..DE MOKER".
Lfit ons vereenigings^even.
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
Brief van Joost uit Maassluis
Werft abonnees op
Maakt propaganda!
meer, de ander minder, waren verminkt; en zelfs Kniertje
sloeg verschillende der meest treffende passages over.
Het bestuur der S. O. Y zal ongetwijfeld goed doen,
zoolang het zich niet weet vrij te maken van den in
vloed van een klerikaal persriddertje, al ware 't maar
uit medelijden met auteur en dilettanten, geen realisti
sche tooneelwerken te doen opvoeren.
Spaar ons voor zulke mishandelde kunst."
De katholieke Nieuwe Schied. Crt. spreekt als volgt
over de opvoering:
Wij hebben tegen de opvoering van dit stuk ge
waarschuwd, en, zooals ons nu blijkt, niet geheel
zonder succes. Want de afschuwelijke vloeken, die
Heijermans in dit spel van de zee zoo vaak op de
lippen legt, werden althans ditmaal niet gehoord.
Blikbaar had mén eenige rekening gehouden met
het publiek waarvoor het stuk gegeven werd. Die
attentie van heu, die Heijerman's zeespel hier ver-
toonen moesten, maakt echter het stuk volstrekt
niet goed. Al kan men waardeeren de bijzondere
strekking die Heijermans met zijn tooneelwerk had
te wijzen op de onzeewaardigheid van zoovele
visschersvaartuigen, die terecht „drijvende dood
kisten" worden genoemdal zou 't waar zijn dat
zijn spel een rijkscontrole op visschersschepen uit
lokte; al kan men niet de hooge kunstwaarde ont
kennen van dit spel, dat meermalen tot tranen
roert; toch is 't maar al te duidelijk dat hier een
der bekende voormannen der socialistische partij
geheel zijn denkbeelden in dit stuk heelt belichaamd.
De roode draad loopt door heel het stuk in al wat
'tniet alleen naar waarheid teekent, maar ook wel
geheel overdreven voorstelt.
Verkiezings-aktie. Door de vrijz. dem. ver-
eenigiug „Schiedam" was Maandagavond in „Masis"
een openbare vergadering belegd, welke zeer druk be
zocht was.
Als sprekers traden op de heeren M. C. M. de Groot
en onze partijgenoot P. de Bruin.
Gedebatteerd werd door den katholieken onderwijzer
P. Heilker, een nog jonge man, die bewijs gaf nog heel
wat beter van de gebeurtenissen in het openbare leven
op de hoogte te moeten zijn, alvorens optreden in 't
publiek hem kan worden aangeraden. Z'n debat liep
niet hoog, ook al geeft de Nieuwe er verslag van grooter
als van de redevoeringen der inleiders.
Da's bedoeld als na-effect; waar 'tin de vergadering
effectloos was.
Een lange neus voor onze klerikale raads
leden. „Staatscourant" no. 150 bevat het Koninklijk
besluit van den 12den Juni 1907, tot vernietiging van
een besluit van den Raad der gemeente Schiedam, d.d.
19 Juni 1906 en tot gedeeltelijke vernietiging van vier
besluiten van dien Raad, d.d. 28 September 1906, 11
October 1906, 19 Februari 1907, in zake het aangaan
van een huwelijk door onderwijzeressen bjj het openbaar
lager onderwijs.
In dat besluit wordt overwogen:
dat volgens art 30, in verband met art. 13, der wet
tot regeling van het lager onderwijs aan onderwijze
ressen, aan lagere gemeentescholen verbonden, ontslag
wordt verleend, hetzij rechtstreeks overeenkomstig eigen
verzoek, hetzij op voordracht van burgemeester en wet
houders of van het Rijksschooltoezicht
dat door de bepaling, dat de benoeming slechts ge
schiedt tot zoolang de benoemde onderwijzeressen onge
huwd blijven, h^t on'slag een onmiddellijk gevolg zal
zijn van een bij de benoeming aangewezen feit, nameltfk
het huweljjk van de onderwijzeressen en dus niet ver
leend zou worden overeenkomstig de voorschriften van
artikel 30 van genoemde wet;
dat derhalve door die bepaling eeoe door de wet niet
toegelaten wijze van ontslag wordt mogelijk gemaakt,
en de bepaling daarom in strijd is met de wet.
