No. 21.
ZATERDAG 20 Juli 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stukken voor 't eerstïolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Afdeelingsnieuws.
Gewonnen
Schapen en bokken.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj vooruithetaU
franco per post 30 cent j J
Losse nummers 2 cent.
Bnrean van Redaktie en Administratie
Gebouw „COMSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 7l/$87a nur.
ADYERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Deze week traden twee nieuwe leden toe. Wie volgt
Partijgenooten, als wij allen eens een nieuw lid aan
brengen dan verdubbelt ons ledental. En wanneer wij
er ons werkelijk voorspannen is dat niet eens zoo'n moeite.
Een ieder doe dus z'n best en werve nieuwe leden
aan. Maar niet alleen leden, ook geld moeten wij hebben.
Hierachter vindt men de verantwoording voor het
Verkiezingsfonds, zoo gij er nog niet bij staat, geef dan
een kleinigheid.
Het Bestuur v. d. Afd. Schiedam.
De Rode houdt Zaterdagavond zitting in het Gebouw
„Coustantia" van 810 uur.
Onze eerste man in den Schiedamschen gemeenteraad
gebracht. En op de meest glorievolle wijze.
Wel bleef hij in district II met 9 stemmen in de
minderheid, maar het respectabele cijfer, ook in II
behaald, dat nu bjj de herstemming van 252 tot op 524
steeg, bewijst dat deze nederlaag geen nederlaag is,
doch dat ook district II binnen zeer korten tijd een
sociaal-demokraat naar den Raad zenden zal. Voor de
kerkdijken heeft de uitslag in II de beteekenis: nóg
zulk een overwinning en we zijn reddeloos verloren.
District III hield zich uitmuntend. De 397 stemmen
bjj eerste stemming op de Bruin uitgebracht, stegen nu
maar even tot 538, een vermeerdering dus met 141
stemmen. Onze kandidaat behaalde ook nu weer het
hoogste stemmencjjfer.
De officiëele uitslag laten we hier volgen:
DISTRICT II.
Aantal kiezers1174
Ingeleverde stembiljetten1077
Van onwaarde7
Uitgebracht op de heeren:
P. de Bruin (S.-D.)524
M. C. M. de Groot (V.-D. aftr.). 537
H. van der Laan (A.-R.)533
G. W. Snel (V.-D.)9
Gekozen de heeren
DE GROOT en VAN DER LAAN.
DISTRICT III.
Aantal kiezers 1120
Ingeleverde stembiljetten1016
Van onwaarde7
Uitgebracht op de heeren:
P. de Bruin (S.-D.)538
A. Cool Mzn. (Lib. aftr.)38
T. S. Goslinga (A.-R.) 448
A. Gonka (V.-D. aftr.)527
E. Koopmans (V.-D.)514
B. A. J. Wittkampf (R.-K.) 430
Gekozen de heeren:
DE BRUIN, GO UK A en KOOPMANS.
Reeds aan de stembur'eaux was groote belangstelling.
Honderden menschen stonden zelfs buiten den uitslag
af te wachten en toen deze bekend werd, donderde een
krachtig hoera door de lucht.
En toen stroomde het naar „Constantia", dat in een
ommezien geheel gevuld was met een enthousiastisch
gestemde menigte. Onze muziekvereeniging „Kunst en
Strijd" alsook een groot aantal leden van „Excelsior"
waren reeds op post; de wacht was nu maar op de
komst van den gekozene.
Nauw was-i gearriveerd of onder luid gejubel ging
hjj de hoogte in en werd naar 't podium gedragen.
„Kunst en Strijd" gaf een opgewekte marsch en
daarna nam partijgenoot de Wit het woord om namens
de afdeeling den gekozene geluk te wenschen met de
zoo belangrijke overwinning. Hij sprak den wensch uit
dat uit de velen, die onzen kandidaat nu gestemd hadden,
en zich dus aan ons verwant gevoelen, een groot aantal
zich nu ook zou aansluiten bij de partij. Voorts gaf hij
het woord aan den gekozene.
De Bruin verklaarde zeer erkentelijk te zijn voor de
hulde, hem betoond, maar ze slechts te kunnen aan
vaarden voor zijn partij.
We hebben nu een Goeden Vrijdageindelijk is 't
gelukt een sociaal-demokraat in den Gemeenteraad te
brengen en is van e n der gekozenen, den heer Koop-
mans, al is hij niet bij ons aangesloten, veel hulp te
verwachten maar zijn we nu aan het einde, vrien
den? vroeg spreker.
Niemand kan dat meenen. Integendeel, we staan nog
eerst aan het begin van den strijd. Eén man vermag,
al kan hij veel kritiek uitoefenen, toch nog betrekkelijk
weinigeen-en-twintig zetels zijn er te bezetten, zorgt
ervoor dat daar allemaal sociaal-demokraten voor komen.
