't Oranjehuis over de grenzen!
Ditjes en Datjes.
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
zoodat er van persoonlijke vete geen sprake is.
Hij keurde het goed, dat de verslaggever de feest-
vergaderingen bijwoonde en werd hem inlichtingen
over een of andere zaak gevraagd, dan betoonde
hij steeds de meeste welwillendheid, dat kunnen
de tegenwoordige en vroegere redacteur getuigen.
Maar in het licht der recente feiten, moet hij er
met allen ernst toe opwekken, dat blad niet meer
te lezen en het abonnement op te zeggen. Met den
inzender in de N. Schied. Ct. is hij 't ten deze
volkomen eens.
Als men nu weet, dat er op één uitzondering na,
nimmer een verslaggever van de S. Ct. op de verga
deringen van den N. R. Volksbond is toegelaten, dan
kent men meteen de „welwillendheid" van den heer
adviseur
Toen spr. bovenbedoelde advertentie in de S. Ct.
had gelezen, had hij gedacht later eenige terug
roeping te zullen vinden, maar hij moest zich ver
bazen, toen hij gisteren-avond in dat blad een
artikel las, waarin het bedoelde ingezonden stuk
in de N. S. Ct. in een belachelijk daglicht gesteld
en getuigd werd, dat de redactie zich aan dit
stukje geërgerd, ja, verbeeld je, geërgerd had.
Spr. stelt zich niet voor, dat stukje te weerleggen
de denkbeelden van kieschheid tusschen de red.
der Schied. Ct. en hem verschillen zoo hemelsbreed,
dat zij 't op dit punt toch niet eens zouden worden.
Maar waar hij tegen opkomt is, dat alleen een
medicus gehouden zou zijn het N. M. te bestrijden,
als priester eischt hij het recht een woord ter be
oordeeling van het N. M. mede te spreken, niet
tegenstaande en ten spijt van de red. der Schied. Ct.
Men moet het den eerwaarde toegeven, dat-i d'r
aardig slag van heeft zich eventueele moeilijkheden
van den hals te schuiven. Wie de polemiek te dezer
zake gevolgd heeft in de S. Ct. en in de Nieuwezal
moeten erkennen, als hij althans niet totaal blind van
partijdigheid is, dat de toon van de S. Ct., zij 't ietwat
spijtig, totaal niet zweemt naar spot of belachelijk-
makerij, maar dat daarentegen de Nieuwe is door-en
door hatelijk en quasi-vroolijk. En de*hdviseur stelt
zich nu niet voor de S. Ct. te weerleggen, omdat... de
denkbeelden van kieschheid tusschen deze en hen zoo
hemelsbreed verschillen. Welnu als ze gelijk zijn aan
die van de Nieuwe, dan moeten we toch verre de
voorkeur geven aan die van de S. Ct.,
Wil dus, zoo besloot adv., niet meer in uw huis
dulden een blad dat gevaarlijk is voor Katholieken,
geen enkel voorwendsel, noch de veeljarige ge
woonte noch de advertentiën, noch de handelsbe
richten kan daarvoor aangewend worden, immers
waar dit laatste nog voor grootere liberale bladen
geldt, geldt dit zeker niet voor de S. Ct. Spr.
heeft, dan ook veel meer respect voor die Katho
lieken, die uit beginsel een dergelijk blad niet meer
in hun huis dulden dan voor die flauwhartigen,
die zeker nog door de redacties der liberale bladen
in hun vnist uitgelachen worden.
Adv. wenscht ook, dat het bestuur een schrijven
zal richten tot de redactie der Schied. Ct. mede
deelend, dat naar aanleiding der laatste advertentie
harer verslaggever niet meer toegelaten zal wor
den tot de vergadering der Bondsafdeeling welke
ook. (applaus.)
Ten opzichte van dezen vromen wensch des vromen
mans zie men hierboven (5e al.) Het respect van dezen
dondergod is alleen voldoende om tal van katholieken
te doen gehoorzamen al valt ook gelukkig ook in
dit geval te constateer en dat er al heel wat schaapjes
zijn, die de bevelen van den herder aan hun laars be
ginnen te lappen.