Dat is den heeren doordrijvers een streep door hun
rekening. Zullen ze er mede leeren?
Per Telegraaf. Schiedam, Vrijdag 28 Juni. Op
het pad van Broertjesveld werd heden een zekere meneer
van de Hooge bruggen gezien, zoekende naar een schel-
visch Vermeend wordt, dat de gulzige visch de dank-
penning is toegeworpen.
Brandersknechts. De leden worden herinnerd
dat op 1 Juli de verhoogde contributie is ingegaan, in
het vervolg zal over de contributie per quitantie worden
beschikt, de kaarten vervallen dus; wegens het te laat
ontvangen der quitanties is dit deze week niet gebeurd
wie nog contributie achterstallig is, wordt verzocht deze
zoo spoedig mogelijk aan te zuiveren.
In de eerstvolgende vergadering financieel verslag
over den boottocht. Zondag a.s. wordt eene meeting
belegd vanwege den Ned. Bakkersgezellen bond afd!
Rotterdam, waar onze bond zal vertegenwoordigd zijn
door onze Banier; de meeting, welke wordt gehouden
in het circus te Rotterdam begint om 12 uur 's middags
en heeft ten doel het verkrijgen van afschaffing van
nachtarbeid, wat ook een der hoofdpunten van ons pro
gram is; hoe meer er mee gaan, hoe liever.
De Secretaris
v. d. B. v. B. en Dist. kn.
De uitslag der deze week gehouden verkiezing voor
5 leden van den Gemeenteraad te Vlaardingen is als
volgt
District 1.
Uitgebrachte s'emmen 693
Blanco en van onwaarde 11
Geldige stemmen 682
Volstrekte meerderheid 342
Hiervan verkregen
A. HOOGERWERF Az. (volksk.ver. aftr.) 287
J. H. VAN RAALT Christ.-Hist340
H. VAN TOOR Jbz. (Lib.) 54
Zoodat herstemming moet plaats hebben tusschen
de heeren
A. HOOGERWERF Az. en J. H. VAK RA ALT.
District II,
Uitgebrachte stemmen
Blanco en van onwaarde
Geldige stemmen
Volstrekte meerderheid
913
9
904
453
Hiervan verkregen
J. v. DUSSELDORP A.Mz. oud-Libaftr.) 373
M. DE HEER (A.-R. aftr.) 455
A. HOOGERWERF Az. (volksk.ver.) 344
J. C. HOORWEG (S.-D.) 193
H. VAN TOOR Jbz. (Lib.) 142
Zoodat gekozen is de heer M. DE HEER en
herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren
J. VAK DUSSELDORP A.Mzn. en
A. HOOGERWERF Az.
District III.
Uitgebrachte stemmen
Blanco en van onwaarde
Geldige stemmen
Volstrekte meerderheid
457
5
452
227
Hiervan verkregen
H. BREEDERVELD (A.-R.) 288
L. J. VAN GELDEREN (oud Lib. aftr.) 142
F. L. J. LAFEBER (S.-D.) 87
A. H. P. MAARLEVELD (volkskiesver.) 118
K. ROSENBOOM (Lib.) 70
Zoodat gekozen is de heer H. BREEDERVELD
en herstemming moet plaats hebben tusschen de
heeren
L. J. v. GELDEREK en A. H. P HAARLEVELD
Wat het eerst uit deze steminenqjfers blijkt, is de
absoluut onjuiste verhouding waarin de vertegenwoordi
ging in den Raad staat tot de stroomingen onder de
kiezers.