Spreker besluit z'n betoog met een stevige opwek
king aan allen, hun krachten te geven aan de Schie-
damsche arbeidersbewegingwerkt mee, de klassebe-
wuste politieke beweging, alsook de vakbeweging hier
groot en sterk te maken zóó kunt ge buiten den
raad mij een krachtigen steun in den rug geven.
Nadat de toejuichingen waren verstomd en nog door
verschillenden het woord was gevoerd, werd voldaan
aan eene uitnoodiging van hfet bestuur der kiesvereeni-
ging „Schiedam", om in „Het Volkshuis" een oogenblik
te komen, teneinde gezamenlijk den goeden uitslag dezer
verkiezing te vieren.
De tuin van „Het Volkshuis" liep dra geheel vol met
een verscheiden ^rbliek.
Ook hier wïLjen verschillende toespraken gehouden.
De heer van Meurs wees er op, dat „Schiedam" de
Bruin gaarne niet alleen als arbeider, |maar ook als
sociaal-demokraat aanvaard had en sprak den wensch
uit dat het de Bruin gegeven zou zijn in den Raad
veel en nattig werk te doen, opdat „Schiedam" over
zes jaren hem weder met evenveel genoegen zou kunnen
kandideeren als ze nu deed.
Dé Bruin zeide, dat dit samenzijn voor de menschen
der overzjjde wellicht aanleiding kan zijn voor ellen
lange besprekingen over een offerfeest der demokrati
sche groepen.
Wjj echter kennen de beteekenis ervan wel. Wij
ontveinzen ons niet dat we straks menigmaal tegenover
elkaar zullen komen te staan, al hopen we dat dit tot
het allernoodzakelijkste zal beperkt blijven.
Krachtens hun programs kunnen in de gemeente'
politiek sociaal- en vrijzinnig-demokraten in hoofdzaak
hand aan hand gaan.
Spreker wenscht niemand onaangenaam te zijn, als
hij als zijn overtuiging uitspreekt, dat de vrijz. democraten
niet altjjd even krachtig vasthielden aan hun program.
Willen ze dat in de toekomst wél doen, dan zal in 't
algemeen een goede samenwerking zeer wel mogelijk zijn.
Spr. komt in den Raad als sociaal-demokraatonaf
hankelijk, onder niemands kommando. Maar gaarne zal
hij voorlichting ontvangen, waar eigen kennis tekort
schietgaarne zal hij de hand vatten dien hem ter hulpe
geboden wordtzijn er in onzen Raad elementen zelfs
te over, die op den arbeider uit de hoogte neerzien, bp
de vrijz. demokratische raadsleden zoekt spr. die be
grippen niet meer en zal hij gaarne steun zoeken zoo
vaak hij ze behoeft.
De uitslag der verkiezing is de triomf der demokratie.
De Staten-verkiezingen hadden ontmoediging gebracht
aan de linkerzijde; maar rechtsch heeft toen met zware
troeven gewerkt. De reaktie daarop zien we nueen
licht brak nu door de demokratie herleefde met volle
krachtsamenwerkend te allen tijde, waar 't ons
mogelijk zij, is 't onze taak de vaan der demokratie
nu omboog te houden. (Applaus).
Achtereenvolgens voerden nu alle gekozenen het
woord, waaronder de heer Koopmans, die in hoofdzaak
zich refereerde aan het door De Bruin gesprokene en
de heer De Groot, die z'n vreugde erover uitsprak, dat
het eindelijk gelukt is de eerste arbeider in den ge
meenteraad te brengen. Spr. verwacht ook veel van de
samenwerking tusschen de vrijz. demokraten en den
sociaal-demokraatalleen ten opzichte van den klassen
strijd, wiens bestaan spr. althans ten deele niet zal
ontkenneD, maar dien hij onnoodig acht, zullen onze
inzichten uiteenloopen. Maar spr. vertrouwt, dat alsdan
blijken zal, dat de inzichten der vrijz. demokraten de
juiste zijn.
Nog eenigen tijd bleef men bijeen, om dan huiswaarts
te keeren volop nog onder den indruk van den
„goeden Vrijdag."
De kerkdijken hebben bij deze verkiezing hun zetel
behouden. Maar toch was het aan die zijde zoo be
drukt, als ware een belangrijk verlies geleden.
Daardoor toonden ze de beteekenis dezer verkiezing
begrepen te hebbende demokratie overwon
Zietdaar de reden dat hen, volbloed conservatieven als
ze zijn, de schrik om 't hart was geslagen.
We hopen steeds het onze er toe by te dragep, dat
deze eerste overwinning der demokratie door meerdere
en nog grootere gevolgd worden zal en het bolwerk
van het konservatisme, dat hier zoo langen tijd onneem
baar scheen, zoo spoedig mogelijk wordt neergehaald.