Adv. zal zich niet mengen in twistgeschrijf, wat
er ook te dezer zake geschreven wordthij zal er
geen letter op antwoorden, overtuigd dat dit on
begonnen werk is en men het toch nooit eens zal
worden. Hij wijst slechts de Katholieken op hun
volle verplichting hun abonnement op een dergelijk
blad op te zeggen en zijn ze ook al genoopt een
of ander groot liberaal blad voor hun zaken te
hebben, dit niet in de huiskamer toe te laten,
maar onder eigen bereik te houden en in haar
dikwijls moeilijken en zwaren strijd tegen de libe
rale pers, de katholieke pers te steunen.
In twistgeschrijf mengen adviseurs zich toch niet
druk. De algemeene regel iszij deelen de lakens uit
en de gehoorzame volgers hebben, vaak tegen beter
weten in, de daaruit vooruitvloeiende handelingen goed
te praten. Maar eindelijk komt de aap uit den mouw:
adviseur wil den nadruk er nog 'ns op leggen, dat 'n
Katholiek slechts Katholieke bladen lezen mag, daar
alle andere lectuur uit den booze is. (Adviseur heeft
vergeten de anti-revolutionaire pers van z'n banvloek
uit te sluiten. Moet dit niet even worden hersteld
De heer Mouwens, de voorzitter van den Ned. R. K.
Volksbond, zegt op dit alles dat dit nu eens woorden
zijn hem uit 't hart gegrepen.
Dan is 't 'n valsch, haatdragend hart, wat in den
korpus van den heer Mouwens schuilt, wat de rede van
den heer adviseur is één hatelijk gewrochtsel van con-
currentie-haat tusschen Oude en Nieuwe Schiedamsche
Courant. Door deze is 't zaakje ingeleid, nadat reeds
voorheen op verschillende manieren was geprobeerd om
't zoover te krijgen. Eenvondig belachelijk is 't om
zulke argumenten 'n boycot te durven gronden. Als
de eerwaarde 'ns kon aantoonen het zondige in het
Malthusianisme gelegen als-i 'ns kon verklaren hoe
't komt dat in katholieke landen die „gevloekte" leer
het meest wordt toegepast als-i 'ns kan wegcijferen
al die aanzienlijke katholieken die (ook in onze stad
de middelen toepassen en die in hun vuistje lachen om
de donderrede van Z. Eerwaarde, dan had-i 'n, wonder
werk gedaan. Maar om 'n blad te willen verbieden
betaalde advertenties te plaatsen, is de onzin ten top
gevoerd. Kwakzalvers-advertenties, die de goê burgerij
de centen uit den zak kloppen voor waardelooze prullen,
staan zelfs in ieder no. der eerbare Nieuwe.
En nog is die richting brutaal genoeg met zóó groote
poeha als zede-meester op te treden
Je moet waarachtig maar durven!
De heer Verhoeve, de Redacteur van de Nieuwe
Schiedamsche Courant heeft óók 'reis willen debatteeren.
Op zichzelf 'n zeer lofwaardig iets er zijn onder
zijn geloofs- of partijgenooten er maar héél weinig die
eens uit hun tent willen komen. Dit acht men in de
roomsch-katholieke kringen 'n totaal overbodig iets
ze bedisselen de zaakjes daar véél liever in geheim
zinnige onder-onsjes. En 't wil héél wat zeggen om de
lui 'ns aan die door-en-door verouderde gewoonte voor
'n keer te ontrukken. Daar komt wezenlijk veel bij
te pas.
De heer Verhoeve nu is 'ns zoo flink geweest aan
de meer moderne gewoonte zich te wagen en daarvoor
komt hem 'n woord van hulde toe. 'n Bepaald gewild
spreker is hij niet; met oratorische talenten is hij zeer
schraal begiftigd. Maar dit zou minder ter zake doen
ieder vogeltje zingt nu eenmaal zooals hij gebekt is!
als dat, wat hij sprak, dan tenminste nog maar aan
spraak maken kon, op de gezonde taal van 'n
verstandig mensch. Maar dat helaas kunnen we niet
getuigen.
Geprikkeld zeker door de scherpe, onbarmhartige kritiek
op het koalitie-bewind, door den heer Gerritsen gegeven,
heeft de heer Verhoeve z'n gemoed eens willen luchten.
