No. 16.
ZATERDAG 15 Juni 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn.
Nootjes uit den Verkiezingstrijd.
Het colportage-verbod.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal 7- -,7
franco per post 30 cent j Uj ™ormtletalmg.
Losse nummers 2 cent.
Bnrean van Redaktie en Administratie
Gebouw „COMSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 71/a—S1J3 uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Het district Schiedam is voor de kerkelijken behou
den gebleven, zelfs hebben ze er gewonnen. Het schier
ongedachte is geschied de ehristelijk-liberale heer Ver
steeg is varvangen door den katholiek Nolet.
Zonderling. Sterke geruchten liepen er dat de chris-
telijk-historische kiezers den katholiek niet zouden stem
men, ook al werden zij met alle kracht ertoe bewerkt.
't Zijn praatjes gebleken. Zelfs jhr. de Savornin-
Lohman had zich in 't gareel laten spannen om den
historischen vijand er op te trekken; en 'tis gelukt.
De uitslag geven we hierbij
Hoofdkiesdistrict
SCHIEDAM.
Aantal kiezers
Ingeleverde biljett.
Van onwaarde
Geldige biljetten
Volstrekte meer-
derheid
J. Bos
L. Hoogerbrugge
Wz. (aftr.)
Dr. J. v. Leeuwen
A. C.. A. Nolet
Mr. P. J. Troelstra
H. J. Versteeg
(aftr.)
Schiedam.
1058
999
10
989
298
539
112
537
93
361
1393
1283
17
1256
392
627
171
596
156
520
55*
1382
1207
14
1193
O
cc
589
536
6
530
369
577
178
561
170
436
207
347
13
290
10
165
W
278
263
262
93
166
6
154
5
94
4700
4288
48
4240
2121
1359
2256
480
2138
434
1576
Uit deze cijfers blijkt, dat, waar de heer Hoogerbrugge
135 stemmen boven de volstrekte meerderheid kwam,
het maar 18 stemmen scheelde, of Nolet was met
Versteeg in herstemming gekomen en dan
Overschie en Kethel hebben hun ouden roem ge
handhaafd. Te Overschie zijn de kerkelijken met circa
169, te Kethel met 67 stemmen de andere partjjen de
baas.
Schiedam geeft zulke cijfers, dat er bp de liberalen
wel eenige christ. hist, stemmen zullen schuilen. Tellen
we de stemmen van Versteeg en Van Leeuwen bijeen,
dan krijgen we de volgende verhouding tegenover
Hoogerbrugge
District I rechts 539, links 473.
II 627, 691.
UI 577, 614.
Wat Schiedam betreft, konden de kerkelijken dus
wel afbindenin een strijd van rechts tegen links zou
den hier de totaal stemmen zijn geweest: rechts 1743,
links 1778.
Wat onze cijfers betreft, hebben we geen reden tot
ontevredenheid. We zijn in elk district vooruitgegaaan
de tijd is niet verre meer dat óók bp de Prov. Staten
verkiezing de beslissing in ónze handen berust.
Toch al zpn we dankbaar, we zpn niet voldaan.
Prettig is 't, vooruit te gaan maar de vooruitgang
kan grooter zijn.
Het district Schiedam moge ditmaal nog klerikaal
gebleken zijn met harden arbeid, vrienden, moet 't
gemakkelijk ziju het district van stand te doen veran
deren. Werken we daartoe allen mede!
Naar we vernamen zpn een aantal kiezers in district
III door te grooten toeloop, niet in de gelegenheid
geweest van hun stemrecht gebruik te maken. Het aantal
kiezers dat thuis gebleven is, is in district III dan ook
het grootst.
Waarom kon geen 2e stemlokaal zijn aangewezen?
-
De uitslag over geheel Zuid-Holland genomen, heeft
voor de vrijzinnigen niet de resultaten opgeleverd, welke
zp verwachten of waarop tenminste gehoopt werd.
Ofschoon nog 16 herstemmingen moeten plaats hebben,
is de stand der partpen in de Staten reeds 45 21,
zoodat geen meerderheid meer te behalen is voor de
vrijzinnigen.
Dus blijft Zuid-Holland haar 10 rechtsche leden in
de Eerste Kamer behouden en blpft deze dus ook
in haar geheel rechtsch.
Welnu de arbeiders, die zoo flink rechtsch"
gehouden hebben, moeteu au maar eens opletten wat er
van alle mooie beloften der ke-kelijken terecht komen zal.
Nu krijgen ze natuurlijk billijke belastingen.
Nu rooken ze natnurlpk een goedkoop pijpje tabak.
Misschien ervaren ze nog wel zéér spoedig, hoe ze
met hun „rechtsch" houden, zichzelf een leelijke pijp
te rooken hebben gegeven.
