Een christelijke duitendief.
Ditjes en Datjes.
Yakkroniek.
reeds besproken het is in die kringen niet altijd even
gemakkelijk, menschen te vinden met wie men voor den
dag komen kan. In 't algemeen zijn figuren die vooraan
staan kunnen, daar zéér schaarsch.
Oók in „Nederland en Oranje" doet zich dit verschijn
sel voor en daarom is men zeker gekomen met 'n kan
didaat, wiens ongeschiktheid men zelf vooraf kende.
Ofneen daar zal nog wel een andere oorzaak
in 't spel zijn. Onze geachte overburen 't zij met
alle respekt voor hen hier toch even opgemerkt heb
ben nog altijd het zwak, dat overal in onbruik geraakt,
maar dat daar nog hoog in eere gehouden wordt, te hechten
aan de deftigheid van den naam. Zoo'n beetje oogver
blinding daar hoüen ze nog wel van en Mr. van Briel
Sasse is goddank nu een van de lui met twee namen,
nog wel met Mr. d'r voor.
Vat-je, daar ken-je nou nog 'reis meê voor den dag
komen. Dol verliefd als de mannen-broedersschaar was
toen ze zoo'n deftig heerschap in haar midden kon op
nemen, is reeds lang tevoren besloten dat d i t de man
zou zijn, waarmede men paradeeren zou. En de eerste
de beste gelegenheid is te baat genomen.
Ziedaar een zeer groote fout van onze geachte over
buren, om iemand in een gemeente-bestuur te willen
doen plaats nemen, zonder dat hij met de lokale toe
standen op de hoogte kan zijn, in 'n provinciaal bestuur
te willen doen nemen zonder dat hij in de verste verte
bevroeden kan wat de belangen zijn kunnen van het
district, dat hij vertegenwoordigen moet.
Maar bij het konstateeren van deze fout der kies-
vereeniging(en), moeten wij óók het ten minste dom
heeten van den heer Mr. van Briel Sasse, om zich tot
de kandidatuur te leenen. Want hij bovenal moet toch
overtuigd zijn dat hij noch voor den gemeenteraad, noch
voor de Provinciale Staten 'n dragelijk figuur kan op
houden. Of kan ook de heer van Briel Sasse behagen
vinden in 't vervullen van de rol van figurant Leent
hij zich enkel om als stormram te worden gebruikt
tegen de antiklerikalen
Hiervoor dachten wij hem niet de man doch 't
geheele feit blijft ons een raadsel de keuze zoo
slecht mogelijk.
En verwonderd waren wij, dat de katholieken en
Crist.-historischen ook deze kandidaat van „Neder
land en Oranje" hebben overgenomen. Wjj meenen
echter te mogen veronderstellen, dat de kiezers zelf
anders denken dan de besturen hunner kiesvereenigingen
en 't zou ons zeêr verwonderen als er van die richting
niet eeu flink gedeelte thuisbleef. Want dat men nu
maar enkel op commando stemmen gaat, zonder ook
maar eenigszins eigen keuze te laten gelden, lijkt ons
toch wat al te erg.
Maar we zullen zien!
Zonder ophouden moeten wij onze begin
selen propageeren.
(«een dag, geen uur, geen minuut mag
ongebruikt blijven.
ONS is de toekomst maar daarvoor
moet gewerkt worden, kameraden, daarvoor
moeten wy ons geven aan de groote zaak
met alle kracht, die in ons is. Ieder moet
zijn propagandist ieder moet werken met
onxe lektuur lezers winnen voor ons blad
maar óók leden voor onze party.
L>eve de S. D. A. P.
Een der voornaamste „christelijke" branders is weer
bezig, getuigenis af te leggen van zijn christelijke
duitenliefde. En natuurlijk zijn de arbeiders weer de slacht
offers van dat soort christelijkheid. De Nieuwe Schie-
damsche Courant heeft het nog niet zoo ver mis, als
zij als eenige lof voor de „christelijke" meerderheid de
zuinigheid noemt; maar wij zullen zoo vrij zijn steeds
de slachtoffers van die zuinigheid aan te wijzen, en dat
zijn natuurlijk altoos de arbeiders. Wanneer zullen de
arbeiders toch eens in grootere massa's gaan inzien,
dat zij ook van de „christelijke" meerderheid niets dan
uitbuiting te wachten hebben
De bedoelde christelijke brander heeft n. 1. eenige
knechts in dienst van f 11.— per week en hij kan er
op 't oogenblik voor f8.en f9.krijgen, wat alleen
aan loon per man flOO.— a f150.— per jaar is. Dat
is dus de moeite van 't bezuinigen waard. Er moet dus
opruiming worden gehouden onder die gasten van f 11.—
Maar hoe dat aan te leggen Een toeval geeft 't mid
del van opruiming van no. 1. De christelijke heer pa
troon is n. i. op een oogenblik in zijn fabriek, dat deze
gast van f 11boven aan 't werk is met een lekke
goot en dientengevolge water doorlekt naar beneden.
