De Christelijke Actie
Schoolgeldheffing.
Buitenlandsch Overzicht,
Een vrijen Zondag Heeft men slechts eens in de acht
weken. Maar dan heeft men ook eerst twaalf dagen
achtereen dienst gedaan.
Na heeft de Raad wel bepaald, dat voor een langeren
diensttijd vergunning van B en W. moet worden ge
vraagd, maar het is moeilijk aan te nemen, dat die
vergunning gegeven wordt voor den duur der concessie,
dat is voor veertig jaren. Langeren werktijd moet uit
zondering blijven, maar hier is het regel geworden.
Zijn dit loonen, werktijden, rusttijden voor beambten
van wie men in de concessie eischt geschiktheid, voor
zichtigheid en beleefdheid tegenover het publiek? Is dit
een behandeling voor menschen, waarvan de concessie
bepaalt, dat zij zonder vorm van proces aan den dijk
gezet kunnen worden, zonder beroep op welke autori
teit dan ook
Slaven zijn het En alle schiedammers, die hen op
het groene kussen helpen, welke voortgaan met arbeiders
op deze wijze uit te zuigen, staan mede schuldigPast
op SchiedammersAls ge straks ter stembus gaat kunt
Ge door het uitbrengen van uw stem er voor waken,
dat wordt opgehouden met een arbeider zoo schandelijk
te misbruiken. Denkt na en weert hen uit den Raad,
die van den arbeider een slaaf maken, die hem neer-
trappen door overmatigen arbeidsduur en laag loon,
door uitzuigerij op groote schaal, door vloekwaardige
uitbuiting
In het licht dezer feiten komt ons de vraag, door
den heer Klein tot B. en W. gericht, wel wat onnoozel
voor. Ieder Schiedammer kan zich gemakkelijk van de
waarheid van 't bovenstaande overtuigen. Maar zulke
dingen ontsnappen aan de scherpzinnigheid van onze
raadsleden.
Ze zijn ook voortgekomen uit een klasse, die het
arbeidersbelang verre stelt achter de dubbeltjes.
Zoolang in den Raad mannen zitten, bij wie de liefde
voor den buidel zoo hevig is, wier gevoel door den
sleur „het-is-altijd-zoo-geweest" is verstompt,
kunnen we niets anders verwachten.
Maar zoodra achter de groene tafel hebben pLats
genomen de mannen, gekozen uit het midden der arbeiders,
bekend met hun behoeften, doordrongen van hun leed,
zoodra zal er anders gesproken, anders gehandeld worden.
Stevent in die richting Schiedamsche arbeidersMaakt
van uw stembiljet gebruik om niet alleen uw eigen
bestaan te verbeteren, maar bovenal om recht te doen
aan uw medearbeiders, die worden uitgezogen en vertrapt
in uwen naam!
Wapent u voor den komenden stembusstrijd!
Particulier beheer belooft heter t?e zijn, dan gemeen
telijk", zeiden B. en W., in hun prae-advies.
Was dit waar, dan zouden de Raadsleden nog on
barmhartiger moeten optreden, dan hierboven is aange
geven. Wie weet of dan de proletariërs niet nacht en
dag op de tram moesten blijven.
Imme s zijn er doelmatige eischen aan den conces
sionaris gesteld. En ip de laatste Raadszitting ver
klaarde de voorzitter zich bereid, te onderzoeken of er
„overtredingen van de concessie geconstateerd konden
worden. Men zou dan den concessionaris op zijn plicht
kunnen wijzen".
Juist, den concessionaris er op wijzen.
Maar zullen ze hem dwingen zijn plicht te doen?
Of blijft het onrecht bestaan, met het oog op de doel
matigheid
Arbeiders, laat dit een les voor n zijn.
Geen gemeente-beheer, hebben B. en W. (en de Raads
leden gedeeltelijk) gezegd.
Dan bestaat immers beter de gelegenheid den arbeider
uit te buiten en te knechten.
Des te gemakkelijker zal dan de proletariër tot meer
dere eere der brandkast beheerd kunnen wordem Geen
gemeente-exploitatie die den arbeider een menschelijker
lot verzekert
Kiezers, denkt er eens over, als de tijd voor het
gaan naar de stembus aanbreekt!
