Ylaardingen.
Sociaal-Democr. Arbeiderspartij
zeker, dat er voor hunne belangen gewaakt en gestreden
wordt.
Yan het April-nummer van De Milicien zijn een
aantal bladen „extra" besteld, met het oog op de for
mulieren voor de schadevergoeding, aan de Landweer
mannen toe te kennen. De bladen zijn tegen den prijs
van B cent te verkrijgen bij onzen penningmeester P.
Poppezijn, Ploegstraat no 10.
Het Meifeest. Naar wij vernemen is door den
Schiedamschen Bestuurdersbond voor het Meifeest de
medewerking verkregen van de muziekvereeniging
Kunst en Strijd" en de zangvereeniging „Excelsior",
terwijl Hermans en Van Leeuwen als sprekers zullen
optreden en de heer San vlet van Rotterdam eenige
voordrachten zal geven.
De vereenigingen, in bezit van banieren, zijn aange
zocht deze ter opluistering te zenden.
Ons Jaarfeest. Den IBen April 1899 kwamen
in het achterzaaltje van het vroegere Volkshuis een
klein groepje mannen en vrouwen bijeen, die den treu-
rigen moed om in den geest van onze burgerlijke
tegenstanders te spreken hadden, een afdeeling van
de S. D. A. P. op te richten. Dat groepje wist, wat
het zeggen wou, in een verclericaliseerde stad als
Schiedam tot de oprichting van genoemde afdeeling te
besluiten. En juist, omdat het dat wist, en gevoelde,
dat alleen door flink aanpakken onze zwarte stad zou
zijn te bewerken, daarom werden eensgezind en een
drachtig krachtige pogingen aangewend om in alle dee-
len der stad, het zaad uit te strooien, dat bjj goede
verzorging een ruime oogst kon opleveren. Wel is er
een korte spanne tijds geweest, die ons voor het voort
bestaan der afdeeling deed vreezen, doch juist die tijd
deed ons zien, dat het socialisme te veel vorderingen in
onze stad had gemaakt, om het nog te kunnen verdringen.
Krachten, die gedeeltelijk niet in onze gelederen thuis be
hoorden, zijn toen van het tooneel verdwenen, terwijl meer
dere anderen hun plaatsen kwamen innemen, zoodat onze
afdeeling met eere haar plaats inneemt in de rij van
vereenigingen, die samen de S. D. A. P. vormen.
In de zeven jaren van haar bestaan is er haast geen
week voorbijgegaan dat niet over haar werd gesproken
of geschreven. Dat verminderde niet toen De Moker
begon te verschijnenDe Moker, in den aanvang zoo
door groote mannen als „IJzer" en Vuur" en andere
verschrikkelijkheden met meer of minder talent bestre
den. De Moker, als een klein één-cents-blaadje begon
nen, kreeg later een grooter formaat, en kon daardoor
beter en meer aan zjjn doel beantwoorden. Een tweede
steun was ons „Constantia" Dit gebouw, dat ons nu
reeds vier jaar geherbergd heeft, zal met het volgende
jaarfeest wel reeds een andere bestemming gekregen
hebben. En dat zal voor onze beweging niet veel hin
deren, want, bedriegen ons de teekenen niet, dan zal
het achtste jaarfeest nog anders en beter gevierd wor
den dan dat van j 1. Zaterdag.
Maar laten we niet te veel vooruitloopen.
Het jaarfeest, verleden week gevierd, werd ge
opend door Kunst en Strijd, die bij iedere uitvoering
vorderingen gemaakt heeft. Daarop volgde een kranig
openingswoord van den voorzitter Dr. J. van Leeuwen,
die in het kort de geschiedenis der afdeeling naging,
en de aanwezigen, voor zoover zij geen lid waren op
wekte, zich bij ons aan te sluiten, om daardoor onzen
strijd te kunnen meestrijden. In die opwekking werd
hij flink gesteund door den feestredenaar L. M. Her
mans, die de lauwen tot meer vuur opwekte, en de
nog niet aangesloten geestverwanten zeker zal hebben
doen besluiten, niet langer buiten onze gelederen te
blijven.
