No. 14
ZATERDAG 1 Juni 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij,
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn.
Aan de abonnees in Schiedam
Aan de Postabonnees.
Afdeelingsnieuws.
De verkiezingen voor de Prov. Staten.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent hj ^ormtbetahng.
Losse nummers 2 cent.
Bnrean van Redaktie en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 7l/28y2 uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
In den loop der week wordt over het abonnements
geld van het nieuwe kwartaal beschikt.
DE ADMINISTRATIE.
Met 1 Juni is het nieuwe kwartaal ingegaan. Het werk
der administratie wordt zeer verlicht, wanneer gij uw
abonnementsgeld voor den 15en Juni toezendt. Na dien
datnm wordt per postkwitantie beschikt.
DE ADMINISTRATIE.
De abonnees worden verzocht bjj adresveran
dering daarvan kennis te geven aan de administratie.
DE ADMINISTRATIE.
5 Juni: Openb. vergadering. Spreker: Mr. P. J.
Troelstra. S. O. V.
7 Juni: Openb. Vergadering. Spreker: Dr. J. van
Leeuwen, 's av. 8 uur. In de „Vergulde Koetswagen".
Overschie.
9 Juni: Propaganda-Fietstocht van het „Roode
Licht
16 Juni: H.h. Vergadering. Afd. Schiedam, 's mor
gens 10 uur in „Constantia."
v
Voor de openb. vergaderingen op 5 en 7 Juni worden
eenige pat tjjgenooten verzocht zich disponibel te stellen
om te colporteeren met onze brochures in de zaal.
In grooten getale worden de verspreiders opgeroepen
voor verspreiding alnier den avond van den 10 Juni.
Voor de Afd. Schiedam.
M. J. VAN DIJK, Secr.
Officieel Congresverslag 1907, prijs f 0 25.
De volgende nieuwe brochures zjjn weer voorhanden:
1. De Tering en het werkende volk. pr\js 4 Cent
2. Op voor den Achturendag. 773
3. Communistisch Manifest. 20
4. Enka (Mej van der Vlies). 40
Hieronder volgen nog enkele nieuwe èn oude Brochures:
1. Gelukkig Holland. prijs 10 Cent
2. Naast- het Kruis de Roode Vaan. 6
3. Het lot der Arbeiderskinderen onder het
Kapitalisme in Nederland en de S.-D. 10
4. Uit het leven der Fabriekswerkers. 15
5. De ontwikkeling van het Socialisme
van Utopie tot Wetenschap. 25
6. De veranderingen in de Theorie en
Taktiek der Soc.-Dem. 10
7. De maatschappelijke toestand der
arbeidsters. r 10
8. Pleidooi en Verweer inzake de Onge
vallenwet. 10
9. Staatspensioneering. 10
10. Marx of Christus. 10
11. Op de Bres. (J. H. Schaper). 45
12. Kan of moet een Katholiek Socialist zjjn? 5
13. Grondslagen den Soc. Democratie. 10
14. Tweeërlei tak:iek in de Vakbeweging. 10
15. Christelijke Vakaktie. 10
16. De socialisten in het Parlement. 3
17. De Soc.-Dem. en wat er uan gezegd
wordt. 7 y
18. Hoe woont gij? 2
19. Losse blaadjes. v 1
20. Liederenbundels. 5
21. Platen (1903) 1905) per stuk. 10
Verschilléfide andere brochures óók nog voorhanden.
Verkrijgbaar in „Constantia". en op aanvraag bij den
Secretaris aan huis. Kreüpelstraat 22.
De burgerlijke partijen zijn er langzamerhand aan
gewend geraakt, dat de sociaal-democraten met eigen
candidaten deelnemen aan de verkiezingen voor de
Tweede Kamer en voor d n gemeenteraad. Met hun
gewone verwaandheid kjjken zjj daarop dikwijls nog
met een zeker medelijden neer, immers in de mee>te
gevallen is er nog geen kans voor de soc. dem.
candidaten om gekozen te worden. Maar z$ vinden
het per slot van rekening toch vanzelfsprekr>«d. dat de
sociaal-democraten op die manier den verkiezingstijd
gebruiken voor propaganda voor hun denkbeelden.
Dat de sociaal-democraten zich nu ook met ijver en
lust in den verkiezingsstrijd voor de Prov. Staten
werpen, neen, dat wiJ er nog niet bjj de burgerpartijen in.
