Vlaardingen.
Ingezonden.
heid, en de leer van anderen tot eeuwige Rampzalig
heid, of hij dan niet verplicht is te bidden zonder op
houden dat ook anderen die leer, dat geloot zouden
deelachtig worden.
Pik: Maar wacht eens Por, ik geloof dat je de zaken
even verwartlaten wij eerst eens overdenken hoe Ds.
Drost aan dat geloof komt.
Por Welnu, dan plaatsen wij ons eens op zijn stand
punt, en komen wij tot de conclusie, dat volgens Ds.
Drost het geloof een genadegift van God is.
PikDus dan komt het eigenlijk hierop neer, dat
zij, die niet gelooven, zooals Ds. Drost, er eigenlijk
zelf niets aan kunnen verhelpen.
Por: Juist! Goed begrepen! Nu kom ik waar ik
wezen wil, en dan vraag ik je in gemoede, hoe kan 't
bestaan Stel, daar komt op dien kansel in de Gere
formeerde kerk in de Kuiperstraat een vrijzinnig
predikant te staan, dus iemand, volgens Ds. Drost
die de Goedheid van Christus loonent, dan ligt het voor
de hand, dat die man daar niet voor leege banken staat
te praten, m. a. w. het gehoor bestaat dan toch zeker
uit geestverwanten van den prediker, en zoodra dit dan
gebeurd, en de wenscli van Ds. Drost wordt evenwel
vervuld, dan k>»n h t gebeuren, dat de Gereformeerde
kerk instort of verbrandt en.... dan kan het niet anders
of Ds. Drost gevoeld zich verplicht.... zijn God te dan
ken, dat hij in z'n toorn die verkapte Godloochenaars
(zooals hij ze gaarne zou willen noemen) heeft doen
verpletteren of verbranden, en kan het niet uitblijven,
of de geheele Gereformeerde gemeente, indien zij
instemt met den gedauen wensch van Ds. Drost, zal
meejubelen en meedanken voor het in vervulling komen
van den gedanen wensch van haren Herder, Leeraar
en Voorganger... Ds. Drost!
PikIk huiver er vanstel je eens voor dat het
gebeurde, dan zou er op Ds. Drost nog een andere
plicht rusten, n 1. dit: Hij zou in de gezinnen van hen,
die door zoo'n ramp getroffen werden, gaan moeten, om
een woord van troost en bemoediging te spreken, ja,
nog erger, hij zou voor hen, die al hoewel gekwetst,
gewond, of half verbrand er nog het leven afbrachten,
voor dezulken zou hij krachtens z'n ambt moeten bid
den voor herstel
Por: Zeer juist, maar denk je zoo'n toestand eens
in, te moeten bidden om herstel van ongelukkigen, aan
wien was overkomen hetgeen men zelf gewenscht heeft,
't is je wat
Pik: Hoor eens por, 'tis te bar. Neen, dan komt
het mij voor dat er een beter, een meer christelijk
werk voor Ds. Drost te verrichten is, n. m. dat hij als
herder de dwalende schapen tracht terecht te biengen,
volgens den leer van den Grooten meester Jezus, maar
Diet laten verbranden of verpletteren
Porj: Laten wij nu van dit griezelige gedeelte af
stappen, en gaan wij eens verder na het verslag van
die kerkinwijding, dan zien wij dat daar ook aanwezig
was de Commissaris van politie en de wethouders
Pik: Zijn die wethouders ook doleerend?
Por Weineen, o. a. Versteeve is van de kerk van
Ds. Sieders, en de andere, dat is het beroemde raadslid
L.'van Dam, is allesbehalve doleerend, dat is een echt
kind van Synodale huize
PikWat zeg je Synodaalmaar sapperloos wat
zal van Dam het daar dan benauwd gehad hebben,
toen de voorganger sprak van het Hierarchies^optreden
der synode, en ook van het uittrekken in 188/.
Por: Wat bedoel je, met dat uittrekken?
Pik: Wel jö, ik bedoel de doleantie die in dat
jaar uitbrak.
Por: Weet je daar veel van! Zoo ja, deel me dan
een en ander mee.
Pik: Daar zal ik eens op mijn gemak voor gaan
zitten en verzoek ik je te luisteren.
