No. 34,
ZATERDAG 22 OCTOBER 1904.
4e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij
Bureau van .Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG, Raam 27.
Ingezonden Mededeelingen.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn
Zangvereniging „Excelsior".
De werkstaking in de Glas-industrie.
STEUNT!
Van een smokkel"-geschiedenis.
Schiedamsche Bestuurdersbond.
Een branderij-koning.
ABONNEMENTSPRIJS:
bij vooruitbetaling.
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
(3 ct. per regel.)
Vergadering op Woensdag 26 October a.s.
Zie advertentie in dit blad. Allen present.
HET BESTUUR.
Tegen de verwachtingen der verschillende „verstan
dige" menschen in, die meenden dat de glasarbeiders
nooit iets dommers verzinnen konden dan een werk
staking, omdat ze tóch na een paar dagen wel met
hangende pootjes naar de hutten zouden moeten terug-
keeren, duurt de staking nog altijd maar voort. Reeds
drie weken lang
Dit verwondert de goê, rustige, altijd stil-voortlevende
gemeent' wel zoo'n beetje en ze begint heuschlijk wel
een weinigje respekt te krijgen, voor die ruwe men
schen, waarop ze voorheen meenden van uit de hoogte
te mogen neerzien. Kijk, zoo'n kranige houding hadden
ze eigenlijk niet verwacht...
Nu je sympathie maar eens omgezet in klinkende
munt, geachte medeburgers; je voelt allemaal wel,
waarom of het gaatof die uitgemergelde hut-menschen
totaal een speelbal zullen worden in de handen der
winstzieke fabrikantenof ze nü deze, straks nog een,
dan nog maar een loonsverlaginkje zullen hebben te
aanvaarden of weerloos zich te onderwerpen zullen
hebben aan andere verzinsels van willekeur der hoog
moedige en tyrannieke flesschenfabrikanten of dat
ze een zeker weerstandsvermogen zullen behouden ter
verdediging van dat weinige, wat men den armen slacht
offers dier schandelijke industrie nog gelaten heeft.
Steunt hen! dat is plicht, méér dan plicht van
u allen, die zoolang die namenlooze ellende, welke de
glashutten verbreidden, hebt geduld, zonder een vinger
uit te steken, dat wanhopige leed te verzachten. Thans
voelt ge,_ moet ge voelen en erkennen, dat het niet de
schuld dier menschen is, dat ze zoo ruw en onbeschaafd
in uwe oogen schijnen dat het niet hun schuld is, dat
het peil hunner ontwikkeling nog zóó laag isdat. het
niet dien menschen te wijten is dat ze zóó gedemorali
seerd zijn.
Helpt ze hun overwinning bevechten ge helpt
dan tevens ze op te richten uit dien jammerellende.
Leert ze begrijpen dat ze méér zijn dan winstmachines
van glasfabrikanten, doch dat ze recht hebben als
mensch te leven in een menschen-maatschappij.
De stand van zaken blijft dezelfde. De stakers zijn
nog als den eersten dag: vol goeden moed; van ver
flauwen is geen sprake. Zij toonen alzoo te begrijpen,
dat het nu meer dan ooit, zaak is te volharden want
bogen ze nü het hoofd, de patroons zouden van hun
triomf natuurlijk een rijk gebruik weten te maken en
het een na het ander verzinnen om ze nog meer „er
onder" te krijgen.
Het spreekt vanzelf, dat het in de staking ook alweer
niet ontbreekt aan de noodige fantasie van patroons
trawanten, welke bedoelt den stakers den moed te
ontnemen. De noodige „geruchten" (de een al „waar
schijnlijker" dan de ander) doen de rondte; de groote
„men" zegt en verspreidt heel wat nieuws; maar de
stakers weten tot nog toe héél wel die verzinsels, die
leugens, van de werkelijkheid te onderscheiden.
Als een van die- „proeven tot ontmoediging" kan
woiden geacht, het bericht in De Nieuwe Schied. Cour.
van Zondag 16 October, dat de fleschvormen van „De
Schie" naar men verneemt," naar het buitenland zijn
verzonden, zoodat zich het feit voordoet, dat al werd
de staking heden opgeheven, aan die fabriek in de
eerste maanden toch niet gewerkt zon kunnen worden.
