De uitslag.
Nootjes uit den verkiezingsstrijd.
De glasblazers-uitsluiting te Delft opgeheven.
Ditjes en Datjes.
buurten worden in alles ten achtergesteld. Zelfs van
de zegeningen der sproeiwagens in den zomer zijn ze
verstoken
Is dat niet schandelijk? En is het in strijd met eenige
godsdienstige overtuiging te pogen aan die achterstelling
een einde te maken
Zoo kunnen we nog langen tijd voortgaan. De water
leiding heeft véél te weinig produktie-vermogen
's Zaterdags vooral is het water niet drinkbaar.
Straatboenen is verboden.
Maar nog nooit is er over gesproken het produktie-
vermogen te vergrooten;
voor al die dingen is zeker geen geld
Past het, dat te zeggen als verkwistingen als aan
het gymnasium zonder protest worden gepasseerd?
Beloven wij dat alles te geven?
Neen, wij kunnen dat niet. Maar wél beloven wij
krachtig er naar te streven!
Wij zullen al die dingen ter sprake brengenwij zullen
met onze beste krachten pogen dat alles gedaan te
krijgen de verwezenlijking hangt af van den wil van
de meerderheid der raadsledenMaar bij de besprekingen
erover kan men zien, wie met de nooden van de arbeiders
rekening willen houden.
De liberalen hebben de macht gehad. Zij verwaar
loosden de belangen van de arbeiders.
De kerkelijken hebben reeds sinds jaren de macht;
de volle macht om alles te doen wat noodig is,
zy deden niets!
Nu de sociaal-demokraat in den Raai gebracht. Hij
is de geesel, die striemen zal, zóó lang en zóó hard,
tot de Raad de billijkheid erkennen zal, en in de nooden
van het volk zal gaan voorzien.
Is dat een strijd van rechts tegen links
Neen, nietwaar! De gemeenteraad behandelt geen
zaken, waarmede kerkelijke belangen gemoeid zijn
de gemeenteraad behandelt slechts zaken van algemeen
belang! En in dat opzicht kan de sociaal-demokraat,
als demokraat, de grootste stuwkracht in de goede rich
ting zijn.
Nog niet één verordening
is ooit in onzen Raad behandeld, die een speciaal kerkelijk
cachet droeg; óók niet sinds de kerkelijke partijen de
meerderheid hebben.
Het gaat dus niet „rechts tegen links"; het gaat
vóór de demokralie en tegen het conservatisme.
In den Schiedamschen Raad, waar tot nog toe zoo weinig
gedaan werd om aan de nooden der arbeiders tegemoet
te komen, moet friscb, krachtig bloed komen, dat de
oude lusteloosheid zal verdrijven door fiere werkkracht
en daarom moei de sociaal-demokraat erin!
Stemt dus op Vrijdag 12 Juli op
P. DE BRUIN.
Onze plaatselijke pers geeft uiting aan dealgemeene
verbazing, welke de uitslag heeft gebaand.
De Nieuwe heeft een zeer onbeduidend (maar geluk
kig fatsoenlijkbeschonwinkje, waarin ze enkel be
weerd, dat het christelijk beginsel met mannenmoed
verdedigd behoort te worden. Maar dat dit beginsel
op eenigerlei wijze in gevaar zou zjjn, toont ze ook
ditmaal niet aan.
Kenme-kend is de heele aktie van katholieke zijde
deze maal, waar we verschoond bleven van diverse
stinkbommen. Blijkbaar merkt men, dat het publiek
van dergelijke strijdwijze beu wordt.
De Schied. Crt. zegt aan het slot van een eveneens
vrjj onbeteekenend overzicht het volgende
De herstemming kan voor de linksche partijen
echter nog heel veel goed makennog is geen
plaats verloren gegaan.
Doch daarvoor is onvermijdelijk noodzakelijk
dat de linksche partijen tot overeenstemming trach
ten te geraken. Blijft men aan het eigen standpunt
vasthouden, dan zullen zeer zeker de kerkelijken
2 of 3 zetels veroverenwordt echter bij de lin
kerzijde overeenstemming verkregen en dienten
gevolge een vaste gedragsliju bepaald, waarmede
alle groepen zich vereenigen, dan is het mogelijk
om de 5 plaatsen, waarover de herstemming gaat,
voor de linkerzijde te winnen
Eendracht maakt macht!