Die uitleiding, uittrekking, of doleantie bracht in die
dagen zoowat heel ons land in rep en roer, zelfs zoo,
dat politie en justitie er aan te p_as kwamen, en 't komt
het mij voor, dat wij ook in 1887 hebben gehad
Misdadige woelingen!
Por: Wat heb ik nou aan d hand, was dan die
doleantie een zaakje van socialisten?
Pik: Weineen kerel! die heele doleantie was éen
zaakje van onzen tegenwoordigen Minister Abraham
Kuyper, daarin bijgestaan door het tegenwoordige
Kamerlid Jonkheer de Savornin Lohman.
Por: Maar hoe zat dat zaakje in elkander? Vertel
me eens, want ik snap dat nog niet goed.
Pik: Kijk, de lui die sedert dien tijd doleerend zijn,
waren toen nog in de Synodale of Ned. Herv. Kerk.
Zij meenden dat het niet langer aanging dat er behalve
Orthodoxe, ook nog Vrijzinnige ot Moderne predikanten
optraden, wilden daarvoor een schotje schieten, kwamen
daardoor in conflict met de synode, en daar had je de
poppen aan 't dansen. En behalve het ïeeds genoemde,
beweerden zij dat er niet genoeg tucht was in de Synodale
Kerk, en als je dan in die dagen de gesprekken hoorde,
was het woordje tucht schering en inslag.
Por: Maar pik, waarom kwam daar politie en
justitie aan te. pas? Wat hadden die eigenlijk met die
zaken uit te staan? Het was toch kerkelijk!
PikWel, dat zal 'k je nou eens uitleggen, waarde
Por, behalve dat die doleerende luidjes een nieuwe
regeling wilden invoeren, wilden zij ook het heele
boeltje inpalmen, met andere woorden, zij wi den zich
meester maken van kerkgebouwen, kerkelijke goederen,
en ook van de kerkelijke kassen, en ging het zoover
dat Dr. Kuyper en de Savornin Lohman zich meester
wilden maken van de Nieuwe Kerk te Amsterdam, een
feit waardoor zij sinds dien tijd zijn genoemd de
Christelijke Paneelzagers
Kerel! Kerel! je had in die dagen Uilenspiegel
eens moeten lezen, echt geestig hoor
Por: Maar Pik, ging dat gemakkelijk!
PikJongen neen hoor, politie en justitie was in de
weer, en het gebeurde niet zelden dat op verschillende
plaatsen de Dominé door politie naar de kerk geleid
werd, anders liep zoo'n zieleherder gevaar door z'n
mede-christenen met slijk en steenen gegooid te worden.
PorMaar zijn zij in die dagen wel eens handge
meen geweest?
PikO Ja Ik meen dat het in het dorpje Wons
in Friesland gebeurd is, dat het Gereformeerde geloof
met knuppels er in geslagenook meen ik mij nog
te herinneren dat in Zuidland, een doleerende boer in
z'n geloofsijver met een revolver heeft geschoten.
Por Mooi, toe maar Noumaar ik beu 't volmaakt
met je eens, als je zegt: dat waren misdadige Woelingen.
Maar Pik, moesten Dr. Kuyper en Lohman daarover
niet heel wat te hooren krijgen
PikNou of zijmen maakte in die dagen een
vergelijking tusschen Kuyper, Lohman en de in die
dagen beruchte inbrekers, de bekende Gebroeders
Lavertu
PorMaar Pik, hoe ging het in deze streken met
die zaken? Was het hier in de omliggende plaatsen
nog al rustig?
PikNou het stak ook niet er uit. Bijvoorbeeld in
Maassluis was het gansch niet pluis. Daar had je in
die dagen Ds. Woudstra als leider van de doleerende
beweging, en dat heer had daar heel wat hooi op z'n
vork, en 't is ook gebeurd, dat wanneer daar een
Vlaardingsch predikant zijn dienstwerk ging verichtten,
dat het rijtuig waarin hij zich bevond door politie
moest beschermd worden, anders was er van den
Dominé, het rijtuig en het paard geen spaan terecht
gekomen.
