Een hoofdartikelenschrijver.
Uit het vereenigingsleven,
Ditjes en Datjes
Ylaardingsche IJzerkoekjes.
Genieten zij, die zich op de meest dwaze wijze met
papieren rozen hebben opgedirkt en nu in clubjes, ge
armd, zich den keel heesch schreeuwen?
Genieten zij, die na eenige weken van „zuinig-zijn"
zich tegoed doen aan de lekkernijen, die zij morgen en
overmogen, vrij wat rustiger en óók vaak héél wat
zindelijker behandeld of bereid, voor dezelfde centen
kunnen nuttigen? Genieten zij, die om toch maar van
de kermis-heerlijkheden te kunnen profiteeren, zich
weken van zorg laten welgevallen?
Of genieten zij, die met meer of minder lawaai de
kermis speciaal als h-t offerfeest aan Bacchus erken
nen Die ten slotte met hun verwaaid uiterlijk, als ze
kniekbollend nog slechts gaan kunnenals ze je nog
slechts kunnen aanzien met dien suffen blik, die zoo
heelemaal spreekt van geestelijke absentie, de lieder-
lijkste taal uitbraken en slechts weten anderen hinder
lijk te zijn En zich straks met hun liefjes verwijderen
naar groener dreven, waar ze dikwijls meteen hun roes
uitslapen
Laat men kermis-houden, als men er behagen in
scheppen kan. Laat men „genieten", als men genieten
kan, van dit soort genot. Maar laat men in deze dagen
van kermislol zich nimmer verlagen tot het onwaardige
laat men niet zinneloos zich werpen op het zedelooze.
En als men straks weder zich ontworteld heelt aan
dien roes, laat men dan mee-ijveren om die verouderde
gewoonte van „vermaak" te vervormen tot het behoor
lijke, het betamelijke mee-ijveren naar beter, meer
edel vermaak.
Het oliepitje, dat van tijd tot tijd het vak voor
hoofdartikelen in de Schiedamsche Courant poogt te
verlichten, is ook voor de Gemeenteraadsverkiezing
weer eens aangestoken Nu is het gekke van een
oliepitje, dat het óf bijna geen licht geeft, óf, als je het
meer opdraait, walmt. En dat is het gekke van de
tegenwoordige hoofdartikelen der S. C. ook: óf zij geven
bijna geen licht óf ze walmen. Zoo'n dom oliepitje
toch en zoo'n dom hoofdartikeleuschrijvertje
In de Schiedamsche Courant van Maandagavond stond
het bedoelde artikel „De Gemeenteraadsverkiezing".
Wij zullen er den korten inhoud van weergeven, vooral
lettende op den zoekgeraakten samenhang der alinea's
Bijna even belangrijk als voor de Tweede Ka
mer zijn de stemmingen voor den Gemeenteraad
in onze gemeente, want hoe hard liberalen en
sociaal-democraten ook hebben gewerkt, van te
voren wisten we toch dat ze het niet zouden halen
en het is heel mooi dat ze zoo hard hebben ge
werkt, dat belooft voor de toekomstmaar dan
moet het zoo blijven gaan met dat werk en boven
dien zal de strijd over 4 jaar „allicht" anders
zijnwant, wie weet, of er dan nog de coalitie
van thans bestaan zalwant Kuyper is verplette
rend verslagend, en zijn valsche leus is een bespot
ting geworden, en ook onder de coalitie begint
het hommeles te wordenen toch bestaat die coalitie
nog, tenminste nu weer bij de gemeenteraadsver
kiezingen en nu worden de 4 aftredende liberale
raadsleden uitgesloten door de katholieken, anti
revolutionairen en christelijk-historischenhet is
waar dat de bloei van een gemeente grootendeels
afhangt van de beslniten van den gemeenteraad,
maar waar zijn de christelijke besluiten van onzen
kerkeljjken gemeenteraad er is juist ruzie onder
hen, bijv. over de kermisweg met de oude leuze,
vraag er naar wat je voor man voor je hebt
waarom moeten de liberalen weg Hebben ze soms
te veel den moed hunner overtuiging gehad De
kiezers zullen, hopen wij, anders oordeelen dan de
kiesvereenigingenmijnheer Honnerlage Grete is
een fatsoenlijke vent, maar hij moet er uit omdat
de kerkeljjken niks van de liberalen willen weten
op technische gronden nemen wij de candidaten
van de vnjzinnig-democratische kiesvereeniging
Schiedam over.