De gesloten contracten moeten eerst in het buitenland
worden uitgevoerd, en eerst daarna zouden de werk
lieden hier het werk weder kunnen leveren.
Dit gewichtige nieuws van De Nieuive Schied. Cour.
namen hoe is 't mogelijk! de stakers héél ge
moedelijk op. Je ken d'r bij die kerels de idee maar
niet uitkrjjgen, dat er ten eerste geen flesschen in 't
buitenland zullen worden gemaakt, nu het conflict als
oorzaak heeft 't gepoog der Nederl. glasfabrikanten om
de buitenlandsche indusirie dood te drukkenten tweede
dat, waar er contractjes van 3V2 millioen flesschen
moeten worden geweigerd, er nog wel wat werk schijnt
te wezen.
Trouwens de gewichtige vormen, die naar Duitsch-
land waren gezonden, zijn Woensdag reeds, ten getale
van 24 stuks, weder hier gearriveerd. Thans mag wel
geconstateerd worden, dat alle pogingen der patroons
om aan flesschen te komen, schipbreuk hebben geleden,
hetgeen den stakers een machtige ruggesteun is.
De Nieuwe heeft dus geen succes maar de stakers
zullen er zich op hebben voor te bereiden, dat er nog
wel meer geruchten van 't zelfde gehalte de wereld
zullen worden ingestuurd laatje niet bedotten,
arbeidersDe oogen open, hoor
En zoo gaan ze de vierde week van staking in.
Eensgezind, van mooie, solidaire geest bezield,
strjjden ze als trouwe kameraden eerlijk naast, meten
voor elkander.
Wie den strijd zoo van nabij gadeslaat, die voelt meer
en meer de overtuiging in zich sterker worden: hier
kunnen en zullen de arbeiders de zege behalen. Als ze
zóó blijven volharden, en er is niet de minste reden om
daaraan te twijfelen, dan kan het eenvoudig niet anders.
Mits zij worden gesteund. Mits het geheele Neder-
landsche proletariaat zich solidair verklaard; mits alle
handen zich reppen om ammunitie aan te voeren.
Geld moet er komen, enspoedig
Men vergete niet, dat de organisatie tot aan de staking
zéér zwak was van een weerstandskas is geen sprake.
De stakers teren dus totnogtoe op eigen beurs en
de drie weken, die achter hen liggen, hebben hun in
vloed machtig doen gelden. Directe hulp is dns
broodnoodig
Tot ons genoegen zagen we in de geheele arbeiders
pers reeds opwekkingen om de steunbeweging aan te
vattenin zéér vele plaatsen is ze reeds georganiseerd
op andere is zij in aanvang voorwaarts, vrienden
der uitgebuite glasblazers voorwaarts, strijders voor
het recht van den gekuevelden „vrijen" arbeider van
onzen modernen tijd
L w aller hulp is dringend, aséér dringend
noodig.
Zeiden we reeds in ons vorig no. het een en ander
over 't geharrewar in de Hervormde Kerk, is 't altijd
nog wel eens de moeite waard op deze geschiedenis
even terug te komen.
De stemming is achter den rug; over 4 kandidaten
moet nog een herstemming plaats hebben. De uitslag
der verkiezing is zoodanig, dat, al moge de herstemming
hen allergunstigst zijn, wat naar de cijfers te beoordeelen,
eenigszins kan worden verwacht, de politiekers voor-
loopig toch met de kous op den kop naar huis zijn
gestuurd.
Maar 't is reeds nu al vrij zeker, dat het bij deze
poging om de macht in de Hervormde Kerk te verkrij
gen, niet zal blijven. De rechtzinnigen-bij-uitstek, die
christenen, maar bovenal politiekers zijn, nemen alle
kleine kunstgreepjes te baat om hun dolle heerschzucht
te voldoen. Wat een ander waardeloos acht, weten zij
als een heel goed strijdmiddel te gebruiken. Zij zijn er
zelf het meest van doordrongen: waar de kracht der
massa ontbreekt, moeten andere middelen te hulp komen
met kleine slimmigheden, met allerhande trucs kan ook
een klein hoopje veel doen.