Veel geschreeuw beneden over dat gelek. De gast van
f 11.boven, die van de aanwezigheid van zijn patroon
niets wist, riep terugde eene gekheid van benee werd
beantwoord met de andere gekheid van boven; zoo
roept de gast van f 11.boven ook: „Je mag voor
mijn part een paar houten beenen krijgen." Dit gezegde
was het door 't toeval verschafte middel voor opruiming
van no. 1 der gasten van fll.en zijn vervanging
door een goedkooperen. De christelijke brander beweerde
dat dit gezegde op hem sloeg, terwijl notabene de gast
van 11.boven niet eens wist dat zijn patroon in de
fabriek was. En daarin lag voor dezen christelijken
patroon een reden voor ontslag. De meesterknecht schoof
het ontslag nog op, denkende dat zjjn patroon wel tot
andere gedachten zou komen. Maar neen.. f150.per
jaar bezuinigd op 1 knecht, dat is geen kleinigheid.
Het ontslag werd dus gehandhaafd. De gast van f 11.—
werd, na 7 jaren trouw dezen christelijken patroon ge
diend te hebben en zonder ooit óf met den patroon óf
met den meesterknecht óf met het volk moeielijkheden te
hebben gehad, ontslagen om een reden zoo vuil dat er
in de Nederlandsche taal geen woord voor te vinden
is, misschien zal de christelijke meerderheid van zulke
daden nog wel eens een woord weten te maken.
Na No. 1 volgde No 2. Ook de tweede gast van f 11.
moet vertrekken. Er zijn immers goedkoopere krachten
te krijgen, en een bezuiniging van f 150.— a f 100.—
op 1 knecht is niet weinig; met een beetje volharding
kun je op die manier een christelijk kapitaal verdienen
in 1 jaar. De reden voor ontslag van No. 2 is nog
mooier. Die is er heelemaal niet. Een werkgever heeft
immers het recht om te ontslaan wie en wanneer hij
wil? Welnu, onze christelijke brander maakt eenvoudig
van dat recht gebruik en ontslaat. Dat gaat immers
niemand aan? Zoo is ook de 2e gast van fll.ont
slagen, omdat de patroon daar 't recht toe heeft, en
vervangen door een goedkooperen knecht, omdat de
patroon daar meer voordeel van heeft.
En als men nu weet, dat diezelfde patroon, een van
de christelijke meerderheid, een meesterknecht van
f 18.in diezelfde fabriek heeft, maar dezen zelden
meer dan f 16.uitbetaalt, omdat hij f2.inhoudt
voor boeten wegens onvolkomenheden in de werk
zaamheden, dan kan men begrijpen, hoe zulke heeren
aan hun groote inkomsten komen, al betalen ze dan
ook nog zoo weinig in de gemeentebelasting.
In het allerchristelijkste aller christelijke bedrijven,
de jeneverstokerij, geven aldus christelijke patroons een
voorbeeld van de „christelijkheid" der „christelijke"
meerderheid in ons land. Onze kapitalistische maat
schappij bereikt met zulke dingen (geen uitzonderingen
zijn dat!!) zjjn hoogste punt van huichelarij.
Arbeiders, overdenkt deze geschiedenis eens nauw
keurig. Leert daaruit op nieuw, dat het thans uw tijd
is om uw arbeidersrechten te verdedigen tegen de
rechten van christelijke en andere werkgevers! Arbei
ders, allen vereenigd voor uw zelfde arbeidersrechten!
