No. 4.
ZATERDAG 28 MAART 1903
3e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
De tactiek van het comité der 20.
Uit de jeneverfabrieken.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal ,-•
franco per post 30 cent j hy V00ruMet^9-
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie: NIEUYY'STRAAT 28.
Bureau van AdministratieNOORDYE>T 12.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stokken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten niterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Professor Treub is verleden Maandag ook te Schie
dam het adres komen aanbevelen, dat Jhr. Berg en 19
anderen hebben opgesteld en nu overal in het land ter
onderteekening aanbieden. Zij willen langs den „par
lementairen' weg beproeven, de regeering te overtuigen
dat hun gelegenheidswetten niet slechts niet door de
omstandigheden worden geboden, maar in plaats van
rust slechts vermeerderde onrust zullen brengen.
De rede van professor Treub was één doorloopende
aanklacht tegen de regeering, die niet alleen zich on
kundig had gehouden van de moeielijkheden welke reeds
in December van 1902 een algemeene staking in het
havenbedrijf te Amsterdam deden voorzien, die niet
alleen geen maatregelen van voorzorg had genomen,
toen een algemeene spoorwegstaking dreigde, wat de
regeering even goed als ieder ander had kunnen en als
verantwoordelijk bestuur had moeten weten, maar
die, toen den 31 Januari de algemeene spoorwegstaking
uitbrak, zich de teugels van het bewind liet ontglijden,
de H. IJ. S. M. aan haar lot overliet, en, toen de H.
IJ. S. M. door nood gedwongen had toegegeven, haar
eigen schuld trachtte te bedekken onder een onnoodige
samentrekking van troepen en een onnoodige indiening
van gelegenheidswetten.
Uit deze rede blijkt duidelijk, dat Prof. Treub de
huidige regeering voor volkomen onbekwaam houdt tot
regeéren in moeielijke omstandigheden zooals zich heb
ben voorgedaan, en dat hij de samentrekking van troepen
en de indiening der gelegenheidswetten verklaart uit
het groote gemis aan inzicht in den toestand bij de
regeering.
Maar hij moest daarnevens erkennen, dat de tegen
woordige regeering in het geheel niet geaarzeld heeft,
troepen samen te trekken en gelegenheidswetten in te
dienen, toen zij zich zeer onveilig en onbehagelijk voelde
aan de bestuurstafel, en dat de regeering zoowel
de troepen-samentrekking als de gelegenheidswetten
bljjkt te willen handhaven.
Nu meenen prof. Treub en zijn medestanders, dat een
petitionnement op zulk een regeering en een meerder
heid in de Kamer, die door dik en dun met zulk een
regeering blijkt te willen meegaan, iets zal uitwerken.
Het gemis van inzicht in den toestand, het gemis aan
regeeringsbeleid en de onnoodige voorbereide geweld-
maatregelen alleen sluiten zulk een mogelijkheid reeds
uit. Had de regeering openlijk ongelijk bekend of
ruiterlijk verklaard, dat de gebeurtenissen haar een
beter inzicht in den toestand hadden verschaft, dan zij
te voren had, dan zou misschien een petitionnement iets
hebben kunnen uitwerken.
Maar nu In zijn korte debat tegen prof. Treub wees
onze partijgenoot Van Leeuwen er reeds op, dat de
petitionementen niet tegen maar ten gunste van de
regeering worden uitgespeeld. Te Vlaardingen beweerde
prof. Fabius bijv. dat die petitionneerende heeren ja
wel de invoering der voorgestelde wetten op het oogen-
blik niet goed vinden, maar in het wezen der zaak met
de regeering eensgezind zijn.
En hierin nu zit juist de taktische fout van de heeren
Berg, Treub enz... Terwijl talloozen, die met het Comité
van Verweer meewerken, ook het adres van Jhr. Berg
teekenen, omdat zij, zooals Tak het uitdrukte, ook van
het recht van petitie willen gebruik maken en geen
middel ongebruikt willen laten tegen de dwangwetten,
bepalen prof. Treub en de zijnen zich tot dat adres en
tot vergaderingen ter aanbeveling daarvan, en worden
dientengevolge aan de „christelijke" vergaderingen nog
voorgesteld als (zij het ook „indirekte" helpers der
regeering. 1)
Het komt ons daarom zeer juist voor, wat Van
Leeuwen den heer Treub opmerkte, nl. dit: dat prof.
