Bloempjes uit den Baad.
Uit het Buitenland.
beweging ontstaan, gericht tegen dat exploiteerende
kapitalisme en tegen die exploiteerende burgerregeering
En de nieuwe burgemeester Zal hij deze ontwikkeling
van Schiedam begrijpen gevoelen Zal hij die helpen
bevorderen of tegenwerken?
Toen onze afdeeling den minister van binnenlandsche
zaken vroeg om een burgemeester, die de sociaal-
economische kwesties van dezen tijd door en door kent,
gaf zij blijk te beseffen, dat een gezond, maatschappelijk
en economisch goedbegrepen, regeeringsbeleid voor
Schiedam hoog noodig is, en dat een flinke burgemeester
daaraan verbazend veel kan doen. Of de minister en
zijn raadgevers dit zullen inzien, is een andere vraag.
Maar zeker is het, dat de vrijzinnig-demokraat evengoed
als de vrij-antirevolutionair of wie anders verder oog in
aanmerking moge komen met Schiedam mede zal blijven
vervallen en voor onze stad niets van eenige beteekenis
zal kunnen uitrichten, indien hij geen rekening houdt
met de economische ontwikkeling, die Schiedam nu
bezig is door te maken.
De bewoners zeiven intusschen merken van dat alles
niet veel. Hun gemeentelijk leven is weinig veranderd.
En of nu burgemeester Versteeg met wethouder Jansen
aan het hoofd van het gemeentebestuur staat of loco-burge
meester Visser met wethouder Lagerwey, dat is hun
feitelijk vrijwel onverschillig. Het jaar 1905 was voor
hen niet beter en niet slechter dan 1904. Het is in
Schiedam nog steeds het oude liedjesteeds verder
wegzakkend in den afgrond van verval, waarin het
voortdurend duisterder en somberder wordt.
Daar moet eerst niets meer over zijn van dat oude
vervallende, voordat er betere tijden komen kunnen.
Daar moet eerst een periode van nog grootere arbeids-
exploitatie komen voordat een beter gemeentelijk leven
mogelijk is.
Maar dan zullen ook te Schiedam nieuwe toestanden
ontstaan door het proletariaat.
Dat is het nieuwe dat wij, sociaal-demokraten, in de
verte van een donkere toekomst duidelijk waarnemen
en voorgevoelen. Ons werk is die toekomst te helpen
naderen, dat nieuwe leven te helpen ontwikkelen. De
zekerheid van die toekomst drijft ons steeds moedig en
opgewekt voort.
Schiedam, 22 Dec.
16 waren er op 't appèl; de h.h. van der Poel, Ben
der, Beukers, P. Jansen en Ris mankeerden.
't Liet zich ook aanzien, dat 't een zittinkje wezen
zou, zooals we vroeger zoo gewend waren, zoo kalmjes,
zoo rustigjes, dat men als vroedmensch daarheen kuiert
als men heelemeal niets anders weet te verzinnen, louter
met het doel eens gezellig over koetjes en kalfjes te
gaan babbelen.
De agenda speelt daarbij de hoofdrol en doet dus
tevens dienst als de naald van een barometer.
En als-'t ie op „rustig weer" staat, nou dan blijf je
als gewoon vroedman al eens gauw bij moeder de vrouw
plakken. Of zoekt z'n bezigheid elders.
Maar de papieren weerwijzer bleek ditmaal ten hoogste
onbetrouwbaar. D'r is in de gauwigheid nog 'n stevig
buitje gevallen.
Dat was gemeen van die agenda, om zóó haar plicht
te verzakenJawel, maar dat is d'r duur komen te
staan. Zooals men straks zienzal.
Majoor Visser speelt nog altijd, bij gebrek aan een
heuschen, voor loco-burgemeester. Een baas van een
kerel voor zoo'n funktie wat althans postuur betreft.
Als nu zaken-kennis daaraan geëvenaard wareEn
het zware geluid zich wat vlotter liet hooren.
Non, enfin, 't is maar loco.
Een paskwil.
De voorzitter deelt mede, dat de notulen van de
vergadering van 28 November nog niet gereed zijn ge
komen en stelt voor de goedkeuring aan te houden.
Op zichzelf een zeer onnoozel feit, zou men zeggen.