Ons partijblad De Baanbreker vermeldt, dat de ge
meenteraad van Haarlem besloten heeft, in navolging
van Schiedam tot het oprichten van een Arbeidsbeurs
Teneinde misverstand te voorkomen willen we er even
de aandacht op vestigen, dat men Schiedam in dit op
zicht als voorbeeld moet stellen. Onze arbeidsbeurs is
toch slechts 'n armzalig wanproduct van wat ze zou
moeten en kunnen zijn. Invloed heeft ze hoegenaamd
niet en blijft de organisatie zooals ze tot op heden is,
dan zal ze het teringachtig bestaan dat ze lijdt, nog 'n
poosje voortslepen, maar binnen afzienbaren tijd zeker
verdwijnen. Levensvatbaarheid bezit onze arbeidsbeurs,
door de glad verkeerde wijze, waarmede het zaakje is
opgezet, niet. Waren de vakvereenigingen in den arm
genomen of speciaal de Bestumdersbond er mede annex
gesteld, dan zou het o. i. heel anders kunnen zijn.
Maar een Arbeidsbeurs buiten den invloed der arbei
ders zal noodwendig een dood lichaam moeten zijn.
Een paar inzenders in de 8. Ct. protesteeren tegen
de wreedheid welke „op hoog bevel" in de Plantage
heeft plaats gehad, door het uitstooten van kraaien
nesten. Ofschoon we nu vóór dieren-bescherming
menschen -bescherming stellen en dus dahraan aller
eerst onze aandacht wijden, vinden we het mét de in
zenders zonderling dat dit dierenmoorden plaats heeft
op bevel onzer christelijke gemeente-autoriteiten, 't Wil
ons toch beter voorkomen, als men de dieren nu eenmaal
niet in onze Plantage dulden wil, dat men ze dan maar
verjaagd als ze aan 't nestelen ziju en niet precies
wacht, totdat ze jongen hebben Moedwillige wreed
heid ook tegenover dieren, is laagheid.
We hebben in Schiedam een nationale wedstrijd ge
had in 't schieten. Nota bene geen kleinigheidje, hè?...
Enfin, 'n waar feest was 'r in „Musis" en 'n voorzitter
(wie 't was vinden we nergens vermeldt) heeft 'n
openingsrede gehouden die klonk als 'n klok, o. a. be
werende dat de vereeniging („Het Vaandel" het-ze) ten
doel heeft d'r leden weerbaar te maken om te kunnen
meestrijden tot verdediging en beveiliging van 't vader
land. Asjeblieft, en zooiets in Schiedam! Nu, dan is
't vaderland nog 'n poosje veilig.
't Feest werd vereerd met de tegenwoordigheid van
twee onzer schutterij-officieren, de h.h. Beukers en
Dirkzwager. Deze laatste heeft, als aspirant-gemeen
teraadslid, gemeend het niet onder zich te moeten laten
en óók 'ns te speechen. Hij wenschte groei en bloei...
Ja, ja, als de heer Dirkzwager eenmaal 'ns raadslid
was, zou-i wel meer voor den dag komen. Want al
wat tot nog toe van den Majoorskant kwam waren
stugge redenaars.... voor „Vaandel" vereeniginkjes als
anderszins, maar ten stadhuize...
Atchie
De Nieuwe vermeldt dat Schaper, niet herkozen is
als lid van het Partijbestuur. Dit vindt de heele chris
telijke pers 'n bepaald gewichtig feit en natuurlijk
opoe-Nieuwe van 't zelfde. Nu zou 't. best gewichtig
kunnen zijn, als Schaper maar lid van 't Partijbestuur
was geweest. Maar hij was het niet en is dus niet
herkozen ook. Nou, enfin'n abuissie!
Uit goede bron vernemen wij dat één katholiek in
onze gemeente, overigens 'n goed zoon der kerk, hals
starrig blijft weigeren aan 't bevel des eerwaarden
adviseurs gevolg te geven en z'n abonnement op de
S. Ct. op te zeggen, 't Is de redakteur van de Nieuwe.
Zeer begrijpelijk! Want als de S. Ct. er niet was,
was ook de Nieuwe niet. Hoe moet de Nieuwe aan
Schiedamsch nieuws komen buiten de S. Ct. om Die
mogelijkheid bestaat niet, de schaar van De Nieuwe
vermag veel, vermag alles.
