No. 12.
ZATERDAG 20 MEI 1905
5e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
Bureau van Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG,
Vriendschapstraat 1 hoven.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
De paradeknol.
Godsdienst en kapitalisme.
ABONNEMENTSPRIJS:
bij vooruitbetaling.
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
De gezegende papieren-vrucht van het eertijds demo-
kratische denkvermogen van onze allerchristelijke
minister-president Abraham Kuyper, om den ouden ar
beider, na een 50-jaar-lange premie-betaling een pen
sioen oftewel lijfrente te verzekeren van zegge twee
honderd koperen centen per week, vindt (hoe is 't
mogelijk!) nergens bijval. Zelfs brachten de bladen
het bericht van de verklaring van den heer Lohman
(en dat zegt wat) dat deze er door is teleurgesteldEn
hij is nog geen belanghebbende.
Ais Kuyper met de indiening van dit ontwerp bedoeld
heeft de kleine luyden nog wat te lijmen, dan is-ie
allerongelukkigst geslaagd.
Dit blijkt ook uit hetgeen onze partijgenoot Veenstra
te Noordhorn aan Het Volk schreef:
Bij het bespreken van het ontwerp-Pensioen en
Invaliditeitswet is de bewering uitgesproken, dat het
als een paradepaard van rtal was gehaald door de
regeering. Hoe of dat zij, zeker is hetj dat het voor
hen allerminst een paradepaard zijn zal.
Zeer veel kom ik met anti-rev. arbeiders in aanra
king en met velen heb ik er over gesproken. Zonder
uitzondering is hun oordeel slecht, ja erger, het wordt
met hoongelach en als een bespotting van hun toestand
begroet. Een jongeling zei: ik weiger beslist daar 50
jaar voor te betalen. Dat verklaarde ook een vrouw
en haar man deed de wijze uitval, dat, als de boer
ook 10 cent moest bijleggen, het wel eens weer op zijn
loon kon gekort worden. Toen ik hem daarbij nog
vertelde dat bij het in werking tredén de - wet een 70-
jarige een pensioen van 2 gulden zou krijgen als hij
bewijzen kan de laatste 5 jaar bij een patroon gewerkt
te hebben, zei hijin ieder dorp zal niet één zoo te
vinden zijn. En zoo is het ook. 't Gebeurt maar heel
zelden dat een arbeider zoolang aaneen op zijn ouden
dag bij den boer is. En dan2 gulden (of nog niet
eens) per week! Dat krijgt men hier van de armbe-
deeling ook wel en dan behoeft er het leven lang niet
voor betaald te worden van niet zelden minder dan
3 a 4 gulden in de week.
Een ruim 70-jarige, krom en afgewerkt, zei me
had ik maar 3 gulden in de week, dan kon ik mij wel
redden. Ja man, maar uw hoop is een ijdele hoop,
van uw regeering zult gij 't nooit krijgen, op uw voor
gangers moet ge niet meer vertrouwen. Moedeloos
ging hij heen. „Zij moeten 't maar weten was zijn
slotwoord.
Er is nog een categorie ten platte lande die bij vol
doende kennisname een treurig gezicht zal zetten en
ontstemd zullen zijn. Het is de klasse der kleine luyden.
De groote massa neringdoenden, ambachtslieden, kleine
boertjes en dergelijke, zooals er hier in 't Noorden velen
wonen. Zeer vele hiervan hebben zich aangesloten bij
de Ned. Pensioenpartij. Ook zij willen gevrijwaard zijn
van een kommervollen ouden dag. Onder deze zijn een
groote massa aanhangers van deze regeering die van
haar sociale maatregelen (speciaal voor den ouden dag)
verwachtten. En in plaats van hun wensch bev-edigd
te zien, wordt hun nog lasten daarbij opgelegd. Velen
zijn klein patroon, hebben 1 of meer knechten in dienst.
Betalen is voor hen de boodschap. Willen ze zelf ver
zekerd worden dan nog kunnen ze het volle bedrag
voor hen zelf betalen, 40 jaar lang. Wel een treurig
vooruitzicht voor die lieden. Velen hebben -zich afge
sloofd om deze regeering te krijgen, om wat beters
te bemachtigen voor hun levenspositie. Zij ook krijgen
lasten inplaats van lusten en komen met de kous op
den kop thuis.
