Gedenkt den Steunpenning
Steunt „DE MOKER."
De arbeidsduur in de branderijen.
Ditjes en datjes.
Zoo ge iets te missen hebt:
Gedenkt den Steunpenning
Uit ons vereenïgingsleven
Schiedamsche Bestuurdersbond.
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
De tweede interpellatie was van v. d. Zwciag. Zij
liep over een ana> chist, die zich José Yinas noemde,
die te Utrecht door de politie onbehoorlijk zou zijn
behandeld en daarna over de grenzen werd gezet.
Volgens de mededeelingen van den minister van Justitie
was die Vinas een raar heer, die geen Spanjaard, maar
een Franschman was en geen Vinas heette, maar allerlei
valsche namen opgaf. Hij was door de politie behoor
lijk behandeld en over de grenzen gezet, omdat hij
geen middelen van bestaan had.
Van der Zivaag betreurde het, op onjuiste inlichtin
gen te zijn afgegaan. Toch was hij er niet geheel gerust
op, of het Nederlandsche recht wel in alle opzichten
was toegepast.
In de Nieuwe van Zondag kwam een ingezonden stuk
voor van den volgenden inhoud:
Arbeidsduur.
Het is omstreeks den middag. In de branderij van
de firma N. N. is het schaftuur ik wil zeggen de
schafttijd aangebroken. Beurtelings gaan de knechten
naar den hoek bij het bekende „kastje," het hun ge
brachte eten of de medegebrachte boterham naar binnen
werken; althans wanneer die korte rusttijd niet onder
broken wordt door een geroep van eene der nog aan
het werk zijnde knechten, om „even" te helpen.
Op dit oogenblik zit, of liever hangt een nog jeugdige
man op het bankje, met de aangebeten boterham in de
hand... te knikkebollen. De natuur eischt van dat
afgetobde lichaam als haar eerst? recht: rust.
De rest van het brood zal straks verorberd worden,
loopende, sjouwende, pompende. Het werk heeft hem
weer „wakker" gemaakt. Vijf uur. Daar gaat een groepje
mannen, met sloffenden gang over straat.
Of dat half herstelde zieken zijn?
U is zeker geen Schiedammer! Anders zou U die
vraag niet doen; dat zijn arbeiders ia den bloei(?) van
hun leven, die naar huis gaan om te slapen tot van
nacht 2 a 3 uur. Dan begint hun taak weer.
Een van het door ons opgemerkte groepje scheidt
zich van de anderen af. Hij is jong, hij wil zich eerst
een enkel uurtje ontspannen. Even later vinden we
hem terug in een ontspanningslokaal. Voor hem op de
tafel ligt een geïllustreerd boek.
Hijslaapt, slaapt tot gestommel van binnenkomende
bezoekers hem doet opschrikken.
En opstaande: „Ik kan niet meer ik ga slapen"...
Intusschen wordt in wetenschappelijke kringen van
gedachten gewisseld over de gewichtige vraag, of nu
eigenlijk de gemiddelde arbeidsduur van brandersknechts
14 of 149/ie UUI' Per dag is.
En ik gevoel diep medelijden met die menschen, die
des Zondags-morgens in de kerk zichtbaar moeite
hebben, de oogen gedurende een goed half uur open
te houden.
En ik vraag me af, of er geen vakorganisatie is die
raad schaft, dan of „Kerum Novarum" niet ook voor
brandersknechts geschreven werd. 't Is maar een vraag.
SCH.
Het tafereel, hier afgemaald, is heelemaal niet onge
woon. De schrijver schijnt getroffen door datgenen wat
ij zeker reeds vele malen heeft kunnen opmerken, doch
wat steeds z'n aandacht ontglipte. Tot plots de koude
werkelijkheid hem opschrikken deed.
Het is niet waar, dat in „wetenschappelijke" kringen
van gedachten gewisseld wordt over de vraag of de
gemiddelde arbeidsduur der brandersknechts 14 of 149/16
nnr per dag is.
Er is bestreden een klakkeloos samengeflanst
rapport eener partijdige Kamer van Arbeid, die
zonder onderzoek een arbeidsduur van 11 uur per dag
opgaf, alleen met het bewuste doel den eigenlijken toe
stand te bemantelen terwijl ze den moed mist het
door haar uitgebrachte rapport te verdedigen.
Of „Rerum Novarum" niet voor brandersknechts
geschreven werd? Zeker maar zij, die de strekking
ervan kennen, de katholieke branderspatroons, die
aéhter de schermen de touwtjes der katholieke vak
organisatie in handen hebben, zullen wel oppassen het
aan de katholieke brandersknechts te vertellen.