En dan komen de namen der candidaten. Wij zou
den geneigd zijn, premies uit te loven voor de vinders
van eenig verband in het genoemde artikel. Maar
daar is het artikel toch nog te veel eer mee bewezen.
Het deed ons denken aan een man met hevige koliek
een zin geschreven, naar zekere plaats, weer een zin
gesch even, halfgek van koliekkramp, gauw weer een
zin, nog eens naar zekere plaats, weer een zin, wat
een krampen toch, nog meer krampen, weer naar zekere
plaats, gauw nog een paar zinnen, ze komen van de
drukkerij, al weer koliekkrampen, nog even neen
eerst naar zekere plaats, en nuhet slot, gauw, de
namen, het stuk naar de drukkerij, het leed is geleden,
een flinke dosis laudanumoef.
Het eerste begin van inzicht, wat een hoofdartikel
„in liberalen zin" over een gemeenteraadsverkiezing
moet zijn, ontbreekt blijkbaar bij den onbekenden
schrijver, van wien ongetwijfeld nog het verstandigst
is dat hij zijn onbekendheid handhaaft. 1) Maar wat
te denken van een graag liberaal zich noemend uit
gever, die zulke artikelen laat drukken? En wat van
een liberale partij, die het met zulk een hoofdartikel
schrijver moet doen? Hebben ze niet beter? Of is hun
blut met hun iudividuliasme een dekmantel voor gemis
aan kennis en bekwaamheid?
Nu kan het oliepitje weer een poosje rusten! Slaap
zacht
Branders- en Distillatenrsknechts. Deze
vereeniging heeft het volgend manifest aan de vakge-
nooten gericht:
Kameraden
Gij, die een van de krachtigste organisaties zoudt
kunnen zijn, gij, die het gevaarlijkste bedrijf uitoefent,
gij die de langste werktijden hebt (zie de statistieken),
gij die in de meest benauwde ruimten dagelijks werkt
eu de minste Zondags- en nachtrust genietgij,
die hebt van alle andere vakarbeiders het laagste
loon in vergelijk met uw werktijden.
Hoe dikwijls is u dit niet onder de oogen gebracht?
Bekijk nu ten laatste uw positie, haal eens voor den
geest uwen maatscliappelijken toestand en maak dan
eens een vergelijking met andere arbeiders, dan zult
gij zeer zeker uit uwe eentonigheid, welke gelijk is
aan de regelmatige loop eener machine, opschrikken
Wanneer anderen de Zondags- en nachtrust genieten
en gij aan de zift of gistpers staat, gist scheppen of
ander werk doet, vraagt ge u dikwijls af: Waarom
kunnen wij dat ook niet genieten? Waarom niet?
Brandersknechts, bekijkt deze punten eens goed
van alle kanten. Wanneer andere arbeiders zich nog
eens in hun bed omdraaien, zijt gij reeds lang in de
branderij. Waarom
Wanneer gij des Zondags met een vuil pak en grie
vend hart in de branderij moet werken, dan kunnen
andere arbeiders den vrijen tijd genieten, u is dit ont
zegd, want gij zijt maar ouwe tijer!
En aan wien is deze grievende toestand uwer positie
te wijten?
Aan niemand anders dan aan u-zelf.
Wanneer gij eens nagaat dat er in Schiedam onge
veer 8 a 400 brandersknechts zijn, die allen zoowat
dezelfde grieven hebben, wGk een kracht kon er van
deze mannen uitgaan, wanneer zij onder één vaandel
georganiseerd waren. De geheele industrie lag in uw
hand, wat kon er al niet verbeterd worden.
En toch zijt gij blind voor uwe belangen.
Waarom zijt gij zoo verdeeld en daarom zoo zwak,
hebben wij niet allen dezelfde belangen?
Brandersknechts van Schiedam, gij behoort het allen
eens te zijn en u te scharen onder één Vaandel, dit
is het Vaandel van den Bond van Branders- en Distil
lateursknechts
Laat alle kleingeestigheid varen; mannen van één
vak behooren in één organisatie.
Waarom die verdeeldheid? Waarom niet één geheel
gevormd
Als gij dit alles ten volle beseft en één geheel wordt
zijt gij, brandersknechts, de krachtigste organisatie in
de geheele industie en kunt daardoor uw zoolang
slechte positie verbeteren.
't Is aan u, kameraden, hoelang het nog zal duren!