Maar jawel, daar gaan de heeren aan 't muggenziften.
De heer v. d. Schalk wil weten waarom de notulen
niet klaar zijn.
Lastige kerel, met je lastige vraag help je loco in een
lastig parket. Nou, hij zal 't zeggen. En we hooren
dan verhalen met een naïviteit die verbazen doet, dat
men voor het opmaken der notulen heeft moeten
wachten op het gedrukte verslag, omdat niet de
gemeente-secretaris die in de vergaderingen tegenwoor
dig en verantwoordelijk is, maar de heer de
Vringer, een commies ter secretarie, die de vergade
ringen nimmer b ij woont, de notulen opmaakt
En deze ambtenaar heeft 't wat druk gehad.
Dusmen legt en heeft steeds den raad voorgelegd
een afkooksel van het gedrukte verslag, waar verschil
lende handelingen en besprekingen niet in vermeld
worden, om welke redenen dan ook. En dan pakt men
op dat afkooksel het etiket der officiëele bescheiden en
noemt het „notulen."
Sinds hoe lang' speelt men dit spel reeds
Sinds hoe lang heeft men den raad voor den gek
gehouden
De h. h. Gouka en Smit maken op deze bedriege-
lijke methode aanmerking loco belooft een en ander
in het college van B. en W. ter sprake te zullen brengen
en afgeloopen is 't.
Nog meer grappen.
De heer Gouka koelt z'n woede op de agenda. Nou,
zooals we straks reeds zeiden, die had wat verdiend.
En ze kreeg wat ook. Als 't schepsel er aanleg toe
had, schaamde 't zich dood, zoo werd ze (tot d'r hempie
toeuitgekleed. Schoon 't altijd gevaarlijk is den
officiëelen stijl, inzonderheid den stadhuisstijl, aan te
tasten, deed spr. het onbevreesd.
Verschillende taalfouten heeft de heer Gouka ont
dekt. Ook wordt er gesproken over „periodieke ver
hooging van eenige onderwijzers." Wel wat mal. Verder
wijst spreker nog op het woord „deliminatie." Hij zag
gaarne de agenda met meer zorg opgesteld en vreemde
woorden zooveel mogelijk vermeden.
Maar ook mist spr. een voorstel van B. cn W. ter
benoeming van schoolartsen. Met 1 Januari is het
proefjaar der tegenwoordigen geëindigd. Kunnen B. en
W, staande de vergadering geen voorstel doen, dan
verzoekt hij strakt daartoe in de gelegenheid te worden
gesteld.
Loco heeft geen bezwaar spreekt z'n leedwezen
uit over 't feit, dat men deze zaak heeft vergeten!
Als „verschooning" deelt hij mede, dat van deze zaken
geen lijst bijgehouden wordt.
Uit al deze kluchten komt de nuchtere waarheid voor
den dag, dat de gemeente wel een duur administratief
beheer heeft, doch geen waar krijgt voor haar geld.
't Is in één woord: een janboel\
De liavengod.
De heer van Westendorp had verlof gevraagd en ver
kregen voor een interpellatie, welke het havenreglement
betrof. En hij deelt mee, dat de macht aan onzen ha
venbeheerder in de vorige zitting verstrekt, reeds nu niet
vertrouwd is gebleken. Die meneer heeft heel eenvou
dig aan bommen die hier wilden overwinteren, den toe
gang geweigerdNu beweert men wel, dat die schepen
geen voordeel bezorgen aan de gemeente, zelfs hun be-
noodigdheden van Scheveningen betrekken, maar daar
tegen stelt spr. de verklaring van de firma ven der Meer,
dat zij het vorig jaar voor 40, thans voor 2 man werk
op de werf hebben. Ook noemt spr. nog anderen, die
door de nieuwe maatregelen Schade lijden.
Spr. wenscht de vraag te stellenIs 't waar, dat aan
die visschersschepen, hoewel nog voldoende ruimte aan
wezig is, bergplaats of ligplaats geweigerd wordt?
Loco heeft bij het havenheerschertje inlichtingen ge
vraagd en van dezen een schriftelijk rapport ontvangen,
waarvan hij mededeeling doet.
