zoodat gekozeu zijn de beide aftredende leden A. Hoogen-
boom en A. H. C. M. J. IJzermans.
In de stad Vlaardingen werden op Troelstra uitge
bracht 287 stemmen, op Schaper 260. Cijfers die bij
trouw opkomen onzer mannetjes vrij wat hooger hadden
kunnen zjjn. De omstandigheid echter dat de kans op
wippen van de zittenden gelijk nul was, heelt zeer zeker
de animo in hooge mate doen verflauwen.
Een bepaald mooi cijfer gaf 's Gravenzande II en
Hoek van Holland. Daar kregen onze candidaten res
pectievelijk 32 en 21 stemmen.
Ook de cijfers van Maassluis vielen mee n.l. 31 en 30.
Een goed begin voor deze donkere plaats.
Alles te zamen genomen was onze inzet van den strijd
om den Staten-zetel een goede. Wij komen terug en
zullen langzaam doch zeker stijgen!
sefïen dat het zelf de handen aan den ploeg zal moeten
slaan om zijn plaats aan den levensdisch te veroveren
Gemeenteraadsverkiezingen. In de Dins
dag j.l. gehouden huishoudelijke vergadering van de
afdeeling onzer partij werden tot candidaten voor den
Gemeenteraad gesteld F. L. J. Lafeber en J. C.
Hoorweg.
De candidatuur van het aftredend lid A. Hoogerwerf
in district I zal krachtig worden gesteund, terwijl de
beide andere candidaturen van „Volksbelang" eveneens
zullen worden overgenomen.
Een viertal nieuwe leden werd weder toegel tten.
'n Bedankje. Het aftredend christelijk-histo-
risch raadslid I. S. Figée meldt per advertentie in de
bladen (niet in „De Moker") dat hij voor eene even-
tueele herbenoeming niet in aanmerking wenscht te
komen.
'n Verlies dat heusch niet zoo heel erg zal worden
betreurd
Uit de Vakbeweging. De afd. Vlaardingen
van den Alg. Ned. Metaalbewerkersbond houdt een
Openbare Vergadering voor alle metaalbewerkers, op
Zaterdag 15 Juni, in het gebouw „Excelsior", Oost-
havenkade, aanvang 's avonds 8 uur.
SprekerW. F. Dekkers, Bondssecretaris. Onder
werp „Onze strijd voor betere levensvoorwaarden".
Toegang en debat zijn vrjj.
Waakt tegen misleiding. Aan de jongste
Statenverkiezing werd door de afdeeling van onze partij
met een tweetal eigen candidaten deelgenomen.
De omstandigheden, datlo. de kerkeljjke partijen
in ons Statendistrict oppermachtig zjjn, wat uit vorige
Statenverkiezingen onomstooteljjk was gebleken2o.
onze afdeeling in het groote, zich tot 's Gravenhage
uitstrekkende district de eenige sociaaldemocratische
organisatie was; 3o. de belang-telling voor deze ver
kiezingen in den regel zeer flauw isdeze omstan
digheden hebben ons van deelname aan den strijd niet
kunnen terughouden.
Mag het stellen van eigen candidaten door jonge,
kleine partijen, onder dergelijke omstandigheden, ver
wondering wekkenhebben onze tegenstanders zich
daarover dan ook verbaasd, voor ons was dit een
bijna vanzelf sprekende zaak, omdat wjj niets gemeen
hebben met de kerkelijke en vrijzinnige coalities.
Wij zijn tegenstanders der vrijzinnige coalitie, omdat
wanneer conservatieven en democraten samengaan, dit
altijd uitloopt op versterking van het conservatisme
omdat hierdoor voorstanders van goede sociale maat
regelen, van billijke belastingregeling, van algemeen
kiesrecht in den uitgebreidsten zin, zich door tegen
standers laten knevelen.
W(j zijn tegenstanders der kerkelijke coalitie, omdat
zij tracht met theologische bonden saam te binden wat
in de praktijk van het maatschappelijke en politieke
leven, tot eikaars tegenstanders behoort.
En als eenerzijds „vrijzinnigen van alle gading" wor
den opgeroepen hun stem op „vrijzinnige" candidaten
uit te brengenanderzijds „al wie ook op staatkundig
terrein rekening gehouden wil hebben met den levenden
God", om te stemmen op d6 kerkelijke candidaten,
dan is de aandacht der kiezersmas-a afgeleid van de
kwesties waar het in het maatschappelijke en politieke
leven eigenlijk om gaat, en gericht op geschillen die
niets in het maatschappelijke leven doorwerken.
