Van heinde en verre.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaidemokratische Arbeiderspartij.
KUNST EN STRIJD.''
Zangvereeniging EXCELSIOR
Afdeelingsnieuws.
No. 20.
ZATERDAG 15 JULI 1905
5e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal I
franco per post 30 cent j hlJ uitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedactie en Administraties
A. WINTERBERG,
Vriendschapstraat 11 boven.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stukken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 unr in liet bezit der Redactie zijn.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
3 Cent per regel.
Zondag 10 uur REPETITIE.
Allen present. HET BESTUUR.
Let s.v.p. op achterstaande advertentie.
HET BESTUUR.
De laatstgehouden Afdeelingsvergadering was voor
namelijk aan huishoudelijke beheerszaken gewijd: er
werden verslagen uitgebracht over het verloop van
inkomsten en uitgaven voor de Afdeeling, het Verkie
zingsfonds, Constantia met zijn ve schillende exploitaties,
De Moker en den Brochurenhandel. De regelingen
voor al die takken van dienst, door de Afdeeling ge
maakt, bleken op ni<-uw zeer deugdelijk en degelijk te
zijn: de inkomsten bleken voldoende om de uitgaven te
dekken. Zelfs de groote uitgaven voor de verkiezingen
bleken op eenige guldens na door de betreffende in
komsten te knnnen worden gedekt. Een woord van
dank en hulde, door den voorzitter gebracht aan de
verschillende partijgenooten, aan wier nauwgezetten
arbeid deze resultaten te danken zijn, was dan ook
volkomen op zijn plaats.
Alleen De Jiofcer-exploitatie gaf reden tot eenige
opmerkingen. De colportage met De Moker door de
partijgenooten vooral te Vlaardingen laat n.l. veel te
wenschen over. Het is te hopen, dat hierin de ver
andering zal komen, die noodig is in het belang van
De Moker zelf en van de sociaal-demokratie in het
algemeen; het Bestuur zegde trouwens maatregelen toe
om de vereischte verbeteringen daarin aan te brengen.
Bij de rondvraag werd gevraagd, hoe te handelen,
indien de heer Dirkzwager bij de herstemming in 2
districten werd gekozen. Velen vonden een bespreking
dezer kwestie geheel overbodig, omdat zij niet konden
gelooven aan een dergelijke dubbele verkiezing. Daar
ook zij evenwel de kans niet konden ontkennen en een
afzonderlijke huishoudelijke vergadering over die kwestie
zeer ongewenscht werd geacht, besloot de vergadering
er direkt een beslissing over te nemen. Met algemeene
stemmen werd toen na ampele bespreking besloten, in
dat geval op nieuw met een eigen candidaat uit te
komen. Godschalk werd daarvoor aangewezen. En
tevens werd bepaald, waarin van de zijde der afdeeling
alsdan de actie zou bestaan.
Met deze vergadering eindigde een lange en moeielijke
wintercampagne, waaruit de afdeeling flink is te voor
schijn gekomen. Wij hopen in de campagne van het
komende jaar een nog grooter aantal partijgenooten
aan den regelmatigen harden arbeid van de strijdende
sociaal-demokraten te zien deelnemen.
Inwendige organisatie.
Nu de dagen van den verkiezingsstrijd achter ons
liggen, willen we de ervaringen, in dien strijd opge
daan, nader bezien.
Zij het onbetwistbaar, dat, gelijk de geheele sociaal-
demokratie in ons land plots een zeer beteekenende
plaats in de politiek heeft verkregen, onze afdeeling
ook in de gemeente-politiek een belangrijke rol speelt,
waar hier klerikalen en anti-klerikalen tegen elkaar
opwegen en de sociaal-demokraten den doorslag geven
in werkelijkheid zijn we hier niet, wat we zijn kun
nen. Zijn kunnen als we dit schrijven, dan denken
we aan zuster-afdeelingen in onze partij, die, wat leden
tal en strijdbare krachten betreft, nog ver bjj onze
afdeeling ten achter zijn en die bij verkiezingen ons
met hunne cjjfers ver overvleugelen.
Hoe komt dat?
Verschillende oorzaken zijn hiervoor aan te wijzen.
Allereerst de vrees bij de kiezers, die weten dat links
en rechts zoo ongeveer gelijk staan, dat ze door hun
stem op onze candidat-n uit te brengen, de tegenpartij
de overwinning gemakkelijker maken, en niet het foutieve
hunner berekening begiijpen kunnen. Maar hiermede
vloeit samen de eigenlijke oorzaak Er is door ons nog
nimmer naar behooren gewerkt.