't Is in tijden van verkiezingen lang een gewurm en
geploeter geweest, om de christ. historische kiezers te
vangen; hun hulp was nog altijd maar lang niet zeker
welnu, men heeft den weg gevonden om ze zeker
te doen zijn. Wat van „boven af" gecommandeerd wordt
volgen de christ. hist, kiezers nogal trouw op - dus
als zij zich daar boven weten te plaatsen, dan is het
spel gewonnen En langzaam, voetje voor voetje, gaan
ze voort m de goê hoop, dat de massa het innerlijke
van hun beweeg niet zal ontdekken voor en aleer zij
zich voor goed hebben genesteld.
Dit oneerlijk gewurm moet echter, al is het dan ook
„maar door De Mokerden betrokkenen worden bloot
gelegd. is iet uit een medelijden met degenen, die er
door verdrongen worden; och neen, dat gevoel kennen
we met. Deze vinden „loon naar werken" zouden we
t haast noemen; zooals zij eenmaal de modernen buiten
de kerk zetten, ondervinden zij wellicht heel spoedig
als dezen toenmaals, het aangename en het oprecht-
christelijke van het misbruik eener toevallig behaalde
overmacht.
Bovendien zijn ze, uit oogpunt van totaal misplaatste
courtoisie, totnogtoe zoo lummelig, hen, die het op hun
val hebben toegelegd, naast zich, boven zich, te dulden
dat ze nü eerst wakker schrikken en verbluft staan
over hun eigen stommiteit, pleit niet voor hun helder-zien.
Vreemd lijkt het ons echter wél, dat de modernen
zich zoo geheel buiten dezen strijd houden. Zij küunen
een beteekenenden invloed doen gelden willen zij
wat van hen te denken valt, verhinderen, dat de Her
vormde Kerk, waartoe ook zij behooren, geheel in han
den valt der waanwijze en fanatieke domperskliek, dan
waien zij verplicht, niet eerst nu, maar sinds lang
reeds, een hartig woordje in dezen strijd mee te spre
ken. Maar zij deden niets in Stemmen werd nog
met geen woord over deze kwestie gerept; zij schijnen
er vrede bij te hebben, wanneer de goedgeloovige massa
nog meer verleugend wordt, dan reeds het geval is.
Dit verwondert ons wel eenigszins.
be?ochtVergadeiiDg °P Woensda£ 5 October was goed
De notulen werden goedgekeurd, na eenige inlichtin
gen door den Onderwijzersbond gevraagd.
Inzake de aktie tegen den broodfabrikant Boerop
was een schrijven ingekomen van den Rotterdamschen
Bestuurdersbond, meededeelende dat er een wapenstil
stand was gesloten en dus voor het oogenblik niet verder
moest worden gegaan. Leiden de onderhandelingen met
bedoelden fabrikant echter tot niets, dan werd door den
Rott. Bestuurdersbond een bedrag ter beschikking van
den bchiedamschen gesteld, om met kracht verder te gaan.
Aan de orde was de steunbeweging voor de stakende
glasarbeiders. De voorzitter gaf een overzicht van wat
reeds had plaats gevonden ten dezen opzichte hoe
de botsing met Patrimonium-Volksbond was ontstaan
en hoe door het voorloopig Plaatselijk Steuncomité,
gevormd uit den Bestuurdersbond, tegen Patrimonium-
Volksbond was opgetreden. Hoe dit noodig was, waar
deze weigerden leiding en steun van elkander te schei
den en slechts steun wilden verzamelen voor de christe-
njk-georganiseerde stakers. Het optreden van het Dasr
Bestuur werd goedgekeurd.
Een comité werd vervolgens gevormd, waartoe elke
aangesloten vereeniging één gedelegeerde aanwees. Uit
dezen werd een dagelijksch Bestuur gevormd, bestaande
Kr-6 B™d' V°orzitterP. J. Hobbel, Secretaris
en A. Winterberg, Raam 27, Penningmeester.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Een bekend (óf: berucht) katholiek branderspatroons
had in zn branderij werkzaam: vader en twee zoons
waarvan één nog maar een joggie. We zullen 't de
familie P. noemen.
t Joggie had in de oogen van den jeneverbaas een
zwaie misdaad begaan: tot verheffing zijner moraliteit
legde meneer de patroon 't joggie f 0.50 boete op.
Maar als de gier z'n prooi in 't zicht krijgt, wordt ie pas