Het vrijzinnige ministerie behoeft nu niet te komen
met eenige wet van beteekeüis; op al zijn hervormings
plannen, op zi-kteverzekerings- of arbeidswet, zal
waarschijnlijk terstond een partijstempel worden gedrukt,
om ze te kunnen weren.
Voor het huidig ministerie is het regeeren niet ge
makkelijker geworden de reaktie, nu gesanctioneerd,
zal zich allicht nog sterker doen gelden.
Wanneer de vrijzinnigen, die maar niet begrepen
waarom de sociaaldemocraten eigenlijk zelfstandig aan
de verkiezingen deelnamen, als ze over de teleurstelling
wat heen zpn, 'onze cpfers zien, en het wonderlijke
verschijnsel van ónzen groei naast hün verval zien, dan
zullen ze toch wel onwillekeurig tot de erkenning moeten
komen dat ónze taktiekhet onverzwakt stellen van de
demokratie tégen het conservatisme, van den vooruitgang
tegen het conservatisme, toch wel iets vóór heeft boven de
dorre anti-antithese-leuze welke zij slechts weten te stellen.
Ze moesten begrijpen dat het den kiezers zoo langza
merhand dnidelpk wordt hoe voos ook hün antithese,
hoe leeg hun politiek is. Om ze in 't bpzonder de
vrijzinnig-demokraten tot dit besef te brengen, is de
uitslag dezer Staten-verkiezingen wellicht een goede
school.
De cpfers van onze stemmen nu waren in vergelijking
met de in 1904 behaalde de.volgende:
Den Haag
1996
Rotterdam
1572
Schiedam
175
Gouda
397
Dordrecht
507
Brielle
335
2908
5304
480
647
592
618
In Rotterdam komt Spiekman, in den Haag komen
Troelstra en Ter Laan en in Dordrecht Dr. Stoop in
herstemming.
De kerkelijken hebben geen reden tot juichen; de
liberalen zijn mismoedig; de sociaal-demokraten kunnen
tevreden zpn.
Dat onze waarschuwing „Wacht u voor Stinkbommen"
niet onnoodig was, is maar al te duidelijk gebleken.
De „fatsoenlijke" en in 't bpzonder de kerkelijke par
tpen, schijnen nu eenmaal niet in staat te zijn een ver-
kiezings-aktie te voeren zonder volksverleu-
g e n i n gze zijn blijkbaar overtuigd dat hun werke
lijke kracht zóó gering is, dat ze met massa's kunst
middelen moet worden aangevuld, wil er kans zijn op
een overwinning hunnerzijds.
Twee reusachtige biljetten werden verspreid (waar
schijnlijk van katholieke zijde) waarin „De nieuwe be
lastingen" en „de belasting op tabak" van het vrijzin
nige ministerie werden besproken op een wijze, dat
een gewoon menschenkind de haren te bergen rijzen
over die snoode vrijzinnigen. Echter, er wordt niet
bijverteld welke wel de „natUurljjk veel betere" plannen
van het Kuyper-kabinet waren, wantdan zouden
de arbeiders- en middenstanders-kiezers misschien wel
niet op de kerkelijke kandidaten hebben gestemd. En
dat was toch de bedoeling. Zonder verder commentaar
willen we ook hier de beide plannen voor de nieuwe
bedrijfsbelasting in enkele cijfers doen spreken, om de
brutale leugenachtigheid van het reuzen-leugen-biljet
der kerkelijken vast te nagelen.
Voor de gemeente Rotterdam gelden de volgende
cijfers
650
f
8.50
f
2.15
meer f 6.35
zw. 300
800
11.—
4.20
6.80
162
1.000
14.—
6 92
7 08
103
1.400
20.—
12.38
7.62
1.800
27.50
19.80
7.61
38
2500
41.50
34 22
7.28
21
4.000
71.50
64.94
6.56
10
10000
212.10
226.01
mind. 13.91
Berekend naar de distr. verdeeling voor de Prov. Staten.
No. 2 van onze verzameling uit dezen met leugens
van politieke christenen zoo gezegenden tijd is een pam
flet uitgegeven door het Provinciaal comité van A. R.
Kiesvereenigingen in Zuid-Holland. Natuurlijk is 't weer
een „samenspraak" van Hein en Aart, twee reeds uit
andere pamfletten bekende zeurkousen, 't Ding is 4 blad
zijden groot maar te onnoozel om er één regel uit
aan te halen.
Een biljet, waarboven het ernstige woord „trouw",
mede van anti-revolutionaire zijde in zee gezonden, be
gint met de vraagwie niet een afkeer heeft van iemand
op wiens woord men niet aan kan, die zijn beloften breekt.