En de heeren die op huisbezoek gaan, laten dan ook
niet na, de „dwaasheid" der sociaal-democraten om mee
te doen aan deze verkiezingen sterk te onderstreepen,
en het als een heel gewone en natuurlijke zaak voor
te stellen, dat het toch eigenlijk gaat tusschen liberaal
en anti-liberaal, tusschen de anti-clericalen en de
clericalen. Nu, wij gunnen dezen heeren hun verwaande
maar ook domme strekende sociaal-democratie is niet
meer met zulke praatjes in een hoek te duwen. Reeds
de algemeene deelneming van de S. D. A. P. ook aan
deze Staten-verkiezingen is een bewijs van steeds toe
nemende kracht, waarvan de burgerpartijen bij de
stemming en de herstemming nog wel nader zullen
merken.
Er is evenwel reden te over voor de sociaal-democraten
om ook aan deze verkiezingen deel te nemen. De
ontwikkeling der politieke i toestanden in Nederland
geeft dagelijks nieuwe stol voor critiek op de burgerpar
tijen, voert dag. nieuwe bewijzen aan voor de toenemende
onmacht van alle burgerpartijen om in groepen of
afzonderlijk de politieke leiding van het land in handen
te nemen en drijft daardoor de politieke organisatie
van het proletariaat, de S. D. A. P., regelmatig meer
naar voren. En al zullen de soc. dem. dan ook geen
tientallen zetels kunnen bemachtigen, ze zullen er in
elk geval enkele krijgen en zullen vooral ,bij de her
stemmingen in tal van plaatsen den doorslag moeten
geven, wat lang niet zonder beteekenis is.
De burgerpartijen blijken steeds meer onmachtig om
in groepen of afzonderlijk de politieke leiding van het
land in handen te nemen, schreven wij. Dat zal wel
door niemand ontkend worden bij den tegenwoordigen
stand van zaken. Niet ééne burgerpartij is sterk genoeg,
om zelfstandig regeeringspartij te zijn. Een regeerings-
meerderheid is dus alleen te vormen door samenkoppe
ling van meerdere partjjen.
Na de invoering van het thans geldige parlementaire
regeeringsstelsel, door de grondwet van 1848, waien het
de liberalen, die vereenigd met de katholieken een
krachtige liberale meerderheidspartij waren. Daartegen
over ontwikkelde zich toen een Calvinistische (anti-revo
lutionaire) oppositie. Toen de paus in 1864 het katho
lieke liberalisme veroordeelde, moest er scheuring komen
tusschen liberalen en katholieken. Dat gebeurde dan ook.
Na eenigen tjjd in de kabinetlooze ruimte te hebben
rondgesparteld, vereenigden de katholieken zich met de
antirevolutionairen en hun naaste verwanten tot een
kerkelijke coalitie en brachten het sedert tot twee ma
len toe tot een ministerie (Min. Mackay en Min. Knyper
Deze aaneensluiting van antirevolutionairen en katho
lieken dwong vanzelf de liberalen hun onderlinge mee-
ningsverschillen op zjjde te zetten, ten einde regeerings-
meerderheid te kunnen blijven tegenover de kerkelijke
coalitie-partijen, die stelselmatig iedere liberale groep
uitsloten van hun bondgenootschap. En zoolang de ka
tholieken en antirevoluionairen met hun geestverwanten
vasthouden aan hun bondgenootschap en aan de stelsel
matige uitsluiting van iedere liberale groep, zoolang zit
er voor de liberalen niet veel anders op dan in allerlei
schakeeringen te hoop te loopen tegen de clerikalen.
Dan worden zjj weer uitsluitend anti-clerikaal. En dit
feit maakt de kerkelijke partijen in de oogen der kiezers
en in eigen oogen weer sterker.
Noch de kerkelijke coalitie noch de hutspot van liberale
groepen is evenwel meer in staat een flinke meerderheid
in het parlement te krijgen. Zij hangen beiden af van
een onverschillige kleurlooze kiezersmassa, die zich
alleen door den een of anderen dwang tot stemmen laat
bewegen. En in de laatste jaren gaan zjj ook leeljjk
afhangen van de sociaal-democratische kiezers.
Dat is de toestand der burgerpartijen.
Maar terwijl de aldus gegroepeerde burgerpartijen
hun tjjd verdoen met vechten om de ministersposten en
om den baantjesinvloed der regeeringspartij, gaat de
maatschappelijke ontwikkeling geregeld haar eigen gang
verder. Die bekommert zich niet om het gezagsgevecht
van willekeurig bijeengebrachte grot-pen van burger-
partijtjes. Die hamert met mechanischen regelmaat haar
splijtingswig langzaam maar geregeld in het burgerlijk
conservatisme in. Die drijft eischen op den voorgrond,
waarover geen enkele burgerpartij uit eigen beweging
ooit dacht en waartegenover iedere burgerpartij toch
haar standpunt moet bepalen. Die slingert den eisch
van algemeen kiesrecht en van arbeiderspensionneering
en van verzekering tegen ziekte en invaliditeit en van
beperking van den arbeidsduur en van verbetering van
het volksonderwijs in de vergaderzalen en de persorganen
en ook de burgerpartijen moeten daar stelling tegenover
nemen. Maar dat kunnen ze niet in de samenkoppeling
van groepen zooals die nu bestaat, want over geen een
van die vraagstukken is er eensgezindheid onder de
liberalen van allerlei schakeering, evenmin als onder de
clericalen van velerlei kleur. En als ze nu over al die
eischen, over al die vraagstukken moeten gaan beslissen
of meeningen formuleëren, dan springt hun coalitie uit
elkaar. Daarom begraven ze die vraagstukken maar
en trachten ze de ernstige behandeling ervan op te
schuiven, steeds verder uit te stellen.
