Dr. J. van Leeuwen
Mr. P. J. Troelstra.
De mok raten
Maakt propaganda voor de soc.-
demokratische kandidaten
en
Bewerkt de kiezers, man voorman.
Werft de stemmenstem voor stem.
Op voor de demokratie
Uit ons Yereenigingsleven.
Vlaardingsehe IJzerkoekjes.
Van de zwarte broeders. De afd. Schiedam
van den R. K. Volksbond hield Zondag haar Maand
vergadering. Daarvan komt in de Nieuwe een vrij uit
voerig verslag voor. Maar met alle respect voor de
capaciteiten van onze onsterfelijke zuster willen we op
haar verslag ditmaal niet afgaan, omdat, het bijv. ten
opzichte van de gevoerde besprekingen over de inkom
stenbelasting ons allesbehalve juist voorkomt.
In navolging vanDe Nieuwe geven we dan ook
te dezer zake een verslag van „onzen specialen corres
pondent."
Onze „specialè correspondent" seint ons
Op voorstel van het Bestuur is indertijd door de
Afd. van den R.K. Volksbond besloten een verzoek van
den Schiedamschen Bestuurdersbond om medewerking
te verleenen tot het indienen van een adres bij den
gemeenteraad teneinde op billijker belastingheffing
aan te dringen,' af te wijzen. De afd. wenschte (op
voorstel van het Bestuur) geenerlei aanraking met den
Bestuurdersbond.
Nu zijn er echter vele leden, die voor hun belasting
formulieren wel de overal gewaardeerde voorlichting
van Bondswege ontvangen, maar toch meenen boven
hun draagkracht te worden belast. En nogal ston-
terig ging van dezen een sterken drang uit om het
genomen besluit ongedaan te maken, zóó sterk, dat het
bestuur ten slotte zwichten moest.
Na veel gebabbel kwam men dan ook nu overeen,
aan het adres van den Bestuurdersbond e. a. adhaesie
te betuigen.
De heer Blommensteijn echter, nu ter vergadering
komende, meende dat te moeten ontraden, want eerst
had men samenwerking geweigerd, met nu adhaesie te
gaan betuigen, liep men gevaar door de socialisten te
worden uitgelachen.
Dat was zoo dom niet gezeid van 'm, maar de ver
gadering bleef aandringen tóch iets te doen. En toen
verzonnen ze 't om zelfstandig een adres aan den raad
te zenden, waarin hetzelfde wordt gevraagd als in
het adres van den Bestnurdersbond.
En nu zijn ze heilig overtuigd dat de socialisten hen
niet uitlachen zullen
De Voorzitter (ons aller vriend Mouwens) gewaagde
bij de opening der vergadering wederom van het „ver
dienstelijk" werk der Propagandaclub „St. Paulus."
Wat die meneer al niet onder „verdienstelijk" weet
te rangschikken!
Een afvallige. De kandidatenlijst, bevattende
de namen der clericale heeren Nolet en Hoogerbrugge,
ingediend zijnde door de Christ, hist, kiesvereenigiug,
onder protectraat van Jop Schellevis, óók meespelend
in de politiek, prijkt ook met den naam van den boek
drukker A. M.
Deze persoon is tot op 't oogenblik lid van de S.D.AP.
Nu kan hij tot andere gedachten zijn gekomen en kleri
kaal geworden zijn best mogelijk. Reden om z'n be
keering te betreuren hebben wij niet.
Maar was hij eerlijkheidshalve niet verplicht geweest
dan voor het lidmaatschap onzer partij te bedanken?
Tot op dat moment toch was hij verplicht dé kandi
daten zijner partij te steunen en te stemmen.
Nu deed hij dit niet en pleegde verraad aan onze
partij. Voorwaar een slecht begin van z'n loopbaan als
klerikaal.
Nataurljjk moet onze afdeeling den man nu royeeren.
Candidaten-moed. Door de afdeeling der S.
D. A. P. werden alle candidaten voor de Provinciale
Staten in het kiesdistrict Schiedam uitgenoodigd, om de
vergadering van Troelstra bij te wonen en met hem in
debat te treden.
De heer Versteeg bedankte, omdat hij voor familie
aangelegenheden van 4—7 Juni de stad uit moest.