Bond van
Branders- en Distillateursknechts.
Vr\je dagen. Door de Kamers van Arbeid voor
de Voedings- en Genotmiddelen en de Bouwbedrijven
is aan de Patroons de volgende circulaire gezonden
„Bij onze Kamers kwam een schrijven in van den
Schiedamschen Bestuurdersbond, waarin onze tusschen-
komst wordt ingeroepen om H. H. Patroons te ver
zoeken hun personeel, zooveel mogelijk, in de a. s.
Zomermaanden een paar vrije dagen toe te staan.
Dat schrijven heeft bij onze Kamers een punt van
ernstige bespreking uitgemaakt, en zijn er ook al enkele
bedrijven waar vervanging voor een paar dagen hoogst
moeielijk is, het valt niet te ontkennen dat bij eenigen
goeden wil, het verleenen van een paar vrije dagen
toch wel voor uitvoering vatbaar is. Onze Kamers
verklaarden zich ten slotte dan ook gaarne bereid aan
gemeld schrijven uitvoering te geven.
Thans nu de winter voorbijgegaan is, de nijpende
zorgen zijn verminderd door de komst van den zomer,
die met zijn heerlijke natuurpracht zijn intrede heeft
gedaan, en cns nieuw leven en nieuwe krachten schijnt
gegeven te hebben, worden weder plannen gemaakt om
van dit schoone te genieten. Men gevoelt behoefte eens
even te rusten, en zich het tegenwoordige zenuwachtige
leven van de schouders te werpen, dat ons meer dan
vroeger behoefte geeft aan rust en ontspanning.
Ook de arbeiders en arbeidsters in fabrieken en
werkplaatsen hebben daaraan behoefte, zij zijn ook
mensch en hebben eveneens gevoel voor het schoone en
lust om te genieten van wat de wereld hen aan natuur
schoon biedt.
Reeds gingen ons gemeentebestuur en vele patroons
te dezer stede er toe over om hunne werklieden jaarlijks
een paar vrije dagen te verstrekken, zijn er ook patroons
die hunne werkliedentelken jare in de gelegenheid
stellen op hunne kosten een genoeglijken dag elders
door te brengen, doch er bleven nog Patroons achterwege
om iets in dien geest voor hunne werklieden te doen.
Gaarna zagen onze Kamers dat het hierboven gemeld
loffelijk streven meer en meer algemeen werd, opdat
ook de arbeiders en arbeidsters komen tot het besef,
dat men hen waardeert en hun voortdurenden lust en
ijver voor hunnen arbeid op prjjs stelt.
Wij zijn er van overtuigd dat de Hoofden en Be
stuurders der verschillende bedrijven daartoe hunne
medewerking wel zullen willen verleenen.
Yan de afdeeling Schiedam van den Ned. R K.
Volksbond en van het Algemeen Ned. Werkl. Verbond
„Patrimonium" ontvingen wij reeds betuigingen van
instemming met dit streven.
De Kamer van Arbeid voor de Voedings- en
Genotmiddelen,
A. Godschalk, Voorzitter.
J. E. van Riet, Secretaris.
De Kamer van Arbeid voor de Bouwbedrijven,
J. StegmAn, Voorzitter.
H. de Vringer, Secretaris.
P. S. Beleefd verzoeken wij aan Heeren Patroons ons,
liefst vóór 1 Augustus a. s. te willen berichten
of en zoo ja op welke wijze aan ons verzoek
voldaan is; terwijl wij ons aanbevolen houden
van die Heeren Patroons, die aan ons verzoek
niet konden of willen voldoen, de redenen te
mogen vernemen die daartoe geleid hebben.
De christelyke werkmansbond. „Mercu-
rius" schrijft:
De Werkmansbond voor leden van de Nederlandsche
Hervormde Kerk, afdeeling van den Christelijk-Natio-
nalen Werkmansbond heeft Zieken- Weduwen- en Pen
sioenfonds en dankt daaraan het grootst aantal zijner
leden.
De verwachtingen bij de oprichting van het pensioen
fonds waren hoog gespannen, maar een groot desillusie
heelt dezer dagen de berekening van den wiskundige
den leden gebracht. De geheele uitkeering toch kan
slechts bedragen 58 cents p. week of 2.50 per maand.
Een pensioen van 58 cents per week
Ziedaar de straf op 't negeeren van de wetenschap
pelijke eischen van pensioenverzekering.
