Lr^porsoV,
No. 28.
ZATERDAG 8 September 1906
6e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Aldeelingsnieuws.
Drinkt geen Germaniabier
Naar de Kiesrechtbetooging te A'dam.
Klassenstrijd.
Ditjes en Datjes.
ABONNEMENTSPRIJS:
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 77»—S1/» uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
We herinneren aan de Huishoudelijke Vergadering
op a.s. Zondag. Trouwe opkomst gewenscht!
De bode herinnert eraan dat hij Zaterdagavond zit
ting houdt ter inning van de contributie.
De staking te Wageningen op de Germania-brouwerjj
duurt voort.
De stakers worden door het Hoofdbestuur van den
Bond gesteund.
W« ontvingen van het Bestuur van het Nederlandsch
Vakverbond het verzoek dat wij gaarne steunen
alle lezers van ons blad en alle leden van de vakver-
eenigingen, die daarvoor in de gelegenheid komen, op
te wekken mede te werken tot den
boycot van het Germaniabier.
waartoe de vakvereeniging heeft besloten, totdat de
directeur dier Brouwerij een andere houding zal hebben
aangenomen
Drinkt dus geen Germaniabier, en spoort anderen aan,
het evenmin te doen!
Aan hen, die nog willen deelnemen aan de groote
Nationale Betooging voor Algemeen Kiesrecht te Am
sterdam op Zondag 16 Sept. a.s. zij medegedeeld, dat
de reisgelegenheid daarheen per extra-trein van 't
station alhier blijft opengesteld, waarvan de prijs,
zooals reeds bokend, is bepaald op f 1.70 per retour.
Het uur van vertrek van hier zoowel als de terug
keer uit Amsterdam zal in het volgend nommer worden
bekend gemaakt, en ook waar de kaarten verkrijgbaar
zullen zijn.
De deelneming van hier, gerekend naar de plaats,
belooft niet gering zijn, doch verwacht mag worden
dat, behalve die zich reeds opgaven, nog velen zich
zullen opmaken om deze betooging voor het eerste
burgerrecht mee te maken.
Laten ook wij zorg dragen dat deze betooging de
grootste en meest indrukwekkende zal zijn, welke ooit
in ons land is gezien. Een gezamenlijk en in groote
getale daarheen trekken zal dat zeker bevorderen.
De betooging op het terrein zal worden gevolgd door
een optocht door de stad met ontplooide banieren, op
geluisterd door een flink aantal muziekkorpsen, waar
onder ook onze muziekvereeniging Kunst en Strjjd".
De bij het Plaatsel. Kiesrecht-comité aangesloten
vereenigingen, welke in 't bgzit zijn van banier of
vaandel, zullen zeker wel zorgen daarmede present te zijn.
Naar Amsterdam! Op voor het Kiesrecht!
De Seer. v. h. PI. Com. v. A. K. alhier.
De Enschedésche correspondent van Het Volk meldt
Zoo is dan nu de kogel door de kerk en zullen de
fabrikanten van hun macht gebruik maken ftm de sta
king der drossers een einde te doen nemen. Te begin
nen met over 14 dagen zullen de fabrieken 2 dagen
per week stop gezet worden enz. En dat alles om 35
stakers. Tengevolge van de handelingen van dat luttel
getal worden bij eenvoudig dekreet van de heeren 8000
arbeiders in hun brood getroffen. Om te beginnen zal
lmn boterham maar 3/s van de gewone dikte mogen
hebbBn, en als dat de 35 weerspannigen nog niet 't
hoofd doet buigen, dan zullen de arbeiders verder maar
een halve boterham voor zichzelf en vrouw en kinderen
kunnen snijden. En zoo dit alles nog niet in staat is
de 35 zondaars tot toegeven te brengen, dan krijgen
8000 arbeiders met vrouw en kinderen maar 'ƒ3 van
de gewone dagelijksche portie.
De maatregel der patroons is des te moedwilliger en
onzinniger, omdat slechts een zeer klein gedeelte der
8000 arbeiders, die uitgesloten zullen worden, de stakers
steunt. Het is een stom misbruik van macht, dat in
onze maatschappij niet geduld moest worden.