Wat is werken in een verkiezingsstrijd? Als we den
blik richten naar andere afdeelingen, dan zien we dat
al datgene wat wij zoo gewoon zijn te doen, als we
reeds meenen, ons nu eens bepaald uit te sloven, bij
het werk van anderen vergeleken haast nog maar
peuterwerk is.
Als we eens denken waaraan bjjv. Troelstra z'n zetel
in Amsterdam III dankt, dan zien we het raadsel opge
lost. Bij de laatste verkiezing, toen zijn kans aan
velen bedenkelijk scheen, waren de „ingewijden" vol
komen zeker van de overwinning. Waarom Zij wisten
dat de inwendige organisatie, dat het strijdplan, rustte
in handen van den grooten organisator op dit gebied,
onzen onverbeterlijken Ceton. Bij hem is het zekere.
Toen een ander partijgenoot plannen maakte vau een
meer openbare demonstratie, verscheen van de hand
van Ceton een ingezonden stukje in Het Volk, waar
boven stond„Geen drukte". Hij beval die demon
stratie af hij behoefde ze niet, ze was onbruikbaar
voor hem.
Maar weken en maanden lang reeds had hij gewerkt,
alles regelend, alles bevelend. Geen drukte geen
vertoon hij heeft een andere zekerder weghuis
bezoek.
Dit is het geheim. Huisbezoek, niet op de ook hier
gekende liberale wijze, als jonge gasten er het laatste
oogenblik op alstoomen, vragen of meneer thuis is en
of-i vooral op die en die stemmen wilneen, met taaie
volharding iedere kiezer bewerkt, man voor man, stem
voor stem voor den sociaal-democratischen candidaat
gewonnen, dat is de strijdwijze, de kracht in Amster
dam III, ook reeds in andere onzer districten met suc
ces aangewend.
En die kracht ontwikkelen we hier niet. Dat is een
gebrek, onze fout, waaraan we bijna allen in meerdere
of mindere mate debet zijn Allereerst zij, die sociaal
democraat zjjn, zonder ooit aan den eigenlijken strijd
deel te nemen. Die zelfs gedeeltelijk op geen enkele
onzer vergaderingen worden gezien of anders toch
geen werkzaamheden voor hun rekening nemenzich
buiten de organisatie plaatsen en lijdelijk toezien „om
dat ze geen tijd hebben". En zeer geduldig gedoogen,
dat enkelen zich afjakkeren.
In de tweede plaats de schuld van hen, die zich
sociaal-democraat gevoelen, doch zich niet bij de partij
aansluiten. Ze doen wel zoowat aan „liefhebberij-
werk" doch omdat ze niet in de organisatie leven,
weten ze van de plannen, van den eigenlijke strijd
zooveel als niets af. Ook zij hebben zich eens ernstig
hunne tekortkomingen voor oogen te stellen en te
bewijzen dat ze voor verbetering vatbaar zijn, door
zich direkt als lid der partij te doen inschrijven.
Zoolang echter deze oorzaken gelden, kan aan goede
regeling van het huisbezoek nog niet worden gedacht.
Maar wel konden we allen er toe bijdragen om deze
gaping zooveel mogelijk aan te vullen, door overal
waar wij kunnen, in de werkplaats, in den familiekring,
persoonlijk de kiezers voor ons te winnen. En zelfs dit
heel gemakkelijke werk wordt nog zoo vaak verzuimd.
Wij hechten niet aan direkt succes; wij zouden geen
kunstmatige groei wenschelijk achten, omdat dan meestal
het principieele van onzen strijd erbij wordt ingeboet,
maar wij hebben er wèl voor te waken, dat wij ook
niet zwakker schijnen dan wij zijn; wij hebben partij
genooten en geestverwanten, wij hebben den duren
plicht te zorgen dat in eiken strjjd onze volle kracht
ontwikkeld wordt.
Dat zijn lessen uit het verleden zo'gen wij ervoor
in de toekomst te toonen, dat we ze ter harte genomen
hebben. Dan zal in deze donkere halle het licht der
sociaal-demokratie blijken reeds verder door te stralen,
dan we zalven vermoedden. En dan zullen we een
anderen meer zuiveren strijd zien geboren worden, als
niet meer de demokraten zich afwerken voor candidaten
van do meest halsstarrige conservatieve soort, omdat
ze toch nog „liberaal" zijn, doch zullen we den strijd
voeren onzer waardig
tegen het conservatisme vóór de demokratie
Te Zaandam vervult sedert April 1904 een dokter
de functie van schoolarts. Volgens Het Volk is zijn
eerste jaarverslag verschenen. Op de scholen werden
ruim 70 gevallen van farus (hoofdzeer) geconstateerd.