De heer Bos bedankte zonder opgaaf van redenen.
De heer Nolet berichtte verhinderd te zijn.
De heer Hoogerbrugge gaf geen teeken van leven.
Zoodat geen der 4 tegencandidaten op Troelstra's
rede eenig weerwerk gaf. Welk een mooie gelegenheid
anders, om de kracht en innigheid hunner overtuiging
eens tegenover die van Troelstra te stellen en per
soonlijk de Schiedamsche kiezers eens te komen over
tuigen welk een flinke politieke mannen de conservatief-
liberale, en conservatief-clericale candidaten voor Schie
dam zijn
Van den heer Versteeg willen wij aannemen, dat
werkelijk belangrijke familieaangelegenheden hem de
stad uitriepen, maar wij betreuren het, dat hem nu de
gelegenheid ontnomen is, voor het allereerst eens in het
openbaar zijn politieke en maatschappelijke meeningen
te verdedigen.
Maar van die andere Heeren, die zoo maar wegbleven
zonder opgave van redenen, is dat toch nog al dun. Of
rekenen zij er op dat de kiezers te Schiedam zich nog
gewoon als stemvee laten opjagen en onverschillig zijn
of de candidaten op wie zij stemmen zich als flinke
politieke krachten hebben vertoond
Ook hierin missen de burgerpartijen en hun candi
daten ieder democratisch begrip. Er wordt door een paar
heeren een candidaat opgevischt en de kiezers stemmen
hem in gemoede! Wat een uiterst achterlijk gedoe nog!
Vergadering-Troelstra. De vergadering in
de S. O. V. gehouden, in welke door Troelstra de be-
teekenis der Statenverkiezing werd uiteengezet, is uit
stekend geslaagd. De zaal was stampvol.
De rede werd met groote aandacht gevolgd.
Maar debat was er niet. Er waren kerkelijken en
vrijzinnigen te over in de zaal maar geen enkele durfde
de verdediging zijner partij te voeren.
De heeren hebben wel graag op him vergaderingen
debat; maar bij anderen wagen ze zichzelf er niet aan.
Da's verre van dapper.
Metaalbewerkers. De afd. Schiedam van den
Metaalbewei kersbond hield vorige week Vrijdagavond
een openbare vergadering in „Constantia", waarin
Bergmeijer de noodzakelijkheid der vakorganisatie be
toogde. De beruchte boycot der metaalkoningen Smulders
c. s. over de Droogdok-Maatscb., bij wien de metaal
bewerkers niet mogen gaan arbeiden op straffe bjj
geen enkele der groote fabrikanten ooit weer werk te
vinden, werd scherp becritiseerd. Het betoog werd
met veel aandacht gevolgd.
Timmerlieden. De afd. Schiedam van den
Timmerliedenbond alhier vierde j 1. Zaterdag haar één
jarig bestaan.
De hoofdbestuurder Goedhart hield een korte, maar
pittige feestrede. Een jonge pianist gaf op de piano
blijken van grooten aanleg. Z'n spel was, zoowel in
soli als in begeleiding van den heer Schwagerman,
zelfs heel mooi.
De heer Schwagerman zong op verdienstelijke wijze
enkele liederen, welke door het publiek dankbaar
werden genoten.
Voor het jolige gedeelte van den avond zjrgden onze
goede bekenden Sauvlet, in combinatie met den pianist
Jakobs, beiden van Rotterdam, 't Hoeft niet gezegd
dat er braaf gelachen is.
Het Zaaltje van „Het Volkshuis" was goed bezet, al
waren zelfs nog verschillende leden der feestvierende
vereeniging afwezig.
In het tweede vereenigingsjaar moeten alle leden
toonen te weten, dat het nog niet genoeg is contributie
lid zijner vakvereeniging te zjjn. Mede te leven met de
aangelegenheden der vakvereeniging is een der eerste
vereischten wil men een goed lid wezen.
Brandersknechts. Zaterdag 1 Juni vergaderde
de Bond van Branders- en Distillateurskn. alhier naaf
doening der gewone huish. zaken werd overgegaan tot
bespreking van het voornaamste punt der agenda.