't Is dubbel merkwaardig als dat gezegd wordt door
anti-revolutionairen die nu de vraag eens kunnen
overwegen waarom hun groot-belover Kujrper zoo impo
pulair is geworden.
't Is dubbel merkwaardig als van die zpde wordt ge
bazeld over „trouw" aan het beginsel en van de
protestantsche kiezers, daarom wordt gevraagd óntrouw
te worden aan geheel hun historie.
't Geeft geen hoogen dunk van de opvattingen welke
de kerkelpken over „trouw" bezitten.
Natuurlijk echter slaan de katholieken weer 't record
met hun verkiezings-streken. Dat is altijd zoo geweest
en zal nog wel een poosje zoo blpven. We zullen in
den vervolge voor hen een speciale waarschuwing moe
ten doer, hooren.
In een biljet der R. K. Kiesvereeniging R. P. O.,
onderteekend met de namen van geheel het bestuur
(behalve A. C. A Nolet) wordt iets over de sóc. dem.
kandidaten gezegd, dat wel aan de vergetelheid dient
te worden onttrokken. We nemen 'tletterlpk over:
Twee daarvan zijn door de Sociaal-democraten
gesteld, n.l. Van Leeuwen en Troelstra. Dat zpn
echter geen ernstige kandidaten. Ze weten van te
voren, dat ze de reis niet halen. Ze willen u alleen
naar de stembus laten loopen, om eens te zien
hoeveel stemmetjes ze wel kunnen halen. Gij fun
geert dus zoo'n beetje als stemvee.
Al zouden zp (wat niet mogelijk is) beiden geko
zen worden, dan hadt gij nog geen vertegenwoordigers
in de Provinciale Staten.
Ge zoudt het werk toch moeten overdoen. Dr.
v. Leeuwen, die leeraar is aan de Hoogere Bur
gerschool en dus loontrekkend dienaar van de
gemeente is, kan toch onmogelijk tegelpk lid der
Provinciale Staten zijn, want dan zou hp de over
heid worden van degenen die hem betalen. En
men kan toch niet verwachten, dat hij zijn goed
betaald baantje er aan geeft voor een ander, dat
niets oplevert.
Ze zijn zoo eerlijk, die brave katholieken, met de
anti-revolutionairen en christelijk-historischen stoelende
op één wortel des geloofs!
Ze zeggen niet dat voor de wet de verkiezing van
v. Leeuwen niet geldig zou zijndat hij niet verkiesbaar is.
O neen, want dan zouden ze liegenEn daarvoor
zpn de heeren veel te kristelijk. Hun brave zielen zijn
onbevlekt geen leugen schrpven ze neer; maar ze
stellen de zaak toch zóó voor, dat de door hen,
eeriyke menschen, voorgelichte kiezers eruit
begrijpen wat ze niet schrijven, al bedoelen
ze 't ook.
Van Leeuwen is verkiesbaar voor de Prov. Staten
kan een benoeming aanvaarden zonder z'n betrekking
er aan te moeten geven; dus dat ge „het werk toch
zoudt moeten overdoen" is een slechts in goede
trouw gemaakte veronderstelling van de groote lichten
welke schitteren aan den politieken hemel der katholieken.
Gelukkige katholieke kiezers, die geen stemvee zijt!
Tot besluit nog een gewichtig geval, dat met de
noodige ernst dient te worden gelezen.
Een reclamebordvoor zekere kandidaten was in
zekere stad met een zeker touw aan een zeker hek
van een zeker stadhuis verbonden Gemakzucht van
zekere man, die 't anders moest vasthouden.
Zekere burgemeester zag 'tzond onmiddellijk zekere
bode naar zeker huis aan den overkant; zekere dienaar
van Hermandad kwam aangesneld, sneed het zekere
touw van het zekere bord aan het zekere stadhuis
middendoor en toen was het zekere gevaar voor
zekere besmetting zeker geweken.
In de vorige week Vrijdag gehouden raadsvergadering
kwam o. m. aan de orde het amendement-Jansen, bp de
DE MOKER
•-S
t—
O
cc
O
p*
CD
c-t-
P-
CD
O
1904.
1905.
2313
2648
484
Dinsdag
Inkomen.
Christelijke be
lastingplannen,
(bedrijfsbelas
ting en tariefs-
verhooging.)
Vrijzinnige be
lastingplannen
(inkomstenbei
tabak, tariefs-
verhooging.)
Christelijke be
lastingplannen
leggen op den
middenstand
meer:
Christelijke be
lastingplannen
drukken den
middenstand
zwaarder inper-
centen
7)
61 D
n
n
n
D
licht. 5