PorPikPikik kan mijn ooren haast gelooven,
nou ge me dat alles zoo meedeelt, maar nu nog wat,
hoe ging het hier in Vlaardingen
PikNou.... eenigszins kalmer, maar toch zijn er
rare dingen gebeurd. Ondermeer is er dit voorgevallen.
Het gebouw wat nu verbouwd en op Goede Vrijdag 11.
is ingewijd, was toen, als ik mij niet vergis, het eigen
dom van een Ned. Herv. Zendingsvereening. In die
Zendingsvereeniging kwamen al meer en meer doleerend-
gezinde elementen, en toen zij in aantal de overhand kregen
werden zij belust op het kerkgebouw, en is dat gebouw
in hunne handen overgdgaan op een manier die door
sommige menschen is genoemd een Christelijke Goochel
toer
Por Is er nog meer gebeurd van dien aard in onze
stad
Pik Jawel, in de Christelijke Jonge!ings-vereeniging
van die dagen begon het ook al te broeien, want
zooals de ouden zongen, zoo pepten de jongen, en hebben
zij ook daar met elkander mot gekregen, en is het ge
bouwtje van die Jon-ge-lin-gen een tijdlang op last van
de justitie verzegeld geweest
PorMaar Pik wat was er toen wel een spanning
tusschen Synodalen en de doleerenden is 't niet
PikO kerel 't was bar, zij konden mekaar niet
zien of luchten
PorMaar Pik, tegenwoordig gaan zij toch nog al
aardig met mekaar om, als je nagaat bij de verkiezingen
daar steunen zij mekaar goed.
PikMaar denk nou nooit Por dat zij het zoo roe
rend met mekaar ééns zijn, want dan heb je 't glad
mis, en dat kunt gij vast gelooven als zij mekaar missen
konden, zij heusch nog niet lief tegen mekaar zouden
zijn, maar hoe gaat dat. De tijd doet alle dingen slijten,
en zoo ook is 't hiermee gegaan, maar vast staat
het, dat wanneer het puntje bij paaltje komt zij
elkander nog best in de haren durven vliegen, en om
daarvan 't bewijs te hebben moet je dezer dagen de
kranten maar eens lezen over de Hoogeronderwijswetten,
dan kan je allerlei liefelijkheden lezen die de christelijke
schapen elkander naar 't hoofd slingeren.
PorZeg Pik ik krijg maf, willen wij eindigen,
misschien krijgen wij binnenkort wel weer gelegenheid
op deze zaken terug te komen.
Piklk vind het goed, nou dan tot de volgende
week, wel te rusten. X.
ONTSLAK SCHIERBEEK
Daar ons onderzoek hieromtrent door om
standigheden nog niet is afgeloopen, kunnen
wij deze week over dat ontslag nog niets
meedeelen.
De liberalen in actie.
Vlaardingen gaat roemvolle dagen tegemoet, dagen,
van welke eenmaal de geschiedschrijver zal getuigen,
als bij zich neerzet om de geschiedenis te schrijven van
de politieke partijen, dat zij waren evenementen aan
den politieken horizont onzer gemeente, hoe hij ons zal
schilderen de groote daden, die gewrocht zijn, en in
roerende bewoordingen zal wijzen op de geestdrift, die
toen door de liberalen onzer gemeente aan den dag is
gelegd, hoe die mannen, gedrongen door hun overtui
ging, met een enthousiasme bezield waren, welke aan
stekelijk werkte op de omgeving met welke zij in aan
raking kwamen. In één woordde geschiedschrijver zal
hen een eerzuil stichten tot een waardig aandenken aan
die roemruchte dagen, en hij zal het nageslacht bepa
len tot het aanschouwen van hetzelve, en het prikkelen
het voetspoor van die groote mannen te volgen, tot heil
van de liberale beginselen.
Deze ontboezeming moest ons van het hart. toen wij
in De Nieuwe Vlaardingsche Courant een bericht zagen
afgedrukt over een huishoudelijke vergadering van de
liberale kiesvereeniging „Vlaardingen", waarin o. a. ook
dit voorkwam, dat het bestuur opdracht kreeg een openbare
vergadering te beleggen tot propageering van de libe
rale beginselen, want, redeneerde men, „het gaat niet
aan onszelf en anderen gerust te stellen met het vol
strekt geen houtsnijdende gezegde: „wij liberalen zijn
hier tocb in de minderheid.
