Parlementaire. Kroniek.
Ditjes en Datjes.
BERICHT.
Onze Bibliotheek.
gemeente-geneesheeren en schoolarts, doch de tegen
woordige titularissen voorloopig in hun functie te laten,
alsmede om een afzonderlijke instrnctie voor de school
artsen in het leven te roepen.
Een eigenaardig voorstel trots alle kritiek nam
de raad eenmaal hooghartig een besluit, dat men nu
weer moet gaan herroepen. De heiligheid van 't „gezag"
welke eenmaal moest worden hoog gehouden, komt er
op die manier bekaaid af.
Het voorstel werd aangehouden.
Eveneens een missive ten geleide van een ontwerp
regeling voor de brandweer dezer gemeente, met memo
rie van toelichting. Deze wordt met merkbare inge-
genomenheid ontvangen. En voorts ter visie gelegd.
Van bakker Smit een voorstel om een raadsbesluit
van 24 Jan. 1873 tot het doorgraven van de Wester
haven volgens plan en teekening van den heer Fijnje,
in te trekken uit oogpunt van voorzichtigheid. In de
Nieuive is onlangs een artikel verschenen, de houding
van wijlen burgemeester Yan Dijk bekritiseerend, en
daarin werd bedoeld raadsbesluit vermeld, hetgeen de
voorsteller toen natuurlijk op z'n horens genomen heeft.
In een volgende vergadering zal over het voorstel-Smit
nog wel eens gebabbeld worden.
Van het Bestuur der Werklieden-Vereeniging „Een
dracht," was ingekomen een Adres met verzoek om
verbetering van den straatweg tusschen de kaarsenfa
briek en de Buitensluis.
De heer Blommenstein had verzuimd dit adres van
een onderteekening te voorzien en dus werd het ter
zijde gelegd. Op voorstel van den heer Gouka zal het
echter toch in een volgende vergadering worden
behandeld.
Van het bestuur der Afd. Schiedam van den Bond
van Ned, gemeente-werklieden een adres, houdende
verzoek om de loonen der straatmakers en aardwerkers
te bepalen minimaal op f 11.50 en maximaal op f 13.
't Adres verhuisde naar B. en W. om advies.
De gezondheids-commissie geeft hare begrooting voor
het jaar 1907; „Schiedam Vooruit" verzoekt ook voor
dit jaar de subsidie a f 1300.te willen verleenen, de
slagers-vereeniging „Onderling Belang" verzocht den
raad te besluiten geen abattoir op te richtendan komt
ter tafel een adres van W. J. Vervoort, houdende ver
zoek te willen bevorderen dat hem de redenen worden
medegedeeld die er bestaan om hem te passeeren voor
het vervullen der betrekking van tijdelijk ambtenaar
der plaatselijke belastingen, waartoe hij den 11 April
1905 is benoemd.
Een zeer bescheiden wensch, zon men zoo zeggen.
Maar bij monde van den voorzitter verklaren B. en W.
te meenen goed gehandeld te hebben en zij zich
niet verplicht achten verderen uitleg te geven. Iemand
die overtuigd is goed gehandeld te hebben, durft in den
regel wel alle motieven, door welke hij geleid werd,
te noemen: B. en W. achten zich niet verplicht. Ze
durven natuurlijk wel!
Voorts van J. C van Eldijk en 47 anderen, allen
bewoners der Villastraat, adres houdende verzoek tot
verbetering van den toestand der sloot die achter hun
woningen loopt.
In handen van B. en W. om advies.
Onze gemeente-secretaris wilde verlof tot afwezig
heid uit de gemeente hebben van 12 Juli tot en met
11 Augustus. Na eenige bespreking wordt een verlof
tot 10 Augustus toegestaan.
Adres van L. van Woerkom, len brugwachter aan de
Oranjebrug, met verzoek om naar aanleiding van ait.
29, 2e al. der pensioenverordening, de bepalingen van
art. 7 dier verordening ten zijnen aanzien voor één
jaar op te schorten.
Daar B. en W. oordeelen dat aanvrager alleszins
geschikt is wordt het verzoek toegestaan.
Dan het voorstel B. en W., in de vorige vergadering
aangehouden, om hen te machtigen met W. van Spronsen
Co. overeen te komen omtrent de overneming van
een gedeelte van de Singel Kerkstraat.
