BEZOEKT BEN FEEST-AVONB IN
„CONSTANTIE" OP 6 JULI a.s.
Ditjes en Datjes.
Gij ziet, hoe lief zij elkander hebben!
Het brandwezen in Schiedam.
er zeker héél gauw genoeg van hebben en de nacht
arbeid ware er dan gauw geweest.
Er heerschte op 't meetingterrein een opgewekte,
prettige geest. Tot ons genoegen zagen we Schiedam
goed vertegenwoordigd.
MANIFEST AAN DE NEDERLANDSCHE
ARBEIDERS.
Het Agitatie-Comité voor Arbeidswet en Arbeidscontract
vertegenwoordigende 21 verschillende vakbonden, het
Nationaal-Arbeidssecretariaaf, de Sociaal-Democratische
Arbeiderspartij, het Algemeen Nederlandsch Werklieden-
Verbond, 19 Bestuurdersbonden en andere plaatselijke
federaties, benevens 7 verschillende plaatselijke vak-
vereenigingen, tellende 44000 georganiseerde arbeiders,
heeft naar aanleiding van het door den Minister van
Justitie ingediende wetsontwerp op het Arbeidscontract
een ernstig woord tot de arbeiders van Nederland te
richten.
De arbeiders van Nederland zjjn overgeleverd aan
de willekeur van de patroons.
De patroon bepaalt het loon en daar de arbeiders
nog maar voor een deel georganiseerd zijn, en er steeds
arbeidskracht op de markt te koop is, gelukt het hem
meestal het loon zoo laag te stellen, dat het
te veel is om te sterven en te weinig
om te leven.
De arbeider wordt afgebeuld door den te zwaren
arbeid en door een te lange dagtaak. In zeer veel be
roepen en. bedrijven is de werktijd nog 12, 13, 14 en
zelfs meer uren per dag! Van gezinsleven, van zich be
moeien met zijn kinderen, is voor den arbeider geen
sprake. Voor hem bestaat het leven in
opstaan, werken en slapen gaan.
Bovendien wordt hem vaak in fabrieken en werk
plaatsen het leven ondragelijk gemaakt door tal van
hinderlijke bepalingen in de reglementen en door het
on te erende boetestelsel, tengevolge waarvan
zelfs bij kleine vergissingen een deel van zijn zuur ver
diend loon wordt ingehouden.
En is dan na een leven van uitbuiting zijn
arbeidskracht opgeteerd in dienst van het kapttaal,
dan wordt hij
als een uitgeknepen citroen weggeworpen.
Niemand denkt er aan hem pensioen te verleenen. De
man der „kleine luyden" zei wel reeds eenige jaren
geleden: ,.zkunnen niet wachten, geen dag en geen
nacht," doch, zelf aan het roer gekomen, haast hij zich
daarmee niet.
Door georganiseerd op te treden is het aan de arbei
ders gelukt wat gunstiger arbeidersvoorwaarden af te
dwingen, genieten zij iets meer vrijheid.
Zou dit Ministerie het pogen der arbeiders om te
komen tot een
meer menschwaardig bestaan
steunen?
De Minister van Justitie heeft een ontwerp van wet
op het Arbeidscontract ingediend, dat, als het wordt
aangenomen
den arbeider in den toestand van
slave rn ij terugvoert!
Was het doel verle en jaar, door middel der dwang-
wetten de arbeiders te knevelen,
thans wordt hij lamgeslagen,
geen lid zal hij meer kunnen uitsteken om zijn toestand
te verbeteren. Een ijzeren dwangbuis wordt hem aan
gedaan om te beletten, dat hij zich ook maar in het
minst verzetten zal, tegen de willekeur van zijn patroon.
Het middel der werkstaking,
vaak het eenige middel om tot verbetering te geraken,
wordt hem onmogelijk gemaakt te gebruiken. Door den
dwang der werkstaking is de werkgever, anders on
willig, dikwijls genoodzaakt wat toe te staan. Doch
door deze wet
krijgt hij den arbeider geheel in zijn macht.
De arbeider kan het werk nu zoo maar niet neer
leggen. Inwonende arbeiders moeten zes weken van
te voren den dienst opzeggen. Alle anderen een week,
doch deze week wordt voor elk vol jaar dienst bij den
zelfden patroon met viertien dagen verlengd.
De regeering is toch goed voor de
arbeiders.
Langer dan 26 weken mag de temijn van opzegging
niet zijn. En deze 26 weken mogen bij het aangaan
van de dienstbetrekking dadelijk bedongen worden.
Er zijn grieven, ernstige grieven, en de patroon wei
gert iets tegemoet te komen. Niets helpt. i
Wat moet ge doen. Het is hard, doch er is niets aan
te doen, ge moet staken
Goed, staken,
maarover 26 weken!