Brengt mannen in den raad, die voor het in eigen
beheer nemen door de gemeente, krachtig zullen opkomen
en die daardoor in de gelegenheid zijn voor de rechten
der arbeiders te zorgen, hen een behoorlijk loon, een
voldoenden rusttijd en een menschwaat dige behandeling
te waarborgen.
Kiest hen, die onvermoeid Uwe belangen zullen voor
staan en verdedigen en brengt Uw stem uit op
de Candidaten
der Sociaal-democratische Arbeiderspartij
G. v. d. MOST.
A WINTERBERG.
A. BEOMMENSTEIJN.
P. DE BRUIN.
Dit is het nummer van Midden-Juni, No. 26. Als
nadere verklaring staat nog aan den kop Anti-socialis
tisch Blad. Ja, 't is je watVroeger, toen dit p-onkstuk
onder de katholieke bladen z'n eigenlijke roeping zoo
nog niet kende, was het eenMaandblad, „gewijd" aan
de bevordering van het Christelijk Vereenigingsleven.
Aangezien de „Christelijke Actie evenwel zekerlijk heeft
ontdekt, dat dit al ruim 1900 jaren bevorderd is, en
aangezien de ontdekking van dit zeer eenvoudige feit
niet heeft kunnen nalaten, een diepen indruk temaken
op het zeer christelijk gemoed des christelijken Actie's,
aangezien dit alles.... is de Christelijke Actie zijns zelfs
roeping openbaar gewo den en die roeping is, niet iets
te bevorderen, maar iets te zijn, en wel an-ti-so-ci-a-
lis-tisch. Ja, 't is je wat
Behalve een zeer christelijk gemoed, waarin diep
gegrift staat het christelijk gebod Gij zult geen valsche
getuigenis spreken van uw naaste, bezit de beroemde
„Actie" een mate van christelijke kennis, die elk anti
socialistisch lezer met diepen eerbied vervult. Het
midden-Juni-nummer is geurig als de wasem van den
mid-zomer, want het is nóg'11 verdienste van de „Ac'ie",
dat-i z'n kennis zoo lekker weet toe te bereiden. Je
ruikt 'm.
'n Sappig stukje over „onze staatsinrichting" eerst.
Over de koninklijke macht en de acht ministers en den
Raad van State, 'n Volgenden keer komt bepaald 'n
uiteenzetting, hoe onze acht^ geloovige wortel-ministers
door hun optreden de Christelijke Actie hebben verdui
delijkt, dat-i-anti-socialistisch moest zijn. En ook Hoe
de katholieke ministers kunnen samenwerken met de
Calvinistische. Want de „Christelijk". Actie" schrijft, dat
de Revolutie is gesproten uit de treurige godsdienst
omwenteling in de 16de eeuw... nu, daar isdr. Kuyper
óók uit gesproten, waar moet het heen, als daar katho
lieke ministers mee samenwerken Dat draait dan óók
op Revolutie uit't Is om te beven. Of zou er iets
haperen aan de geurige kennis van de Actie
Er staat verder 'n weldoorstoofd artikel over de
gilden. Als iemand nog niet weet, wat 'n leerling 'n
gezel of 'n meester is, dan kan-i 't nu leeren. Het slot
artikel geeftBeeld van een godloochenaar. Een feuille
ton over de Fransche Revolutie. Maar, vraagt iemand
na deze opsomming, is dat nu anti-socialistisch Wacht
even, dit is pas de Criste ijke kennis, en daarin schuilt
niets bijzonders anti.
Maar er tusschen in staan verluchtingen van het
Christelijk gemoed, en die zijn de mest, waarmee den
akker der kennis wordt bevrucht. Die verluchtingen
zijn betiteldEen fijne mevrouw, Reintje in de klem,
en praatjes over Het Volk. Daarin betuigt de „Chris
telijke Actie hoezeer z'n christelijk gemoed is aange
daan door de boosheden van mevr. Roland-Holst en
Troelstra. O, o, zoo erg. En vol aandoening schrijft de
Actie de woorden neder, die hem zoo hebben aange
grepen en dan roept-iWat zeg je daar uou van Ben
ik nou anti-socialistisch
't Is 'n heel dankbaar werk, woorden van 'n ander
aan te halen, vooral met het gebod voor oogen Gij
zult geen valsche getuigenis spreken van uw naaste.
