No. 22
ZATERDAG 27 Juli 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
f 250.
Een enquête naar den arbeidsdag.
Katholieke Yerkiezingspraktijken.
en,
ïog
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal 7-
franco per post 30 cent hlJ vooruitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Bedactie:
's Woensdagsavonds van 7y2Hl/3 uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
De heer Brants heeft in den korten tijd, gedurende
welke hij aan het hoofd onzer gemeente staat, zich in
zeker opzicht doen kennen als een zeer werkzaam man.
Het spijt ons direkt hieraan te moeten toevoegen dat
z'n ijver echter niet bleek daar, waar wij ze het liefst
hadden gezien. In zaken van algemeen belang, bestra
ting, verlichting, besproeiing, enz. enz. merkten we ze
niet. Want alle bezondigiugen tegen de billijkste eischen
daaromtrent, Mer in zoo rnime mate te aanschouwen,
bleven ten huidigen dage onbestreden.
Maar z'n verdiensten blinken in de afschaffing der
kermis; in de jacht op buitenwegen-zoekende paartjes;
in och in een aantal gebeurtenissen welke ieder
stadgenoot reeds bekend zijn.
Uit oogpunt van algemeen nut slaan wij deze ver
diensten niet hoog aan.
Deze week hadden we wederom een zijner verdien
stelijkheden te aanschouwen.
De heer Brants, zooal niet de ontwerper van het
Maashoofd-decoratie-plannetje, dan toch een bijzondere
voorstander ervan, heeft geen moeite ontzien om het
welslagen ervan te verzekeren.
't Hoofd zal zwart zien van de menschen" had de
bevriende „men" geschreven daarvoor zou gezorgd
worden.
Allereerst de schoolkinderen er bij gehaald, de af-
deeling Schiedam der S. D. A. P. in de gauwigheid
voor gek verklaard, omdat deze in die kinder-tentoon-
stelling een paedagogische fout zag; maar dat was nog
niet genoeg.
Vereenigingen met hun vaandels, muziekgezelschap
pen, sportclubs in tenue e. d. g., die bij het passeeren
van den boottocht der gedelegeerden ter vredesconfe
rentie zich aan den Maasoever wenschten op te stellen,
zou daarvoor een gereserveerde plaats worden aange
wezen, indien zij zich daarioe tijdig bij het Gemeente
bestuur aanmeldden
Vooral die sportclubs in tenue hè, dat was al een
limineus idee
Maar nog was het leger dat zich op het Maashoofd
door de gedelegeerden zou laten bekijken, om aldus,
volgens „men": de eer van zijn land hoog te houden,
niet tali ijk genoeg. Grooter toevoer diende gezocht
en ze werd ook gevonden.
Naar de Schied. Cour. vernam, zijn de verpleegden
van alle gestichten in deze gemeente uitgenoodigd om
het passeeren van den boottocht der gedelegeerden ter
Vredesconferentie langs deze gemeente op daarvoor
gereserveerde plaatsen bij te wonen.
Ofschoon we het op dit oogenblik nog niet met zeker
heid kunnen zeggen, veronderstellen wij dat door de
verpleegden deze uitnoodiging geheel vrijwillig en
met genoegen is aangenomen.
Het voorname gezelschap had alzoo, dank zij de
elkaar opvolgende geniale gedachten, een bijzondere
uitstalling te aanschouwen.
Een aantal schoolkinderen, wier aandacht, dank zij
de lofwaardige opofferingen hunner onderwijzers, wel
licht een oogenblik kan gevestigd worden op de booten,
waaraan ze niets bizonders bespeurden, en die met
ongeduld het oogenblik afwachten waarop ze weer kun
nen gaan loopen en spelen.
Een aantal weeshuis-verpleegden, die mede schier
overal ter decoratie dienen, als de vrijwillige be
langstelling ontbreekt en wier sympathie in den regel
niet hoog geschat wordt.
Een aantal gasthuis-verpleegden, wier kromme gestal
ten onwillekeurig gedachten oproept over sociale nooden
I en sociale ongelijkheid-- wier doffe oogen geen booten
zelfs meer onderscheidendie mopperend van ongeduld
verlangen dat ze kunnen inrukken.
Of de gedelegeerden erg gevoelig zijn geweest voor
deze hulde?
We zouden haast geneigd zijn aan te nemen dat de
heeren zjj 't in hun baard eens hartelijk gelachen
hebben om zulk een vertooning.