Begrijpt ge, arbeiders, dat dit een onmogelijkheid is
Toch leggen de arbeiders, het niet langer kunnende
uithouden, er den boel bij neer. Dat kan niemand be
letten Neen, maar dan moeten zij aan de patroons
schadeloosstelling betalen.
Deze schadeloosstelling kan evenveel bedragen als
het loon van het aantal weken, dat de dienst van te
voren moet worden opgezegd.
Weet ge wat dit beteekent, arbeiders?
De patroon kan dertien jaar lang, elk
jaar gedurende tien weken het vijfde
deel van uw loon inhouden!
Ge verdient tien gulden b.v, en tien weken van elk
jaar, en dat dertien jaar lang, kort de werkgever u
twee gulden van de tien, om daarmee zichzelf
schadeloos te stellen, als ge het wagen durft, de dienst
betrekking te verbreken, als ge den opzeggingstermijn
niet in acht neemt.
Alleen bjj stevige organisatie en goed gevulde weer-
standskassen zou het toch nog mogelijk zijn, te staken.
Doch met de wet in de hand kan de patroon dan
zijn overige werklieden dwingen
onderkruipersdiensten te verrichten!
Wij zullen niet verder gaan. Gjj voelt het, gij weet
het thans, dat
deze wet is een slavenwet!
Gjj zult het Agitatie-Comité steunengij zult aan zijn
oproepingen gehoor geven; gij zult met al de kracht,
waarover ge beschikt propaganda ei' voor maken, dat
deze niet wordt aangenomen.
Allen front tegen dit ontwerp
Namens het Agitatie-Comité,
P. M. VERDORST, Voorzitter.
F. L. OSSENDORP, Secretaris.
Amsterdam, Juni 1904. Brederodestraat 9.
In de Nieuwe wordt de Schiedamsche Courant te
pakken genomen door een inzender, op een wijze, die
van weinig eerbied voor onze waarde zuster getuigt.
Botweg wordt ze beschuldigd haar lezers eenzijdig in
te lichten en d'r worden haar enkele dingen onder den
neus gehouden waarvan ze zeker wel 'n zeer gezicht
zetten zal. Maar de slotzin is:
Alleen bedenke ieder, die geen gemeene zaak
wenscht te maken met de vrijzinnigheid, die ons al
zoo vaak heeft doen snakken naar heusche vrijheid
dat het zijn dure roeping is, eigen pers te steunen,
opdat deze koningin der aarde, zoodra ze heilige
beginselen dient, niet gedwongen worde het brood
der bedrukten te eten, maar krachtig kunnen
ageeren tegen den „geist der stets verneint.''
Nu is 't leukste, dat de schrijver zich teekent
„Protestant!" Nota bene, een Protestant die op zulk
een ronde manier de katholieke pers wil steunenZou
die grappenmaker de Nieuiue eens bjj z'n ouwe neus
hebben willen nemen
De Schiedammer (de anti-revolutionaire) is in d'r
nopjes over de verkiezing van den heer Vou Briel
Sasse. 't Bericht ervan was een zeer aangename ver
rassing. (Te begrijpen.) Voor ons (Papa de Wilde
anders gezegd) voor de geheele Provincie en voor de
christelijke partijen in heel ons vaderland. (Sjonge, sjonge,
nou is er kans dat Schiedam weer in de geur en in
de fleur komt. Dan kan „Schiedam Vooruil" altemet
opkrassen) Maar.... deze verblijdende uitslag kon van
zelf niet zonder krachtige inspanning worden verkregen.
En daaraan heeft het niet ontbroken Er is in het
district Schiedam hard gewerkt; en God heeft er zijn
zegen op gegeven
Laten we eens ziendie zegen moet bestaan hebben
in 't verzinnen van 'n aantal scheeve en leugenachtige
voorstellingen waarmee men zelfs een heel blad wist
vol te stoppen; in het laf zich opsluited tusschen vier
muren, zooals in 't vereenigingslokaal, waar Snouck
Henkemans z'n malligheden verkocht; in het d'r-tusschen-
uit-trekken als 't er op aankomt zich met den tegen
stander te weren, zooals dominé van Meijnen op de
Troelstra-vergadering; in het omkoopen van een libe
ralen verkiezings-agent....
Rust daarop Gods Zegen, meneer de Wilde?.
Minister Kuyper heeft pas weer eens 'n snoepreisje
naar Brussel gemaakt. Schoon 't in alle stilte heeft
plaats hehad, is het toch aan de groote klok gehangen
zeker door zoo'n onhebbelijk nieuwsgierig pers
riddertje. Eén van de bijzonderheden, welke van dit
reisje worden verteld, is, dat Z.Ex. Abraham in het
Grand Hotel Centraal te Brussel gelogeerd heeft onder
den naam van: Van Oberma.
