Oosterdwarsstraat No. 19, ZATERDAG 7 Juli 1906. 6e Jaargang. ORCAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij. Stokken yoor 't eerstïolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. VLAARDINGEN. Te Vlaardingen is Zaterdags „DE MOKER" verkrijgbaar Oud Vrouwke. STEUNT Het Socialisme in de toekomst. ABONNEMENTSPRIJS: bij vooruitbetaling. 25 cent per kwartaal franco per post 80 cent Losse nummers 2 cent Bureau van Redaktie en Administratie Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat. Spreekuur voor de Redactie: 's Woensdagsavonds van 7l/%8'/j uur. ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bij abonnement belangrijke korting. Waar gaat ge heen, oud vrouwke, zeg? In dorp of stad is geen Die u verlicht den somb'ren weg Waar gaat ge heen, oud vrouwke, zeg? Zoo arm en zoo alleen „Waar of ik heen ga, vraagt ge mij? „'k Ben afgeleefd en moê „'k Ben tot geen werken meer in staat, „'k Loop oud en arm alleen op straat „Ik moet naar 't armhuis toe [Algemeen Welzijn.) ALIDA. Zooals den lezers van De Moker bekend is, wordt reeds gedurende eenige weken strijd gevoerd door de steenbakkers te Wageningen en de timmerlieden te Leiden. De oorzaken dier beide conflicten mogen bekend geacht worden. Daarover uitweiden doen we dus op 't oogenblik niet meer. Doch we willen opwekken tot krachtfgen steun! Het zijn beide stakingen, waarbij de patroons door onderlingen steun het tot op het uiterste zullen laten aankomenhet zijn beide stakingen, door het Ned. Verbond van Vakvereenigingen goedgekeurd en gesteund; het zijn beide stakingen waarin het recht aan de zjjde der arbeiders is en die daarom niet mogen verloren worden. Daarom moet héél de Nederlandsche arbeidersklasse front maken tegen het georganiseerde tyrannieke patro naat en door wekelijks z'n penningske bij te dragen kan elk arbeider er aan helpen dat de strijdende kameraden overwinnen zullen. Veel woorden zijn overbodig op daden komt het aan Steunt zooveel ge kunt Het Bestuur v. d. Schied. B. B. P. DE BRUIN, Yoorz. J. YAN STEENIS, Secr. Lange Achterweg 30. Uit de groote rede, die partijgenoot Janrès in de Fransche Kamer tegen de Radicale Regeering en tegen alle burgerlijke demokratische partijen heeft gehouden, willen wjj hier nog eenige der treffendste gedeelten overnemen. Tal van argumenten en verwijten van de tegenstanders van het socialisme heeft hjj op schitterende wijze weerlegd. Daarom mogen er hier eenige van volgen 1. De socialisten kunnen alleen afbreken. Jaurès„Ik wensch aan te toonen, dat wij, socia listen, niet zullen zjjn en niet willen zjjn een partij van hi Hek, maar dat wij ook vooral een vaste oplossing willen voorstellen voor het maatschappelijk vraagstuk, dat zich overal opdtingt. Zeker, het socialisme mag de scherpe kritiek tegenover de massa maatschappelijke ongerechtigdheden nooit laten varen, maar naarmate de theoretische grondslagen van het socialisme vaster worden,, naarmate de politieke vertegenwoordigers der socialistische party in de wetgevende lichamen aan groeien naarmate ook de economische organisatie der arbeiders zich uitbreidt treedt ook het socialis me meer en meer op als de organiseerende macht.'" II. Hoe zal liet socialisme er komen „Ik heb verklaard, dat het onmogelijk is met zeker heid te bepalen, hoe bij de komende maatschappelijke omwenteling de onteigening der kapitalisten zal plaats vinden. Ik weet niet, of die onteigening met of zonder schadeloosstelling zal plaats vinden. Als ik daar niets van zeggen kan, dan is dat niet, omdat ik met mijzelf daaromtrent niet in 't reine zou