No. 24.
ZATERDAG 10 Augustus 1907.
7e Jaargang.
ORCAAN der Afd. Schiedam en Vfaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stnkken Yoor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Schiedam.
Opwekking
Afdeelingsnieuws.
Het liberalisme te Schiedam.
De Sociaal-Democratie als Vredebrenger.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal It-
franco per post 30 cent j vooruitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktle en Administratie
Gebouw „COÜSTANjHA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 7V28% uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Eiken Zaterdag is dit blad verkrijgbaar:
Nieuwsticht N. Z. 32.
Groote Markt 3.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
voor de meetings ten gunste van Algemeen
Kiesrecht.
Vooruit dan! Vooruit!
Op dan partijgenooten,
't Is bezworen, besloten,
Wij ouden, wij jongen, we gaan er naar toe.
We rjjden op een wagen,
Of we laten ons dragen,
Of we loopen of kruipen, het maalt ons niet hoe!
Vooruit dan! Vooruit!
Roept je vrinden en makkers,
De pienteren en stakkers!
Roept de lui van het veld en uit de fabriek!
Roept de mannen en vrouwen,
Achterblijvers en lauwen!
O, zorgt voor een groot, onafzienbaar publiek!
Vooruit dan! Vooruit!
Met je vlag en banieren,
(Hoe de anti's ook mieren.)
Laat ze maar wapperen en waaien vrijuit.
De roodkleurende banen.
Van hooggedragen vanen,
Zeggen aan allen wat onz' optocht beduidt.
Vooruit dan! Vooruit!
Laat iedereen het hooren,
Geen geweld zal het smoren,
'tMoet luide weerklinken met bazuinengeschal,
In 't paleis van den koning,
Iu des daglooners woning,
Langs de hei en 't groenland, over heuvels en dal.
Vooruit dan! Vooruit!
Ja, met duizenden monden,
Zullen wij weêr verkonden:
We bukken ons niet voor 'tonrecht, o neen!
En eischen van u, o meneeren,
Die 't land en volk regeeren
Ons burgerrecht, het Kiesrecht terstond algemeen.
Vooruit danVooruit
De wolken gaan verdwijnen,
En de zon zal wel schijnen,
Al regende 'timmer, het regent niet meer
Ja, a's wjj maar getuigen
Dat we bukken noch buigen,
Dan zorgt de Hemel ook wel voor mooi weêr.
Rotterdam, 21 Juli 1907. L. M. Hermans.
Deze week werden weder 2 nieuwe leden opgegeven.
Wie volgt?
Partijgenooten, zorgt er voor dat de volgende week
weer eenige te boeken zijn en voortaan iedere week.
Blijf allen uw best doen om leden te werven voor
de S. D A. P. en gedenkt het Verkiezingsfonds.
Partijgenooten, welke gedprende hun lidmaatschap
opzer Atdeeling nog geen reglement van den Schie-
damschen Bestuurdersbond hebben ontvangen, geven dit
op aan den secretaris of aan den bode. Die er een van
zijn vakvereeniging heeft, (als zijnde de vakvereeniging
aangesloten bij den S. B. B.) is niet verplicht er een van
de Afdeeling te nemen.
Ieder lid is verplicht er een te nemen.
De prijs is 5 cent.
Het Best. v. d. Afd. Schiedam.
Met het oog op de a. s. Gemeenteraadszittingen,
(wanneer de nieuwe leden zitting hebben genomen)
bevelen wij ten zeerste aan de brochure: „Sociaal-
Democratische Gemeente-Politiek," prijs f 0.10.
Een ieder die belang stelt in „Gemeente-politiek,"
moet er zich een aanschaffen.
Verschillende andere brochures nog voorradig.
De Brochurenhandelaar.
Dank zij het fanatisme van een onbekwaam regent
als Dr. Brants heeft het liberalisme te Schiedam in den
eersten tijd nog een behoorlijke toekomst.
Voor de kerkelijke partijen is het burgemeesterschap
van den Heer Brants een ramp, uitgezonderd voor dat
kleine groepje onverdraagzaamste Calvinisten, dat uit
de groote leer van den geleerden Calvijn niets beters
op den voorgrond weet te brengen dan die kleine en
leelpke meeningen en stellingen, die het Calvinisme bij
uitstek geschikt maakte voor menschen met aanleg tot
eigengerechtigheid en met neiging tot wreedheid en
beulsachtigheid jegens anderen. Zondert men dit kleine
troepje uit, dan zal geen enkele andere groep der ker
kelijke coalitie over Dr. Brants kunnen roemen. En in
't bijzonder de katholieken moeten leelijk met hem in
hun maag zitten, juist omdat het Calvinisme de scherpste
vorm van anti-katholiek protestantisme is en de Heer
Brants een meester is in onverdraagzaamheid. Maar
ook de katholieken zitten vast aan het groote kerkelijke
verbond en kunnen niet anders dan meedoen
Een ramp is het burgemeesterschap van Dr. Brants
voor de kerkelijke coalitie, omdat deze niet anders kan
doen dan als „rechtsche" partij haar partijgenoot-bur
gemeester door dik en dun te steunen tegenover de
sterke „linksche" oppositie en omdat Dr. Brants door
zijn onbeteugeld fanatisme niet anders dan weerzin en
verzet kan opwekken bjj ieder die van een Calvinistisch
onderdrukkingssysteem een afkeer heeft, gedachtig aan
de Calvinistische wandaden uit de periode van Calvi
nistische oppermacht, b.v. uit den tjjd van Cromwell
en uit den tijd van Oldenbarnevelts vermoording. Men
schen, die hun geloof willen misbruiken tot verkrijging
van aardsche macht en tot vervolging van andersden
kenden, zijn er ten slotte niet veel. Ze kunnen met
hun fanatisme ondanks hun kleine aantal soms een vrij
belangrijke rol spelen, maar lang kan dat nooit duren,
juist omdat zulk soort fanatisme zeer sterken tegenzin
opwekt. Te Schiedam spelen deze fanatieke Calvinisten
nu een dergelijke belangrijke rol, in strijd met hun
sterkte en geheel tengevolge van het samengaan van
allerlei „kerkelijke" groepen. Maar ook te Schiedam
wordt het verzet tegen een dergelijk onverdraagzaam
bestuur reeds sterk. De laatste verkiezingen zijn er een
bewijs van. De toenemende heftigheid in de beraadsla
gingen van den gemeenteraad is daar een ander bewijs
van. Menschen als Dr. Brants wekken geen eerbied
door de kracht van hun overtuiging, maar prikkelen tot
verzet en doen een gevoel van verbittering opkomen
door de onverdraagzaamheid en de fanatieke eigenge
rechtigheid, die uit al hun woorden en daden het meest
naar voren komen.