Uit dien hoofde werden 23 leerlingen verwijderd, van
welke later weder 13 zijn toegelaten. Geconstateerd
werden 16 gevallen van myopie (bijziendheid), terwijl
werden ontdekt 25 gevallen van stralismus convergens
(scheelheid). Van adenstomie (halsklieren) kwamen 14
gevallen voor, van doofheid 37 gevallen en van adenoïde
vegetaties 23 gevallen, niet minder dan 88 gevallen
van verkromming van de wervelkolom, dat is 5 pCt.,
werden waargenomen. Op het spreekuur vervoegden
zich uit velschillende oorzaken 162 leerlingen. Ten
einde de kinderen in goed passende schoolbanken
le kunnen plaatsen, hebben de onderwijzers de kinderen
gemeten
De heeren Christenen zijn nooit te overtuigen dat zij
altjjd en overal te partijdig optreden. Misschien dat
het volgende hun hersens eens kan opfrisschen
Te Zuidland (waar de anti-revolutionaire dominee
van Andel bij verkiezingen de lakens uitdeelt) werden
verleden week Vrijdag de drie aftredende gemeente
raadsleden herkozen.
Dominee van Andel had als naar gewoonte zijn
schaapjes naar de stembus gedreven, maar eilacie! de
liberale paganisten kwamen erin.
Op het erf van een der verkozen gemeenteraadsleden
werd 's avonds de onverwachte overwinning met tal
van genoodigden gevierd, en door een muziekkorps
opgeluisterd. De vreugde was echter van korten duur.
De fanatieke volgelingen van dominee van Andel storm
den plotseling, begunstigd door de duisternis, op de
feestvie enden los en een hagelbui van steenen kwam
neer op de hoofden, flesschen, glazen en muziekinstru
menten, een der verkozen gemeenteraadsleden werd
door een doleerende met een stoel op het hoofd ge
slagen en bekwam een diepe wonde die door den
dokter moest worden verbonden.
Daarna werd het huis van het gemeenteraadslid
waarin de feestvierenden een goed heenkomen zochten,
met steenen gebombardeerd en verder de ruiten inge
worpen
Daarna gingen de broederen een psalmpje zingen
en hunne knieën buigen voor den Heer der heir-
scharen
Uitzuigend kapitalisme. Het is nog kort geleden, dat
in het Roergebied in Duitschland de groote werkstaking
der kolenmijn-arbeiders plaats greep, wegens onrecht
vaardige behandeling en diefstal op het loon door middel
van het bekende „rullen", waarbij op half gevulde
wagens geen loon we d gegeven
De Heeren Kapitalisten wrijven thans in hun handen.
Zij hebben tijdens de staking, die zij natuu'lijk hadden uit
gelokt, gelegenheid gehad om oude voorraden kolen te ver-
koopen, en schoon scnip te maken! De heerlijke uit
komst is niet achterwege gebleven!
De schandelijke uitzuigerij is omgezet in 10y3 procent
dividend, behalve dat er nog tal van millioenen uit
de winst tot reservekapitaal bestemd geworden zijn.
Het kapitalisme zet zijn rooftocht voort, en arbeiders
met vrouw en kind lijden honger.
Wanneer de burgerklasse (christelijk zoowels als
paganist) bemerkt, dat zij tegen het opdringende prole
tariaat terrein verliest, dan weet zij altijd nog wel mid
deltjes te vinden, om dammen tegen den socialistischen
stroom op te werpen.
In Hamburg en in Liibeck heeft men kort geleden
getracht het kiesrecht te beperken. Thans heeft de heer-
schende bourgeoisie te Dresden de handen uit de mouw
gestoken om te trachten de politieke arbeidersbeweging
den das om te doen, door het kiesrecht in te krimpen.
Dresden is bekend als de roode hoofdstad van het
roode Koninkrijk Sachsen, waar de meeste sociaal
democratische afgevaardigden voor den Dnitschen rijks
dag worden gekozen. Geen wonder dus dat de kapita-
lische bende in de knoei zit, nu de „rooien" zoo
opdringen.
Er is thans een kiesrecht voor den gemeente aad
aangenomen, waarbij de sociaal-democratie al haar zetels
zal verliezen, een soort van beroepskiesrecht met iu-
deelicg naar klassen en ouderdom.
Jaurès, de Fransche sociaal-democraat die in Berlijn,
de Dnitsche hoofdstad zou gaan agiteeren tegen een
waarschijnlijken oorlog, tusschen Frankrijk en Duitsch
land is van zijn voornemen afgebracht door een diplo
matieke nota die de Duitsche Rijkskanselier gestuurd
heeft aan jden Duitschen gezant te Parijs, en die door
dezen is publiek gemaakt.
In diej nota wordt Jaurès geprezen als een best
mensch, een flink mensch, een goede redenaar, een
politicus die altjjd gestreefd heeft naar vrede tusschen
MOK