No. 14 ZATERDAG 1 Juni 1907. 7e Jaargang. ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij, Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn. Aan de abonnees in Schiedam Aan de Postabonnees. Afdeelingsnieuws. De verkiezingen voor de Prov. Staten. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal franco per post 30 cent hj ^ormtbetahng. Losse nummers 2 cent. Bnrean van Redaktie en Administratie Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat. Spreekuur voor de Redactie: 's Woensdagsavonds van 7l/28y2 uur. ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bjj abonnement belangrijke korting. In den loop der week wordt over het abonnements geld van het nieuwe kwartaal beschikt. DE ADMINISTRATIE. Met 1 Juni is het nieuwe kwartaal ingegaan. Het werk der administratie wordt zeer verlicht, wanneer gij uw abonnementsgeld voor den 15en Juni toezendt. Na dien datnm wordt per postkwitantie beschikt. DE ADMINISTRATIE. De abonnees worden verzocht bjj adresveran dering daarvan kennis te geven aan de administratie. DE ADMINISTRATIE. 5 Juni: Openb. vergadering. Spreker: Mr. P. J. Troelstra. S. O. V. 7 Juni: Openb. Vergadering. Spreker: Dr. J. van Leeuwen, 's av. 8 uur. In de „Vergulde Koetswagen". Overschie. 9 Juni: Propaganda-Fietstocht van het „Roode Licht 16 Juni: H.h. Vergadering. Afd. Schiedam, 's mor gens 10 uur in „Constantia." v Voor de openb. vergaderingen op 5 en 7 Juni worden eenige pat tjjgenooten verzocht zich disponibel te stellen om te colporteeren met onze brochures in de zaal. In grooten getale worden de verspreiders opgeroepen voor verspreiding alnier den avond van den 10 Juni. Voor de Afd. Schiedam. M. J. VAN DIJK, Secr. Officieel Congresverslag 1907, prijs f 0 25. De volgende nieuwe brochures zjjn weer voorhanden: 1. De Tering en het werkende volk. pr\js 4 Cent 2. Op voor den Achturendag. 773 3. Communistisch Manifest. 20 4. Enka (Mej van der Vlies). 40 Hieronder volgen nog enkele nieuwe èn oude Brochures: 1. Gelukkig Holland. prijs 10 Cent 2. Naast- het Kruis de Roode Vaan. 6 3. Het lot der Arbeiderskinderen onder het Kapitalisme in Nederland en de S.-D. 10 4. Uit het leven der Fabriekswerkers. 15 5. De ontwikkeling van het Socialisme van Utopie tot Wetenschap. 25 6. De veranderingen in de Theorie en Taktiek der Soc.-Dem. 10 7. De maatschappelijke toestand der arbeidsters. r 10 8. Pleidooi en Verweer inzake de Onge vallenwet. 10 9. Staatspensioneering. 10 10. Marx of Christus. 10 11. Op de Bres. (J. H. Schaper). 45 12. Kan of moet een Katholiek Socialist zjjn? 5 13. Grondslagen den Soc. Democratie. 10 14. Tweeërlei tak:iek in de Vakbeweging. 10 15. Christelijke Vakaktie. 10 16. De socialisten in het Parlement. 3 17. De Soc.-Dem. en wat er uan gezegd wordt. 7 y 18. Hoe woont gij? 2 19. Losse blaadjes. v 1 20. Liederenbundels. 5 21. Platen (1903) 1905) per stuk. 10 Verschilléfide andere brochures óók nog voorhanden. Verkrijgbaar in „Constantia". en op aanvraag bij den Secretaris aan huis. Kreüpelstraat 22. De burgerlijke partijen zijn er langzamerhand aan gewend geraakt, dat de sociaal-democraten met eigen candidaten deelnemen aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer en voor d n gemeenteraad. Met hun gewone verwaandheid kjjken zjj daarop dikwijls nog met een zeker medelijden neer, immers in de mee>te gevallen is er nog geen kans voor de soc. dem. candidaten om gekozen te worden. Maar z$ vinden het per slot van rekening toch vanzelfsprekr>«d. dat de sociaal-democraten op die manier den verkiezingstijd gebruiken voor propaganda voor hun denkbeelden. Dat de sociaal-democraten zich nu ook met ijver en lust in den verkiezingsstrijd voor de Prov. Staten werpen, neen, dat wiJ er nog niet bjj de burgerpartijen in. En de heeren die op huisbezoek gaan, laten dan ook niet na, de „dwaasheid" der sociaal-democraten om mee te doen aan deze verkiezingen sterk te onderstreepen, en het als een heel gewone en natuurlijke zaak voor te stellen, dat het toch eigenlijk gaat tusschen liberaal en anti-liberaal, tusschen de anti-clericalen en de clericalen. Nu, wij gunnen dezen heeren hun verwaande maar ook domme strekende sociaal-democratie is niet meer