No. 28
ZATERDAG 7 September 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
%A.an de Postabonnees
Ter herinnering aan P. L. Tak.
Op naar de Nationale Betooging
Het proletariaat en het kiesrecht.
Uit den Gemeenteraad. x)
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal 7
franco per post 30 cent j hlJ vooruitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Rureau van Redaktle en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 7l/s81/, uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stukken yoop 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s, 's middags 12 unr in het bezit der Redactie zijn.
Met 1 September is het nieuwe kwartaal ingegaan.
Gij zoudt het werk der "administratie verlichten, indien
het abonnementsgeld vóór 15 September opgezonden
wordt per postwissel. Na den 15en wordt per postkwi-
tantie over het abonnementsgeld beschikt.
Zaterdag in Constantia en bij den secr. verkrijgbaar
„In Memoriam".
Deze plaat is overgenomen uit De Notenkrakeren
wordt door den Part\j-Brochurenhandel op mooi kunst
drukpapier uitgegeven. De prijs is 10 cent.
Partijgenooten en geestverwanten, ieder moet zich
een exemplaar aanschaffen.
voor Aig. Kiesrecht, te Rotterdam op het
Schuttersveld aan de Linker Rottekade
op Zondag 15 September.
Nog 'n week en allen maken zich op tot deelneming
aan de groote landelijke betooging voor Alg. Kiesrecht.
Van bijna iedere plaats van eenige beteekenis, waar de
moderne arbeidersbeweging zich nestelt, zullen afge
vaardigden en met hen nog vele belangstellenden in het
kiesrechtvraagstuk, naar Rotterdam trekken, om weer
voor de zooveelste maal aan hun eisch kracht bij te
zetten.
Vooral met het oog op de komende Grondwetsher
ziening is het dan ook een eerste eisch, dat deze be
tooging reusachtig moet zijn. En dit kan, wanneer elke
vereeniging, instemmend met het groote doel, daartoe
wil meewerken, in de eerste plaats door het zenden van
een of meer afgevaardigden (zoo mogelijk met banier)
en vervolgens de leden op te wekken in massa daarheen
te trekken.
Ook van uit Schiedam en omstreken mag dit jaar de
deelneming niet minder zijn, vooral daar het voor ons
bijna geen kosten met zich sleept. Van verschillende
organisaties heeft de secretaris van het PI. Comité dan
bok al de ingevulde vragenlijst ontvangen, doch ze wor
den nog ingewacht (zoo deze al niet aan 't adres van
den secretaris van het landelijk comité zjjn terecht ge
komen) van den Bond van arbeiders in Alcoh. en alco
holvrije dranken, de afd. van de S. D. A. P., de afd.
Schildersgezellenbond en mogelijk dat dit jaar ook de
afd. Schiedam van den Bond van Glas en Aardewerkers
genegen is aan de betooging deel te nemen, door een
of meer afgevaardigden aan te wijzen, daar reed§ zus-
terafdeelingen van elders haar daarin zijn voorgegaan.
Laat genoemde organisaties alsnog zorg dragen dat be
doelde vragenlijst zoo spoedig mogelijk en behoorlijk
ingevuld aan den Secret, van het Landl. Com. C. Bij
kerk, Dufoystraat l11, Amsterdam wordt, toegezonden,
opdat het uitvoerend comité voor een goede regeling
kan zorg dragen.
Verder heeft het Plaatsel. Comité hier ter stede het
plan gemaakt, bij gunstig weder de betoogers van hier
gezamenlijk te doen trekken over Overschie naar Rotter
dam, met voorop onze dappere muziekvereeniging „Kunst
en Strijd," die hoogstwaarschijnlijk op het meetingter
rein en in den optocht zal moeten meewerken. Ook mo
gen we verwachten, dat, zij het niet de geheele ver
eeniging, dan toch het overgroote deel van de leden
der Zangvereen. „Excelsior" in deze tocht zal plaats
nemen, om alzoo mede door hun heerlijke strijdzangen
deze wandeling naar het meetingterrein op te luisteren.
We kunnen dan des morgens elf uur (uiterlijk) daarvoor
te zamen komen in het gebouw „Constantia."
Ook verwachten we daartoe verschillende afgevaar
digden met eventueele vaandels, die eveneens dan deze
wandeling meemaken.
Mocht echter het weer minder gunstig zijn, zoodat
een wandeling den weg uit niet geraden is, dan zal
zooveel mogelijk gezamenlijk de reis per spoor plaats
hebben, en wel met den trein van v.m. 11.55 (stadstijd).
Allen dus present op Zondag 15 Sept.
Op voor het Kiesrecht!
Het PI. Com. v. Alq. Kiesrecht.
Met groote hardnekkigheid tracht de burgerklasse
het opkomende proletariaat het kiesrecht te onthouden.