Aansluiting bij den Alg. Ned. Bierbr.-gezellenbond,
wat ten gevolge had dat definitief besloten werd tot
aansluiting, met ingang van 1 Juli a.s., op welken
datum de verhoogde contributie zal ingaan. Tot steun
aan de uitgesloten en stakende sigarenmakers werd
f 10.uitgetrokken, welk bedrag zal worden opge
zonden aan het N. V. V.
Nog werd besloten op Zondag 23 Juni a.s. eene
boottocht te organiseeren, waarvan de nadere bijzon
derheden zullen vermeld worden bij aanplakbiljetten en
in De Moker.
Het Bestuur.
Plaats voor den arbeid! Voor de verkiezing
van twee leden voor de Provinciale Staten voor het
district Vlaardingen werden Dinsdag jl. definitief Can
didaat gesteld de Heeren:
A. HOGENBOOM, (anti-rev.)
a. HOOGENDIJK Jz. (lib
P. M. VAN NIEROP, (lib.)
J. H. A. SCHAPER, (soc.-dem.)
Mr. P. J. TROELSTRA, (soc.-dem.)
A. H. C. M. J. 1JZERMANS, (R.-Kath.)
Het is de eerste maal dat in ons Statendistrict een
tweetal sociaal-democratische candidaturen in het vuur
worden gebracht. Dat zjj aan onze tegenstanders, aan
liberale en „kerkelijken", onaangenaam zouden zyn,
verwachten wij en is ten overvloede uit hunne pers
gebleken.
Twee sociaal-democratische candidaturen! roepen
onze liberalen. Wat moet dat!
De strijd gaat nimmer tusschen de twee „oude,
„groote" (staatspartijen, tusschen „vrijzinnigen" en z.g.
„kerkelijken". Al wat front maakt tegen het cleriea-
lisme stemt „liberaal", jawel!
En onze kerkelijken bezweren in alle toonaarden,
dat „ieder die ook op staatkundig gebied gerekend wil
hebben, met den levenden God, zijn stem behoort te
geven aan de clericaal-conservatieve kandidaten!
Wij danken U, heeren van links en Van rechts!
Wij erkennen uw fijn-bedachte, volksmisleidende „anti
these" .niet, o heeren van rechts. Zij dient slechts
om uw conservatieve ziel met een fraai manteltje
te omhullen!
En wjj trekken niet op onder de leuze van het
„anti-clericalisme" der liberalen, waarmede zij, met
woorden sputterend tegen de befaamde en anti-these,
haar inderdaad aanvaarden
Wij danken U, heeren.
Wij aanvaarden een andere uw macht bedreigende
anti-hese.
„Voor den arbeid of voor het kapitaal" is de onze,
en uwe volksvijandelijke, kapitalistische daden zullen
het werkende volk van alle schakeeringen te samen
voegen om tegen U te strijden.
Daarom, gij arbeiders en kleinen, als een man ge
stemd op de candidaten van onze partij, en moge ons
stemmental niet bijster groot zjjn al bedraagt het slechts
zoovele honderdtallen als dat der kapitalistische partijen
duizendtallen, geen nood.
Wij maken ook hier een aanvang en ons stemmen
tal kan en zal wassen tot duizendtallen!
Allen onze plicht gedaan, opdat de avond van den
llen voor ons een vreugdevolle zij!
'n Toetssteen. Aan elke in den Raad aan de
orde komende zaak, die het belang der werkende klasse
in eenig opzicht raakt, kan de gezondheid onzer raads
leden worden getoetst en altijd weer komt dan het
volksvijandelijk karakter van onze z.g. „kerkelijke"
raadsmeerderheid en hare liberale palodijnen uit.
De heeren houden er daarom niet van zoo telkens
te worden „getoetst".
Leuk kwam dit weer uit in het laatste raadsverslag
van het orgaan der raadsmeerderheid.
Bij het adres van den Centralen Bond van Metselaars
en Opperlieden c. s., om bepalingen omtrent arbeids
voorwaarden etc. in de bestekken van Gemeentewerken,
laat het op de vermelding dat het adres om advies
werd gesteld in handen van B. en W. volgenVoor
zoover wjj weten heeft de Raad zich nog nimmer met
dergelijke dingen bezig gehouden. Moet daarom hier
niet worden gelezen in plaats van „om advies" gesteld
in handen van B. en W„ „ter afdoening" enz.?