Wij hebben er hartelijk om gelachen toen ons dit
onder de oogen kwam, 't deed ons bepaald komisch aan,
om daar te vernemen, dat de liberalen ook de handen
aan den ploeg zullen slaan, gelijk hun tegenstanders
dit doen.
Waarom Wel, de heeren geven zoo weinig teeken
van leven, er zit zoo weinig fut in, dat we ons af
vroegen Hoe kan dat nu samen gaan, activiteit en
liberalisme Hoe in dat nu ter wereld mogelijk Nou,
nou, ze schieten uit hun slof. Of.... zou het een laatste
stuiptrekking zijn, of.... een Aprilgrap? 'tls vreemd,
zeer vreemd
Maar, het dient hier gezegd te woiden, ze hebben
dat heel practiscli ingepikt. Men weet dat liberalen
den naam hebben van practische menschen te zijn, altijd
even nuchter is hun gedachtegang. Want ze hebben
aldus geredeneerdKijk is hier, burgers, boereu en
buitenlui, openbare vergaderingen zijn goed en best,
maar je moet ze niet 's winters houden, vooral niet
's winters moet uwes weten, dat kan je beter doen als
de lente of de zomer in 't land is, dan werkt de natuur
ook mede, dan is het koud en guur, en houden wij dan
openn. vergaderingen, dan zitten de menschen daar
lekker warm, en bereiken wij beter ons doel. Daarom
lezers en lezeressen hebben wij het winterseizoen voorbij
laten gaan.
Men zal erkennen dat werkelijk deze argumentatie
van de heeren uitstekend is en sluit als een bus.
Wij zijn dan ook tot in de ziel geroerd over zulk
een edele aandrift tot propaganda-maken, gepaard aan
een zoo bij uitstek practisch inzicht. Wij verklaren
hier dan ook plechtig dat de tranen van aandoening
ons over de wangen liepen, en ieder, die zich in onzen
gedachtegang verplaatst, zal dat begrijpen, en wij wagen
het dan ook aan de liberalen voor te stellen (aan onze
goede trouw zal zeker elk lezer na het vorenstaande
wel gelooven) in alle bescheidenheid natuurlijkAls ge
die vergadering nu eens in de hondsdagen uitschreef,
zou dat nóg niet beter zijn?
De vruchten zullen dan niet uitblijven, er zal een
schok gaan door de gansche liberale wereld in Neder
land, door het fier en krachtig werken dat gij u voor
stelt te doen. Nieuw leven zult gij inblazen bij velen
welke reeds op sterven lagen, en van Oost tot West,
van Zuid tot Noord zal de mare weerklinken:
Van Vlaardingen begint de victorie!
Vlaardingen, 13 April 1904.
Mijnheer de Redacteur!
Gelieve onderstaand bericht in uw blad op te nemen,
bij voorbaat mijn dank.
Willekeurige patroonshandelingen.
De heer Toon Hoogerwerff, eerst kort geleden
hier als kuipersbaas verrezen, schijnt de slechte eigen
schappen van den patroon in voldoende mate te bezitten.
Men oordeeleIn den afgeloopen zomer ging de man,
zooals dat hier gebruikelijk is in het nat werken, omdat
hij daarmee meer verdiende, dan aan zijn laddertje.
In zijn plaats stelde hij een meesterknecht aan, die hem
dus in dien drukken tijd uit de war hielp. Hij beloofde
dien knecht daarvoor dan ook vast werk. Nog twee
andere knechts laat hij door een derden persoon bewerken,
om voor den heelen winter bij hem te komen. De
menschen laten zich paaien. En wat doet nu de heer
T. Hoogerwerff? Reeds nu zet hij deze 4 menschen
zonder eenige reden op straat en neemt anderen in
hun plaats. Niemand weet dit ontslag te rechtvaardigen.
Waarschijnlijk ook de heer Hoogerwerff zelf niet,
want hij ontsloeg de menschen nog met een bewijs van
goed gedrag.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redaktie.)
Copie wordt niet teruggegeven.