Maar bij gebrek aan argumenten voor 'n degelijk betoog,
is de redakteur van de Nieuwe 'ns gaan bewijzen hoe
ver hij 't reeds heeft gebracht in de beoefening der
fantaisie en is te berde gekomen met dingen die zeer
zeker de hilariteit der vergadering moesten opwekken.
Allereerst vond hij 't volmaakt in orde, dat de tegen
woordige regeering, buiten voordracht of aanbeveling
van aan haar verantwoording schuldig zijnde ambtenaren
om, benoemingen deed en alzoo personen in functies
brengt of kan brengen, die totaal niet op hun plaats
zijn. De heer Gerritsen beweerde zeer terecht dat al-
zoo 'n wanhopige toestand wordt teweeg gebracht
en men de algemeene dienst brengt in handen van
minderheden. De tegenwoordige regeering vraagt
bij sollicitatie nevens bewijze van bekwaamheid als
anderszins óók tot welk kerkgenootschap men behoort.
Dit is 'n groote fout; de wetenschap hiervan doet heel
spoedig bekwaamheid over 't hoofd zien.
De heer Verhoeve vindt hierin echter niets verkeerds
vroeger was alles liberaal en is ons land overstroomd
met 'n heirleger van liberale ambtenaren; de tegen-
worodige regeering moet nu maar tegenwicht geven
al doet ze 't met minderheden!
Nogal 'n tamelijk brutale bewering
Maar zot, neen, méér dan zot, dwaas tot 't idiote
toe, was z'n debat, waar-i-ging herinneren welke „moeie-
lijke" dagen het huidig ministerie had doorgemaakt en
'n lofzang dichtte op de kordate manier waarop de
kristelijke overheid de revolutie van 't vorig jaar
had onderdrukt. Hoe met krachtige hand de kristelijke
overheid de orde en rust had hersteld, toen door de
opruierij van socialisten en anarchisten 't oranjehuis,
ons geliefd vorstenhuis bijna was over de grenzen
gejaagd
Het vervaarlijk applaus en hoera-geroep toen de heer
Verhoeve was uitgesproken, was 'n zeer bedenkelijke
hulde-betuiging. De heer Gerritsen toonde nuchter aan,
dat de koninklijke familie kalmpjes in Den Haag zat en
van de heele „revolutie" zeker niets meer gemerkt zal
hebben als dat een of andere zending voor haar be
stemd wat langer onderweg is geweest dan gewoonlijk.
Onze persridder-debatter wilde z'n „bok" wel goed
praten toen-i voelde, dat-i 't zóó toch eigenlijk niet
laten kón en even repliceeren moest, met te beweren,
dat 't er door woelingen als 't vorig jaar hebben plaats
gehad, van komen zou dat 't Oranjehuis over de
grenzen werd gejaagd, maar dit uitvluchtje kon hem
niet meer redden. Uit heel z'n betoog bleek het fana
tieke, terzake onkundig warhoofd, dat z'n wetenschap
en z'n wijsheid geput heeft uit „Gedenkschriften of akten
der Samenzwering" en soortgelijke vodden, en verder
doof en blind is voor alles.
Nu is 't misschien heel gemakkelijk met dergelijke
zotteklap in 'n vergadering van den Volksbond te pron
ken, waarmee men dan misschien nog 'n warm applaus
behaalt, maar men kome er niet mee in 'n vergadering van
gemengd pnbliek, waar menschen zijn die de dingen
van verschillende zijde bezien. Dit is een zeer gemoe
delijke raad aan alle debat-liefhebbers van alle, speciaal
van deze zijde, om ze te behoeden het malle figuur te
slaan van den debatter tegen den heer Gerritsen en, als
deze, zóó uitgelachen te worden.
Want waarlijk kreeg men medelijden met den man.
Volkomen naar de door ons uitgesproken verwach-
ting, heeft de kerkeraad der Ned. Herv. Gem. de aan
bieding, gedaan door de Eerste Schiedamsche Begrafe-
nis-vereeniging, betreffende het in huur geven van
lijkkoets met toebehooren, te accepteeren. Voor zulk
n aarts-conservatief college feitelijk 'n zeer gevaarlijke
handeling om het groot-kapitaal in de hand te werken
Men verzeilt daarmee in de verafschuwde theoriën van
kapitaal-concentratie, en het plaats maken van 't klein-
voor 't groot-bedrijf.