Zooals bekend is, is door genoemde bouwer een
geheime uitloozing van facaliën gemaakt op-den polder,
waarom het polderbestuur hem op de vingers heeft
getikt. De heer van der Schalk raadt af de straat over
te nemen, zoolang het riool niet op een stadsriool is
aangesloten, maar na eenige discussie wordt het voor
stel B. en W. met 9—6 stemmen aangenomen.
Vóór de heeren v. d. Drift, Smit, v. Briel Sasse,
Beukers, v. d. Velden, Nolet, Honnerlage Grete, Ben
der en mr. Jansen.
Tegen de heeren v. d. Schalk, v. Westendorp, de
Groot, Wittkampff, Lagerwey en Gouka.
En dan komt een voorstel van B. en W., om in het
vervolg bij iedere benoeming van onderwijzeressen bij
het Lager Onderwijs te bepalen, dat zij slechts geschiedt
tot zoolang de onderwijzeres ongehuwd blijft.
Een prachtige gelegenheid voor onzen raad, om zijn
conservatief karakter weer eens ferm op den voorgrond
te stellen.
De heer van der Schalk probeerde nog het voorstel
aan te houden, maar met 411 stemmen werd zijn
voorstel daartoe verworpen. Het voorstel B. en W. werd
aangenomen met 12—3 stemmen. Tegen stemden de
h.h. van Westendorp, Gouka en v. d. Schalk. De heer
de Groot was onder de voorstemmers verzeild
De bewuste stankgeschiedenis kwam daarna aan de
orde. Een adres was ingekomen van heer A. Cool en
11 anderen, allen ingezetenen der gemeente, houdende
verzoek om maatregelen te nemen om aan de versprei
ding van den ondragelijken stank, verbonden aan het
drogen van bedorven granen, een einde te maken.
De commissie, belast met het ontwerpen der straf
verordeningen, had een voorstel ingediend tot wijziging
van de verordening op de openbare reinheid. Dit voor
stel pakte de zaken te hard aan, naar het oordeel van
een gedeelte onzer vroeden. Zoo wilde de heer Witt
kampff een achterdeurtje open houden om de bestaande
toestand te kiinnen bestendigende heer v. Briel Sasse
wil de geheele strafverordening herziende heer Nolet
het desbetreffend artikel minder scherp maken.
Tot een bepaald besluit kwam het ook nu nog niet.
Het einde nadert.
Zoo langzamerhand nadert de behandeling van het
Arbeidscontract in de Tweede Kamer haar einde. Maar
een bijster roemruchtig einde is het waarachtig niet.
Want sinds ons laatste verslag hebben de burgerlijke
partijen tweemaal de gelegenheid laten voorbijgaan om
te bewijzen, dat het hen met deze wet inderdaad er om
te doen is, den arbeid een beetje sterker te maken
tegenover den nu oppermachtigen patroon. Uit hun
mooie ivoorden zou men dat wel opmaken, maar u t
hun leelijke daden blijkt al te duidelijk het tegendeel.
Zeker, als deze wet in werking is getreden, dan zal de
alleenheerschappij van den patroon in de fabriek hier
en daar een beetje zijn beperkt. Maar daarentegen is,
naar men uit ons vorig verslag weet, het proklameeren
eener werkstaking heel wat moeielijker gemaakt, zoodat,
indien men zich niet aan den bedongen opzegtermijn
houdt, wat toch in den economischen oorlog niet
altyd mog lijk is dan kan de patroon het arbeids
contract als verbrokeu beschouwen en aanspraak maken
op het staangeld.
Deze week werden nu de bepalingen omtrent dat
staangeld behandeld.
Het ontwerp-artikel kwam hierop neer, dat het den
patroon geoorloofd zal zjjn hoogstens Vio van ieder
weekloon in te houden tot de som zoo groot is als ge
durende dezen opzegtermijn kan worden verdiend, ten
einde daarop de schadevergoeding wegens onrechtmatige
beëindiging der dienstbetrekking te verhalen. Dat geld
moet op de postspaarbank worden belegd.
Onze partijgenoot Troelstra verdedigde een amende
ment dat de .bedoeling had, het inhouden van staangeld
geheel te - verbieden. Hij zag in het regeeringsartikel
een nieuw middel om de vakbeweging te belemmeren.