Daar is bij éénheid van geloot, een verschil van be
langen der werkgevers en werknemers, dat men klasse-
belang heeten kan. Maar waarvan de katholieke arbeiders
tot eiken prijs onwetend moeten worden gehouden
Een ambachtsschool roor Schiedam. Door
de Kamers van Arbeid voor de Voedings- en Genot
middelen en de Bouwbedrijven alhier is een commissie
benoemd, bestaande uit de heeren Th. A. J. Zoetmulder,
A. Bnbberman, J. Stegman, G. Breure, J. H. Schenerman,
F.J.Smit en J. E. van Riet, welke de mogelijkheid van
oprichting eener Ambachtsschool voor Schiedam onder
zoeken zal.
De commissie is voornemens zich den steun te ver
zekeren van den heer H. J. de Groot te 's-Gravenhage,
Inspecteur van het Middelbaar Onderwijs, belast met het
toezicht op de ambachtsscholen in Nederland en hem
uit te noodigen de zaak in een openbare vergadering te
Schiedam te komen bespreken, waartoe de patroons in
de verschillende bedrijven en verdere belanghebbenden
en belangstellenden zullen worden uitgenoodigd.
Is de belangstelling die getoond wordt van dien aard
dat het aanleiding geeft, de zaak verder door te zetten,
dan zal worden overgegaan tot het constitneeren van
een vereeniging „de Ambachtsschool voor Schiedam en
Omstreken", en zal de commissie de verdere afwikkeling
der zaken aan het desbetreffende bestuur dier vereeniging
overlaten en haar taak, die zij slechts een voorloopige
acht, als geëindigd beschouwen.
Het denkbeeld is ons niet onsympathiek. Maar ter
wille van een goede uitwerking ervan ware 't beter
gevveest indien er in de commissie maar geen menschen
zitting hadden genomen als de heeren Zoetmulder en
Smit.
Want hoeveel achting men voor de heeren ook heb
ben kan, d'r moet ons altijd nog het eerste werk dier
beiden aangetoond worden, dat goed genoemd kan worden.
Maar enfin laten we geduldig zijn en afwachten
wat het wordt.
De heer Scheuerman, die het initiatief heeft genomen,
betoogt de noodzakelijkheid eener Ambachtsschool op
grond dat de tijden veranderen en de werknemer tegen
woordig theoretisch beter moet onderlegd worden, dan
vroeger noodig was.
De tijden veranderen zeer zeker.
't Zal ons benieuwen of bij die „verandering" ook
begrepen is der arbeiders-vakvereenigingen bij de op
richting eener Ambachtsschool medezeggingschap tegeven.
Of dat we dergelijke dingsigheden maar als van ouds
liever van boven-af blijven bestieren.
Want we willen in Schiedam nog wel e>-ns erken-
n e n dat de tijden veranderen, héél de industieele
omwerking die we hier aanschouwen, kan ons niet
onbekend blijven maar daarom gaan we nog zoo
hard niet mee! In 't allergunstigste geval reizen we
nog met den bommeltrein.
Vooral als 't betreft de vakvereenigingen der arbei
ders te erkennen. Dan vooral zijn we Schiedamsch
conservatief.
Wat héél erg conservatief is
Handlangersdiensten. In de Nieuwe lazen
we 't volgend bericht
Gister- avond omstreeks 6 ure is
door een aantal twaalfjarige jongens van de glas
fabriek „De Schie" het werk niet meer begonnen,
omdat zij loonsverhooging eischten, wijl hun
collega's voor gf lijk werk op een andere blazerjj
meer verdienen en zij op gelijken voet wilden
behandeld worden.
Vreezende dal zij andere jongens ook tot werk
staking zouden bewegen, werd politie-toezicht in
de buurt gegeven.
't Geval is ons niet nader bekend, doch wanneer het
is zooals dé Nieuwe het voorstelt, heett onze politie
weer een rare zet gedaan.
Of het jongens zijn of volwassenelk is vrij z'n
arbeidskracht te verkoopen tegen den prijs die hij er
voor weet te bedingen. En in ons vrije Nederland
raakt het de politie geen zier of er op de arbeidsmarkt
een botsing plaats heeft tusschen werkgevers- en werk
nemers-belangen mits de orde niet wordt verstoord,
heeft de politie niets te doen dan kalm thuis te blijven.
Dan althans is ze zoo onpartijdig mogelijk, wat ze
zijn moet.
Of we hebben ook in den tijd der werkstaking die
vraag wel eens overdacht staat de Schiedamsche
politie in den specialen dienst der heeren Van Deventer
Een mooi succes. De staking der Wagening-
sche steenbakkers is reeds geëindigd. De aangekondigde
loonsverlaging is ingetrokken, en dus is door de flinke
houding der arbeiders niet alleen voor henzelf het
dreigend gevaar afgewend, doch ook voor hun kameraden
op andere fabrieken.
Deze spoedige en volkomen overwinning is zeker
voor een zeer voornaam deel te danken aan de offer
vaardigheid der geheele Nederlandsche arbeidersklasse.