Treub en zijn vrienden te veel vergeten, dat het op
het oogenblik niet om een kwestie van beginsel en
theorie maar om een kwestie van praktijk en werke
lijkheid gaat. Het komt er thans niet op aan, uit te
maken wie gelijk heeft in theorie of in opvatting Het
komt er thans op aan te erkennen, dat de regeerings-
partij al haar krachten inspant om de arbeiders, die zij
mee kan krijgen, onder haar trouwe medestrijders te
organiseeren tegenover de vakorganisaties die zelf
standig willen blijven. En wie het werk der regeering
in dezen veroordeelt, zooals prof. Treub en de zijnen,
moet er thans op nit zijn, door hun volkomen homogeen
optreden met de partij van verzet, de christelijke par
tijen te overtuigen, dat tegenover hun macht een andere
minstens even sterke macht staat. Het moet zoover
komen, dat het er mee staat als eens tusschen Maurits
en Spinola, die met zoo sterke maar ook zoo gelijkwaar
dige machten tegenover elkaar stonden dat zij geen
van beiden den strjjd durfden beginnen en een verdrag
met elkaar sloten.
Prof. Treub beweerde wel, dat het Comité van Ver
weer met zijn algemeene werkstaking als laatste ver
dedigingsmiddel feitelijk de maatregelen der regeering
in de hand werkte. Maar als de petitionnementen nu
niets uitwerken, wat door de taktische fouten der mede
standers van prof. Treub bijna zeker is, zullen dan prof.
Treub en de zijnen zich daarbij neerleggen Begrijpen
zij niet, dat hun verzoek, niet gerugsteund door macht
tegenover macht, waardeloos en invloedloos moet zijn
op een regeering die wél over macht beschikt?
En ten slotte, is het geen roekeloosheid, door zulke
taktische fouten als de heeren Treub en de zijnen be
gaan (zóó grove fouten dat zij door hun tegenpartijen
te hunnen gunste worden uitgespeeld) de beweging te
verzwakken en te verslappen, die zij in den grond dei-
zaak willen steunen
Het Ministerie Knijper heeft den oorlog verklaard
aan de arbeidersorganisaties, omdat deze, hoewel mede
groot en sterk gemaakt door Dr. Kuijper c s., nu zóó
sterk zijn geworden, dat zij niet alleen op economisch,
maar ook op politiek gebied een overheerschende factor
dreigen te gaan worden
Wie niet vóór hem is moet tegen hem zijn. Prof.
Treub en de zijnen willen den „oorlog" weer niet aan
vaarden, al geven zij de arbeidersorganisaties hun sym
pathie. Zoo laten hun temperingstheorieën hen vijanden
worden van de partij, die hun sympathie heeft.
De taktische fouten der vrijzinnigdemokraten in deze
gebeurtenissen zullen hen in de oogen der vrij beid wil
lende arbeiders later als verraders aan de zaak van
den arbeid doen voorkomen. En als de strijd tegen de
dwangmaatregelen der regeering mocht worden verloren,
dan zullen prof. Treub en de zijnen daaraan mede
schuldig zijn. Wordt de strijd gewonnen ook
dan zal het strijdende proletariaat zich rekenschap
moeten geven van de averechtsche strijdwijze van
mannen, die tengevolge van hun wijze van optreden
door hun eigen vijanden als bondgenooten kunnen worden
voorgesteld.
Actie. De Bond van Branders- en Distillateurs
knechts heeft een besluit genomen dat van kracht ge
tuigt en van moed. Hij zond nl. een door voorzitter
en secretaris geteekende circulaire van den volgenden
inhoud aan alle patroons
„Namens den „Bond van Branders- en Distillateurs-
knechts" hebben wij de vrijheid onderstaand schrijven
tot UEd. te richten
„Op de laatste huishoudelijke vergadering is met
algemeene stemmen besloten op den 2en Paaschdag en
op de verdere erkende Christelijke feestdagen niet te
werken.
„De crisis, die ïia het niet toegeven van UEd. hieruit
kan voortkomen, komt ter verantwoording van H. H.
Patroons.
„Mocht UEd. de loffelijke gewoonte hebben op voor
noemde dagen UEds. branderij stil te zetten, wees dan
s. v. p. zoo goed dit schrijven als niet aan UEd. ge
richt te beschouwen."