Maar, voordat Hermans zijn feestrede uitsprak, waren
drie leden op het podium gekomen, en schonken, bij
monde van een hunner, de afdeeling een vaandel, dat
door den voorzitter namens de vereeniging gaarne
aanvaard werd.
Moge dat vaandel nog vele jaren zijn diensten in de
algemeene en plaatselijke arbeidersbeweging bewijzen
Hulde aan de leden, die door hun initiatief en energie
nog zooveel hebben kunnen overleggen, om dit geschenk
te offreerenhulde tevens aan de vervaardigster, die,
hoewel reeds drie jaren door haar vertrek uit de ge
meente geen lid meer, toch nog wilde toonen, dat zij
veel voor de afdeeling gevoelt. Dit spreekt meer dan
boekdeelen. Voor anderen een voorbeeld, ter navolging.
Achtereenvolgens deden zich hooren: het dubbel
kwartet van „de Stem des Volksuit Rotterdam, de
heer Beunderman, solo-violist, voor de bezoekers van
„Constantia" een goede bekende, die ook bij de opening
van ons gebouw zijn gewaardeerde medewerking ver
leende, Mej. Quispel, zangeres, die we hopen, nog
meermalen op onze feestavonden te kunnen hooren, en
vervolgens Mineur. Mineur is ons al zoovele malen
ter wille geweest, dat wij niet met een enkel woord
van dank kunnen volstaan. Wij spreken alleen de hoop
uit, dat Mineur het volgende jaar bij de opening van
ons nieuw, eigen gebouw evenals vóór vier jaar bij de
inwijding van „Constantia", ons vergast op enkele zijner
komische voordrachten.
Jammer alleen was, dat met het oog op den tijd een
drietal nummers van het programma moesten vervallen.
Men kan ook van het goede te veel hebben.
En de stemming bij het zeer talrijke pnbliek? Die
was zoo goed, als gewenscht kon worden. Waar alco
holische dranken geweerd worden, daar is de bron van
ergernis verre.
Men komt kalm binnen, en gaat opgewekt naar huis.
Zoo was het Zaterdagavond, zoo is altijd het verloop
van onze feestelijke samenkomsten.
In dat opzicht kunnen onze zeer fatsoenlijke tegen
standers, zooals bijv. de volksbonders, heel wat van ons
leeren. Of zij het doen zullen?
Eén woord aan onze leden en geestverwanten tot
slot. Hebt ge in uw gedachten opgeteekend de woorden,
door Hermans en den voorzitter gesproken? Hebt ge
reeds het een en ander in den geest van hun toespraak
gedaan? Zoo ja, ga dan op den ingeslagen weg vooii,
zoo neen, zet ten spoedigste den eersten stap, en werft
leden of sluit u aan. Hoe eer hoe liever, hoe meer hoe
beter, dat zij voor nu en later onze leus!
Vooruit, allen aan het werk
Niemand blijve achter!
Uit den Gemeenteraad.
De raadszitting van "Vrijdag 6 April had een vrij
lang-ademig verloop. Om 7 uur begonnen onze vroede
mannen en over elven bliezen ze taptoe.
Veel belangrijke zaken zijn er niet onder den hamer
geweest, doch de discussie over een verordening inzake
verplichte schoolvergaderingen, ging met het leeuwen
aandeel van den tijd schuiven.
Zooals men weet is door den vakbond der onderwijzers
voor dit idéé steeds krachtig geijverd, en waren het de
afdeelingen van den Bond v. Ned. Onderw. en het Ned.
Onderw. Genootschap, die kort geleden door het zenden
van een adres aan den Raad, deze zaak opnieuw onder
de aandacht van onze EdelAchtbaren brachten.
't Resultaatin dien geest besloten.
Maar nu was de verordening, waarin de regeling en
de werkwijze van die schoolvergaderingen was om
schreven, zoo zielloos en futloos dat zelfs De Witte
(natuurlijk als oud-vakman voorstander van dergelijke
vergaderingen) toch moest verklaren: „Dank je wel,
geachte dageljjksche bestuurders, als jullie nou toch wat
wilt geven, geef dan wat goedsafgekloven beenen kan
je zelf wel houden!"