De steun vloeide wel zóó ruim, dat de stakers het
zeker nog wel een tjjdlang hadden kunnen volhouden.
Maar de heer Gideonse koos reeds eieren voor z'n geld.
Jammei', dat de zoogenaamde religieuse organisaties
weer niet anders dan een droevige rol wisten te ver
vullen. Maar de lui schijnen niet anders te kunnen.
Intusschen hebben zij in dit geval stevig de kous op
den kop gekregen de stakers wilden niets met hen
te maken hebben.
Loonsverlaging. Naar we vernemen is aan de
glasfabriek der firma Melchers alhier een loonsverlaging
aangekondigd voor de flesscheu van 20-40 streep, be
dragende 5 cents voor de 100 stuks. Zouden de arbei
ders der firma Melchers tot nog toe teveel verdiend
hebben Of de firma te weinig
Als men arbeider is heeft men toch altijd nog eens
een kansje op een meevaller als 't meneer den fabri
kant in z'n hoofd komt.
Hiliciensbond. Naar we vernamen, heeft de
Secretaris der afdeeling „Schiedam" van dezen bond de
vorige week het 70e lid ingeschreven.
Ziedaar een prachtig resultaat te danken aan een
voorbeeldig gevoerde propaganda.
Hoe zou 't met de katholieke broertjes gesteld zijn?
Teekenen van leven gaven ze tot heden nog niet.
Maar de- hoofdzaak is toch ook maar ze te bewa
ren voor het ontzettende gevaar van in den Algemeenen
Bond te verzeilen. Dat is 't heiligst ideaal
Timmerlieden. Vrijdag 11 dezer was door den
Schied. Bestuurdersbond in „Het Volkshuis" een ver
gadering uitgeschreven voor timmerlieden, waarin Ver
dorst, hoofdbestuurslid van den Nederl. Timmerlieden-
bond als spreker optrad.
De opkomst was niet groot. Maar het doel: te ko
men tot de oprichting van een timmerlieden-vereeniging
staande op het standpunt van den Bond, werd toch
bereikt. Een drietal personen werd aangewezen om de
vooiloopige werkzaamheden te regelen binnen een dag
of 14 zal opnieuw eene vergadering worden belegd,
toegankelijk voor- ieder, die zich bij de vereeniging wil
aansluiten, en waarin een definitief bestuur gekozen,
de contributie vastgesteld zal worden en verdere zaken
geregeld. Zoo vertrouwen wij dat het eerste besluit
zal zijn, zich bij den Alg. Ned. Timmerliedenbond aan
te sluiten. -
De jonge vereeniging zjj alle heil toegewenscht.
Moge zij zich krachtig ontwikkelen, tegenspoed over
winnen en haar taak in de Schiedamsche arbeidersbe
weging naar behooren vervullen.
Wij wekken ernstig allen op, onze partijgenooten, onze
geestverwanten tot het vak bekoorend, met alle kracht
zich aan hun vakvereeniging te wijden, geheel hun ziel
eraan te geven, omdat het, vooral na de respectieve
lijke mislukkingen op dit terrein, nu eens dringend
noodzakelijk wordt dat er in de bouwvakken te Schie
dam een gezonde, krachtige vakvereeniging zich doet
gelden.
Aan den arbeid
Steun Wag. Steenb.
Door den secretaris van den S. B. B. is 14 Mei 1.1.
verzonden aan het secretariaat van het N. V. V. te
Amsterdam, ten bate der Wag. Steenb., lijst No. 75,
ten bedrage van f5.65, verzameld in „Constantia" en
door onderget.
J. van Steenis, Seci'.
Schied. 15/6—'06.
P.S. Eventueel ingekomen of nog in te komen gelden
worden nog deze week verzonden en in het volgend
No. van De Moker verantwoord.
S. D. A. P. afd. Vlaardingen. Onze huishoudelijke
vergadering van Zondag j.l. was door bijna alle leden
bezocht, wat zeker wel zijn oorzaak vond in de be
langrijke agenda.
Allereerst werd een voorstel om in samenwerking
met „Volksbelang" en de plaatselijke vakvereenigingen
een openlucht-meeting te houden voor algemeen kies
recht en vakorganisatie aangenomen.
Natuurlijk met dien verstande indien het ons gelukt
een geschikt terrein te vinden. Hopen we dat we
daarin slagen en dat onze vakvereenigingen het nut
van een dergelijke meeting inzien door hunne mede
werking te verleenen.
Vervolgens bracht de afgevaardigde naar het congres
een uitvoerig verslag uit. De mededeeling dat de
abonnementsprijs van Het Volk binnen niet al te langen
tijd hoogstwaarschijnlijk verlaagd zou worden, lokte een
applaus van de aanwezigen uit.
Voor de commissie inzake de grenswijziging werden
bij acclamatie als candidaten gesteld J. C. Hoorweg
en J. C. Hofman.
