moeten zijn met hongerloon en zijn positie niet mogen
verbeteren
Natuurlijk is de vakvereeniging geen sport en krijgt
men met vele moeilijkheden te kampen, maar men moet
voor de verbetering van de arbeidsvoorwaarde iets
overhebben, zij die dat niet willen zijn l»l»ploo|>«*r»
Spr. wijst nog op de solidairiteit, die in de vakvereeniging
op den voorgrond moet, staan, dringt op organisatie aan
en waarschuwt tegen het drankmisbruik. Hiermede ein
digde spr. zijn rede.
Voor debat gaf zich niemand op.
Voldoende aan de uitnoodiging van den heer Kerdel
zijn een paar leden van de Moker-redactie verleden
Zondag school C wezen bekijken. Gaarne geven wij den
heer K. toe, dat de school er zindelijk uitzag, niet zoo
zindelijk als hij zou wenschen, met allerlei ongedaan-
gebleven poetspartijen, maar zindelijk op den grond,
zindelijk op en onder de banken, het houtwerk schoon
afgenomen, enz....
Maar.... zoo is het Zondag, na de groote wekelijksche
reiniging. Door de week de school „zindelijk" te houden,
vooral wanneer het weer eenigszius vochtig is, dat is
eenvoudig onmogelijk. Dat is de schuld deels van de
meer dan onvoldoende inrichting der school, deels van
de onverantwoordelijke zuinigheidsoverdrijving der auto
riteiten en deels van den volkomen ontoereikenden steun,
dien commissie van toezicht en schoolopziener verleenen.
De school bestaat uit 6 lokalen, liggende in 2 rijen
van 3 lokalen. In de lengte langs de binnenste rij van
3 lokalen loopt de gang, een nauwe lage donkere grot
achtige, holle ruimte met gevangenisraampjes en een
klinkerbestrating. Van de straat uit moeten in dien
nauwen g'Otgang de 500 kinderen de school in, 3 deuren
door, door die 3 deuren in de lokalen van dè binnenl ij
en voor de helft door die 3 binnenlokalen heen door 3
nauwe verkeerd-openslaande deuren langs de kachels in
de 3 lokalen van de buitenrij.
Eén enkele binnenkomst van de 500 met slecht weer
is voldoende om de heele Zaterdagschoonmaak in eens
te doen vergeten.
Ieder der 6 lokalen heeft een kachel, een van die
onhandige kolomkachels met pantserplaten, die de
tevroeg-vertrokken laatste directeur der gemeente
werken in een blijkbaar-protectionistische bui heelt
ingevoerd. Bij die kachel, die „helsch" gestookt
moet worden om een beetje dragelijke warmte te
gevep, een klein, heel klein kolenbakje, zóó klein,
dat het 3 maal op één dag gevuld moet worden
gevuld door een paar schooljongens. De vrouw, die de
kachels aanmaakt, kan het natuurlijk niet doen. Geld
om er iemand regelmatig voor te laten komen, is er
niet voor beschikbaar gesteld. Om het gedaan te krijgen,
moet dus wel van jongens gebruik gemaakt worden.
Dit zal die jongens wel geen kwaad doen, maar ze zijn
daarvoor toch niet op school, en in elk geval heeft de
gemeente niet het recht door haar treurige bekrompen
heid schoolkinderen te dwingen tot arbeid, die de ge
meente door volwassen werklieden behoorde te laten
doen.
Die kachels zijn bovendien zoo zeldzaam dom en
onpraktisch samengesteld, dat een eenigszins volle schep
kolen niet door de vulopening kan en dat hij niet kan
worden opgepookt zonder dat een deel van de sintels
en asch op den grond valt. Houd dat maar eens schoon
In ieder lokaal huizen 2 klassen, zoodat in ieder
lokaal gemiddeld 86 kinderen zitten. Prettig werken in
zoo'n klas! De Heer Kerdel is al 4 jaar bezig, te pogen
in dezen toestand verandering te brengen. Al zijn werk
was tot nu toe te vergeefs. De autoriteiten hebben den
tijd. Hun kinderen gaan bovendien toch niet op school C.
Voor die 6- lokalen zijn 5, zegge 5, privaathokjes,
ingericht op de ongeloofelijkste manier. Een deur met
glas erin geeft van het lokaal uit toegang tot een donker
beklinkerd hol, waarin links een laag hardsteen goot
steentje voor urinoir dient; dat gootsteentje hoeft maar
2 malen gebruikt te zijn om den grond ervoor behoorlijk
nat te doen zijn en over dien beklinkerden veelal be
sproeiden grond gaat de toegang naar de privaten, 2
naast elkaar, ieder met een glazen deur, (en in ieder
hokje 2 door een laag plankje gescheiden zittinkjes),
een voor jongens en een voor meisjesen dat alles
ongeveer zonder ventilatie. Zondag roken wij in den
gang reeds een dier privatenhoe moet dat in de week
wel zijn
Een der lokalen heeft in het geheel geen privaat
de kinderen uit dat lokaal moeten maar naar het na
burige lokaal ter audiëntie gaan, zoodat dat eene privaat
dienen moet voor 170 kinderen. Wat een genot, in de
klasse, uitziende op dat privaat, les te moeten geven!
daar ben je haast meer privaat-concierge dan onderwijzer.