Maar wat een klassenstrijd! Een klein gedeelte dei-
arbeiders staakt en de geheele klasse der Enschedésche
fabrieksarbeider wordt door de eigenaars der produktie-
middelen getroffen.
Wat in dezen strijd ook scherp uitkomt is de mach
teloosheid der Enschedésche arbeiders tegenover de
fabrikanten. Deze, in een hechten, sterken bond ver-
eenigd, doen wat ze willen, 't Kost hun wel wat geld,
maar dat hebben ze, zij 't dan ook schoorvoetend, er
voor over, om toch maar baas te blijven.
En wat kunnen nu de Enschedésche arbeiders tegen
over dat machtsmisbruik der heeren stellen? Niets,
absoluut nietsZe moeten zich dat maar laten welge
vallen. De arbeiders hebben twee organisaties, den
Bond van Textielarbeiders en „Unitas", die sterk in
elkaar zitten, maar wat voor beteekenis hebben die
met hun gezamenlijk ledental van ternauwernood 1000
Wat de vrije organisatie betreft die nog geen 100
leden telt, ook zjj is natuurlijk alleen in staat om on
bekookte stakingen te beginnen, waarvan zooals thans
alle arbeiders bij de tegenwoordige machtsverhoudingen
de dupes worden. Die organisatie verbeeldde zich met
wat „directe aktie", gesteund door strooibiljetten, kran
tengeschrijf en vergaderen de fabrikanten onder de
knie te krijgenZeker, 't gaat de heeren erg aan 't
hart, dat ze in hun geldverdienen gestoord worden,
maar terwille van hun machtsbehoud moeten ze dat er
maar voor over hebben en daar ligt met de toepassing
van zeker artikel in hun reglement de heele directe
actie op den ru*.
Wie gevoelt thans niet, dat de arbeiders alleen bij
goede organisatie zich de willekeur der heeren niet
hadden te laten welgevallen? In dat geval alleen zouden
ze tegenover de machtsuiting der heeren een openbaring
van eigen macht kunnen stellen! Dan zouden ze, gesteund
door de sympathie van de gansche Nederlandsche arbei
dersklasse, voorzien van een stevige weerstandskas, ge
holpen door het Nieuwe Vakverbond den heeren eens op
hun beurt een lesje kunnen geven, waardoor ze zich wel
voor den tweeden keer bedenken zouden om te handelen
zooals nu gedaan wordt.
Het lijkt me toe, dat thans meer dan ooit het eni
geschikte propagandatijd [is én tegen de direkte aktie,
die tegenover de daad der heeren niets kan stellen, én
voor een goede vakorganisatie, als het eenige middel,
dat in staat zal zijn het machtsmisbruik der heeren te
voorkomen of te straffen.
Aan de fabrieken der aan de fabrikantenvereenigiug
aangesloten leden is Zaterdag de volgende publicatie
aangeplakt, waaromtrent wij boven een beschouwing
van onzen korrespondent plaatsten.
Door de throstlers der katoenspinnerij Bamshoeve, lid
der fabrikantenvereeniging, is op 16 Augustus het werk
gestaakt, zonder de bij het fabrieksreglemeut bepaalde
opzegging van 14 dagen in acht genomen te hebben.
„Aangezien een dergelijke contractbreuk een on zekere a
toestand schept in onze industrie, waardoor de belangen
van werkgevers en werklieden geschaad worden, acht
de fabrikantenvereeniging het een gebiedenden eisch,
hiei tegen met alle kracht op te komen.
Noch den fabrikant, noch den arbeider mag het ge
oorloofd zijn de bepalingen van het fabrieksreglement
te overtreden.
Om dergelijke plotselinge stakingen zonder 14 dageu
opzegging te voorkomen, heeft de fabr.kantenvereeniging
in art. 64 van hare statuten de navolgende bepaling
betreffende stopzetting in geval van staking zonder opzage
opgenomen
„Deze stopzetting zal als volgt geschieden:
Twee dagen iu de week, 28 dagen na den Maandag
volgende op den dag der staking.
Drie dagen in de week, 35 dagen na genoemden
Maandag.
Vier dagen in de week, 42 dagen na genoemden
Maandag enz."