En wat moeten wij doen? Op onze en op hun verga
deringen moet deze ellendige wet aan kritiek worden
onderworpen en vooral ook door onze verkiezingsmani
festen ter kennis van ieder arbeider en de kleine luyden
gebracht. Een onvermoeide en doeltreffende agitatie
moet er voor werken om de totstandkoming van dit,
voor de geheele arbeidersklasse zoo hoogst nadeelig
ontwerp, te verhinderen en daarom ook dient deze
regeering als volksbedriegster naar huis gezonden.
De christen-democraat Van der Pers schrjjft er over
in No. 8 van Algemeen Welzijn
Voor het thans ingediende ontwerp van verzekering
tegen invaliditeit en ouderdom denkt Dr. Kuyper 6 mil-
lioeu te nemen uit de schatkist, altijd als er eerst 9
millioen verkregen zal zijn uit den rooftocht op de zakken
der kleyne luyden.
Wat een onrecht, vooral als men bedenkt, dat reeds
vier vijfden van de lasten van den staat langs slinksche
wegen op de kleyne luyden worden gelegd.
Een goede successie-belasting of te wel erfenisbelasting
zon heel wat billijker zjjn en meer opleveren.
We vonden nog in ons bezit een desbetreffende bere
kening gebaseerd op de „Jaarcijfers van het Koninkrijk
der Nederlanden" met de betrekking tot de erfenissen
en wel die boven de f3000.
- 5000
- 7500
- 10000
- 15000
- 20000
Van
- 30000
- 40000
- 50000
- 75000
-100000
- 150000
-200000
- 300000
- 500000
- 500000
en méér
Aantal
vrjj
596
578
450
546
318
380
219
131
213
112
110
62
59
37
52
vrij
p. mille
f 1
- 2
- 3
- 5
- 7
p. 100
1.1
- 1.5
- 1.9
- 2.9
- 3.9
- 5.9
- 7.9
-11.9
-19.9
f
2980
10170
13500
40950
44520
125500
131400
124450
463275
436800
973500
979600
2100630
3681500
- 20.1 - 5236600
Totaal v. de ouderd.pens. f 14354675
Men zal opmerken, dat er een kleine progessie is van
0 1 vóór elke f 2500 méér.
Ben. f 3000
- 5000
- 7500
- 10000
- 15000
- 20000
- 30000
- 40000
- 50000
- 75000
- 100000
- 150000
- 200000
- 300000
- 500000
- 500000
Van
en meer
Totaal
Met rente
vrij
573
409
277
355
191
226
103
79
102
57
74
36
32
23
25
vrii
1'
1.1
1.1
1.4»
1.6
B
2.4
2-8
3.8
4.8
6.8
8.8,
12.8
20.8
25
28650
33742.50
33240
70350
61120
135600
97990
110600
293550
27^600
754800
633600
1228000
1080000
3125000
voor de oud.pens. f 8960572.50
uit de rechte lijn - 14354675
Totaal f 23315247.50
Als het deze regeering ernst was met de pensionee
ring zou zij op deze wijze jaarlijks een bedrag van
20 a 24 millioen gulden beschikbaar krijgen om de
nooden van oude arbeiders te lenigen zonder dat één
mensch een zucht behoefde te slaken over de wijze van
verkrijging dier sommen.
Immers, wie f 5000 erft, kan wel f5 a f 50 missen
zonder nood, en wie f 500.000 erft, houdt nog genoeg
over als hij er 20 a 25 pCt. van afgeeft voor den wan-
hopigen nood zijner arme oude medemenschen.
En daarenboven kon er dan sprake zijn van een
heusche pensioneering. De door dr. K. voorgestelde
verzekering verdient dien naam niet eens. 't Is een onding.
Van Dinsdag 23 Mei tot en met Donderdag 25 Mei
zullen in Schiedam sameukomsten gehouden worden tot
wederzijdsche opbouwing en gemeenschappelijk gebed,
om ontwaking van geestelijk leven (stijl-Nc/necf. Cour.)
Verschillende predikanten van hier en ook van elders
hebben hun medewerking toegezegd.
De opwekkingsbeweging van Wales, welke men
ijverig op ons land tracht over te planten, verdient
zeker wel eenige aandacht. Van alle zijden tracht men
den oorsprong en het verloop ervan te verklaren het
verband én tusschen bewegingen als die van Wales
(welke niet de eerste is in zijn soort) én tusschen de
maatschappelijke verhoudingen, wordt echter in den
regel maar over 't hoofd gezien. Wat zeker voor die
bewegingen vaak wel 't beste is.