Dan wordt in de gemeentelijke politiek de aandacht
afgeleid van de zoo hoog noodige progressieve regeling
van den hoofdelijken omslag, van de noodzakelijke over
name van het monopolie der waterleiding-maatschappij,
en van zoovele andere maatregelen die in het belang
der groote klasse van ontberenden zouden kunnen en
moeten worden genomen.
Dan wordt in de algemeene politiek de aandacht
afgeleid van het algemeen kiesrecht, van de zoo noodza
kelijke bezuiniging op militaire uitgaven, van ziekte
verzekering, van pensioneering van den ouden arbei
der, enz enz.
Want dit zijn de kwesties waarom het gaat, en onder,
de leuzen „Tegen het Clericalisme" of „voor erkenning
van den levenden God op Staatkundig terrein," brengen
de maatschappelijk kleinen, die het meeste belang bij
dergelijke maatregelen hebben, wier toestand daarom
schreeuwt, heele of halve tegenstanders op het groene
kussen.
Tegenover deze valsche leuzen heffen wjj dus een
andere aan, de leuze: Voor den Arbeid tegen het
Kapitaal
Tegenover deze partijen van het kapitaal, vormen
wij de partjj van den arbeid!
En tegenover de candidaten van het kapitaal voor
Raad, Staten of Kamer, zullen wij steeds stellen kan
didaten van den Arbeid, in het volle vertrouwen dat
langzamerhand die valsche leuzen hnn invloed op het
werkende volk zullen verliezen, dat het zal gaan be-
Dat ons optreden den kapitalistischen partijen niet
aangenaam is, kan men op zijn vingers uitrekenen. Dat
zjj het met ons ook liefst niet over de maatschappe
lijke vraagstukken hebben, is eveneens te begrijpen.
De bestrijding die wij in het algemeen van politiek-
kerkelijke of liberale zijde ondervinden, hier in Vlaar
dingen speciaal van politiek-kerkelijke zijde, munt daar
om dan ook niet uit door eerlijkheid en waardigheid.
In ons manifest „Het liegt en konkelt!" voor de
opening der stembus, legden wij daarop reeds even den
vinger. En wij willen thans, na de voorafgegane korte
uiteenzetting van de motieven die ons tot zelfstandig
optreden tegenover de zoogenaamde kerkelijke en liberale
partjjen leidden, nader op deze bestrijding ingaan.
De Goedkoope Vlaardingsche Courant, onder redactie
van den heer H. van Munster uit Amsterdam, schrijft
op de volgende waardige en eerlijke wijze over ons
„Het meerendeel der sociaal-democratische leiders
doet zich als karakterloos, schijnheilig en onoprecht
kennen.
„Let maar op de soc.-dem. dominé's, die, na zich
verbonden te hebben werkzaam te zijn tot verbreiding
der chr. beginselen, karakterloos genoeg zijn de
revolutiebeginselen te prediken, maar toch van de
Kerk hun tractement aannemen en op die manier van
twee walletjes eten."
Het „karakterlooze", „schijnheilige" en „onoprechte"
van deze sociaaldemokraten zit dus, volgens dezen
edelen persridder, in de omstandigheid dat zij predikant
en sociaaldemokraat tegeljjk zjjn.
Maar als de redacteur van dit in Vlaardingen druk
gelezen blad dergelijke zware beschuldgingen tegen
enkele zjjner medemenschen wenscht ten beste te geven,
zou hij dan niet beter doen met daaraan vooraf te
laten gaan te bewjjzen dat sociaaldemokratie en christen
dom elkander uitsluiten
Zooals het daar staat doet het ons sterk denken aan
het gewauwel van driftige, kwaadaardige, lasterzieke
oude wijven
Niet één onbevooroordeelde zal kunnen aannemen dat
het christendom zich verzet tegen een hervorming of
omvorming der maatschappij, die de gansche menschheid
op een h oger, schooner en gelukkiger levenspeil brengt.
Wjj geven den redacteur van dat blad in overweging
eens met wat meer kalmte, dan waarover hij blijkbaar
in den regel beschikt, te lezen wat een predikant als
Ds. S. K. Bakker van Bolsward over deze kwestie
schrijft in zijn brochures „Naast het Kruis de Roode
Vaan" en „De zedelijke Beteekenis van het Socialisme."