We hebben al lang gedacht, dat de naam „Kuyper"
te eenvoudig, te alledaagsch was voor iemand als onze
premier. De eerste de beste boerenlummel laat zich
Kuyper doopen. Iets anders verzonnen dus en als
„Oberma" nu maar voor geen paganistische verkla
ringen vatbaar is, dan konden we 't daar misschien
voorloopig wel mee doen. Zoo'n beetje naam-koketterie
behoort toch niet bepaald tot 't waereldsche
Onder dat opschrift maakten wij melding van het
ontslag van een brandersknecht, in dienst van een
„vroom" Roomsch-Katholiek patroon, op grond daarvan,
dat zijn kinderen protestantsch worden opgevoed (de
moeder is protestant, en de kinderen zijn wel katholiek
gedoopt maar worden protestantsch opgevoeddit is
een kleine aanvulling op ons vorig bericht) en de patroon
verlangde dat de kinderen katholiek zouden worden
opgevoed. Wij kunnen thans het getuigschrift meedeelen,
dat genoemde patroon zijn ontslagen knecht meegaf.
Dat luidt woordelijk aldus
Ondergeteekende verklaart, datgedurende
vier jaar als brandersknecht in zijn dienst is geweest,
en zich dien tijd heeft betoond eerlijk, geschikt voor
zijn taak en geen misbruik makend van sterken
drank.
Eerlijk, geschikt voor zijn taak en geen misbruik
makend van sterken drank, maar met protestantsche
kinderen, en zie-je, dat is in dezen tijd van christen
verbroedering een doodzonde. Het groote publiek ver-
gast-je op komedie-voorstellingen van een Calvinist op
visite bij katholieke kiezers en mekaar ophemelende als
voortgesproten uit één gemeenschappelijken stengel des
geloofs. Maar achter de schermen, schopt den katholiek
den werkman, zelfs den katholieken werkman, de fabriek
uit omdat deze zijn kinderen een protestantsche opvoeding
wenscht te geven. Dat is krankzinnigheid van gods
diensthaat. En daartegenover komt de christenverbroe
dering aan de stembus als een duivelsche reuzenleugen
te slaan. God en de engelen worden door die Christen-
bedriegers uit den hemel gehaald om hun de wereldsche
macht te bezorgen. De Christenen onder elkaar vervolgen
elkander intusschen en maken, dat „Christen" en „hui
chelaar" in vele gevallen woorden voor hetzelfde begrip
worden.
't Mag toch zeker wel verwondering wekken hoe
onze gemeentelijke overheid zoo halsstarrig schijnt te
blijven weigeren in ons brandwezen eens een flinke
reorganisatie aan te brengen en eens te pogen op dit
gebied met z'n tijd mee te gaan, wat toch zeker wel
gezegd kan worden, dat door het algemeen belang ge
vorderd wordt. Zonderling, onbegrijpelijk weer, blijft
alles maar bij het oude en wordt in deze richting geen
stap gedaan.
Wat zeg-i? Geen stap gedaan? Wil je je
sm wel 'us hoüen, jou ontevreê stuk mensch. En
die brandladder dan, die daar (in Rotterdam gelooven
we) volgens de nieuwste constructie gemaakt wordt, tel
jij die dan niet Of weet-je daar niks van, domoor?....
Enfin, 't is waar ook..die brandladder ja, daar
hadden we haast overheen, neen door heen gezien Ons
eskuus, hoor. da's een verdienstelijk st.uk werk, zoo'n
brandladder en we zoüen haast zeggenwe loopen
op een sukkeldrafje naar de verbeteringen. Maar neen,
dat zeggen we nog niet want het is ons een raadsel
dat men op deze wijze de goêrichting gaat bewandelen.
We klimmen met die verdienstelijke ladder te hoog....
Te hoog niet vo«r onze spuitgasten dat niet,
maar voor onze spuiten. Wat hebben we aan dat ding,
als onze spuiten niet in overeenstemming met dien
mooien ladder gebracht worden? 't Geeft toch niks, of
de menshen daar al hoog in de lucht kunnen klanteren,
zonder meer te vermogen dan in den brand te
kijken
Wie weet nog niet, hoe, toen er eens een molen in
den brand stond, er rappe gasten waren die op de
balie klommen, en een straalpijp er opheschen. maar
hoe na een oogenblik tobbens de menschen maar weer
naar omlaag kwamen, daar 't niet mogelijk bleek het
water ook maar tot de balie van dien molen op te
voeren Is er tusschen een balie en een ladder niet
véél overeenkomst in dezen?.... En spant men bij de
aanschaifing van dezen ladder het paard niet achter,
inplaats van vóór den wagen?.,..
Kijk, ais er straks weer eens een brand is uitgebro
ken van eenige beteekenis, en we onze onmacht weer
eens meer dan duidelijk hebben gevoeld, zullen weer
alle vroede burgers het hoofd schudden en wee roepen