Werkt mee, vrienden!
In den jongsten verkiezingstijd heeft weer een groepje
het hoofd opgestoken, dat men eigenlijk op dit onder-
maansche niet meer had gezocht.
De oud-liberalen kwamen weer voor den dag.
Een tijdlang hebben zij zich vergenoegd den schijn-
doode te spelen; na het ten ondergaan van „Algemeen
Belang" stelden zij zich tevreê een toeziende rol te ver
vullen bij gebrek aan levenskracht voor een zelfstandig
bestaan't ging lang goedde politieke strjjd liep hier
over de schijf van 't anti-klerikalisme alléénen dat
achtte het regentendom niet gevaarlijk.
Maar dankbaar wijzen we hier op den goeden
invloed der S. D. A. P. dat alles veranderde bij
deze raadsverkiezing. Nü was het de demokratie die
vóórop gesteld werd. Nti waren het de eischen der
demokratie die den inzet van deu strijd waren en....
de oud-liberale garde sprong in 't geweer.
Ze merkte het niet, hoe, in tegenstelling met vroeger
de overwinning links wasze merkte het niet hoe
er nü werkdrift kwam, waar vroeger lusteloosheid was
hoe er nii geloof kwam waar vroeger wanhoop heerschte.
Ze merkte niet de bezieling die er van de schoone
leuzevóór de demokratieuitging.
Of ja, ze merkte het wél. Maar met ontzetting.
Ze wil niet' deze overwinning; ze wil niet deze
werkdriftniet d i t geloof.
Want zij, ja zij vooral haat de demokratie!
De sterk oud-liberaal beïnvloedde Schied. Cour. gaf
in het jongste Zondagsnummer een „Nabetrachting" op
de raadsverkiezingen, waarin o. m. wordt gezegd:
Deze verkiezing is voor de vrijzinnigen een leer
zame geweest.
Zy heeft in de eerste plaats getoond de nadeelige
gevolgen, die voortvloeien uit de onvoldoende orga
nisatie der liberalen. Deze vormen de grootste der
linksche groepen en door het gemis aan een be
hoorlijke organisatie werden zij nu de slippendra-
gers der vrijzinnig-democraten, die, door hun betere
organisatie, candidaten deden stellen, waarmede
de liberalen zich niet geheel konden vereenigen.
De fout schuilt in deze bij de liberalen en de
opgedane ervaring zal hen, naar wij hopen, wel
duidelijk hebben gemaakt hoe broodnoodig het is
dat ook z(j zich organiseeren.
Dan zal het niet meer voorkomen dat ter elfder
ure zich nog enkelen geroepen gevoelen ook can
didaten te stellen, zonder overleg met hun partij
genooten of met andere vrijzinnige groepen.
Ware er een kiesvereeniging geweest, staande
op het standpunt der Liberale Unie, dan zou er
overleg gepleegd zijn tusschen haar en de Vrijzin
nig-Democratische kiesvereeniging en al zou daarbij
misschien niet een volkomen overeenstemming
verkregen zijn, toch zou hebben kannen voorkomen
worden een verwarring als nu in de vrijzinnige
actie bij deze verkiezing heeft geheerseht.
Wij hopen dan ook vurig weldra te vernemen
dat een zoodanige kiesvereeniging is opgericht.
Elk kommentaar is hierop overbodig.
De schapen zullen zich van de bokken gaan scheiden.
Die scheiding begroeten we met vreugde.
De strijd van anti-klerikaal tegen klerikaal is on
zuiver in de hoogste mate.
Demokraten tegen conservatieven, dat is de groepeering
die we wenschen.
De Schied. Crt. kon het ter elfder ure nog zoover
brengen, dat ze den sociaal-demokraat aanbeval. De
tijd is niet verre meer, dat zij (en haar groep) den
klerikaal zal steunen, zelfs tegenover den vrijzinnig-
demokraat.
Als eenmaal ook de vrijzinnig-demokraten gezuiverd
zullen zijn. Als die nu nog wel anti-klerikalen, maar
tamme demokratische elementen, de kiesvereeniging
„Schiedam" zullen hebben verlaten en teruggekeerd zijn
naar de plaats waar ze behooren.
Want vooral daar, in „Schiedam," vindt men de
meest onzuivere combinaties.
Er zijn er die de demokratie enkel gebruiken als
stormram tegen de burcht der klerikalen.
Er z\jn er die onder de vleugelen van „Schiedam"
schuilen, omdat ze geen sociaal-demokraten willen
h e e t e n, ofschoon ze sociaal-demokratisch gevoelen.
De laatsten achten we minder hoog dan de eersten.
Maar beiden zullen in de naaste toekomst te kiezen
hebben.
DE MOKER
4e