Ditjes en Datjes.
Onze Christelijke Voorgangers.
Aankoop van grond.
f 250.
indruk maakt altijd de houding van het dagelijksch
bestnnr. Als men dat stelletje van tjjd tot tijd eens
hoort, dan kan men niet anders dan een Raad prijzen,
die zulk een intellect daar op de uitverkoren plaatsen
heeft gezet. Neem b.v. den heer Lagerwey. Een orgaan,
neen maar, het zou je heel wat waard zijn, het te kunnen
overnemen. De r's rollen zoo aanvallig uit z'n mond,
dat men geneigd is, hem als spreekleeraar aan te stellen.
Vraagt hij het woord, van de aandacht zijner medeleden
is hij reeds te voren verzekerd. Te meer jammer, dat
we den wethouder Lagerwey zoo weinig als woord
voerder ontmoeten. Ik geloof haast, dat hij om het
aantal geschoten bokken te Schiedam niet te vergrooten,
maar een aanhanger van Willem den Zwijger is ge
worden. En in dit geval kunnen we niet anders dan
zijn tact loven 1
Ja, de heer Lagerwey heeft dezen keer een aparte
beschouwing verdiend. Een stad als Schiedam, die haar
bevolking de laatste jaren sterk ziet vermeerderen, moet
een goeden kijk op de toekomst hebben. Nu is de wet
houder van financiën zeker de man, die een breeden
blik behoort te bezitten. En ga nu eens na, op welk
een wijze de wethoader in het publiek optreedt.
Nooit eens zoodanig, dat ook een tegenstander prijs
moet stellen op zijn adviezen. De heer Lagerwey neme
z:ch voor, van nu af te zwijgen. Nog beter, als hij zijn
plaats kon inruimen voor iemand, die beter het gewicht
van zijn taak begreep.
We zullen eens enkele staaltjes van lichtvaardig han
delen vermelden.
Bjj het besluit tot opheffing van de kermis was tevens
aan de orde gekomen een voorstel van den heer Ooüka,
om 2500 gulden, zoo mogelijk meer, te verstrekken aan
vereenigingen, die ware kunst wilden dienen. Dit voor
stel werd echter door hen, die het in de eerste plaats
moesten steunen, bestreden. Met minder kon men het
wel af. En de Schiedamsche raad we hebben hét
helaas al zoo dikwijls moeten verklaren is in zulke
zaken niet erg scheutig. Het schrikbeeld van geldkosten
hoeft maar te worden vertoond enhet voorstel is
verworpen.
Het Volkshuis bestond reeds, uit den aard der zaak
kan dat lichaam niet de kunst in zoo groot mogelijken
omvang dienen. Daarom is een afzonderlijk vereen'-
ging, Kunst aan het Volk,11 opgericht, die in den
korten tjjd van haar bestaan getoond heelt, wat zij
wil en wat zjj kan. Nn eenmaal subsidie mocht wor
den verstrekt, meende genoemde vereeniging in de
eerste plaats daarop te kunnen rekenen.
Doch de Oranjevereenigicg kwam ook vragen, èn
het Volkshuis, èn het Zakkendragers-gilde. Toen
voelde iedereen, dat de Oranjevereeniging de uitver
korene zjjn zon.
De burgemeester lichtte uitvoerig het voorstel van
B. en W. toe, om de Oranjevereeniging f800 te geven.
Nauwelijks is dit in den Raad gehoord, of twee wet
houders toonen voorstanders van f 5Ü0 subsidie te zjjn.
Vanwaar dan de voorgewende meerderheid Of heeft
de burgemeester in het dageljjksch bestuur een beslis
sende stem Dan mocht dat nog wel eens aan het
publiek worden meegedeeld. De heer Lagerweij ging
met den burgemeester mee, ook nadat de heer De Oroot
hem inlichtingen over den stand der begrooting had
gevraagd. En toen kwam een uiting aan het adres
van zijn collega voor gemeentewerken, die deze terecht
meende, niet zonder protest te mogen lateu passeeren.
De heer Lagerweij beweerde toch, dat bjj gemeente
werken niet zoo op de financiën werd gelet als bjj
dit deed. Waar was toen het raadslid, dat bewjjzen
vroeg aan onzen wethouder van financiën De raad
gleed er over heen en ging verder aan het babbelen
over f 800 of f 500.
