No. 3. ZATERDAG 19 MAART 1904 4e Jaargang. ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Societaldemokratische Arbeiderspartij. Bureau van Redactie en Administratie: A. WINTERBERG, Raam 2?. Stukken voor 't eerstvolgem nummer moeten uiterlijk Woens| Ag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. Febris Typhoïdea. De duimschroeven aangezet De inhoud der Arbeidswet. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal 7.. franco per post 30 cent j voorm^eia^m9- Losse nummers 2 cent. ADVERTENTIËN: 3 cent per regel. Bij abonnement beiangrijke korting. Aangezien het den meesten. ja bijna allen leden der af deeling beter uitkomt hun contributie in „Constantia" af te dragen, verzoekt de bode dringend aan alle partij- genooten, hun contributie met boekje op alle vergade ringen van de afd. mede te brengen. Dit voorkomt het dikwijls vergeefs loopen. De epidemie vau Febris Typhoïdea, die onze stad in de laatste, weken geteisterd heeft, welke epidemie 51 stadgenooten op het ziekbed heeft geworpen en waar door wij 7 sterfgevallen te betreuren hebben, kan thans als geweken worden beschouwd. Evenals reeds elders herhaalde malen is waargeno men is ook hier met hooge waarschijnlijkheid, weder het gebruik van ongekookte melk de oorzaak van het ongeluk dat zoo velen heeft getroffen. Wat nu geschied is hangt ons dagelijks boven het hoofd. Isooit en te nimmer kan een melkverkooper er voor instaan dat hij geen besmette melk te een of ander tijd bij zijn klanten rondbrengt en met aandrang wekken wij het publiek op om voort te gaan met het koken van de melk en nooit ongekookte melk te gebruiken. Melk is een voedingsmiddel dat, in de steden althans, nooit zonder gevaar ongekookt kan worden gebruikt, want niet alleen Febris Typhoïdea wordt er door overgebracht doch ook Dyphtheriti's en Roodvonk zijn ziekten die, met groote waarschijnlijkheid, mede door de melk worden verbreid. De Gezondheidscommissie voor de Gemeente Schiedam, w. g. A. GOUKA, Voorzitter, w. g. De. J. ENDTZ, Secretaris. Nu de heeren Abraham Kuyper met de Arbeidswet en Loeff met het Arbeids-contract bewezen hebben 'ns „werkelijk" ministers te willen zijn van sociale her vormingen, wil ook no. 3 van 't gezelschap, den heer Harte zich niet onbetuigd laten en deze spruit van den christelijken stengel ontplooide een Tariefwet. Dit is een zeer kostelijk ding en de verdienste van den auteur steekt ver z'n hierboven genoemde collega's naar de kroon. De Nederlandsche schatkist is nu een maal een teringlijder sinds onheuglijke jaren daarom kan geen regeering ooit denken aan kostbare instellingen als pensionneering bij ouderdom of invaliditeit. Zeven millioen extra wegsmijten aan oorlogstuig kan er ne nog even bij door maar dan waren ze ook klaar. Minister Harte heeft het hocus pocus gesproken, waardoor de teringlijder van z'n kwaal bevrijd zal komen, 't Oude, maar tijdelijk op stal gezette stok paardje „Protectie" is opgetuigd minister Harte's product draagt een fiscaal en protectionistisch karakter. Wie de dupe van de historie in deze weer is? O, trotsch al de zorg van het kristelijk bewind voor de kleine luyden is 't Barbertje weer, die hangen moet. De arme uitgeplunde:de Job, die op de vuilhoop zit met niets dan zijn ellende, die is 't maar weer die nog 'ns onderzocht en op 't hoofd gezet wordt misschien is 'r 'm nog wel wat te ontfutselen. De behoeften van de volksklasse worden maar weer wat zwaarder belast 't volk kan nog wel wat missen; 't heeft nog te veel weeldeDe negen millioen, die volgens de bereke ningen van den minister alzoo voor de schatkist worden „verdiend", (niet gestolen, hoor!) komen op de volgende wijze bijeen Gedroogde visch Gezouten, gerookt of gedroogd varkens- vleesch en spek Runder- en schapevet. Honing Mout Rozijnen Gedroogde pruimen Sukade IJzer, ruw bewerkte voorwerpen. IJzer, verzinkt, verkoperd, geëmailleerd enz. (dus o. a. al het geëmailleerde keuken gerei) Havermout Plantaardige oliën en vetten (o a. kokosvet). Harde zeep (niet geparfumeerd) Petroleum, benzine, naphta Leder Schoenen, zolen, schachten Garens, opgemaakt voor verkoop in 't klein (klossen, strengen enz.) Manufacturen Lint, band, veters Kleederen Hoeden Modewaren Tabak Kramerijen en galanteriewaren 60.000 93.000 60 000 38.800 7.400 166.000 47.400 f 19.100 10.000 - 668.400 50000 32.800 14.800 379.600 135.000 105.500 120.000 1.400.000 65.000 814 000 128 000 290.000 360.000 630.000 Dit staatje, dat wij aan Het Volk ontleenen, drukt de vermeerderde opbrengst uit die naar dit ontwerp wordt verwacht Men ziet het, de artikelen welke de arbeider behoeft, komen het meest in de g atie. Stok- visch, gerookte bokking enz., tot nog toe onbelast worden nu met f 1.50 en f5.— per 100 kilo belast. Gezouten, gerookt of gedroogd spek, is van f 1.25 tot f 1.50 per 100 kilo verhoogd. Onversmolten vet van run deren en schapen, nii vrij, wordt belast met f3. an paarden wordt f o.per stuk geheven. Petroleum is 'n artikel bijna uitsluitend van den kleinen man. Belasten dus. Sigaren en tabak asjeblieft ook niet ver geten en zoo verder tot het klosje garen van moeder de vrouw incluis. Natuurlijk mot-je niet te veel zeggen, want die tarief- wet drukt op den „handel". Die't natuurlijk „gar nicht" verhalen zal op de afnemers, waarvan de grootste: de arbeidersklasse. Weest dankbaar, Nederlandsch prole tariaat, voor al de zegeningen die u van ons aller- christelijkste coalitie-kabinet geworden bij al uw penningskens, welke dat hongerige niet te verzadigen dier „Schatkist" al reeds inslorpt, kunt ge nog een f 9. per jaar voegen. De duimschroeven zijn voor de zooveelste maal wat aangezet, och ja, je kunt niet weten, d'r perst misschien altijd nog wel wat uit En waar nu al dat geld blijft? Aan welke doeleinden t wel besteed wordt? O, wees niet bezorgd, goê man, 't is in beste handen, hoor! Luister wat het Handels blad vertelt: Een vrijgevige minister van financiën. Zooals in onze financieele rubriek vermeld is, wordt op 17 Maart a. s. de inschrijving geopend op schat kistbiljetten tot een bedrag van 15 millioen gulden. Deze schatkistbiljetten zullen een rente afwerpen van 4 pet., terwijl aan bankiers, makelaars in effecten enz. een commissie van J/4 percent zal worden verleend. De biljetten zijn na één jaar aflosbaar. Het rijk betaalt dus vo>'r die 15 millioen gulden een rente van 4Y4 procent en weigert tegen een mindere rente geld te leenen, want de inschrijvingen moeten a pari zijn. Wanneer wij overwegen dat de prolongatiekoers op het oogenblik 2Ya pet. is en dat de koopers van 3 pet. obligaties Ned. Werk Schuld geen 3Y4 pet. van hun geld maken, kunnen wij niet anders doen dan de weer- galooze mildheid en edelmoedigheid van den minister van financiën bewonderen. Op een bedrag van 15 millioen gulden kost 1 pet. renteverschil het land 150.000 gulden, zoodat de schatkist natuurlijk de gevolgen van die mildheid zal gevoelen. Wij hebben eenigen tijd ge leden gevraagd waarvoor toch die belastingverhooging met 9 millioen gulden noodig is. Nu weten wij het! Gelukkig is onze minister van financiën niet van gisteren. Je ken zoo echt zien dat-i beschenen wordt door bizonder Licht, gesterkt door bizondere Kracht. Na de