De kerkelijke partijen zijn daardoor te Schiedam
bezig een deel van het veroverde terrein te verliezen.
Zij stooten, dank zij Dr. Brants en zijn medefanatiekers,
velen van zich af. En zij drijven tal van meer of min
der onverschilligen in de rijen van hun tegenstanders.
Daarom is het bestuur van Dr. Brants een ramp voor de
kerkelijke partijen.
Yoor ons is het absoluut gevaarloos dit voor ons
heugelijke feit te constateeren, omdat menschen als
Dr. Brants, dank zij hun Calvinistische eigengerech
tigdheid en hun tot karaktertrek geworden fanatisme,
zich toch niet kunnen verbeteren. En met een zeker
welbehagen znllen wij telkens opnieuw weer aanwijzen,
hoe en tot hoever Dr. Brants met zijn medestanders de
macht der kerkelijke coalitie bijna systematisch aftakelt.
De keerzijde van deze medaille vertoonteen
hernieuwde groei van het liberalisme te Schiedam. Dat
heeft op het onverdraagzame ketterjagende clericalisme
opnieuw de vrijheid van meeningsuiting te veroveren,
de gelijke rechten van alle gemeentenaren te verdedi
gen en de godsdienstige onverdraagzaamheid der
regenten te bestrijden. Dat kan de aantrekkingskracht
van zijn oude leus van vrijheid en gelijkheid weer laten
gelden, in dezen tijd waarin bijna overal elders het
aanheffen van een dergelijke leus geen recht van bestaan
meer heeft, omdat die vrijheid en gelijkheid reeds ver
kregen z\jn. Daarom zullen geleidelijk tal van groepen
en personen zich weer afwenden van het clericalisme
en wenden tot het liberalisme, te Schiedam. En niet
lang meer zal er dan een clericale meerderheid in den
raad zijn. District III is voor de kerkelijken verloren.
District II zijn ze bezig te verliezen. En van district I
zullen ze stellig ook niet lang meer zeker zijn.
En dat niet door de kracht van het liberalisme of
de liberale organisatie. Neen, dat grootendeels alleen
door het dolzinnige fanatisme van Dr. Brants en den
Calvinistischen drijversgroep die hem toejuicht en op
jaagt.
Bij een gemis aan politieke beginselen moeten poli
tieke partijen, zooals de kerkelijke coalitie, zich wel
overgeven aan het wisselvallige toevalsspel van personen
en persoonlijken invloed.
Staat dus het liberalisme te Schiedam nog een be
hoorlijke toekomst te wachten, de liberalen zullen daarbij
geen oogenblik uit het oog moeten verliezen, dat de
omstandigheden thans geheel anders zijn dan een 50
jaar geleden. Terwijl vroeger de liberalen alleen reke
ning hadden te houden met de conservatieven en cleri-
calen, hebben zp nu nog te maken met een steeds
sterker wordende sociaal-democratie en met een snel
groeiende arbeidersbeweging.
In een volgend artikel zullen wij uiteenzetten, hoe
naar onze meening de houding en verhouding van de
liberalen tegenover de sociaal-democraten moet wezen,
te Schiedam, bp de daar bestaande plaatselijke toe
standen.
De vorige week zette wij in enkele trekken uiteen,
waarom de vredes-conferentie voor den vrede een mis
lukking moet zjjn. De vorsten met hun hoven en hun
vertegenwoordigers in den vreemde zitten nu eenmaal
vast aan een systeem van geweld en onderling wan
trouwen en onderlingen napver. Zij kunnen daarvan
zich evenmin los maken als een mensch van zjjn ge
beente zp zpn er één mee geworden, samen opge
groeid en hooren onafscheidelijk bp elkaar. En al
zouden ze, louter uit eigen belang, inziende dat de
vorstelpke oorlogen onpopulair gaan worden en dat
de volkeren beginnen te weigeren zich langer in dienst
van het vorstelpk geweldstelsel te laten vermilitari-
seeren en uitzuigen,al zouden ze graag een
middel vinden om hun positie wat vaster en zekerder
te maken, ze kunnen nu eenmaal dat middel niet vin
den zonder afstand te doen van hun alleen uit ge
weld voortgekomen en door geweld gehandhaafde vors
telpke macht.
De burgerpartijen kunnen ook den vrede niet brengen.
Het burgerlijk voortbrengingsstelsel, het zoogenaamde
kapitalisme, berust voor een deel op den strpd van de
eigenaars der voortbrengingsmiddelen tegen de ver
bruikers der voortgebrachte waren en voor een ander
deel op den strpd van diezelfde eigenaars onderling om
MOKER