Nou, de man had wel gelijk.
Eigenaardig was het gade te slaan hoe „het meest
democratische raadslid van rechts", (deze betiteling is
niet van ons, doch van een hier ter plaatse verschijnend
blaadje) zijn stem weer uitbracht natuurlijk als bijna
altijd: zwart!
Zou die uitdrukking „het meest democratische raads
lid van rechts" ironisch moeten worden opgevat?
Woensdag j.l. weer zitting geweest, 't Voornaamste
punt was het voorstel van B. en W. inzake een progres
sieve heffing voor den hoofdelijken omslag. De discussie
kunnen wij thans nog niet weergeven, volgende week,
zoo er aanleiding toe bestaat, zeggen we er misschien
wel wat meer van.
Maar vast staat toch wel dit: al zijn B. en W. van
het stelsel van 21 klassen teruggekomen, (hun nieuw
ontwerp telt thans, indien we ons niet bedriegen, ruim
60 klassen) de arbeiders geen cent minder zullen betalen.
Integendeel ook zij zullen van hun nooddrift weer meer
moeten betalen dan voorgaande jaren. Dat spelletje zal
zich nog dikwijls tot hun eigen schade herhalen, thans,
wat betreft de belastingen, morgen weer in andere zaken,
waarin hunne belangen betrokken zijn, indien ze maar
gteeds doorgaan de dienaars van de brandkast daarheen
af te vaardigen.
Het spreekwoord zegt dan ook niet te vergeefs„Wie
niet hooren wil, moet dan maar voelen."
De watersnood. In ons nummer van 14 dagen
geleden vestigden we de aandacht van B. en W. er op
in verband met hun voornemen tot het houden eener
collecte langs de huizen, dat er 2 centrale comité's
bestonden: één dat nog bestond sinds de watersnood in
den Tieler- en Bommelerwaard, en het andere dat naar
aanleiding van de jongste overstrooming opgericht was
(adres: mr. Van Deinse te Middelburg). We hadden het
gewenscht geacht indien ze gezegd hadden aan welk
comité ze de opbrengst der collecte zouden zenden.
De collecte heeft nu deze week plaats gehad, doch
de heeren hebben het blijkbaar niet noodig geacht daar
eenig licht over te ontsteken.
Of: zouden ze „Het Mokertje" niet lezen?...
Blijde boodschap! In een beschouwing over
de Noordzeevisscherij over 1905 geeft „Poseidon" in de
„N. VI. Crt." eenige overwegingen ten beste, die de
moeite waard zijn om onthouden te worden. Hij zegt o. a.
„Er zjjn reederijen die niet geaarzeld hebben om de
dan ook nolens
in handen zal
echter de be-
dat het geheele
vangcapaciteit der schepen zoo hoog mogelijk op te
voeren, door meerder vischtuig en stoom als beweegkracht,
doch zulks dient zamen te gaan met uitbreiding van
débouché, willen de finantieele uitkomsten van het bedrijf
loonend bljjven. (De reeders zijn n.l. niet genoeg onder
nemende kooplui). Wij gelooven dat voor een groot
deel de tjjd voorbij is van het uitoefenen v.an de
visscherjj op kleine schaal en dat het blijken zal
dat ook de haringvisscherij, zjj het
volens, (goed- of kwaadschiks) meer
komen van maatschappijen, waarbij
paling zal moeten worden vastgesteld,
bedrijf, dus in zijn geheelen omvang, uitsluitend voor-
en ten bate van het kapitaal zal worden geëxploiteerd."
Zooals men bemerken zal, voltrekt zich ook in deze
tak van nijverheid, wat in andere takken van bestaan
zich reeds langs voltrokken heeft, het proces van de
ontwikkeling van klein- naar grootbedrijf.