Heeft de Schied. Cour. hare onhandigheid ingezien
Dan verheugen we ons daarin en hopen dat ze bij
volgende gelegenheden eerst eens ernstig zal overden
ken wat ze te adviseeren heeft, als ze aan politiek
wil doen.
De katholieken waren dezen reis bijzonder fatsoenlijk.
Ze bepaalden zich tot het opeischen van het christendom
voor de kerkelijke partijen en de coalitie-candidaten
op grond daarvan aan te bevelen.
We hebben ze nooit te voren zoo netjes gezien en
hopen van harte dat ze voor goed de stickbommen-
affaire hebben gesloten.
De anti-revolutionaire kiesvereeniging „Nederland en
Oranje" verspreidde een paar pamfletjes, die eendeels
krioelden van dwaasheden, anderdeels van geniepig
heden, natunrljjk gefabriceerd om de goedgeloovige
schare op de oude bekende manier der Heere-Heere-
roepers bjj den neus te nemen.
„Het Eindstation" is een prulletje, waarin we lezen
dat de heer Van Harwegen den Breems geep plaats
onder de candidaten der vrijzinnig-democraten werd
gegund en hij het moest afleggen tegen een socialist.
Dat het ongelukkige slachtoffer in kwestie per advertentie
bekend had gemaakt, voor geen benoeming in aan
merking te willen komen en dit vóór de candidaats-
stelling schriftelijk aan „Schiedam" had gemeld, daarvan
vermoedde de verdienstelijke maker van „Het Eind
station" niets.
Het belachelijk manifestje is reeds hierdoor voldoende
gekenmerkt. Het zwemme.
Van dezelfde politieke firma een ander biljet met
het heerljjke opschrift „Houdt rechts De aanbeveling
der anti-rev. candidaten (Gosliuga en Van der Laan)
welke hierin wordt gegeven, is vervat in de woorden....
„die het volk liefhebben
Liefde, en vooral liefde tot het volk, is tegenwoordig
razend goedkoop. En de liefde van zittende
anti-rev. raadsleden, in daden omgezet, levert geen
pleidooi voor de „volksliefde" aan de anti-rev. kant.
Ze verkoopen het meest „candidaten"-liefdedie is
goedkoop en gemakkelijk in 't gebruikze verdwijnt
vanzelf na de verkiezing.
De christ.-hist. kiesvereeniging „Eendracht" ver
spreidde een velletje, waarvan onze partijgenoot
de Bruin in de vergadering in „Musis" verklaarde, dat
als een jongen van 12 jaar het geschreven had, het er
tenminste nog de helft beter zou uitzien dan nu.
Den kiezers werd aangeraden „rechts" te houden
De christ.-historischen moeten waken, want anders
komen we in den socialen heilstaat.
Of de socialistische heilstaat ook minder verkieslijk
kan zijn, dan die der kerkelijke politiekers, wordt er
niet bij verteld.
De christ. historischen mogen tegenwoordig in de
politiek „gezien" worden. Die oüe garde exerceert
onder kommando van generaal Job dat 't 'n aard heeft.
En altijd rechts
De Schied. Cour. is een al een zeer onhandige juf
frouw. De dame heeft altijd nogal wat rheumatische
aanvallen te verduren ze wordt al stijver en stijver.
Ze doet bij stembus-gelegenheden altijd zoo'n beetje
of ze vrjjzinnig-demokratisch is. Ze lacht r'eis vrien
delijk tot zezegt dat ze aardige jongens zijn en zegt
tot de kiezers: nou, stem ze!
Maar de preutsche juffer knijpt de kat in 't donker
en gaat achter de koulissen met de oud-liberalen koket-
teeren. En zóó komt 't dat zij, die altijd de kandi
daten van „Schiedam" aanbeveelt, nu een uitzondering
ging maken voor De Bruin.
'n Leukert. Want nu komt ze voor 't geval voor 3
plaatsen in III maar 2 kandidaten te kunnen aanbe
velen en onze juffer zeilt over dat wondere schouw
spel, dat zoo maar een zetel aan de klerikalen wordt
prijs gegeven, net zoo glad heen, alsof de goede ziel
nog nooit in d'r eeuwigheid anti-klerikaal was geweest.
Ze meent zeker nog dat aan de sociaal-demokraten
geen andere rol toekomt dan de slippendragers dei-
liberalen te zjjn.
Ze weet er nog iets van, dat wjj voor dat eere-baantje
steeds feestelijk bedanken.