Alsof de maatschappelijke ontwikkeling daarmee tot
stilstand te brengen was!
Alsof de inwilliging van al die, door de maatschap
pelijke ontwikkeling geschapen eischen, afhing van
besluiten van regeeringslustige coalities van burger
partijen
Alsof de maatschappelijke ontwikkeling niet machtiger
was dan het politiek geknoei van groepjes aan politieke
tinnengieterij doende burgers!
Oostenrijk is weer daar om te bewijzen, tot welke
gebeurtenissen dergelijk burgerlijk gedoe noodzakelijk
leiden moetdie burge'knoeigroepen worden ten slotte
ondanks al hun verwaandheid en hun vermeende macht
gewoonweg doodgedrukt tusschen sociaal-democratie en
reactie.
Wat ook in Nederland zich voorbereidt. Nu reeds zijn
het alleen de sociaal-democraten, die onverkort en on-
besnoeid de eischen kunnen stellen waartoe de maat
schappelijke ontwikkeling dwingt. Er zijn wel burgerlijke
groepen, die volgens hun beginselprogramma's voor een
deel mee zouden kunnen doen zooals bijv. Patrimonium
en de vrijzinnig-democraten, maar die zitten allebei vast
aan een burgerlijke coalitie, waarin zij een kleine min
derheid zijn en moeten dus zwijgen in tijden vanprae-
tische politiekdan moeten zjj zaken doen met de kiezers
en hun beginselen tijdelijk opruimen.
Alleen de sociaal-democraten staan frank en vrij, door
geen enkel zeteljagend verbond afgehouden van hun
volledige beginselpropaganda. Zij, de eenige vrijen in
het politieke strijdperk, de eenigen die onomwonden en
trotsch voor hun volle beginselen kunnen opkomen, zij
zijn het die nu, door deze omstandigheden, de leiding
van den politieken vooruitgang in handen kunnen en
ook zullen nemen. En hoe krasser de burgerpartijen
gedwongen zullen worden tot politieken stilstand, ge
dwongen door de groepeeiing der burgerpartijen, des
te duidelijker zullen de sociaal-democraten de eenige
onbezoedelde verdedigers van den politieken vooruitgang
blijken te zijn.
Daarom doen de sociaal-democraten nu mee aan deze
verkiez ngen. Daarom klinkt hun strijdleus nu dubbel
lustig en opgewektvóór den politieken vooruitgang,
tegen den politieken stilstand of de politieke reactie
En ook te Schielam stellen zij hun eigen candidaten
tegenover de aa tsconservatieve liberale heeren Ver
steeg en Bos en tegenover de dnbbelovergehaalde con
servatieve clericale heeren Hoogerbrugge en Nolet. Ook
te S:hiedam moesten liberalen en clericalen terwille
van hun coalities offeren aan conservatisme en reactie.
Alleen de sociaal-democraten hoefden dat niet en deden
dat ook niet.
Behalve deze algemeene redenen zijn er nog bijzondere,
waarom de S. D. a. P. ditmaal met dubbele ambitie
het verkiezingswerk ter hand neemt.
De Eerste Kamer, waarvan de leden gekozen worden
door de Provinciale Staten, heeft zich nl. op het on-
v rwachts ontpopt als een reactionair handelende macht
van de ergste soort. Reeds in 1901 deed zij iets soort
gelijks door de verwerping van de Ongevallenwet zoo
als deze door de Tweede Kamer was aangenomen. De
Eerste vond die wet te democratisch. Door toe te geven
aan de opvattingen der Eerste Kamer brachten het
ministerie-Borgesius en de Tweede Kamer toen evenwel
een gewijzigde Ongevallenwet voor de Eerste, waar deze
genoegen meenam. Daarmee liep deze zaak af; ver
reikende politieke gevolgen had deze geschiedenis niet.
Nu is dat anders gegaan. Ook nu verzette de Eerste
Kamer zich tegen een door de Tweede Kamer genomen
beslissing en verwierp de Oorlogsbegrooting, omdat
minister Staa' daarmee te bezuinigend en te democratisch
was en het blijvend gedeelte wilde afschaffen. Hadden
MOKER