Vuile praetijken. De Utrechtsche Stem des
Volks meldt
In den nacht voor den herstemmingsdag werd een
rood billetje verspreid in district II van den navolgen
den inhoud
„Sociaal Democratische Kiezers
De liberalen, die zoolang reeds alle zetels in den
Gemeenteraad voor zich alleen opeischeu, gaan daarmee
door. Ook nu, nu ze zonder onze stemmen hun candi
daten niet voor de Tweede Kamer kunnen gekozen
krijgen, zijn ze toch zoo aanmatigend. Daartegen pro
testeeren we. Dat willen we niet. En daarom raden we
aan bij wijze van protest niet op Roëll te stemmen.
Vele Sociaal-Democratische Kiezers
Die taktiek was te doorzichtig. Die „vele sociaal
democratische kiezers" zullen wel dezelfde menschen
zijn die zich op een ander billetje dat aangeplakt werd
noemden „Eenige arbeiders" en beweerden dat de Ridder
en van Weijler zich nimmer tegen uitbreiding van het
kiesrecht hebben verklaard.
De stellers van bovengenoemd rood strooibiljet je zijn
de zwarte heeren die ijverden voor de Ridder. Zij noe
men zich het eene oogenblik „arbeiders" en op een
ander oogenblik „vele soc.-dem. kiezers."
Kuyper's val. Het Orgaan der Nederl. Vereen,
v. Spoor- en Tramwegpersoneel schrijft er over:
Hij heeft met volle handen wind gezaaid op
28 Juni heeft hij woedende orkanen geoogst.
Hij heeft met een hoonlach de eerlijke strjjders
voor hun recht in 1908 op straat gesmeten op
28 Juni heeft de Nederlandsche natie hém uit zijn
politieke huis verdreven waar hij nóch als Kamer
lid nóch als minister wederkeert.
Hij heeft deze mannen met breed handgebaar
verwezen naarVeenhuizen.
Op 28 Juni heeft de natie hem alvast tot werk-
looze gemaakt.
Hij heeft gelachen bij den honger der duizenden
mannen en kinderen.
Hij heeft gespot met de smeekbeden der uitge-
worpenen.
Den 28 Juni heeft het Nederlandsche volk dezen
man, die een steen heeft op de plaats waar bij een
ander het bart zit, hoonlachend en met innig ge
noegen weggejaagd, als antwoord op zijn spotternij.
Hij heeft de strijders van 1903 buiten de zede
lijke gemeenschap gesteld op 28 Juni heeft het
kiezersvolk de gemeenschap met hem verbroken.
Hjj heeft de „misdadige woeling" uitgedacht, er
toe aangehitst en er door de koningin zijn etiket
op laten plakken op 28 Juni heeft de natie
klaar en duidelijk uitgesproken van dergelijke ge
meenheid niet gediend te zijn.
De belofte, dat recht gedaan zou worden, is ge
schonden.
De belofte, dat de loonen zouden worden ver
beterd, is geschonden.
De belofte, dat de werkuren zouden worden ver
minderd, is geschonden.
De belofte, dat betere rechtszekerheid zou wor
den verkregen, is geschonden.
Op 28 Juni heeft het volk gezegd, dezen woord
breker niet langer als adviseur der kroon te
wenschen.
En het blad besluit met een aansporing tot het spoor
wegpersoneel om zich thans onbevreesd te organiseeren.
Pik: Wel Por, ben je nog in de „Harmonie"
wezen luisteren op de Openbare vergadering van
„Volksbelang?"
PorZonder mankeeren Pik, en ik moet je zeggen
dat 't een zeldzaam mooie avond is geweest, 'n avond
vol propaganda én door het gesprokene én door de
lectuur door de colporteurs aldaar aan den man
gebracht.
Wat vooral goed van de hand ging dat was de
spotprent „De tien geboden van Dr. Kuyper. Ik vond
het goed gedacht van „Volksbelang" om in deze ver
kiezingsperiode te vergaderen in de „Harmonie", men
zit meer in het centrum der stad, en men krijgt dan
weer een ander publiek, menschen die men anders op
die vergaderingen nooit ziet.
Het eerst trad als spreker op IJ. Schuitmaker. Hij
onderwierp het thans vigeerende stelsel van heffing
1) Wij zijn nl. overtuigd, dat deze „hoofdartikelen" niet van
de hand van de redactie zijn, want die schrijft en knipt daarvoor
te verstandig.