Vergelijken wij de cijfers tusschen links en rechts,
dan blijkt dat werden uitgebracht:
rechts. links,
in I 340 342
II 455 449
III
288
164
Totaal 1083 955
Hieruit blijkt dat de rechtschen thans nog feitelijk
de meerderheid vormen. Een in meerderheid kerkelijke
raad is daarmede dus in overeenstemming.
Deelen wij echter het aantal te bezetten zetels, nl. 17,
op het aantal uitgebrachte geldige stemmen, dan komt
op elke 120 stemmen één zetel, waaruit volgt dat onze
raad bij een zuivere weerspiegeling van de strooming
onder de kiezers zou moeten bes:aan uit 9 leden der
rechter en 8 leden der linkerzijde.
De verhouding van den Raad is thans: 11 rechts,
6 links.
De poging der rechterzijde om de linkerzijde nog een
kopje kleiner te maken is dus minstens genomen wél
een beetje brutaal.
Verder blijkt uit de cijfers zonneklaar dat van het
der linkerzijde in het algemeen toekomend 8-tal zetels,
een 5-tal toekomt aan de door ons en „Volksbelang"
voorgestane uiting der socialistische gemeentepolitiek.
Een 3-tal aan de liberalen.
In plaats van 5, zaten er twee. Dat de kerkelijke
poogden nog een dezer twee te wippen, is wel het
toppunt van partjjfanatisme
Wat overigens de op onze kandidaten uitgebrachte
stemmencijfers betreft, stemmen deze tot tevredenheid.
Speciaal de op de twee candidaten van onze af-
deeling uitgebrachte stemmen geven ons groote vol
doening.
De humor ontbrak verder ook bij deze verkiezing
niet. Toen in district 1 de briefjes waren afgelezen,
hadden de stemopneraers der kerkelijken z ch blijkbaar
eenige schrapjes vergist.
,,v. Raait is met 3 stemmen meerderheid gekozen",
klonk hun roep. Eu wild stormden de gedienstigen bij
de woning van den gevallen candidaat, blij de mare
verkondigend, naar den gekozene hem hartelijk
feliciteerend met zijn succes
De juiste uitslag zal de heeren waarschijnlijk wel
hebben ontnuchterd
Toch zal het hard, zéér hard werken zjjn om den
opzet der kerkelijken te doen mislukken.
Vrijdag is hjj in dit district mislukt. Want dat zij
v. Raait er bij eerste stemming door wilden jagen,
bleek, voor wie zooals wij de stembussen controleerden,
een feit.
Zij zetten alles op haren ent snaren, oude en afgeleefde,
zieke en ook bjjna kindsche kiezers werd er het laatste
uur per rijtuig gehaald, de trappen op- en afgedragen,
wanthet ging er om 1
Nog 3 stemmen en v. Raait was er geweest.
Ook in district II ging het zoo heet. Ook daar
werden het laatste half uur de kiezers per rijtuig aan
gesleept. Indien de Heer slechts 3 stemmen minder
had verkregen, zou hij in herstemming zijn gekomen
en met hem dan ook onze candidaat Hoorweg.
III is ook thans weer gebleken bom-kerkelijk te zijn.
Het oude cijfer, 300, werd ook thans weer op den
kerkeljjken candidaat uitgebracht. Nog jaren van hard
werken zullen voorbij moeten gaan voor dit district
met ernstige kans op veel kan worden aangevochten.
Bezien we de herstemmingen, dan komt het ons voor
dat die in III, tusschen Maarleveld en den aftredenden
liberaal v. Gelderen, en die in II, tusschen Hoogerwerf
en den aftredenden liberaal J. van Dusseldorp A. Mzn.
hopeloos zijn.