met zulke praatjes in een hoek te duwen. Reeds de algemeene deelneming van de S. D. A. P. ook aan deze Staten-verkiezingen is een bewijs van steeds toe nemende kracht, waarvan de burgerpartijen bij de stemming en de herstemming nog wel nader zullen merken. Er is evenwel reden te over voor de sociaal-democraten om ook aan deze verkiezingen deel te nemen. De ontwikkeling der politieke i toestanden in Nederland geeft dagelijks nieuwe stol voor critiek op de burgerpar tijen, voert dag. nieuwe bewijzen aan voor de toenemende onmacht van alle burgerpartijen om in groepen of afzonderlijk de politieke leiding van het land in handen te nemen en drijft daardoor de politieke organisatie van het proletariaat, de S. D. A. P., regelmatig meer naar voren. En al zullen de soc. dem. dan ook geen tientallen zetels kunnen bemachtigen, ze zullen er in elk geval enkele krijgen en zullen vooral ,bij de her stemmingen in tal van plaatsen den doorslag moeten geven, wat lang niet zonder beteekenis is. De burgerpartijen blijken steeds meer onmachtig om in groepen of afzonderlijk de politieke leiding van het land in handen te nemen, schreven wij. Dat zal wel door niemand ontkend worden bij den tegenwoordigen stand van zaken. Niet ééne burgerpartij is sterk genoeg, om zelfstandig regeeringspartij te zijn. Een regeerings- meerderheid is dus alleen te vormen door samenkoppe ling van meerdere partjjen. Na de invoering van het thans geldige parlementaire regeeringsstelsel, door de grondwet van 1848, waien het de liberalen, die vereenigd met de katholieken een krachtige liberale meerderheidspartij waren. Daartegen over ontwikkelde zich toen een Calvinistische (anti-revo lutionaire) oppositie. Toen de paus in 1864 het katho lieke liberalisme veroordeelde, moest er scheuring komen tusschen liberalen en katholieken. Dat gebeurde dan ook. Na eenigen tjjd in de kabinetlooze ruimte te hebben rondgesparteld, vereenigden de katholieken zich met de antirevolutionairen en hun naaste verwanten tot een kerkelijke coalitie en brachten het sedert tot twee ma len toe tot een ministerie (Min. Mackay en Min. Knyper Deze aaneensluiting van antirevolutionairen en katho lieken dwong vanzelf de liberalen hun onderlinge mee- ningsverschillen op zjjde te zetten, ten einde regeerings- meerderheid te kunnen blijven tegenover de kerkelijke coalitie-partijen, die stelselmatig iedere liberale groep uitsloten van hun bondgenootschap. En zoolang de ka tholieken en antirevoluionairen met hun geestverwanten vasthouden aan hun bondgenootschap en aan de stelsel matige uitsluiting van iedere liberale groep, zoolang zit er voor de liberalen niet veel anders op dan in allerlei schakeeringen te hoop te loopen tegen de clerikalen. Dan worden zjj weer uitsluitend anti-clerikaal. En dit feit maakt de kerkelijke partijen in de oogen der kiezers en in eigen oogen weer sterker. Noch de kerkelijke coalitie noch de hutspot van liberale groepen is evenwel meer in staat een flinke meerderheid in het parlement te krijgen. Zij hangen beiden af van een onverschillige kleurlooze kiezersmassa, die zich alleen door den een of anderen dwang tot stemmen laat bewegen. En in de laatste jaren gaan zjj ook leeljjk afhangen van de sociaal-democratische kiezers. Dat is de toestand der burgerpartijen. Maar terwijl de aldus gegroepeerde burgerpartijen hun tjjd verdoen met vechten om de ministersposten en om den baantjesinvloed der regeeringspartij, gaat de maatschappelijke ontwikkeling geregeld haar eigen gang verder. Die bekommert zich niet om het gezagsgevecht van willekeurig bijeengebrachte grot-pen van burger- partijtjes. Die hamert met mechanischen regelmaat haar splijtingswig langzaam maar geregeld in het burgerlijk conservatisme in. Die drijft eischen op den voorgrond, waarover geen enkele burgerpartij uit eigen beweging ooit dacht en waartegenover iedere burgerpartij toch haar standpunt moet bepalen. Die slingert den eisch van algemeen kiesrecht en van arbeiderspensionneering en van verzekering tegen ziekte en invaliditeit en van beperking van den arbeidsduur en van verbetering van het volksonderwijs in de vergaderzalen en de persorganen en ook de burgerpartijen