Zoo ziet mentegen wil en dank gaat men toch wel
reis met den tijd mee, al probeert men in 't algemeen
den loop der dingen te ontkennen. Intusschen worden
met deze onderneming de verschillende „doodbidders"
uitgezonderd de katholieke gevoelig getroffen. Wél
kunnen zij in dienst der groote onderneming komen,
maar t leeuwenaandeel der winst verdwijnt in de zakken
der aandeelhouders a la Van der Schalk.
De R. K. Kiesvereeniging „Recht, Plicht en Orde"
besloot in haar vergadering, vorige week gehouden,
nóch voor de Staten-, nóch voor de gemeenteraadsver
kiezing met 'n eigen kandidaat uit te komen. Uit 't
oogpunt van goede politiek moest bovenal gelet worden
op t behouden óf 't versterken der anti-liberale meer
derheid.
De anti-revolutionaire kiesvereeniging „Nederlanden
Oranje" had 't goed recht erkend van R. en P. om
eigen kandidaten te stellen als belooning voor deze
„welwillendheid" zullen de katholieken echter den anti
revolutionairen kandidaat overnemen.
De katholieken weten toch aardig te schipperen. Alle
verschilpunten worden opgeborgen en leidzaam volgen
ze dat handjevol anti-revolutionairen, waar ze in den
grond der zaak zoo heftig tegenover staan en dat ze,
in deze omgeving althans zoo ver in sterkte overtreffen.
Maar.... de eene dienst is de andere waard en ze knik
keren tóch in één hoedje
In de vergadering van den Ned. R. K. Volksbond,
de bewuste, waar de eerwaarde adviseur z'n banvloek
over de S. Ct. heeft uitgesproken, werd door verschil
lende leden ter sprake gebracht de wijze waarop on
langs de verpachting der buffetten in 't Bondsgebouw
heeft plaats gehad. Onbegrijpelijk vond men het, dat
de pachter, die 't vorige jaar nog klaagde een pacht
som van circa f 500. niet te kunnen betalen, nü een
pacht van f 683.had willen opbrengen,
Ei, ei, men zon zoo zeggen dat er in dit „huize-
Gods" nog al stevig gedronken wordt. Allemaal ter
eere van het Christendom en de alleen-zaligmakende
Moederkerk, 't Crusifia boven de biljart ende
jeneverflesch.
ermeldenswaard is wat de Nieuwe nog over dit
punt vertelt:
De Voorzitter zeide, dat hij niet in staat was de
motieven mede te deelen, die de bestuursleden
bewogen in dezen zin over de verpachting te be
schikken. Op de vraag of de verpachtingsvoor-
waarden daartoe het bestuur het recht gaven,
moest hij ontkennend antwoorden. Een motie deze
wijze van beschikking betreurend, weigerde hij in
stemming te brengen.
Hieruit blijkt dus duidelijk, dat de verpachting alles
behalve eerlijk heeft plaats gehad. Maar de voorzitter
toonde zich n voorzitter van 'n dompers-vereeniging bij
uitnemendheid, door te weigeren 'n motie, deze onrecht
vaardigheid betreurend, in stemming te brengen. Op
zoo'n wijze is 'n smerig zaakje spoedig van de baan
geruimd
Pik: Wel vriend Por, waar zit je nou weer in te
lezen
Por: Dat raad je nooit!
PikNou dan raad ik er niet naar ook, maar zeg
het dan, of is 't een geheim?
PorGeheimdat weet je wel beter, voor jou heb
ik geen geheimen, en als je 't dan weten wil, ik zit
te lezen in de Zondagsbode, je weet wel! die Domi
neeskrant.
PikWel heb ik van me leven, jij, zoo'n rood mon
ster, lezen in zoo'n christelijk blad, staat er soms wat
bizonders in?
PorNou of het, ga maar zitten, en ik zal je
wat moois laten hooren.
PikZiezoo, ik zit, lees maar op.
PorHier staat een artikeltje waar boven staat
met vette letters, Voordeelen van Godsdienstig
leven en verder. Een godvruchtig mensch is in den
4c