Het gewichtige rapport van den gewichtigen man wordt
vrij koel ontvangen. De heer van Westendorp konsta-
teert, dat het rapport niet spreekt over de vraag waar
over het hier gaatof er nog plaats is in onze havens
voor die schepen. Spr. meent dat in Nieuwe- en Bui
tenhaven nog plaats genoeg is.
Neen, zegt loco, er staat in het rapport dat alle be
schikbare ruimte door de loggers is ingenomen.
De heer Loopuyt meent, dat tegen overlast dier sche
pen en schepelingen de politie wel waken zal. Hij zoekt
z'n troost in verhooging van 't havengeld.
Verschillende sprekers doen hun gevoelen kennen
de heer Gouka wil de besprekingen aanhouden, opdat
de raadsleden zich individueel van de zaken op de hoogte
stellen kunnen.
De heer de Groot eindelijk breekt den staf over onzen
havengod, die volgens hem blijkbaar zelf gevoeld heeft
hoe zwak zijn argument is, dat alle beschikbare plaatsen
zijn ingenomen, daarom voert hij andere argumenten aan
Spr. zegt, dat er nog heel wat ruimte is o.a. voor zijn
huis aan de nieuwe haven is nog ruimte genoeg en nog
heel wat meer. Hij meent, dat de havenmeester uiterst
ongepast handelt als ambtenaar. Hij moet het haven
reglement uitvoeren naar letter en geest en als er ruimte
is, moet b;j de schepen opnemen. Niet het voordeel
dat de schepen al of niet hier bezorgen, maar alleen de
overwegingen van orde en zedelijkheid moeten hem lei
den. Zeer ernstig acht spr. deze zaak ook in verband
met zijn pleidooi in de vorige Raadszitting. De vraag
rijst nu te meer of niet te groote macht aan den haven
meester is gegeven en B. en W. zelf het heft in handen
moeten houden.
Voorts verklaarde hij dat het drijven van den haven
meester is, de Scheveningsche schepen hier weg te
krijgen.
Als eenig, krachtig afdoend argument daartegen, ver
klaart loco, dat het hier geldt het hoojd der haven
politie, wien wij de hand boven het hoojd moeten houden.
Deze idiote goed-praterij passeert zonder protest!
De heer de Groot wijst er nog op, dat de havenmeester
uit alle kracht zoekt die schepen te weren, terwijl zijn
ambtenaarsplicht gebiedt, alle krachten in te spannen,
die schepen hier te krijgen.
Slechts Mr. Jansen acht zich weer geroepen den
havenmeester te verdedigen, maar de raad gaat met 14
tegen 2 stemmen met het voorstel-Gouka (uitstel) mee.
Tegen stemden loco en de Groot.
We krijgen dus nog een vervolg op deze geschiedenis.
Zoo'n arme havenmeesterH'j raakt leelijk in de
penarie.
Hoe staat het in Rusland en wat is de meening die
men omtrent de laatste feiten zich tracht te maken?
De revolutie is wederom met kracht uitgebroken in
groote stakingen, ditmaal is niet Polen, en niet Peters
burg, maar Moskou het brandende centrum. De oude
historiale stad, waar de Czaren gekroond worden, de
stad die Napoleon een eeuw geleden als overwinnaar
binnentrok, welk feit het nationaal bewustzijn der Russen
der mate in vlam zette, dat ook niet een tiendubbele
macht in staat zou geweest zijn Napoleon te redden
hij verliet Moskou als overwonnene in vlucht. Die
nationale stad is thans het centrum der revolutie, en dat
op zichzelf, is een teeken voor de intensiteit, (hevigheid)
der revolutie. Voor den graad der verteering, waarin het
Russisch Czarisme verkeert, luiden telegrammen, dan
niet altijd hoopvol voor ons, uit die teekenen en die
hevigheid moeten wij op maken, dat de stroom niet te
keeren is, en de verkrijging der burgelijke rechten onder
den invloed van het proletariaat onafwendbaar zijn. We
laten hier de telegrammen van Moskou volgen, van 25
Dec. Toen tegen 11 uur in den ochtend 300 man
van de revolutionaire militie in een extra-trein aan het
Perowo-station, van den Moskou-Kasan-spoorweg aan
kwamen, liepen in de locomotieven-loodsen van dit
station 2000 werkstakers te hoop, waaronder eenige
honderden van de revolutionaire militie. De menigte
maakte zich meester van de naburige proviandwinkels,
en beschoot de bij het station geposteerde troepen, die
daarop artillerie-vuur opende.