Wij denken dat hij dan wel tot eenige waardeeriug
zal komen van de motieven, die er dezen predikant en
zoovele anderen toe hebben geleid, tegen den grooten
stroom op te roeien en zich openlijk sociaal-democraat
te verklaren.
En mocht zijn verstandje te klein en te benepen zijn
om hem te volgen en te begrijpen, hij snoere in ieder
geval zijn lasterzieke tong.
Het blad vervolgt verder
„Fier en flink kunnen wij ons vaandel van be
ginsel omhoog houden, zonder te blozen. Dat kan
de heer Hoorweg met zijn partijgenooten (de soc -
democraten) niet. Zjj hebben hun beginsel verkwan
seld, hun democratie door Kuyper-vrees bezoedeld
en konkelen met de linksche conservatieven, maar
worden door laatstgenoemden in 't openbaar mis
kend."
Verweerzou het blad, alvorens dergelijke taal uit
te braken, niet even hebben kunnen aantoonen, waar
en wanneer wij ons beginsel hebben verkwanseld, waar
en wanneer wij hebben gekonkeld met de linksche con
servatieven
Juist wij, sociaal-demokraten, gaan altijd principieel
in den strijd. Los 'van liberalen en „kerkelijken" stellen
wij onze eigen candidaten en onverpoosd vechten wij
om onze beginselen ingang te doen vinden.
Wordt het „Gij zult geen valsche getuigenis spreken
van uwen naaste" door dezen „christen" aan zijn laars
gelapt
In een ander artikel gaat dit heerschap als volgt over
ons te keer
„En de sociaal-democraten Och, die stellen eerst
eigen candidaten, en als ze hun mannetjes bij eer
ste stemming eens echt hebben opgezweept, dan
gaan ze bij herstemming als één man links.
Op Oud-liberalen zoo goed als op Vrijzinnig
democraten.
Wat kan een Sociaal-democraat ook Sociale
hervormingen schelen, wat maalt hij democratische
wetgeving. „Kuyper moet weg," dat is zijn nacht
merrie.
En de arbeiders
Wat zegt Troelstra op het laatste congresde
arbeiders zijn stommerikken.
Ja, dat zouden ze zijn als ze óók nu nog met
Troelstra meegaan, maar zoover is het nog niet."
En verder
„Welke Christen toch kan samengaan met een
groep, die alleen en allereerst bedoelt, de terzij
destelling van het geloof in God-almachtig op po
litiek terrein
Dat wij aan den strijd zouden deelnemen eenig en
alleen om onze mannetjes op te zweepen, hebben wij in
den aanhef voldoende weerlegd.
Maar dat wij bjj herstemming altijd als één man links
zonden gaan isten eerste in het algemeen een leugen
ten tweede in het bijzonder de schuld der kerkelijke
partijen zelf.
Nog onlangs werd door de afdeeling Gorinchem van
onze partij bij een herstemming tusschen anti-revolutionair
en een liberaal, de anti-revolutionair aanbevolen.
En in de Groningsche gemeente Noordbroek werd
een katholiek bjj herstemming tegen een liberaal gekozen,
door den steun der sociaaldemocraten.
Dat wij bij herstemming altijd links zouden gaan, is
voor deze feiten gelogenstiaft.
Maar datwij in de meeste gevallen den liberaal boven
den kerkelijke verkiezen ligt aan de kerkelijken zelf.
Als over twee jaar bjj de Kamerverkiezingen inplaats
van het aftredende conservatieve kamerlid v. Liraburg
Stirum voor de kerkelijke coalitie wordt gesteld een
anti-rev. of chr.-his. of R.-K. kandidaat die zich bijv.
verklaart voor algemeen kiesrecht en er staat tegen
over bij herstemming een liberaal die daarvan niets
wil weten, dan stemmen wijals razenden voor den
kerkelijke!
En als de kerkelijke coalitie bij de a.s. raadsver
kiezingen tegenover den conservatief-liberaal als L. v. Gel
deren en J. van Dusseldorp A.Mzn. candidaten stelt,
die zich verklaren voor stevige progressie in den Hoof
delijke omslag, dan stemmen wij bij herstemming
als gekken voor de kerkelijken
Maar de regel is- zoo conservatief kan een liberaal
niet zijn, of de candidaten der kerkelijke coalutie zijn
altijd nog een haartje erger.
De feiten liggen voor het grjjpen!