Ingevolge bovenstaand artikel geven wij als lid van
vorengenoemde vereeniging hiermede kennis, dat indien
de arbeiders der katoenspinnerij Bamshoeve het werk
vóór dien tijd niet hervat hebben, of niet door anderen
zjjn vervangen, de fabriek zal stop gezet worden op
Vrijdag en Zaterdag 21 en 22 Septvervolgens op
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag 27, 28 en 29 September
a.s., enz.
Schoonmaken zal geschieden op den laatsten werkdag
vóór het stopzetten, 1 uur vóór sluiting der fabriek.
Men ziet 't weer, de katoenbaronnen ginds zijn al even
solidair als in deze streken de glasfabrikanten. Ze
leveren de arbeiders beschamende voorbeelden in solidari
teit en laten zich niet onder leiding van dominee en
pastoor in verschillende „vakvereenigingen" splitsen.
Neen, of ze protestant, katholiek of israëliet zijn, als
klasse-genooten reiken ze elkaar de hand.
Deden de arbeiders eens als zjj
Christelijke zegebede. Dominé D(jjkman) die
De Zondagsbode wekelijks van een rubriek „Van nabij
en van verre" voorziet, geeft een beschrijving van de
doopplechtigheid van den kleinzoon van Keizer Wil
helm. Meneer is verrukt over de uiterlijke pracht
daarbij tentoongesteld.
Aan het slot van de beschrijving daarvan heet 't:
God behoede allen, die in hoogheid zijn geboren
en zijn gezeten, niet het minst onze hooggeëer-
biedigde en zeer geliefde Vorstin, wier 26e jaardag
wij morgen hopen te vieren.
SALVE REGINA
Indien God beschermen, wil allen die in hoogheid
zijn geboren en zijn gezeten, dan is dominé tevreden.
Wie het meest behoefte heeft aan bescherming, de
maatschappelijke verworpeling, de misdeelden en ver
drukte, óf de nietsnuttende, wufte in hoogheid gezeten
verkwister, is voor dominé Dijkman geen vraag. Z'n
bede geldt alleen de laatste.
De God van dominee Dijkman is het gouden kalf.
De rust misgunt. De ongewone kalmte, waar
mede de 31e Augustus hier ter stede is voorbijgegaan,
is sommigen blijkbaar alles behalve naar den zin. „Zou
er verflauwing zijn van de liefde tot ons vorstenhuis
Je moet ze lezen die weeklachten in de Nieuwe en
in de oüe Sch. Crt. Mensch, je wordt er wee van
Neen, we willen ze niet geheel verzwijgen. Laten
we maar een brokje uit de Nieuwe nemen, ofschoon
daarmee niet is gezegd dat de bemerkingen van de
oue tante minder bespott-lijk zijn. Een oogenblik aan
dacht dus voor de Nieuwe
Zoo viert Schiedam dan op zeer bescheiden wijze
den verjaardag van onze geëerbiedigde, veelbeminde
Landsvorstinne. Als wij er aan denken hoe in
vroegere dagen hier de verjaardag van „het Prin
sesje" is gevierd, dan wordt 't ons wee om 't hart
als wij het feestprogram tot zoo bescheiden af
metingen beperkt zien. Waar zijn de dagen toen
volk-spelen in het Exercitieveld, roeiwedstrijden
op de Nieuwe Haven een feestelijke stemming in
heel de stad brachten.
Nu ook de Taptoe weer tot het verleden be
hoort, nu niet meer de feesttonen onzer ter in
spectie trekkende Schutterij alom de feestvreugde
verhoogen, is 't in onze stad op den heuglijken dag
der geboorte van Neerlands Koningin inderdaad
saai en vervelend geworden. Niet te verwonderen
is 't dan ook, dat velen op den meer en meer
gebruikelpken vacantiedag de stad ontvlieden om
in den vreemde te zoeken wat hier maar niet te*
vinden schijnt.
Kan daarin geen verandering worden gebracht?
Hadden de pogingen van enkele ondernemende
burgers door gebrek aan medewerking aanvanke
lijk geen succes, zullen zij dan ook in de toekomst
DE MOK ER
v