't Zal dus zaak wezen, dat de eerwaarde dispensatie
verleene
Van verschillende zijden wordt ons bericht, dat, al
komt men met vijf centen op den palm van z'n hand
aan 't Bureau van de NieuweBoterstraat 50, men
nog maar altijd geen krant krijgen kan. Men moet eerst
vertellen wat naam men wel heeft en naar de al of
niet gevaarlijkheid van 't antwoord ontvangt men 'n
ex. of niet.
Te drommel, da's 'n bovenstbeste maatregelZoo
doende zal die vermaledijde Moker eindelijk ook niet
meer weten wat 'r in de Nieuwe staat
Alsof er niet genoeg katholieken zjjn, die ons wat
graag van alles op de hoogte houden, zeg
De anti-revolutionaire propaganda-club te dezer stede,
dat dappere keurkorps der oprechte Haarlemscheo
pardon, kristelijke beginselen, was óók door de kies-
vereen. „Schiedam" uitgenoodigd om te komen debat-
teeren tegen den heer Gerritsen. Nu, zou-je zoo denken,
zoo'n uitnoodiging is vrij overtollig. Die strijdlustige
Gideons-bende stormt wel zonder uitdaging ten strijd
Mis, poesDie dappere schare komt niet op de
vlakte. Niet omdat ze den moed er toe missen neen,
hoor, as-i dat van d'r denkt, kijk, dan ken-je ze nog
niet maar, ja wat „maar" eigenlijk
Och, als 't er op aankomt, verbiedt Gods Woord 't
misschien nog wel. 't Zijn goochelaars die op dat gebied
voor iedere spijker 'n gaatje weten.
In de vorige week Woensdag gehouden vergadering
van den Schiedamschen Bestuurdersbond werden Sta
tuten en Huishoudelijk reglement afgehandeld. Op voor
stel der S. D. A. P. werd besloten per 50 leden één
gedelegeerde voor het Dagelijkse,h Bestuur aan te wijzen
in plaats van per 25. 'n Voorstel van den Bond van
Brandersknechts om één gedelegeerde per vereeniging
toe te laten, werd niet ondersteund. Mede werd op
voorstel der S. D. A. P. besloten alsnog in de Statuten
de mogelijkheid te bepalen dat door den Bestuurders-
bond een gesalarieerd beambte wordt aangesteld. Nog
enkele wijzigingen van meer ondergeschikt belang werden
besproken en ten slotte Statuten en Huishoudelijk
reglement vastgesteld. Besloten werd nog het nu reeds
te doen drukken, waar uit financieel oogpunt de konink
lijke goedkeuring voorloopig nog niet kan worden aan
gevraagd. Alle leden der aangesloten vereenigingen
zullen een exemplaar ontvangen, dit vooral werd noodig
geacht, en iedere vereeniging zal zelf te beslissen
hebben of de leden afzonderlijk of wel de kas den
kostenden prijs betalen zullen.
Inzake de steun-beweging voor de Diamantbewerkers
werd besloten alle bestaande organisaties te dezer stede
op te roepen tot een vergadering op Woensdag 18 Mei
in „Constantia", teneinde een algemeene regeling te
treffen. Verdere beraadslaging over dit punt had
niet plaats.
De oprichting van een Bureau voor Arbeidsrecht
bracht, volgens informatie ter bestemder plaatse door
het Bestuur, heel wat moeielijkheden met zich. Aan
sluiting bij het Bureau te Rotterdam werd met het
oog op de daaraan verbonden moeielijkheden niet ge-
wenscht geacht.
Breedvoerige diskussies werden hierover nog gevoerd
de Onderwijzersbond stelt voor de zaak maar voor
loopig van den baan te schuiven, doch trekt in den loop
der debatten z'n voorstel weder in. Algemeen werd de
mogelijkheid ingezien een Bureau voor Advies daar te
stellen, dat, zij 't ook met 'n eenigszins beperkten
werkkring, tóch veel kan doen. Betreffende de onge
vallenwet, de milicienswet, voor schoolzaken als anders
zins, kan een Bureau van Advies zeker voor de Schie-
damsche arbeiders nog tot veel nut zijn. Aan het bestuur
werd opgedragen een plan tot organisatie ervan te
ontwerpen, dat dan in een der eerstvolgende vergade
ringen kan behandeld worden.
Niets meer aan de orde zijnde, werd de goed bezochte
vergadering gesloten.
TA