Zoo werkt alles mee om den grond vuil, de lucht
vies en bedorven en het onderwijs onvoldoende te maken.
De commissie van toezicht is op 't oogenblik bezig
met de onderzoekingen van een plan van B. en W. tot
stichting van een nieuwe school. Wij geven de commissie
den raad nu eens met iets behoorlijks voor den dag te
komen.
Zij beschouwen dit artikeltje over school C als een
inleiding tot een algemeene agitatie over de school-
toestanden in onze gemeente, voor het geval dat dit
Vinkesteijn-comité weer met prulwerk voor den dag komt.
Heusch, heeren de tijden zijn voorbij, dat een officieele
commissie maar kan doen wat ze wii.
't Is te hopen, dat de nieuwe wethouder van onder
wijs zal doortasten
UIT »E PERS
Als een openbaring kwam het laatste nummer dtr
„Vlaardingsche" tot ons. Als een openbaring, want nu
eerst ontpopt zij zich in haar ware gedaante, als zij
haar derde artikel over :t gevaarlijke der arbeiders-
quaestié geeft. Nu toont zij haar werkelijk wezen door
niet te willen zien al 't schoone van onzen st'ijd, door
te verdraaien de feiten, door te geven leugen en laster
in een van jalousie, haat en nijd overvloeiend artikel.
Wij kennen je thans, je bent bezig, te spelen met woord
en eer ('t zijn je eigen woorden).
„Van woordbreuk, voor eedverkrachting deinst men
niet meer terug, als de stoffelijke belangen er maar
door bevorderd worden." Dat staat er woordelijk te
lezen. Moet de redaktie niet gebloosd hebben, toen ze
dat schreef. Terwijl de arme spoorwegproletaren werken
den ganschen langen dag, ot gedurende den nog lan-
geren donkeren nacht, terwijl zij voor die zware taak,
dien moeitevollen arbeid hun karig loon ontvangen,
ragen zij niets voor zich, niets voor hun vrouwen, niets
voor hun kinderen. Welk een grootsch, edel gevoel moet
daar wel gezeten hebben onder den blauwen kiel, onder
de met koperen knoopen vastgemaakte jas, toen door
't land ging de mare „aan den arbeid, zonder dat zij
één cent meer zouden thuis brengen, zonder dat zij één
uur vroeger in hun gezin zouden terugkeeren, dat ge
zin uit elkaar gerukt door een naar geld hunkerende
bou geoisie, verlangend naar den man, roepend om den
vader. Hoeden af, voor zulke mannen En dat schijnt
de „Vlaardingsche" niet te weten, zou dat waar kun
nen zijn
„Wat te denken van arbeiders, die hun eed verzaak
ten
„Voor iets dat hen niet aanging."
Ziedaar weer twee zinnetjes, stofgevend om kolommen
te schrijven over een redactie, die ziende blind is, die
niet wil weten, doch wel wil geven misleiding aan den
arbeider.
Arbeiders, die hun eed verzaaktenHoe anti-militai-
ristisch we ook zijn, we zullen een militairistisch voor
beeld nemenin dezen tijd, nu de bourgeoisie zonder
soldaten vertoon niets vermag, zal dat inslaan. Er is
oorlog, en 't leger wordt uitgestuurd om den geliefden
(voor de bourgeoisie), nationalen (als voren) bodem te
verdedigen. De eerste plicht van den soldaat, ook van
den officier, is gehoorzamen, dat zal de Vlaardingsche
waarschijnlijk wel vinden. Maar een hooggeplaatst offi
cier loopt naar den vijand over, en beveelt zijn minderen,
hem te volgen. Wat te doen voor de laatsten. Wei
geren, zal de Vlaardingsche zeggen. Nu ons geval. De
eerste plicht (volgens de Vlaard.) is voor de spoorweg
mannen gehoorzamen. Daar komt strijd tusschen arheid
en kapitaal Een ploeg arbeiders staat onder bevel van
kapitaal. Nu beveelt hij deze, hun broeders te verraden,
over te loopen naar zijn zijde, handlangersdiensten te
verleenen aan de vijanden van hun klasse. En nu, logisch
geredeneerd, zij moeten weigeren. Beter een ongehoorzame
dan een verrader, is ook hier geldig.