Natuurlijk, zei hij, stelt men het voor als een verbete
ring, omdat het het staangeld, dat thans onbeperkt ge
heven kan worden, beperkt,
Maar zij, die zoo redeneeren, moeten dan aantoonen,
dat op zichzelf staangeld niet kwaad is. En dat is wel
het geval. Het wordt wel degelijk met het oog op sta
king ingehouden en is vooral na 1903 ingevoerd,
maar intusschen reeds weer bij sommige werkge
vers in onbruik geraakt of afgeschaft. Ook na de
glasblazersstaking en na de veenarbeidersstaking te
Emmen Compaxum is staangeld ingevoerd. Het is den
patroon erom te doen door het staangeld de arbeiders
van werkstaking terug te houden. De redenen,
die hier en daar voor staangeld worden aangewend,
plaatsen het in een onredelijk licht. De Arnhemsche
arbeidsinspecteur deelt mede„Fabrieken zonder staan
geld zijn gedwongen het loon te verhoogen of de arbei
ders op andere wijze te binden aan de fabriek." Ziedaar
het gemakkelijke van het staangeld voor den patroon.
De economische afhankelijkheid van den arbeider, die
dat wetsontwerp bedoelt te verminderen, wordt juist
door het staangeld versterkt. Dezelfde inspecteur ver
meldt, dat, waar hooge loonen bestaan, het staangeld
afwezig is en dat het staangeld samengaat met
lage loonen. Misschien zal dit regeeringsartikel in 7
van de 10 gevallen het staangeld verminderen. Troelstra
gelooft dat niet eens maar in 100 gevallen zal het
invoering van staangeld uitwerken
Ondanks deze uitnemende verdediging van het amen
dement werd het toch verworpen met 55 tegen 10
stemmen. Met verwerping van nog eenige amendemen
ten werd het regeeringsartikel onveranderd aangenomen
met 6.3 tegen 3 stemmen. Ook onze partijgenooten
stemden voor, omdat dit snippertje ei altijd nog beter
was dan een geheel leege dop.
De tweede poging om in het ontwerp wat meer sociale
geest te blazen, deden de sociaal-democraten bij de
bepalingen omtrent de rechtspraak. Die is in het ontwerp
opgedragen aan den gewonen kantonrechter. Schaper
verdedigde nu een amendement om dien kantonrechter
toe te voegen een kollege van bijstand van twee werk
gevers en twee arbeiders. Want, zei onze partijgenoot,
zoo'n kantonrechter kan wel een heel wijs man zijn,
maar hij heeft
tocli niet van alles verstand.
En in ons land hebben, naar de ervaring leert, de
kantonrechters niet veel hart voor de arbeiders-wetge
ving. Zij kunnen een beetje voorlichting dus best ge
bruiken.
Maar daar wilden de heeren niet aan. Zij keken
diepzinnig, bromden zoowat van „juridische bezwaren".
Enfin, het ging niet.
Als het toch niet helpt, zej Schaper toen, dan zal
ik het amendement intrekken, maar dan stel ik met de
6 andere socialisten de volgende motie, opdat de zaak
niet heelemaal in den grooten doofpot terecht komt
„De Kamer, van oordeel, dat de uitbreiding der arbeids
wetgeving meer en meer de noodzakelijkheid schept om
daarvoor een afzonderlijke rechtspraak in te stellen,
gaat over tot de orde van den dag".
Hen kwart millioen weggegeven.
Behalve het arbeidskontrakt werd deze week nog
behandeld een voorstel der Regeering om een kwart
millioen guldens weg te schenken aan enkele kapita
listen. Dat ging zoobij den watersnood in Zeeland,
eenige maanden geleden, overstroomde ook de eerste
Bathpolder. Nieuwe bedijking vonden de toenmalige
eigenaars een te duur grapje en die lieten dus kalm
Gods water maar over hun akkers loopen. Toen vormde
zich een kombinatie van eenige heeren en die zeiden
tot de regeeringjullie moest ons een subsidie van
f 250.000 geven, dan zullen w\j het gat wel stoppen.
Goed, zei de Regeering, die tegenover kapitalisten wel
wat scheutiger is dan tegenover arbeiders, wij zullen
het der Kamer voorstellen. En de meerderheid zei:
Waarom niet? En gaf het kwart millioentje weg, zon
der blikken of blozen.
Van Kol, die weer gezond in de Kamer terug is,
protesteerde tegen deze verspilling. Laat de schuldigen
er zelf voor opdraaien, zei hij terecht.
Op post! Zondagmorgen 10 uur vergadert onze
afdeeliug. De agenda vindt men in achterstaande ad
vertentie. Zorgen alle leden present te zijn!
De nieuwe brandspuit. Het verwachte won
der is eindelijk gearriveerd. Maandagmiddag is een
proef genomen welke goed voldeed.