De conservatief-liberalen hebben zich reeds voor alge
meen kiesrecht verklaard, maar de katholieken en chris-
teljjk-historische staatspartijen moeten er niet van hebben
en de anti-revolutionairen zijn nog altijd bezig d'r knoo-
pen te tellenzullen we, zullen we niet, zullen we enz.
Eu een groot deel van de conservatieve, bezittende
burgerjj, heeft bjj de laatste Statenverkiezingen, beangst
geworden door de verklaringen der oud-liberalen om
trent het kies'echt, heul en steun gezocht bjj de ker
kelijke coalitie. Want daar zjjn de belangen van het
kapitalisme toch maar het veiligst
„Wat kan een sociaaldemokraat hervormingen schelen,"
zegt het krantje.
Hervormingen ten bate van het werkende volk, hoe
meer hoe liever, want ze zjjn noodig. En hard ook
Maarze moeten goei zjjn
En nog liever geen hervormingen, dan die welke
de christeljjk-conservatieve coalitie ons zou hebben
gebracht
Op 70-jarigen leeftijd (een witte raaf die 't haalt 1)
f 2.50 in de week (waarvan je juist kunt sterven1),
en daarvoor alle weken je leven lang idem zooveel
premie (en je komt nou al tekort. 1) Ziedaar de zorg
voor den ouden dag van den arbeider bij de kerkeljjke
coalitie!
Dan liever niets, want als je 't aanneemt zit je met
zoo'n prulwet tientallen van jaren opgescheept. En
aL je 't verwerpt, moet er toch op andere middelen
worden gezind
En nu nog een tweetal platte leugens uit het zooeven
gegeven citaat.
De eerste is dat Troelstra op het congres van onze
partij de arbeiders voor „Stommerikken" zou hebben
uitgemaakt.
Niet alleen dat voor zijn redactioneel gedeelte zoo
treurige blaadje debiteert deze leugen. Neen, ook
het orgaan der anti-revolutionaire kiesvereeniging
„Nederland en Oranje", de „Vlaardingsche Courant"
van v. d. Meyden, wist hem heel handig uit te spelen.
Treurig en en ergerlijk dat in couranten door „chris
tenen" zoo wordt gelogen. Sprekende in afkeurenden
zin over het blijven van sommige gestudeerden in onze
partjj, om arbeiders bij stemming te doen beslissen over
theoretische vraagstukken, werd uit het congres bij in
terruptie gevraagd of de arbeiders dan stommerikken
zjjn, waarop Troelstra antwoordde dat zjj de noodige
voorstudie missen om met kennis over deze vragen te
beslissen.
De heeren distilleeren daar nu uit dat Troelstra heeft
gezegd: „De arbeiders zijn stommerikken."
Wij laten het oordeel aan den lezer.
De tweede leugen uit dit stelletje is „dat wij aller
eerst bedoelen de terzijdestelling van het geloof in van
Godalmachtig op politiek terrein."
Waar haalt dit brutale heerschap dat vandaan? Een
groot deel van het sociaal-democratisch leger gevoelt
zich juist door zjjn geloof in God gedrongen tot den
strjjd voor de sociaaldemocratie.
Is het, zooals het blad v. d. Meyden zegt, omdat
Fortuyn op ons jongste congres zeide, dat onze partjj
„anti-kerkelijk" moest zijn?
De misle ders, die dit schrjjven, weten dat ons geheele
congres tegen deze woorden van Fortuijn protesteerde.
Het congres zei: „Als Fortujjn als vrijdenker de kerk
wil bestrjjden, moet hjj dat maar in „de Dageraad"
doen. Wij hebben daarmee niets te maken!"
De brave redactearen dezer beide bladen noemen
Fortuijn de „dom-eerlijke", en stempelen daarmee de
200 congresafgevaardigden tot bedriegers
Je moet maar durven
Over de redacteur van de Goedkoope Vlaardingsche
Courant nu nog een enkel woord.
Dit heerschap betitelde het artikel, waaruit wij het
meest citeerden: „Sociaaldemocratische oprechtheid!"
Als secretaris van het Hoofdbestuur van de Christen -
Democratische Partjj vaardigde hij een manifest aan
de kiezers uit, waarin zij werden opgewekt links te
stemmen, en als redacteur van de zoogenaamd christen
democratische Goedkoope adviseerde hijrechts
Van oprechtheid gesproken
1) Noten van den zetter.
-3$