Dat grapje kost de gemeente f 250.
't Is niet veel de moeite gerekend aan het plannetje
besteed.
Maar 't is f 250.te veel, gerekend het dwaze der
vertooning en het ergert ons dat de Raad zonder slag
of stoot dit bedrag ervoor toestond.
't Is weggesmeten geld.
Is onze gemeente financieel zóó sterk, dat ze maar
voor allerlei dwaze en onnuttige verzinsels van den een
of ander.haar geld kan besteden?
Neen, om den drommel niet. In dezelfde zitting,
waarin het crediet werd verleend, werd ook besloten
een leening aan te gaan van
1 millioen gulden.
Waarvoor is ons niet bekend. In de geheime zitting
was dit zaakje blijkbaar netjes bedisseld den gemeen
tenaren raakt het zoo niet waaaaan hun geld wordt
besteedt. Ze mogen alléén rente en aflossing betalen.
Maar óókwanneer dit niet geschiedt was, bleef het
verleenen van het crediet een onverantwoordelijke daad.
Vraag om betere bestrating, verlichting of wat ook
er is geen geld!
Vraag om meer schoolruimte, waaraan nóg behoefte
is er is geen geld!
Vraag om een kleedje en wat eten voor het arme
schoolkind er is geen geld!
Er is alléén geld voor wat. poppekasterij!
B. en W. christelijk in meerderheid, met een vrijzin
nig-demokraat tot bedekking stellen voor; de raad,
christelijk in meerderheid met een sterke Vrijzinnige
minderheid, geven klakkeloos toe.
Inderdaad deze raadszitting leverde een krachtig
pleidooi voor de noodzakelijkheid van nieuw bloed in
den raad. Ze leverde tevens wél het bewijs dat de
Strijd tegen dat voos beleid niet gemakkelijk zal zijn
en het zéér raadzaam is bij de eerste de beste gele
genheid het nieuwe bloed te versterken!
Want aan zulk een ergerlijke, aan lichtzinnigheid
grenzende praktijken dient zoo spoedig mogelijk een
einde te worden gemaakt.
Aan hoofd- en afdeelingsbesturen van vakbonden en
besturen van bestuurdersbonden en plaatselijke vereeni
gingen is door het bestuur van het Nederl. Verbond van
akvereenigingen een circulaire gezonden van den na
volgenden inhoud:
Bjj de sluiting van het congres van 2 Maart j.l. werd
door den voorzitter de toezegging gedaan, dat dè pro
paganda voor
a. een wettelijk geregelden 10-urigen arbeidsdag;
b. afschaffing vau nachtarbeid
c. beperking van kinderarbeid,
met kracht zou worden ter hand genomen.
Tot dusverre kon dit voornemen niet ten uitvoer wor
den gebracht, daar voor een planmatige actie noodig is
te weten, wat de minister ten deze wenscht te doen.
Om dit te weten te komen, werd de motie-Schaper bij
de Kamer ingediend, waarvan de behandeling echter
door de kabinetskrisis en andere oorzaken tot dusverre
is uitgesteld en waarschijnlijk niet voor September a s.
zal plaats hebben.
Ons kwam ech'er dezer dagen ter oore, dat aan het
ministerie ijverig gewerkt wordt om gegevens te ver-
zam len ten opzichte der door ons gevraagde voorzie
ningen en dat adviezen worden ingewonnen omtrent de
wenscheljjkheid of de mogelijkheid van de invoering
van den 10-urigen arbeidsdag in sommige bedrijven,
onder welke adviezen er hoogstwaarschijnlijk zullen zyn,
die de onmogelijkheid daarvan zullen bepleiten.
Het wil ons voorkomen, dat wij niet mogen stilzit
ten, terwjjl wellicht onze vijanden krachtig werkzaam
zijn om de vervulling van wenschen, reeds zoo lang
gekoesterd door de Nederlands he arbeiders, tegen te
houden; het wil ons voorkomen, dat, als de nood
aan den man komt, de Nederlandsche arbeidersklasse
gereed moet staan met de noodige gegevens, teneinde
te kunnen bewijzen, dat invoering van dat, wat door
ons op 2 Maart gevraagd is, niet slechts gewenscht, doch
ook noodzakelijk en mogelijk is.
Dit is een moeilijk werk, hetwelk met nauwkeurig
heid moet worden verricht, doch wij twijfelen niet of
u zult met ons begrijpen, dat het noodzakelijke moet
worden gedaan, willen we niet het, verwijt hooien, dat
we niet gereed zouden zijn op het oogenblik, dat dit
noodig is.