Hier volgen eenige aanhalingen uit de „Christelijke
Actie". De woorden zijn precies zoo te vinden in het
Beeld van een godloochenaar, 't Is om versteld te staan
over de heillooze leeringen, die de „Christeljjke" predikt,
maar toch, dat staat er, Ten eersteO, mensch, gij
komt van niets en gaat tot niets. Is dat nu taal voor
'n Actie? Is dat nu Christelijk? Ten tweedevindt hij
een volk, dat aan geen God gelooft, 't Is nog al wat,
'n heel volk
Ten derdegeen God, roept hij, en ten slotteer is
geen God. Foei, foei, wat 'n taal van anti-socialisten!
Nu kan iemand twijfelen, of het wel de bedoeling.
van de Christelijke Actie was, zulke slechte dingen te
zeggenomdat het de „Christelijke Actie" is, maar
als men op dezelfde manier aanhalingen doet van socia
listen, dan behoeft iemand niet ie twijfelen. Socialisten
zijn immers zulke slechte menschen en Katholieke Aktiërs
betrachten alle de Christelijke geboden. O, dat benne
zulke brave jongens, vol kennis van zaken en altijd te
goeder trouw.
Nog één aanhaling tot besluit, 't Is om wat op te
vroolijken. De „Actie" schrijft in 'tzelfde... hm, nou
ja,artikel dangaan wij opwaarts naar de ijspool
Met z'n kennis van zaken is aan te nemen, dat-i wel
aan de (jspool komen zal, zoodat in begin Juli de Lap
landers met anti-Socialistische wijsheid zullen worden
verkwikt.
In 't begin-Juni-nummer worden de financiëele zaken
door de Redactie geordend. Pit gaat onder 't volgend
devies: Wij behoeven niet te winnen, maar evenmin te
verliezen Daar zou veel over te zeggen zijn, maar
kortheidshalve deze twee vragen slechts: Is dat anti
socialistisch of is dat Christelijk Chistelijk zeker niet
want een goed Christen zou zeggenWij willen alles
verliezen om alles te winnen. In één opzicht doen de
Christeiijke Actiërs goed werk: Zij toonen aan, dat de
praktijk van de groote LiefdMeer niet wordt beoefend
in het Christelijke kamp, zij zijn mee oorzaak, dat de
geloovigen zoeken naar het terrein, waarop Leer en
Leven met elkander in overeenstemming kunnen worden
gebracht, het terrein der sociaal-democratie.
De arbeider gevoelt, dat hem het vel over de ooren
wordt gehaalL Eerstdaags zal hij het misschien ook te
weten komen. Die schoolgeldheffing kon wel een.staait
hebben. Dat vragen naar het inkomen, dat vaststellen
i
van 't bedrag, waarnaar schoolgeld betaald moet wor
den, kon wel een gevolg hebben ten opzichte van de
belastingplichtigheid. Er bestaat nl. in Schiedam een
belasting naar het inkomen en nu zou de schoolgeld-
plichtigheid ook wel tevens kunnen beteekenenbelas-
fm^-plichtigheid. Wanneer dus uit 'n soort gemakzucht
berust wordt in den schoolgeld-aanslag, zouden de huis
moeders het volgend jaar wel eens verrast kunnen wor
den met een aanslagbiljet naar het inkomen.
't Is te hopen, dat 't zoover niet komt, maar 't is
een kleine aanwijzing in de richting, die deze weg neemt.
Tegelijk echter is 't ook een prikkel, om zich wat meer
met de gemeentelijke zaken te bemoeien. De aandacht
zij gevestigd op punt 5 van het gemeenteraadsprogram
der S. D. A. P. Het luidtKosteloos voorbereidend-lager-
herhalings- en ambachtsonderwijs.
Arbeiders-kiezers, wie denkt gij, dat het krachtigst
voor dat punt zou opkomen en protesteeren tegen school
geldheffing Zou het niet een zijn uit uw midden Denk
er aan bij de a. s. verkiezingen. Stemt de candidaat der
arbeiderspartij
Servië. Ergens in 't Zuiden van Europa, tegen
Hongarije aan, ligt een klein landje, dat Servië heet.