opmerking van 't Handelsblad kwam doodleuk in de Stichtsche Courant de volgende mededeeling: „De minister van financiën maakt bekend, dat de uitgifte van f 15.000.000 4 pCt. schatkistbiljetten, waar voor de inschrijving zou plaats vinden op 17 dezer, niet doorgaat doch tot een nader tijdstip worde verdaagd." Leuk van zoo'n minister hè Maar jammer voor h. h. renteniers die het extraatje van f 150.000 missen, nu de minister van „plan" is veranderd? Als 'tHbld nu eens gezwegen had, vraagt't Volk, nu ja, dan was dat bagatelletje naar de maan geweest Da's al In het vorige nummer van De Moker werd er op gewezen, dat minister Kuyper in zijn ontwerp Arbeids wet als een gewoon liberaal kapitalist te werk gaat. Hij wil zorgen voor het onderhoud van het schadelij- dende „arbeidsvermogen in den boezem der natie" en tevens door een „regeling van het leerlingwezen" den arbeider beter voorbereiden „voor de taak, die hem wacht, hem technisch beter ontwikkelen en tevens toe zicht houden op zijne zedelijke en godsdienstige ont wikkeling, ook dan, wanneer hij buiten den gezichtskring is van ouders of voogden." Er wordt niet gewaakt voor den arbeider als mensch, niet gezorgd voor den arbeider als hebbende recht op persoonlijk en maat schappelijk geluk, neen, alleen de arbeider als bezitter van arbeidsvermogen, als stukje productiekracht wordt beschermd. Is het doel van de wet al treurig, zeer weinig „chris telijk" in den Kuypeiiaanschen zin, en een echte kapi- talistenwet, de inhoud maakt al een even pover figuur. Wij willen hier dien inhoud meedeelen in de bewoordingen van Dr. Kuyper zelf in zijn memorie van toelichting. Hij verdeelt dien inhoud in 8 rubrieken nl. „le. In het ontwerp zijn voorschriften opgenomen, ontleend aan de bestaande Arbeidswet, Veelal hebben die voorschriften wijziging ondergaan, hetzij naar vorm, hetzij naar inhoud. Deze wijzigingen worden hieronder nader besproken." (Die wijzigingen naar den inhoud zijn uitbreidingen van leeftijdgrens en bescherming en rusttijd enz. met andere woorden noodzakelijk gebleken aanvullingen en verbeteringen in de bestaande wetwij komen daarop later uitvoeriger terug). „2e. De hoofdinhoud van de Veiligheidswet is, mede niet ongewijzigd, overgenomen." (Ook deze wijzigingen volgden voort uit de praktijk der wet, waarbij veranderingen en toevoegingen nood zakelijk bleken). „3e. Naast deze twee groepen van voorschriften zijn de algemeene maatregelen van bestuur, uitgevaardigd krachtens de hierboven genoemde wetten, herzien en voor zooveel noodig aangevuld, in het ontwerp opge nomen, voor zoover zij daarvoor vatbaar waren". (Dit is dus niets dan een rangschikking van besluiten, betrekking hebbende op de Arbeidswet en de Veilig heidswet, in het geraamte van het nieuwe ontwerp.) „4e. Door het overnemen van den hoofdinhoud der Veiligheidswet komen in het ontwerp voorschriften voor, die mannen, werkzaam in fabrieken en werkplaatsen, beveiligen. Daarnaast zijn intusschen regelen gesteld met betrekking tot den arbeidsduur van mannen, die in fabrieken of werkplaatsen met abnormaal schade- gevaar werkzaam zijn." (Dit is dus een eveneens in de praktijk noodzakelijk gebleken uitbreiding van de Veiligheidswet, feitelijk reeds genoemd onder 2e.) „5e. Voorschriften zijn in het ontwerp opgenomen ter beveiliging van hen. die werkzaam zijn bij het laden of het lossen van schepen." (Ook dus een uitbreiding der Veiligheidswet.) „6e. In het ontwerp komen bepalingen voor ter be scherming van personen, die in dienst zijn van sommige DE MOKER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1904 | | pagina 1