Ja, jaDaar spreken en beslissen zij liever niet over
Hun concervatief karakter komt dan weer om den hoek
gluren
Wij hebben slechts een schrale troost voor de heeren.
Met den groei van onze beweging zullen de heeren
steeds meer worden „getoetst", zoolang tot zij handelen
in het belang van het volk, of er door het volk worden
uitgewipt.
Op hoop van zegen. 't Is thans weer een
en al bedrijvigheid langs onze havenkaden, nn de haring
vloot weer reisklaar legt om het ruime sop te kiezen,
om straks, al naar het geluk dient, met ruime of schrale
vangst aan te komen.
En immer, oude tradities getrouw, klinkt het dan
bij ons Vlaardingers
„Daar komt de kiel met goud belaan
Óf dit versje ook op de visscherman van toepaseing
is, dat is een andere vraag. Wij voor ons meenen dat
het goud niet hem, maar wèl den reeder toevalt. Voor
hém is slechts het koper.
Toch, op den keeper beschouwd, is zulk een ver
houding in zjjn wezen een zeer opgezonde. De vis
scherman krijgt in ruil voor een gevaarlijk en triestig
bestaan, ternauwernood genoeg om zich het geheele
jaar uit de beeren van 't lijf te honden. De reeder
daarentegen, alleen om 't simpele feit, dat hij over de
arbeidsmiddelen de schepen n.l. beschikt, ziet
daardoor zijn inkomsten geleidelijk zwellen.
Hij toch gaat niet mee, de gevaren en 't ongerief
welke de visscherij met zich brengt, trotseerend. O,
neen, hij heeft alleen maar toe te zien dat het bedrjjf
zoo gunstig mogelijk wordt uitgeoefend.
En eenvoudige zieltjes zeggen dan„ja, dat mot je
niet uitvlakken wat zoo'n reeder al niet aan z'n hoofd
heeftals de visscherman binnen is, dan ontvangt hij
zjjn centen en daarmede basta, de reeder daarentegen
heeft allerlei hoofdbrekens, en daarvoor komt ook hem
het goud toe.
Natnnrlijk een oppervlakkige redeneering.
We waren de vorige week onwillekeurig luisteraar
van een gesprek, zooals hierboven is aangegeven, tus
schen een paar Scheveningers, die in gezelschap van
hunne vrouwen en kinderen en geliefden, in een kof
fiehuis eenige uren van „genotvol" samenzjjn door
brachten.
De vrouwen met allerlei lekkernijen beladen, zaten
met voldoening te luisteren naar, zooals ze het zelf
nöemden, „een allemachies mooi speulding," dat in on
afgebroken tempo opdreunde
„O, wat een parel
Is toch mijn Karei
We kunnen het echter dien visschers en hunne vrou
wen niet euvel duiden, dat ze de laatste paar dagen
voordat de man naar zee gaat, zich op deze wijze eenig
pleizier zoeken. Dat. ze nog geen edeler genoegens
kennen is niet hunne schuld.
Maar wel smart het je, dat er onder hen nog zoo
weinig zjjn, die een juisten kijk op vele misstanden, die
in het visschersbedrijf heerschen, hebben. Was dit
andersom, ze zonden voorzeker de laatste paar dagen
van gezellig samenzijn beter besteden.
Ook onder hen moet de levenwekkende organisatie
idee nog vaster voet krijgen voor aleer er sprake van
zal kunnen zijn, dat ze maatschappelijk en geestelijk
omhoog gaan.
Flauwe kul. Wjj, dat is te zeggen de Neder-
landsche natie, bezitten een vloot. Wel te verstaan geen
haring- maar een oorlogsvloot. Die is er, om in de ure
des gevaars zoo wordt ons van kind af aan geleerd
woeste horden van het vaderlandsch erf te houden.
Zoo zegt men.
De werkelijkheid is echter geheel anders.
Want, wat zouden onze scheepjes, die, vergeleken
met de reusachtige zeekasteelen van groote maritieme
natie-, slechts notedopjes zijn, vermogen tegen deze
kolossen Natuurlijk niets.
En een kind weet het bijna tegenwoordig onze
m