Allermalst was de kwestie over subsidie aan „Kunst
aan het Volk'1 en aan het „Volkshuis." Het raadslid,
dat aangewezen was, om in deze met flinke voorstellen
te komen de heer Oouka was nu bjj iedere
stemming tegenstander.
De heer Oouka stemde tegen subsidie aan de
Oranje-Vereeniging en met hem alle linksche 1-den
op de heeren Van Westendorp en Van der Schalk na
tegen subsidie van f 500 aan alle drie vereenigingen,
ja zelfs maakte hij de behandeling van een voorstel-
Kis onmogelijk, door het niet eens te ondersteunen.
De heer Ris wilde n.l. nog f 250 aan „Kunst aan
het Volku verstrekken. Het spijt ons, hier te moeten
verklaren, dat de 4mer Oouka door het op den voor
grond brengen van den slechten financiëelen toestand
der gemeente het echt- en onvervalscht-Schiedamsche
standpunt heeft verdedigd en misschien daardoor enkele
leden heeft weten over te halen, evenals hjj tegen sub
sidie te stemmen van twee vereenigingen, die daarvoor
eer in aanmerking kwamen dan de begunstigde.
De wethouder van financiën, de heer Lagerweij, liet
het bjj een enkel hateljjk woordje aan het adres van
zijn collega. Zou de heer Lagerweij dezelfde rol gaan
spelen als tot voor korten tijd de wethouder Visser?
Een tweede punt, waarin het niet soliede werk van
genoemden wethouder naar voren kwam, was de
ontwerp-salarisverordening voor de ambtenaren ten
stadhuize. Eerst één of twee dagen vóór de zitting
was zij ter kennis van de leden gebracht. Het publiek?
Dat heeft er natuurljjk nog minder mee noodig.
Het van de agenda af te voeren ging gemakkeljjk.
Een volgend maal kunnen we dus weer het talent van
onzen financiëelen specialiteit bewonderen.
Een voorstel tot vaststelling eener verordening op de
administratie der private bezittingen dezer gemeente
werd aangenomen. Maar ook hier was eerst getracht,
uitstel van behandeling te verkrijgen, evenwel zonder
succes. r'
We vergaten haast nog te vermelden, dat er weer
een zitting met gesloten deuren is gehouden. Meer dan
twee uren lang. Zal misschien m-t een verandering van
wethouder van financiën ook hierin verbetering komen?
Wat zjjn wij, paganisten, deze week geschrokken!
Daar zal in de volgende maand het toelatingsexamen
gehouden worden, deelt de rector van het gymnasium
mee, onder hooge goedkeuring van heeren curatoren.
Dat is iets heel gewoons. Ieder jaar, aan het eind van
den cursus, komt die mededeeling opnieuw in dezelfde
bewoordingen. Daarvoor vragen wij dus ook de aandacht
niet van onze lezers. Integendeel, zoo'n bericht laat ons
al even koud als de mededeeling in dSchied. Courant,
dat er nog meer liefhebbers voor den fietswedstrjjd op
81 Augustus kunnen worden ingeschreven. Neen, wat
ons in deze trof, was de vaststelling van den datnm
voor het toelatingsexamen. De le September wordt
genoemd, en die valt opZondag. Verbeeldt u
nu, lezers, een gymnasium, een school, waar aanstaande
dominees hnn eerste opleiding krijgen, en dan een
examen op Zondag. Een openbare inrichting natuurlijk,
dat gymnasium, zegt een eenvoudig man. en dan, dat
spreekt van zelf, een paganist dé chef.
Juist niet. De rector is geen S.D.A.P.er, geen vrij
zinnig-democraat of oud-liberaal, het is een zeer geloovig
man van katholieken huize, die trouw zijn katholieke
plichten nakomt. Lr. Vinkesteyn toch heeft den op
roep voor het examen onderteekend. En als we hierbjj
dan nog voegen, dat ds. van der Broek een der curatoren
van het gymnasium is, dan kunnen we niet anders
vragen: „Loopt de wereld op z'n eni? Alle christeljjk-
heid heeft hier de Zondagsheiliging achter de deur gezet.
Het wordt voor onze Christeljjke broeders tjjd, wat nieuw
Christeljjk bloed in de verschillende colleges te zetten.