Daarom zenden wij u hierbij eenige vragen toe, welke
zoo nauwkeurig mogelijk dienen te worden ingevuld,
zoodanig, dat wij met zekerheid zullen kunnen zeggen,
dat ze juist zijn.
Voor dit doel mogen gsene onnauwkeurigheden wor-
ben begaan, want ieder cijfer of gegeven moet een stuk
van ons wanentuig zijn om den 10-urigen arbeidsdag
en de afschaffing van den nachtarbeid te verkrijgen.
Een slecht wapentuig kan niet dienen.
Wij rekenen daarom op uw aller medewerking.
Dit schrijven is bestemd om op de afdeelingsverga-
deringen te worden voorgelezen, zoodat alle leden weten,
welk groot belang er verbonden is aan de medewer
king aller leden.
Kameraden, er moet snel, veel en goed werk gedaan
worden.
Wij rekenen op u
De vragenlijst bevat de navolgende vragen
1. Naam van den Bond? 2. Naam der afdeeling of
vereenigiug 3. Hoeveel patropns oefenen het bedrjjf
uit 4. Hoeveel arbeiders zijn te uwer plaatse in het
bedrijf werkzaam 5. Hoeveel mannen 6. Hoeveel
vrouwen 7. Hoeveel kinderen onder 14 jaar 8.
Hoeveel mannen en vrouwen zijn daarvan in uwe af
deeling of vereeniging georganiseerd? 9. Hoe lang is
de arbeidsduur per dag voor de mannen voor de
vrouwen? voor de kinderen? 10. Hoe laat begint en
eindigt de dageljjksche werkdag? 11. Hoe laat wordt
tijd tot schaften gegeven? 12. Hoeveel dagen per jaar
wordt overgewerkt? 13. Hoeveel uren per dag? 14.
Kunt ge opgeven hoeveel mannen en vrouwen in de
plaats uwer inwoning gemiddeld overwerk moeten ver
richten? En kunt ge ook het totaal aantal overuren
van al dezen opgeven? 15 Wordt voor overwerk
extra betaald 16. Hoeveel nachten wordt geheel of
gedeeltelyk gewerkt? (De nacht te rekenen van 9 uur
n.m. tot 6 uur v.m.). 17. Kunt ge opgeven hoeveel
mannen en vrouwen nachtwerk moeten verrichten En
kunt ge ook het totaal aantal uren in nachtwerk door
gebracht, opgeven? 18. Wordt voor nachtarbeid extra
betaald en hoeveel? (Ten opzichte van overwerk en
nachtarbeid bij den z.g. seizoenarbeid van stucadoors,
behangers e. d. moet zoo nauwkeurig mogelijk worden
benaderd). 19. Hoeveel Zondagen wordt geheel of
gedeeltelijk gewerkt? En door hoeveel mannen of vrou
wen 20. Hoeveel uren Zondagsarbeid bedraagt dit
in totaal per jaar? 21. Wordt voor Zondagsarbeid
extra betaald en hoeveel? 22. Acht ge afschaffing
vrn Zondagsarbeid, van nachtarbeid en van overwerk
als regel mogelijk 23. Welke bezwaren zouden tegen
de invoering van een 10-urigen arbeidsdag in uw be-
drjjf met reden kunnen worden aangewend Welke
bezwaren zjjn bij vroegere gelegenheden van de zijde
der werkgevers aangewend 24. Zijn deze bezwaren
op eenigerlei wijze te ondervangen? 25. Acht ge ver-
bod van kinderarbeid beneden 14 jaar in uw bedrijf
mogelijk en zoo niet, waarom niet 26. Acht ge sterke
beperking van arbeidstijd van jeugdige personen van
14—18 jaar in uw bedrijf mogelijk en zoo niet, waarom
niet? 27. Welke gevolgen in iichamelijk, geestelijk,
zedelijk opzicht nemen de arbeiders in uw bedrijf waar
van a. langen arbeidstijdb. nachtarbeid. 28. Hoe
hoog is het gemiddelde loon per uur voormannen
boven 18 jaar? vrouwen boven 18 jaar? kinderen on
der 18 jaar?
Wij ontleenen aan Het Volk
Met leede oogen zien de Bredasche kapitalisten
knechts in burgerkleed en priestersoutane het aan, hoe
in den strjjd om den raadszetel de arbeiders bij hon-