Doch 't geen de massa, de waarnemende massa, niet
voldoet. Op den duur zal niet één beweging, wier wezen
een suggreerende is zónder meer, voldoen. Tijdelijk
maken zij eenigen opgang soms zeer belangrijke in
vloed verwervend, hun glorie is van korteh duur-. Ook
het Leger des Heils kan hiervan gewagen. 1
In hoeverre de nieuwe opwekkings-beweging recht
heeft op den steun en sympathie van ernstigë\eh ver
standige menschen, zullen wij niet trachten aan te
geven. De beweging zal zichzelf oordeelen. We willen
wel, om ze te kenschetsen, eenige citaten plukken uit
de brochure, welke bij den Boekhandelaar de Heer,
alhier is verschenen, getiteld„De opwekking van
Wales."
Op blz. 10 lezen we:
Gij stapt in den trein in de Rhondda en vraagt
„welke trein is dit?" en het antwoord komt zonder
aarzeling: „de trein van Jezus Christus," welk
antwoord niet gegeven wordt in een geest van
lichtzinnigheid, want terstond wordt het compar
timent een plaats des gebed."
Op blz. 11 doet de schrijver ons een samenkomst
bijwonen:
Maar hoe hebben wij het nu De samenkomst
is reeds in vollen gang, ofschoon de evangelist
pas met ons geljjk is binnen getreden. O, zeker!
de plaats van samenkomst was een paar uur gele
den reeds dicht bezet. Een vrijwillig helper heeft twee
uur geleden reeds de menigte de levensvraag voorge
houden: „Op wien wacht gij eigenlijk? Op Evan
Roberts of op Jezus Christus?" en het antwoord
heeft aan duidelijkheid niets te wenschen over
gelaten.
„Op Jezus Christus!"
„Welnu wij behoeven niet op Hem te wachten,
Hij is altijd met ons." Daarop volgt een dienst,
die geen pen kan beschrijven. De een bidt, een
ander vermaant, een derde zingt, een vierde lof-
prijst, juist zooals de Geest hem of haar aandrijft,
want onderscheid van sexe is er niet. De uitingen
zijn wonderbaar en zich wijzigend naar des spre
kers aanleg en gedachtenkring. Daar treedt een
bekend agnosticus op, die den vorigen avond zijn
kleine biblotheek van onvertrouwbare lectuur heeft
verbrand. „O mijne medezondaren," zoo luidt de
vermaning waarmede hij aanvangt, „dit is een
tocht, dien Jezus Christus met ons onde-neemt.
Wees niet bevreesd, mede te reizen. Op Zijn lijn
heeft nog nimmer een ongeval plaats gehad en er
zal er nooit een plaats hebben. Neem uwe plaats-
kaarten aan den voet van het kruis, iedere plaats-
kaart is gestempeld met het bloed van mijn Zalig
maker en is geldig tot het eind van de reis."
De volgende is een beroemd sportman, hij stort
zijn hart uit in een gebed en spreekt:
„O Heer, wat een wondervolle vogelaar zijt Gij!
Gij schiet nimmer mis, maar Uwe schoten dooden
ook niet, zij zijn alle liefde!"
Dan heft de vergadering het lied aan:
Werpt uit- het levenskoord
En helpt toch wie verdrinkt!
Werpt uit het 1 venskoord
Ziet, hoe de zondaar zinkt!
En aan beide zijden ziet gij jonge menschen diep be
droefd neervallend op hunne zitplaatsen en uitroepend
„O, ik zink weg, ik zink van avond weg!"
Onze partijgenoote Henriëtte Roland Holst gaf in
Het Volk een historische beschouwing over verschillende
godsdienstige bewegingen, welke wij ook onder de aan
dacht van onze lezers willen brengen. Ze is het lezen
en overwegen dubbel waard.
De godsdienstige herlevingsbeweging in Wales wekt,
gelijk natuurlijk is, ook in sommige godsdienstige kringen
van ons land levendige belangstelling. Eenige predi
kanten en evangelieverkondigers die voor een tijdje
Wales bekocht hebben, houden nu drukbezochte bijeen
komsten in kerkgebouwen en zalen om wat zij ginds
beleefd hebben weer te geven. Het lijkt niet onwaar
schijnlijk dat de beweging zich zoodoende ook naar ons
land voortplanten zal. Zjj deed het reeds naar andere
landen, o.a. naar Canada. Vandaar werd voor een week
of zes aan de Nieuwe Rotterdamsche Courant telegrafisch
DE
OKER
Bedrag der erflat.
in de rechte lijn.
beneden f 3000
V
Af voor de ouderd.pens.
Percentage.
Bedrag.
Vrij
Af voor de ouderd pens.
Bedrag der
erflat in zijlinies.
Aantal
Percentage.
Bedrag.
Vlij