Het oude vergeet zjjn naastbjjliggende plichten wel een
beetje. En dan.welk figuur maken de met name
genoemde mannen tegenover hun geestverwanten, dat
zij door ons op hun tekortkomingen moeten worden ge
wezen.
Moeten we hier denken aan een aberratio mentalis
(afwjjking des geestes). Dan krjjgen ze den burgemeester
op hun dak. Opgepast is de boodschap, heer Vinkesteyn.
Wjj, sociaal-demokraten, zjjn groote voorstanders van
gemeenschappeljj^ grondbezit. Te verwonderen valt het
dus niet, als wjj een goedkeurend woord zeggen over
den belangrijken aankoop van grond door onze gemeente,
gelegen in Oud-Mathenesse. Een bedrag van 2 ton is
al besteed, en nog zjjn we niet aan het eind. Maar wat
de plannen met dien grond zijn, niemand weet het.
Misschien zjjn B. en W. nog niet volkomen daarmede
op de hoogte. Zou het, ook in verband met aankoop
van huizen aan den Singel, geen tjjd worden, dat de
bevolking van Schiedam eens in kunnis werden gesteld
met dat, wat B. en W. met dien grond en huizen zullen
doen. Het publiek dient toch eens mét die voornemens
tot verdere uitbreiding bekend gemaakt te worden.
De boottocht der Vredesheeren heeft, dank zjj het
prachtige weer, een goed verloop gehad. En zooals
was te verwachten, Schiedam heeft ook een duit in
het zakje willen doen.
Het Hoofd moest zwart zien van de menschen, had
„men" beweerd. Nu, het prachtige weer maakte het,
met al de reclame van schoolkinderen en de gasthuis-
verpleegden, zoo zwart mogeljjk. Zwart Schiedam
bleef zwart. Iedereen spitste er zich op, veel vreemde
menschen op booten te zien, van aangezicht tot aan
gezicht. Veel mooie uniformen ook, want die hooien
immers bjj vrede. De „Schiedamsche," de "ouwe" wel
te verstaan, had de menschen op heel wat moois voor
bereid en wie weet, zat er bij haar niet een beetje
training voor den 31en Augustus voor.
De trams al vroeg vol, de kinderen in het licht en
de groote menschen om de kinderen in Zaterdagavond
gala. De burgemeester ge weet wel, de man van
het aberratio mentalis zou eens laten zien, dat er
meer leven in Schiedam zat dan altjjd werd gezegd.
En de „ouwe," die eerst na afloop wel eens critiek
durft oefenen, zegt ook, dat al die menschen deze ge
legenheid te baat namen, om te genieten van den
prachtigen zomerdag. Ja juist, genieten voor hen, die
niets te verzuimen hadden. Maar hoevelen hebben
voor de reclame niet een halven vrijen dag moeten
missen, uren, die zij graag anders en beter hadden
besteed. De burgemeester wachte er zich een volgend
maal voor, voor zoo'n kleinigheid zooveel menschen in
de war te brengen. Wil hjj gaarne wat vertier in de
stad, ons goed, maar dan op betere wjjs. Nu was alle
drukte gemaakt voor niets anders dan ter meerdere
eere van eenige weinige plaatseljjke autoriteiten.
„Er was teleurstelling te lezen op de gezichten van
hen, die stadwaarts togeD." Precies, even goed
ook bij de kinderen, die haastig enkele Oranje-liederen
moesten doen weergalmen. Het genot woog niet op
tegen de twee kaakjes.
De beroemde dnim De vredesconferentie
heeft onzen burgemeester aan het praten gebracht. Hij
heeft zelfs nog meer gezegd dan wij reeds wisten.
Maar de Nieuwe, die altijd goed ingelicht is, verhaalt
het, dus twijfel is niet geoorloofd. Luistert met gepasten
eerbied
„Burgemeester Brants van Schiedam had een
„langdurig gesprek met den heer Nelidoff. De heer
„Nelidoff verzekerde den heer Brants, dat hetgeen
„Schiedam had te zien gegeven, hem zeer veel be-
„lang had ingeboezemd."