De heeren Patroons zijn natuurlijk woedend, dat hun
slaven een eigen wil durven hebben. Na ze jaren lang, j
lange jaren achtereen in hun schandelijke industrie op i
epn allervreselijkste manier !e hebben uitgebuit, zijn 1
de patroons uu geërgerd en verbaasd, verontwaardigd
en verstomd, dat de door hen zoo goed onder den duim
gehouden werkbeesten nu geleidelijk gaan weigeren, nog
verder en nog langer te worden afgejakkerd.
In de oogen der Heeren zijn de arbeiders natuurlijk
voorbeelden van ondankbaarheid en onverstandigheid.
Een der patroons heeft zijn personeel, dat geheel lid is
van den Bond, aangezegd, dat het om deze circulaire
over 14 dagen kan vertrekken, en voegde daarbij deze
merkwaardige woorden„ik laat me niet dwingen,
allerminst door mijn ondergeschikten, en ik kan voor
ieder van jullie 10 andere krijgen." En zulk soort
patroons durft, sprekende over de groote agitatie die
over het heele land komt door de tuchtigingsmaat
regelen der Christelijke Regeering, toch nog beweren,
dat er „vrijheid van arbeid bestaat voor den arbeider
„vrijheid als men zich nl. slaafs onderwerpt aan den
wil van den patroon
Een ander patroon, een zeer vroom man, lid van de
Christelijk Gereformeerde Partij, die er nooit een gat
in heeft gezien, zijn personeel op alle christelijke feest
dagen te laten werken, die er nooit tegen op heeft ge
zien, liefst de kari :stbezoldigde knechts (zooals de
gistzifters) zonder extrabetaling nog werk te laten doen
buiten de fabriek, bijv. zandlossen, deze patroon
heeft zich in krasse termen uitgelaten tegenover zijn
personeel, dat zij durfden vragen, en dat op zulk een
brutaleu toon, wat hij als christen reeds lang ver
plicht was geweest hun te geven. Men moet wel be
hept zijn met een behoorlijke dosis eigengerechtigheid
en godsdienstige verwaandheid, om zich niet van schaamte
te verbergen, wanneer zulke daden van onchristelijkheid
aan den dag komen, maar zich het recht nog aan te
matigen, te toornen tegen de slachtoffers van hun aan
bidding van den mammon.
Daden van Christelijkheid. Wjj hebben
een nieuwe daad van christelijkheid uit een der fabrieken
van den heer Vrijland te melden. In diens jeneverfabriek
aan de Hoofdstraat, waar mijnheer B. de Bruin meester
knecht is. verbrandde een der knechts zijn beide beenen.
Verzekerd tegen ongelukken, kreeg de ongelukkige ge
durende de 7 weken van gedwongen werkeloosheid, die
op zijn ongeluk volgden, een uitkeering van s/s van
zijn loon.
Beter geworden, meldde hij zich weer aan bij zijn
fabriek. „Ik heb nou niks meer an je", met deze
woorden zette de meesterknecht hem op straat Deze
daad van verregaande willekeur krijgt een nog hatelijker
ka akter, indien men weet, dat mijnheer B. de Bruin
slebhts 1 of 2 dagen in deze fabriek meesterknecht was
toen het genoemde ongeluk gebeurde (hij had pas van
plaats geruild met den meesterknecht uit het Franken
land, zooals wij in een vorig nummer van „De Moker"
berichtten).
Leve de vrijheid van arbeid, christelijke heeren!
Hoe lang zullen de christelijke arbeiders zich nog met
christelijke woorden en frases laten bedonderen?
SOCIALISME.
Socialisme, heerlijk woord!
Bron van sterkte in het st ijden,
Troost en kracht voor hen, die ljjden,
Die uw zoeten klank bekoort!
Socialisme! Ideaal
Van 't geluk van gansch de menschheid!
Door 't bezit van brood en vrijheid
Voeren w' n ten zegepraal
Socialisme! Vreeslijk woord
Voor degeen', die met hun listen
d' Evenmensch 't bestaan betwisten,
Wanend dat hun 'tal behoort!
Socialisme! Leven! Licht!
Zin van woord en ziel van zangen,
Al mijn streven en verlangen
Zijn op n alleen gericht!
MOKER
1) Nu de zakeu zöö loopen, is het feitelijk te betreuren, dat het
strijdende proletariaat de petitie-adressen mee heeft geteekend.