Ze denkt er niet over, dat 3/* der liberalen gekozen
wordt bjj de gratieder sociaal-demokraten.
Ze meent nog altijd dat die rooie kiezers de ouwe
liberale knol wel zullen volgen.
Wel-te-rusten, tante. Als-i wat geslapen hebtmoet-je
eens denken over de Statenverkiezingen te Rotterdam,
Dordrecht enz.
En je moet aan de N. R. Crt. eens gaan vragen, of
je ook goed kan doen van rol te veranderen
Onze korrespondent schrijft ons:
De onder-directeur Van Beuningen is ook den tweeden
keer van een koude reis gekomenhet is hem niet gelukt
onderkruipers te .werven. Onmiddellijk heeft hij zich toen
weer tot het bestuur der organisatie gewend om opnieuw
te onderhandelen. De arbeiders, die zich daartoe steeds
bereid toonden, gingen daarop in en het resultaat was
een serie voorwaarden, die de heer Van Beuningen aan
den directeur Van Deventer zou voorstellen, als het
bestuur zou trachten de arbeiders gunstig voor de voor
waarden te stemmen.
Zaterdagmorgen hebben de arbeiders de voorstellen
heel ernstig behandeld en bjj schriftelijke stemming
verklaarden er zich 29 vóór en 7 tegen.
De heer Van Deventer is op een kleine wijziging na
met deze voorwaarden accoord gegaan, welke wijziging
ook door de arbeiders is aanvaard.
Het volgende contract is nu gesloten tusschen de
directie en de afdeeling Delft van den Nederlandschen
Glasblazersbond
1. Er zal gewerkt worden 1 jaar op contract volgens
tarief vastgesteld door den Bond van Glasfabrikanten
in Nederland.
(Dit is volgens de loonlijst aangenomen na de staking
in 1904)
2. Door de fabriek zal worden uitgezet op de gewone
wijze zooals dit geschiedde vóór 13 Mei 1901
(Hierom ging de strijd. Daar het uitzetten eerst niet
zou plaats hebben, zouden de uitzetters (oude menschen)
overbodig worden en de glasblazers hadden geen over-
z'cht over hunne productie.
3. Scheepjes zullen gezet worden door het blazers-
personeel tegen vergoeding van f0.40.
(Dit werk werd vroeger gedaan door andere arbeiders.
Doch de heer Van Deventer wilde dit den glasblazers
opdragen zonder vergoeding. Nu zal het tenminste be
taald worden. In Schiedam wordt dit werk ook zonder
vergoeding door de glasblazers verricht.)
4. Door de glasmakers, stellers en aanvangers wordt
wekelijks bijgedragen een bedrag van respectievelijk 20,
10 en 5 ets. per werksteê. Mocht het der directie na
een jaar blijken dat deze kosten, welke door het blazers-
personeel zijn bijgedragen, onnoodig zijn, zoo zullen deze
aan het personeel terugbetaald worden. De directie is
evenwel gemachtigd deze bedragen reeds na een half
jaar terug te betalen, indien haar de niet noodzakelijkheid
daarvan mocht blijken, zonder dat het overige van dit
contract voor het verdere half jaar vervalt.
(Dat beteekent dus dat elke blazer, steller en aan
vanger de bovengenoemde bedragen moet betalen in de
kosten van het uitzetten. Dit maakte Zaterdag een
ernstig punt van bespreking nit. Het werd aangenomen
op grond dat bij niet-uitzetten men wekeljjks veel meer
schade zon hebben dan 35 ets. per werksteê).
5. Het tellen der flesschen onder het werk.
(Oogenschijnlijk zou men zeggen: Maar er moet toch
geteld worden. Maar dit is nu een wassen neus geworden.
De arbeiders hebben van het begin af gezegd: als er
uitgezet wordt is er tegen het tellen geen bezwaar.
Ten slotte verplicht zich de genoemde afdeeling de
„Sperre", welke thans over de fabriek ligt, op te heffen,
wanneer ook van de zjjde der directie geen enkele der
thans niet werkende blazers, stellers en aanvangers uit
gesloten wordt. Mocht echter de directie hare verplich
tingen te dien opzichte niet nakomen, zoo heeft genoemde
afdeeling het recht de „Sperre" op de fabriek te leggen.
De directie der fabriek neemt op zich alle mannen
welke kinderen op de fabriek hebben werken, het aller
eerst terug te nemen.