Nu weten we het. En de troost volgt direct. De
beroemde 90 H.A. zullen na deze bekendmaking wel
gauw aan den man komen. Maar Nieuwe, ben je nu
eigenljjk wel ernstig te noemen Heeft de duim niet al
te stug gewerkt
De verkiezing in III. Het Schiedamsche
Volksblad komt nog eens terug op zijn praatje van de
vorige keer over het verstrekken van drank met al den
aankleve van dien. En het doet dat op zulk een wijze,
dat de Schiedamsche Courant, die eerst aan insinuatie
gedacht heeft, nu het woord laster uit haar pen laat
glijden. En niet zonder reden. Het bewuste Volksblad
schrijft o. m.
„Van meer belang is de beschuldiging van om-
„kooierij en het verstrekken van drank. Maar ook
„dit hebben wij niet met zoovele woorden neerge
schreven. Er is, zoo zeiden wij, op ruime schaal
„verlette tijd" uitbetaald in het wachthuisje van
„de tram en vele kiezers konden met dit geld in
„den zak de verleiding van de daar zoo nabjj ge
niegen kroeg niet weerstaan. Iedereen, die de ver-
„kiezing in district III heeft medegemaakt, heeft
„dit gezien," enz., enz.
Daar zit 'm de kneep. Iedereen heeft het gezien, ook
het Volksblad. Maar namen en bepaalde feiten blijven
achterwege. Ons inziens is het Volksblad aan zjjn eer
verplicht, daarmee voor den dag te komen. Anders
bljjft ook voor ons zjjn praatje niets meer dan .1
laster.
Asjeblieft, Volksblad! Voor het front!
Ook een Volksvoorlichter. De man van
het Katholieke Sociale Weekblad, Mr. Aalberse, heeft
met vele van zjjne geloofsgenooten hier ter stede ge
meen, dat hjj dikwjjls bokken schiet. We verwijzen
daarvoor slechts naar onze laatste raadszitting. Mr.
Aalberse dan is laatst op een heele reeks onjuistheden
betrapt. (We gebruiken maar een heel zacht woord,
ofschoon een sterker niet misplaatst zou zjjn). Niet
tevreden, of waarschijnlijker tuk op een klein succesje,
tracht hjj Het Volk een leugentje in de schoenen te
schuiven.
Het Volk heeft na een beschouwing van het Katho
lieke Weekblad over besluiten van den Straatsburger
gemeenteraad daarop aanm-rking gemaakt, maar nadat
bedoeld weekblad de verschillende organen had genoemd,
waaruit het putte, heel gedwee gezwegen. Het weekblad
van Mr. Aalberse meende nu Het Volk er tusschen te
hebben, en schreef o. a.
„'tls nu 25 Juli, doch nog steeds bleef Het Volk
„in gebreke, ons antwoord aan zjjn lezers meê te,
„deelen.
„Alle lectuur is niet geschikt voor onze lezers,
„denkt waarschjjnljjk het hoofdorgaan der partjj,
„die zoo bjj herhaling aan zich zeiven het monopolie
„van „ontwikkeling aanbrengen" toekent.
Wat was de kwestie? Mr. Aalberse had verteld, dat
door den gemeenteraad van Straatsburg in het bij
zonder door de sociaal-demokratische meerderheid
was besloten tot het voortbestaan van de belasting op
levensmiddelen. Het Volk echter wist, dat de Raad
anders was samengesteld en deelde dat zijn lezers mee.
Nu echter het Weekblad zijn bewering volhield, ging
Het Volk een stap, een zeer beslissenden stap verder,
door te informeeren bjj een der gemeenteraadsleden van
Straatsburg, en kreeg het volgende antwoord:
„Onze gemeenteraad bestaat uit 36 leden en een
„burgemeester met stemrecht. De soc. dem. fractie'
„telt 16 leden, de liberalen zjjn 13 man sterk, de
„radicalen hebben 3, de klerikalen eveneens 3 en
„de middenstanders 1 vertegenwoordiger. Er staan
„alzoo 20 burgerlijke vertegenwoordigers tegenover
„16 sociaaldemokraten, waarbjj nog de stem van
„den burgemeester komt, die natuurljjk altjjd tegen
„ons wordt uitgebracht.
„Er is dus geen sprake van, dat wij ooit in een
„gewichtige aangelegenheid de meerderheid gehad
„hebben.