Het behoeft dus heusch niet te verwonderen als bin
nen afzienbaren tijd vele tusschenpersonen (b.v. leveran
ciers van benoodigdheden voor zeevisschersvaartuigen)
dit ontwikkelingsproces geducht in hunne portemonnaie
zullen gevoelen. Want, wat verhindert de maatschap
pijen, indien het zoo ver is, om gezamenlijk, dus in 't
groot, hun inkoopen te doen, óf de exploitatie van een
en ander zelve ter hand te nemen Immers niets.
Zaken zijn zaken
't Bedrijf moet immers toch loonend zijn.
Voor de betrokkenen die er de dupe van worden,
geen aangenaam vooruitzicht, natuurlijk niet.
Maar dit zal echter niet beletten dat dit ontwikke
lingsproces in zijn loop gestuit wordt.
Uit deze beschouwing van Poseidon blijkt verder nog
dat hij dit proces met een nuchter oog bekijkt, wat niet
gezegd kan worden van die tirade waarin hij op het
nationaliteitsgevoel der reeders speculeert.
Hp kan het niet goed vinden b.v. dat een reeder
hier ter plaatse een gedeelte van z'n bedrijf over de
grenzen gebracht heeft, en is daarom van meening
dat zulk een daad den trouwen vaderlander onwaar
dig is.
Dat getuigt nu niet van een werkelijke kijk op de
dingen, zouden wij zoo zeggen, 't Kapitaal vraagt
naar geen grenzen. Immers, 't bedrijf moet toch loonend
zijn nietwaar, Poseidon
Zaken zijn zaken
Zooals we reeds zeiden, voor de leveranciers en ook
voor de visschers, geen aangename vooruitzichten, alleen
voor de laatsten heeft hij een statistiek als troost. Zij
luidt
Niet minder dan 54 zeelieden verloren bij de haring
visscherij het leven. De logger VL 137, „Maria",
schipper A. de Ligt verging met man en muis en deelde
dit lot met de MA 27, „Noordzee", schipper 0. van
Schie alsmede met MA 80, „Biervliet," schipper P. de
Heer, Scheveningsche logger „Koolemans Beijnen",
„SCH 250," strandde bij Goedereede, werd geheel wrak,
doch bleef de equipage behouden, terwijl bij Egmond
de bom „KW 25" op het strand geslagen en wrak werd,
bij welke ramp een der opvarenden het leven verloor.
In het geheel verdronken van de Vlaardingsche vloot
21 menschen, van de Maassluische 28, van de Scheve
ningsche 3 en van de Katwijkschc 1.
Deze cijfers zeggen meer dan de mooiste rede zulks
vermag, hoe broodnoodig het is, dat ook onze visschers
in de ongevallenwet worden opgenomen.
Afd YLAARDINGEN.
Arbeiders(sters)
Sluit n aan bij de afd. Viaardingen van de
S. D. A. P., de politieke organisatie uwer klasse.
Daartoe kunt ge u dagelijks aanmelden:
Markgraafstraat 16.
Zegt het voort!
Antwoord aan de t'li riste ii-De mok ra ten
van de „Goedkoope."
Ons artikeltje in De Moker van vóór veertien dagen
„Over een loon-verlagenden reeder, christen-demokra-
tische bestrijding en nog wat," heeft de pennen der
„actieve" christen demokraten van de Goedkoope Vlaar
dingsche Courant in beweging gebracht.
Indien de heeren hun „activiteit" echter niet in dienst
kunnen stellen van een wat bezadigder, vooral wat
zakelijker propaganda en strijdwijze, dan deden zij beter
wat minder „activiteit" naar buiten ten toon te spreiden,
zich wat meer aan eigen ontwikkeling te wijden.
De heeren zijn bizonder „actief" in persoonlijke be
strijding, in het debiteeren van allerlei persoonlijkheden;
ook in het geven van valsche getuigenis van hunnen
naaste. Of zjj even „actief" zouden zijn, indien de vi
schers een strijd gingen aanbinden om de verslechtering
in kwestie tegen te honden; even „actief" zouden zijn
om hen financieel en moreel zooveel mogeljjk te steunen.
Dót zijn wij zoo vrij te betwijfelen. De ondervinding
met dit slag demokraten in andere plaatsen opgedaan,
geeft nu niet zoo heel veel hoop!