Dit is dus zeker wel een eervolle oplossing van dit
geschil. De organisatie is erkend, met haar is dit
contract gesloten, met haar zal steeds worden onder
handeld en het voornaamste geschilpunt, de kwestie van
het uitzetten, is tot aller tevredenheid opgelost.
Dat is heel wat anders dan wat de verraders (de zes
ovenmeesters, onder leiding van A. Karsdorp Jr.) schreven
wij moeten ons toch op genade of ongenade overgeven.
Als nu de glasblazers maar leering putten uit wat ze
ondervonden hebben en nu dadelijk de handen aan den
ploeg slaan tot het vestigen van een soliede vakorga
nisatie, op modernen grondslag, met een stevige weer-
standskas.
Ten slotte willen we hier een woord van hulde brengen
aan diegenen, die, door familie en vrienden te verlaten
en zich te begeven naar vreemde landen, den strijd hunner
makkers hebben verlichteen woord van hulde aan die
mannen, die hier gebleven, het woord trouw gebleven
zijn, en een woord van persoonlijke hulde aan hem, die
een betrekking in het buitenland liet loopen, om den
strijd hier tot een goed einde te brengen.
Naar DordrechtTer gelegenheid van de
meeting voor vakorganisatie op Zondag 21 Juli door
den Dordtschen Bestuurdersbond te houden, wordt door
den Schiedamschen B B. een boottocht georganiseerd,
om van hieruit in grooten getale aan de betooging te
kunnen deelnemen. Daarvoor is de snelvarende schroef
stoomboot „Ylaardingen IV" gehuurd, welke 's morgens
81/* uur uit Vlaardingen en te half negen uit Schiedam
vertrekt.
De kaarten Mjn a 50 cents per persoon tot en met
Donderdag 18 Juli verkrijgbaar. Men neme hier
van goede nota, om zich voor teleurstellingen te
vrijwaren.
S. O. V. Bij wjjze van herinnering aan de al
oude Kermis, werden de vorige week in de S. O. V.
een tweetal tooneel-voorstellingen gegeven, beide door
de Ned. Tooneelvereeniging.
Donderdag 27 Juni werd „Telefoongeheimen" van
M. Reimann en H. Hausleiter gegeven zijnde een
verzameling van aardigheden die 't flauwe al te dicht
nabij komen. Evenmin als „Telefoongeheimen" kunnen
we het nastukje „De aanbeveling," van Max Maurey
gelukkig gekozen noemen. De zaal was verschrik
kelijk leeg.
De verwachtingen waren voor Vrijdag hooger ge
spannen. De 282e opvoering van Heijermans „Op hoop
van Zegen" was geannonceerd. Dus eindelijk weer
eens een stuk van hooger waarde, dan in den regel
hier ter stede worden opgevoerd
Echter ook op dien avond was 't één teleur
stelling. De Nieuwe had haar verwondering uitge
sproken dat de opvoering van „Op hoop van Zegen"
was toegestaan en had zoo even tusschen duim en
vinger den beroemden auteur doodgedrukt. Dat is na
tuurlijk voor de Nieuwe maar een kleinigheid.
Of 't echter toch aan haar invloed te danken is
we weten 't niet; feit is dat er een „Op hoop van
Zegen" werd opgevoerd, waarin, naar we meenen, de
auteur z'n eigen werk niet zou herkend hebben.
We hadden dien avond „verminkte kunst."
Alle krachtfiguren waren ontmand geen werkelijk
heid was in 't spel meer, 't was een gefatsoeneerd en
daardoor onbelangrijk, gedwongen spel.
'tHad op de artisten een merkbaren invloed. Het
samenspel liet veel te wenschen soms had |men
meer medelijden met de uitbeeldenden dan met de uit-
gebeelden.
Geert, de mooiste type van den als matroos ont-
wakenden opstandeling, wien de verbittering tegen de
brute willekeur in het militaire leven, waarvan ook hij
slachtoffer werd, over de lippen golft; de stoere, open
hartige kerelde kracht-mensch in wien het bewuste
mensch-zijn tintelt bij elke beweging en in elk woord
Geert was herschapen in 'n soort teleurgestelde
vrijer, die verlegen, hortend en stootend z'n lotgevallen
verhaalde.
't Was niet alléén Geert, die zoo weinig had van de
door Hejjermans bedoelde. Bjjna alle figuren, de een