Waar de opzet der kerkelijken was, de beide daar
in herstemming komende liberalen in den Raad te houden,
wijl zij van hen in den Raad een minstens even groote,
en in ieder geval meer gewenschten steun ontvangen,
dan zij van geestverwanten zouden kunnen verwachten,
daar spreekt het vanzelf dat de kerkelijken met of
zonder het advies der kiesvereenigingen en masse
op de aftredende liberalen zullen gaan.^
De krachten zullen op I moeten worden geconcen
treerd om de herkiezing van Hoogerwerf mogelijk te
maken.
Dat ieder in zijn kring daarvoor zijn plicht doe
Risico van den arbeid. In de stoomkuiperij
van A. de Neef in de 1ste v. Leyden Gaelstraat had
het zoontje van den heer S. Lengton het ongeluk met
zijn hand tusschen een machine te geraken, waardoor
deze werd verbrijzeld.
Weer 'n geval waaruit eenvoudige zielen, altijd
pratende over het den ondernemers bedrijgende gevaar
van financieele verliezen, hun lesje kunnen trekken.
Dat gevaar is van tijdelijken en te overkomen aard.
Het verliezen van een hand is niet goed te maken.
Het beteekent verminking voor het leven
Er mag een risico zijn voor het kapitaal. Die van
den arbeid is grooter en moeilijker te dragen
Waarde Moker,
Zooals te voorzien was, heeft het Gereformeerd Week
blad van Maassluis geen antwoord gegeven op je vraag
om eens ronduit te zeggen wat een werkman van zijn
patroon mag vragen om te kunnen genieten van „het
brood zijns bescheiden deels." Zou de beantwoording te
moeilijk zijn of zou het te lastig wezen om die vraag
naar waarheid te beantwoorden en tegelijk niet in onge
mak te komen met de klasse der vooraanzittenden wier
dienaren de redakteuren zijn? Natuurlijk bedoel ik hier
niet mee persoonlijk die drie dominee's. Zoowel geeste
lijken als onderwijzers als advokaten en dergelijke amb
tenaren worden door de kapitalistische maatschappij
onderhouden en moeten dus om brave burgers te heeten
lakeiendiensten bewijzen. Zoo ze geen vrede hebben
met de tegenwoordige maatschappelijke orde en voor
een beter lot van den arbeider strijden, dan wordt hun
onverbiddelijk hun betrekking dus hun brood ontnomen.
Kijk maar naar vau Kol, Lindeman, Waller!
Over den uitslag van de gemeenteraadsverkiezing
schrijf ik of een ander je de volgende week.
De anti's hebben 't deze keer makkelijk en goedkoop
gehad. Ze bezetten de overgroote me rderheid der raads-
zetels en daar geen van hun mannetjes aftrad nemen
ze er eens hnn gemak van. Ze bevelen alleen hun kiezers
de candidaten der chi ,-historischen en den katholiek
aan. De liberalen hebben vier candidaten gesteld, 't Zal
bij de kiezers wel voornamelijk gelden hoe de persoon
van den candidaat ze aanstaat en niet het beginsel. Och,
wie hier ook de baas in den raad zijn, blijft hetzelfde,
gedaan in het algemeen belang wordt er toch niets.
Ons clubje stelt er natuurlijk heelemaal geen belang
in. We hebben maar geduld tot we zelf met een candidaat
uit kunnen komen. Maar nog geen van ons hier staat
vrij genoeg. Met de stemmen zou het anders best schikken.
Voor een arbeidersraadslid zou er heel wat werk te
doen zijn, want het lijstje van misstanden is groot. Maar
dè lui die nu in den raad zitten vinden dat het zoo
goed gaat.
Tot een volgende keer je vriend Joost.
STEUKPEMKIMG.
SCHIEDAM.
S. 10 ct.onbekend 2 ct.K. 2 ct.v. a. B. 3 ct
IN DE BUS.
A. 10 ct.B. 10 ct.C. 10 ct.D. 9 ct.E. 1 ct.