In 7 minuten tijd kan de spuit gereed zijn om water
te geven. De ketel wordt door petroleumvlam verhit.
De spuit is geborgen in oude Stadswaag. De ma
chinist van het stoomgemaal zal haar te bedienen heb
ben en daarom aansluiting verkrijgen aan de telefoon.
De sleeper Tak zal voor de paarden zorgen.
De verdiensten onzer aschbeltpaarden, eenmaal door
den heer Klein zoo afdoende in 't licht gesteld, zijn dus
wreedelijk miskend
Vragen en antwoorden. De oud-Minister
Kuyper deed, naar aanleiding van zijn wetsontwerp,
den Bakkerspatroonsbond vijf vragen ter beantwoording
toekomen.
Vragen en antwoorden waren de volgende:
Vraag 1 des MinistersZijt gij voor afschaffing van
nachtarbeid
AntwoordBevestigend, met 59 tegen 11
stemmen.
Vraag 2 des Ministers: Acht gij het wenschelijk dat
ook aan patroons of bestuurders verboden worde, des
nachts werkzaamheden te verrichten, m. a. w. dat de
bakkerij een geruimen tijd stil staat
Antwoord: Bevestigend, metalgemeenestem
men.
Vraag 3 des Ministers: Acht gij het den ondergang
van den kleinen bakker, wanneer hem als patroon ver
boden wordt des nachts arbeid te verrichten
Antwoord: Ontkennend, door alle aldeelin-
gen van den patroonsbond.
Vraag 4 des Ministers: Acht gij het wenschelijk, dat
de tijd van stilstand van het bedrijf gelegen is van 's
avonds 9 tot 's morgens 5 uur, of wel van 's avonds
8 tot 's morgens 4 uur
Antwoord: Met meerderheid van stemmen
voor: 9 nnr 'savonds tot 's morgens 5 nur,
stilstand van het bedrijf.
Vraag 5 des Ministers: Acht gij het mogelijk, dat A.
v. N. ten gevolge zal hebbenuitbreiding van het
personeel, vermeerdering van ovens, vergrooting van
localitet enz., en daarmede in verband het brood duur
der in prijs zal worden
Antwoord: Ontkennend, met meerderheid
van stemmen:
Waarom, zoo vragen wij met klem, onthoudt men
ods dat zoo lang gewenschte recht, waar de patroons
bond, in overeenstemming met de gezellen-organisaties
van onderscheidene richting, den Minister aldus ant
woordde
Waarom grijpt de wetgever niet in, in dit vloekwaar
dig, onzen tijd tot schande strekkende stelsel van onnoo-
digen nachtarbeid in ons bedrjjf, waarom bleef het nog
steeds bij beloften?
Zal Minister Veegens, welke ons óók beloften deed,
niet spoedig den wensch der bakkerijarbeiders in Neder
land in vervulling brengen?
Afwachten! maar wij wachten al zoo vele jaren
op verwezenlijking dier beloften. Zou Minister Veegens
niet spoedig kunnen denken aan die duizenden ontrechte
bakkersgezellen in Nederland die onnoodig nóg bij
kunstlicht werken, en hun werken o zoo gaarne door
daglicht zagen beschijnen, door zonlicht bestraald?
Er is immers niets tegen: waar wergevers en werk
nemers in één, in ons bedrijf, zich aldus „voor afschaf
fing van nachtarbeid" en wat er aan vast zit, hebben
uitgesproken, om het verbod door de wet te bezegelen?
{Bakkersbode)
Verzoeke de steunlijsten ten bate der stakende tim
merlieden te LeideD, in omloop gebracht door den S.B.B.
en den Bond van Br. en Dist. Kn.. zoo spoedig mogelijk
met de daarop vermelde bedragen te doen toekomen
aan ondergeteekende liefst Zaterdagsavonds) in Con-
stantia
Ljjsten zijn nog verkrijgbaar.
J. v. Steenis.
In dank ontvangen van niet-partijgenooten
Drie jaargangen van „Eigen Haard"
Drie jaargangen van „De Huisvriend"
Eén jaargang van „De Hollandsche Reveu"
Eén jaargang van het tijdschrift „Nederland"
benevens twee kleinere werkjes.
Wie van onze stadgenooten heeft ook iets voor deze
nuttige instelling over? In deze zwarte verclericali-
1) Efke afdeeling van den patroonsbond was vertegenwoor
digd; ieder afgevaardigde bracht zftn stem uit naar verhouding
van het ledental.
Mc