zijn, maar dan is dat, omdat in zulke omstandigheden alle programma's en ook den sterksten wil vaak ondergaan in den stroom van de gebeurtenissen." „Zie daar, het voorbehoud, dat ik maak en waarom wij nu niet met zekerheid kunnen bepalen, hoe de werkende klasse die onteigening zal uitvoeren. Ik heb noch de ijdelheid, noch de on billijkheid om van te voren aan de arbeidende klasse die voorwaarden te willen voorschrijven Ik ken en ik aanvaardt de souvereiniteit van den arbeid en ik zal mjj aansluiten bjj dien vorm, dien de arbei dersklasse aan die maatschappelijke omwenteling zal geven. Maar ik heb 't recht van de veronderstelling uit te gaan, dat de sociale revolutie zal plaats hebben langs wettigen, regelmatigen en vredelievenden weg want ik hoop hartstochtelijk, dat die veronderstelling zich zal verwezenlijken, en ik zal er aan werken, wij zullen er aan werken, mijn vrienden en ik III. Hoe zult gij onteigenen „Daarbij kan ik de meening aanhalen van alle groote socialistische theoretici, die voorstanders zjjn van een onteigening tegen schadeloosstelling. Na Engels heeft Marx het zelf gezegd„Onteigening tegen schadeloos stelling is de goedkoopste vorm van revolutie." Liebknecht schreef„Wij erkennen, dat het onrecht vaardig zou zijn de bevoorrechten, die thans door de slechte wetten allerlei voordeelen genieten, persoonlijk verantwoordelijk te stellen voor die wetten en ze te straffen. Wjj hebben omtrent de plichten van den Staat tegenover de personen een hooger denkbeeld dan onze tegenstanders en wij zullen er nooit van afwjjkeu." Heel dikwijls is er van de wet, die de onteigening toelaat in het openbaar belang, gebruik gemaakt ten dienste van het kapitalistisch belang, maar nu is het uur gekomen er ook eens gebruik van te maken ten behoeve van den Arbeid, die recht eischt IV. Blyven er toch altjjjd kapitalisten „De vergoeding, die door de maatschappij zal toege staan worden aan de kapitaal-bezitters, die men ont eigenen zal ten voordeele der gemeenschap, zal geheel bepaald worden door den aard van de nieuwe samen leving. Tegenwoordig kan men met een schadeloosstelling nieuwe produktiemiddelen, zooals mijnen, fabrieken en Janderjjen, aankoopen. In onze nieuwe maatschappij zullen die schadeloosstellingen alleen kunnen dienen om produkten, voortbrengselen van den gemeenschappelij- ken arbeid, zooals die in de omgevormde maatschappij plaats heeft, aan te koopen. Dat dit niemand verwon- derewij willen niet meer, dat een mensch een ander mensch zal kunnen koopen. Toen de wet den slaven handel heeft afgeschaft en de eigenaars verbood met de toegekende schadeloosstelling nieuwe slaven te koo pen, sprak dit laatste ook van zelf. De onteigenden zullen dus slechts voortbrengselen kunnen koopen van den vervormden maatschappelijken arbeid. Want tus- schen de waarden van de socialistische maatschappij en de waarden van de kapitalistische maatschappij is een grondig verschil. De laatste zijn waarden, die over- heersching en uitbuiting noodzakelijk maken, die zich gedurig vernieuwen ten koste van den arbeid zeiven, door interest, dividend en winsten. De eerste zijn ver- brnikswaarden, die verdwijnen, naarmate het verbruik ervan toeneemt en die den arbeid geenszins bezwaren en beheerschen." Y. Hoe zal de nieuwe maatschappij bestuurd worden „Hoe zal dat groote, veelomvattende werktuig gead ministreerd worden Heel dien onmetelijken socialen eigendom kan niet beheerd worden door den bureau- kratischen Staat van heden. Geen staat van ambtenaren dusHet zal de demokratische Staat zijn, die, direkt geholpen door geheel