moeten daar stelling tegenover nemen. Maar dat kunnen ze niet in de samenkoppeling van groepen zooals die nu bestaat, want over geen een van die vraagstukken is er eensgezindheid onder de liberalen van allerlei schakeering, evenmin als onder de clericalen van velerlei kleur. En als ze nu over al die eischen, over al die vraagstukken moeten gaan beslissen of meeningen formuleëren, dan springt hun coalitie uit elkaar. Daarom begraven ze die vraagstukken maar en trachten ze de ernstige behandeling ervan op te schuiven, steeds verder uit te stellen. Alsof de maatschappelijke ontwikkeling daarmee tot stilstand te brengen was! Alsof de inwilliging van al die, door de maatschap pelijke ontwikkeling geschapen eischen, afhing van besluiten van regeeringslustige coalities van burger partijen Alsof de maatschappelijke ontwikkeling niet machtiger was dan het politiek geknoei van groepjes aan politieke tinnengieterij doende burgers! Oostenrijk is weer daar om te bewijzen, tot welke gebeurtenissen dergelijk burgerlijk gedoe noodzakelijk leiden moetdie burge'knoeigroepen worden ten slotte ondanks al hun verwaandheid en hun vermeende macht gewoonweg doodgedrukt tusschen sociaal-democratie en reactie. Wat ook in Nederland zich voorbereidt. Nu reeds zijn het alleen de sociaal-democraten, die onverkort en on- besnoeid de eischen kunnen stellen waartoe de maat schappelijke ontwikkeling dwingt. Er zijn wel burgerlijke groepen, die volgens hun beginselprogramma's voor een deel mee zouden kunnen doen zooals bijv. Patrimonium en de vrijzinnig-democraten, maar die zitten allebei vast aan een burgerlijke coalitie, waarin zij een kleine min derheid zijn en moeten dus zwijgen in tijden vanprae- tische politiekdan moeten zjj zaken doen met de kiezers en hun beginselen tijdelijk opruimen. Alleen de sociaal-democraten staan frank en vrij, door geen enkel zeteljagend verbond afgehouden van hun volledige beginselpropaganda. Zij, de eenige vrijen in het politieke strijdperk, de eenigen die onomwonden en trotsch voor hun volle beginselen kunnen opkomen, zij zijn het die nu, door deze omstandigheden, de leiding van den politieken vooruitgang in handen kunnen en ook zullen nemen. En hoe krasser de burgerpartijen gedwongen zullen worden tot politieken stilstand, ge dwongen door de groepeeiing der burgerpartijen, des te duidelijker zullen de sociaal-democraten de eenige onbezoedelde verdedigers van den politieken vooruitgang blijken te zijn. Daarom doen de sociaal-democraten nu mee aan deze verkiez ngen. Daarom klinkt hun strijdleus nu dubbel lustig en opgewektvóór den politieken vooruitgang, tegen den politieken stilstand of de politieke reactie En ook te Schielam stellen zij hun eigen candidaten tegenover de aa tsconservatieve liberale heeren Ver steeg en Bos en tegenover de dnbbelovergehaalde con servatieve clericale heeren Hoogerbrugge en Nolet. Ook te S:hiedam moesten liberalen en clericalen terwille van hun coalities offeren aan conservatisme en reactie. Alleen de sociaal-democraten hoefden dat niet en deden dat ook niet. Behalve deze algemeene redenen zijn er nog bijzondere, waarom de S. D. a. P. ditmaal met dubbele ambitie het verkiezingswerk ter hand neemt. De Eerste Kamer, waarvan de leden gekozen worden door de Provinciale Staten, heeft zich nl. op het on- v rwachts ontpopt als een reactionair handelende macht van de ergste soort. Reeds in 1901 deed zij iets soort gelijks door de verwerping van de Ongevallenwet zoo als deze door de Tweede Kamer was aangenomen. De Eerste vond die wet te democratisch. Door toe te geven aan de opvattingen der Eerste Kamer brachten het ministerie-Borgesius en de Tweede Kamer toen evenwel een gewijzigde Ongevallenwet voor de Eerste, waar deze genoegen meenam. Daarmee liep deze zaak af; ver reikende politieke gevolgen had deze geschiedenis niet. Nu is dat anders gegaan. Ook nu verzette de Eerste Kamer zich tegen een door de Tweede Kamer genomen beslissing en verwierp de Oorlogsbegrooting, omdat minister Staa' daarmee te bezuinigend en te democratisch was en het blijvend gedeelte wilde afschaffen. Hadden MOKER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1907 | | pagina 1