Tegen één uur in den ochtend brandde het gebouw
af, waarin de victualeën-winkels gelegen waren. Het na
burige Nicolai-station werd intusschen door de revolu
tionairen uit de werkplaatsen van den Jaroslaf-spoorweg
beschoten.
De grenadiers-afdeeling antwoordde van het dak van
het station. Op het Sjaberri en het Perowo-station staan
roode vlaggendeze stations zijn in handen of waren in
handen van de revolutionairen.
Tot Maandagmorgen vroeg waren er 5000 dooden, en
14000 gewonden geteld. Het vechten en schieten met
kanonnen ging Maandagavond nog voort. In verschillende
deelen van de stad werden de barricades wanhopig
verdedigd.
Het was onmogelijk naar buiten te komen, daar
overal kogels rondvlogen op plaatsen, waar men ze niet
verwachtte, tengevolge waarvan weerlooze menschen
werden gedood.
In de stad beginnen de levensmiddelen te ontbreken.
Het Peterburgsche Telegraafagentuur meldt
In den afgeloopen nacht is de geheele generale staf
van de revolutionaire partij, in 't geheel 49 man, en de
leider van dien staf, de Ingenieur Schoulman, gearres
teerd tijdens een bijeenkomst; een aantal plannen,
documenten, en helsche machines werden in beslag
genomen.
Duitschland. De Duitsche Sociaaldemokratie is als
partij de best georganiseerde, en een voorbeeld van
inwendige klacht, maar naar buiten, ten opzichte van
de Regeering mist zij den invloed, waarop zij aanspraak
maken kon. Dat komt door het eigenaardige der Duitsche
toestanden, waar een door sterke hand, haast ijzeren
vuist gevoerde regeering steunend op een vraatzuchtige
reaktionaire Jonkerpartij en een volgzame ruggegraat-
looze Katholieke partij (het Centrum) alle vruchten tot
zich trekt, die eigenlijk aan het parlement, de volksver
tegenwoordiging toekomt. Vandaar dat de sterke soliede
macht der sociaaldemocratie gegroeid is tot een overrijpe
knop, die moet barsten. Allerwege komen teekenen van
verzet, heftiger dan wij ze er kenden. De eisch om
algemeen kiesrecht in de kleinere staten, en voor den
Pruissischen landdag klinkt alom, en vindt open oor bij
den revolutionair gestemden arbeider. Gewekt door het
aanvankelijk succes der Russische revolutie, krijgen de
stemmen van beslist verzet hun dreigenden klanken
terwijl Europa een beeld van verandering vertoont, neigt
het revolutionaire hart der proleta der van alle landen
tot de hoop, dat groote dingen komende zijn, dat het
doel der bevrijding nader komt.
Bij ons hebben wij geen socialisten, zei nog onlangs
een Japansch diplomaat in Weenen, deze wist waar
schijnlijk niet, dat op het Internationaal Soc. Congres te
Amsterdam een Japansch gedelegeerde aanwezig was.
Thans lezen wij, dat een door de Japansche Regeering
verboden orgaan vervangen is door het Weekblad Hikari
(Het Licht)
De Werkloosheid. Wij schreven reeds over het op
treden van den vroegeren arbeider John Burns in het
Engelsche Ministerie, en afkeurend zooals wij er ons
over uitlieten luidt het oordeel van de socialistische
pers in 't algemeen. Thans zijn de werkloozen bij John
Burns geweest, vroeger trad hij op aan het hoofd van
hun stoet om werk van de heerschende klasse te eischen
en te protesteeren tegen het wreede kapitalisme. Thans
ontvangt hij hen en zegt met hun lot begaan te zijn;
maar wat doet hij Hij doet niets, en het kapitalisme
kan niet veel doen tegen die kwaal die het voor het
drukken der loonen en voor het maken van winst
noodig heeft. Daarom moest iemand die het arbeiders
leven en de arbeidersnooden kent, niet mede de verant
woordelijkheid dragen van een kapitalistisch ministerie.
De bewustwording van eigen leed en deszelfs voor zaken,
en tevens de wegwijzing naar een beter doel, de be-