Ging de strijd der veemarbeiders hen niet aan, ver
deel en heersch is het niet, Vlaardingsche. Maak 20
hokjes voor 20 soorten arbeiders, vertel hen, dat ze niets
gemeen hebben, en versla hen dan ieder afzonderlijk.
Neen, baasje, één ding hebben ze gemeen, hun prole
tarisch voelen, den druk der knie van de bourgeoisie,
den wil om dien druk te verminderen en weg te werken.
En dan nog een klein leugentje. „Toch staken ten
believe van anderen," zeiden de socialisten. Daar vragen
de socialisten niet naar. Steeds staat hier de socialisten
in plaats van de leiders der vakorganisaties. Dat hier
toevallig veel socialisten bij waren, doet hier niets ter
zake, in de eerste plaats waren zij thans leden hunner
vakvereeniging.
N. B. De cursiveeringen zijn alle van de Vlaardingsche.
Zoo menigwerf komen wij op tegen de neutraliteit
der neutrale pers. Onpartijdig, geen kleur hebbend, waar
de mogelijkheid bestaat geld te verdienen. Daar enkel
en uitsluitend bestaan die blaadjes om. Niet om een
partij te dienen, om propaganda te maken voor één
richting, neen, om geld te maken, om den zak te spek
ken van den uitgever. Deze kent zijn luidjes.
Socialisten zijn ze nog lang niet allemaal. Er loopt
er hier of daar eens een enkele tusschen, doch daar is
het mee uit. En dus, je geeft kost, naar het believen
van het meerendeel- der lezers, en die houden helaas
van een naar de bourgeois-keuken smakend kostje. En
daar worden de arbeiders dan blij mee gemaakt, dat
wordt hen voorgezet als een neutraal maal.
Zoo wijdt de Nieuwe Vlaardingsche in zijn Buiten-
landseh overzicht bijna 17» kolom aan de biunen-
landsche spoorwegstaking. De inhoud en toon komen
veel met de (oude) Vlaardingsche overeen. Bestrijden
is dus niet meer noodig.
Arbeiders, schuw de neutraliteit, vooral der -plaatse
lijke pers.
Licht, 't Is droevig triestig weer. De maan moet
schijnen, doch ze gaat schuil achter de dikke, grauwe
wolken, slechts een enkele maal eens om een hoekje
glurend, hoe het er beneden wel zonder haar uitziet.
't Is eenzaam in de straat en duister. Een enkele
persoon dwaalt er rond. Hij staat stil, tast op den
deurpost, voelend naar het nummer van t huis. Doch
men hoort hem pruttelen, ziet hem terugkeeren, hoort
hem tellen, twee, vier, zes, acht En hij gaat
verder, steeds grooter wordt zijn schaduw, weg is deze.
Na eenigen tijd geloopen te hebben, ziet hij slechts in
de verte een lichte stip, iets als een keukenlampje dat
met zijn triestige stralen tracht den rol van de maan
te vervullen. De lamp spant zich in, soms spat zij moede
van 't werk, doch eindelijk geeft ze 't op. Steeds meer
en meer trekt ze haar stralen terug in het driekanten
huisje, haar woning, de arbeiderswijk. Transvaal, in
duister latend. Daar zal immers niet gestolen worden.
Een les voor arbeiders. Eenige weken
geleden moesten voor den gemeenteraad te Munster in
Westfalen 4 nieuwe leden worden gekozen. De katho
lieken, die daar de lakens uitdeelden, raakten verdeeld,
doordat de katholieke arbeiders 2 zetels voor zich
verlangden en de katholieke heeren daarvan niets wilden
weten. De protestanten (liberalen) maakten daarvan
gebruik om met eigen candidaten voor den dag te komen
en brachten het tot herstemming. Ook de 2 arbeiders-
candidaten waren zoover gekomen. Toen verbonden de
katholieke heeren zich met de protestantsche liberalen
tegen de. katholieke arbeiders, die daardoor slechts 1
hunner m den raad kregen.
Dit is de omgekeerde Handelsbladpolitiek.
Maar een arbeider. Een arbeider, wiens
vrouw in het stedelijk ziekenhuis te Berlijn lag, was
daardoor genoodzaakt geworden, zijn 5 maanden oude
dochtertje aan de stedelijke wezenverpleging over te
geven. Deze besteedde het kind in een dorpje nit,
zonder er den vader mededeeling van te doen. Toen
zijn vrouw weer hersteld was, kwam hij zijn dochtertje
terughalen, maar hoorde toen dat zijn kind reeds 4 weken
te voren was gestorven.
't Was ook maar een werkman.
NAGEKOMEN ADVERTENTIE.
Zondag a s, geen repetitie.
1) Wegens plaatsgebrek de vorige week blijven liggen.