Hooge gebergten en diepe dalen vindt men in dit woeste
koninkrijk, want ge moet weten, dat er in dat land een
koning regeerde. Ik zeg regeerde, want de man, die
Alexander heeft geheeten, is dood.
Zijn onderdanen schijnen net te wezen als de natuur
waarin ze leveneen beetje woest. Ze hebben er ten
minste geen been in gezien, om hun vorst en vorstin
met nog een paar andere hoogwaardigheidbekleeders
te vermoorden. Nou hooren wij al, dat er een menigte,
die dit lezen uitroepen: „7 is zonde, die arme menschen"
om daarna uit te vallenvdat hebben zeker die gemeene
socialen gedaan:'' Nu lieve menschen, dat hebben wij
nou eens niet gedaan, daar zijn wij zoo onschuldig aan
als jullie. En wat nog meer zegt, wij keuren met u
dezen vorstenmoord ten sterkste af. Zonder dat wij
weten, of zijn onderdanen gegronde grieven tegen
Alexander hadden of niet, (dit laat ons in deze kwestie
volkomen koud) betreuren We dezen moord en zullen wij
iederen moord betreuren, 't zij dat een koning of een
voddenraper daarvan de dupe wordt. We zijn, en we
erkennen, dat we in dit opzicht verre ten achter staan
bij een zeker soort Christenen, we zijn tegen bloedver
gieten in iederen vorm en zeker tegen een moord.
Wij wilden dit maar eventjes in 't midden brengen,
omdat men ons, sociaal-democraten, ten opzichte van
onze ideën wat de gekroonde hoofden aangaat, dikwijls
zoo verkeerd begrijpt.
IVIisschien is deze en gene nieuwsgierig wat nu die
ongelukkige koning wel op zijn geweten had, dat men
hem vermoord heeft. Zijn grootste zonde in dezen schjjnt
geweest te zijn, dat hij beneden zijn stand getrouwd
is en dat hij familie-leden van hem nog al wat begun
stigde en voortrok boven anderen. Wat nou dit laatste,
aangaat, wjj' gelooven, dat dit wel in meer landen dan
in Servië gebeurt.
Toen de Serviërs hun van God gegeven vorst naar
de andere wereld hadden gezonden, hebben ze een
anderen gekozen, een zekeren Peter, die op 't oogenblik
al op den troon zit. Deze Peter schijnt bij 't ontvangen
van de tijding, dat hij tot koning gekozen was, op zijn
knieën gelegen te hebben en God gedankt te hebben.
Uit 't geen hij -zoo al gezegd heeft, zou je dit ten
minste op mogen maken.
De vorsten van de verschillende landen hebben 't
maar het beste gevonden Peter als Koning van Servië
te erkennen. Geen die 't tot heden voor zijn dooien
collega heeft opgenomen. Wel zullen er een paar om'm
rouwen, een veertien daag.
Rusland. In een Russchische stad heeft men een
poosje geleden jodenjacht gehouden, 't Is daar een
moordenarij op groote schaal geweest. De politie liet
de jodenjagers stilletjes hun gang gaan, ja, men ver
haalt zelfs dat deze gruweldaden van regeeringswege
aangemoedigd werden.
Of de Czaar van Rusland over die honderden van
zijn onderdanen ook rouwt, weten wij niet. Wij zullen
eens informeer en.
Duitscliland. De Duitsche verkiezingen zijn
voor de Sociaal-Democraten nog glorierijker geweest,
dan we de vorige week reeds melden. 56 Zetels
zijn door ons bij eerste stemming gewonnen, terwijl we
er in meer dan ÏOO in herstemming; komen.
Geen een partij is tot heden vooruitgegaan dan juist
de Sociaal-Democraten. Mocht het geluk zoo aan onze
zijde blijven, dan is er kans, dat wij de sterkste partij
worden in den Rijksdag. De volgende week zullen wij
den uitslag iu zijn geheel mededeelen,
Een vrome werkstaking. Zoo wij Schie
dammers wel weten, leven we op 't oogenblik in "t teeken
der processie's. Ieder goed katholiek, die zoo'n pel
grimstocht maar even met zijn financiën kan overeen
brengen, laat dit krachtige hulpmiddel tot verkrijging
van de zaligheid, niet ongebruikt. De arbeiders kun
nen biervan natuurlijk niet p ofiteeren, dat laat hun