het volk en ondersteund door de vakvereenigingen, die thans op elk gebied van men- schelijken arbeid verrijzen, het beheer ter hand zal nemen. Dat is de dubbele wet, die de samenleving heden reeds beheerschteenerzijdsstreven naar een heid, naar centralisatie (de groote bedrjjven, de ver schillende vertegAwoordigende lichamen voor handel, landbouw en nijverheid) en anderzijdsstreven naar zelfstandige groepeeringen (vermeerdering van de macht der gemeenten en der vakvereenigingen.) Als de Arbeid weldra het gemeenschappeljjk bezit zal moeten beheeren, dan zullen geen nieuwe rader werken moeten bedacht worden. Gij behoeft slechts al de krachten met elkaar in verbinding te brengen, aan ieder op eigen terrein de grootst mogelijke onafhanke lijkheid latende, opdat ieders werkzaamheid en onder nemingslust vrijen loop zal nemen, onder algemeene leiding van den souvereinen Arbeid. Men kan onze leerstellingen als hersenschimmig bestempelen, maar weet dat vele leerstellingen door de bevoorrechten als hersenschimmig zjjn uitgekreten aan den vooravond van den dag, dat ze in de geschiedenis werkelijkheid zijn geworden." VI. Geven wy slechts steenen voor brood? „Hier staat men dus voor een tastbaar, scherp afge- teekend beginsel. Wij bepalen er ons niet toe aan de proletariërs hun smarten en hun wonden open te leggen, maar wij wijzen vooral op het geneesmiddel. Wij zijn er niet op uit om het lijden op te wekken, maar om het te bestrijden en te genezen hier en overal, zoolang als er een socialistische maatschappij bestaat. En nu richt ik mij thans tot U, tot de partjjen, die de demo- kratie en den vooruitgang zeggen na te jagen en aan U vraag ik: „Wat is uw beginsel, wat is uw geneesmiddel Wat zult gij doen om den arbeid onafhankelijk te maken en te organiseeren Als gij het niet weet, als gij in uwen geest geen duidelijk en scherp beeld hebt eener nieuwe samenleving, dan is 't een groote fout, dat gij als radikalen de kapitalistische maatschappij kritiseert en afbreekt, zonder er iets beter voor in de plaats te weten. Aldus verbittert gjj de arbeiders slechts en biedt geen redding! Gij, mijnheer de minister van binnen- landsche zaken, die in 1885 zoo groote beloften deed, nu hebt gij de macht, de volle, onbetwiste macht in handenEn dan vraag ik nHoe zult gij de ketenen der loonarbeiders doen vallen, hoe zult gij de sociale, ecomische Republiek verwezenlijken? Er zijn uren in de geschiedenis, dat er partij moet gekozen worden, dat een beslissing dient genomen. Aan ons beslissend op te treden! Aan u beslissend te antwoorden!" De heer Clemenceau heeft Jaures beantwoordt op de „gewone" manier, met de gewone argumenten, zij 't met talent te berde gebracht. De burgerlijke elementen waren opgetogen over zpn verdediging dat het hem gelukt was Jaures achteruit te dringen heeft echter nog niemand hunner met ernst durven beweren. Als Clemenceau beweren gaat dat de praktische strijd der sociaal-demokraten niets meer omvat dan datgene wat óók de vrijzinnigen willen dan staat daar tegenover de ernstige bedenking, dat de vrijzinnigen hun program tot nog toe niet uitvoerden, er zelfs geen ernstige poging toe deden, omdat ze wel weten, dat dit de kapitalistische klasse zou komen te staan op verlies van geld en invloed. Voor de vrijzinnigen is het program het mooie uit hangbord, gehangen aan den ouden kapitalistischen winkel, waarin voor den arbeider slechts prullen te koop zjjn voor hooge prijzen. Zoo Clemenceau en andere vrijzinnigen bezield zyn DE MOKER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1906 | | pagina 1