Haar eigen theorieën en beginselen daaromtrent vergeet
ze met zeldzame gemakkelijkheid, nu het gaat om de
handhaving van haar macht. En ze bedenkt Dieuwe
beginselen, om haar beginsel verraad te bedekken. Ze
beweert dan dat de regeering der „massa" niet goed
zou zijn. Ze vertelt, dat „god demos" volk) of
dat „het plebs" een slechte heerscher zal zijn en niets
dan tyrannie zal uitoefenen. En meer van dergelijke
fraaiigheden meer.
In werkelijkheid evenwel is ze bang, haar onrecht
vaardige voorrechten kwijt te raken. Ze is bang, dat
er eeij eind zal komen aan de onbeperkte winstmake
rijen' v,an het kapitaal. Ze is bang, dat een behoorlijke
bezoldiging van den proletariërsarbeid en een voldoende
zorg voor de proletariërsontwikkeling haar berooven
zullen van haar „hooge'*- posten in de maatschappij en
haar van haar ontwikkelingsmeerderheid zullen beroo
ven. En de „meerdere" in leefwijze en ontwikkeling,
en op grond daarvan ook de „meerdere" in staat en
maatschappij, wil ze blijven.
Daarom onthoudt ze ook het kiesrecht aan 9/io van
het proletariaat. Dan kan het proletariaat geen invloed
of slechts buitengewoon geringen invloed uitoefenen op
de wetgeving. En dan kan de burgerij haar economische,
maatschappelijke en staatkundige belangen door de wet
beschermen en het proletariaat door diezelfde wet er
onder helpen houden. Hierdoor wordt de strijd om het
kiesrecht van de zijde der burgerij weer een zuivere
strijd om de macht.
Het proletariaat begint dat overal in te zien. Het
krijgt door de feiten en door de sociaal-democratische
propaganda geleidelijk het inzicht, dat de burgerklasse
voor eigen klasserechten strijdt en haar geheele optreden
laat beheerschen door haar klassebelangen. En het gaat
inzien, dat die burgerlijke klasse-voorrechten en klasse-
belangen in lijnrechten strijd zijn met de belangen van
de groote arbeidersklasse zelve.
Daarom organiseert het zich afzonderlijk en wil het
door zijn organisatie de burgerklasse dwingen te geven
wat zij uit eigen beweging en ten eigen behoeve weigert
te geven. De jaarlijksche kiesrechtbetoogingen bewijzen
ook, dat dit inzicht en die organisatie vooruitgaan.
Door het kiesrecht tot de macht in de regeerings-
colleges en in de wetgevingzoo klinkt nu de leus van
het bewust geworden georganiseerde proletariaat.
Dooi- de macht in de regeeringscolleges en in de
wetgeving tot de opheffing der administratieve en wet
telijke bevoorrechting van een kleine klasse en onder
drukking en achteruitzetting van de groote arbeiders
klasse zoo is de wil van de georganiseerde arbeiders.
Door de opheffing van die bevoorrechting van een
klein aantal en die achteruitzetting van de groote ar
beidersmassa tot de (nu afgesloten, nu onbereikbare)
geestelijke ontwikkeling der arbeiderszoo is het doel
van dien proletariërswil.
Door die geestelijke ontwikkeling van allen tot de
algemeene verheffing der geheele maatschappijzoo is
het ideale streven van de georganiseerde arbeiders.
Het proletariaat wil door het kiesrecht niet eigen
overheersching en uitbuiting brengen in de plaats van
de thans bestaande. Zijn doel is met, om de heerschers
van thans tot uitgebuite werkslaven en de zwoegers
van thans tot bevoorrechte heerschers te maken.
Ook door het kiesrecht wil het proletariaat de gelijk
heid en broederschap brengen in de maatschappij, die
wel prijken op de programma's van allerlei partijen en
godsdienstgenootschappen maar nog nooit verwezenlijkt
zijn geworden, omdat nog nooit de goede weg is inge
slagen tot bereiking daarvan.
Het proletariaat is bezig dien goeden weg te maken,
en de hinderpalen op te ruimen die het beletten vooruit
te komen. Ook het kiesrecht voor allen is een dei-
werktuigen, die noodig zijn tot bereiding van dien weg
en tot opruiming dier hinderpalen,
Ook voor het proletariaat is de kiesrechtkwestie een
machtskwestieMaar het wil de macht om een eind te
maken aan iedere onderdrukking van mensch doormensch.
Daarom gaat ook aan dezen machtseisch een heerlijke
glans uit van een groote geestdrift en een zeer hoog
ideaal.
Macht, niet om de macht zelf, maar om daarmee de
menschen te kunnen vrijmaken uit elkanders mensch-
onteerende onderdrukking en uitbuiting.
Op Schiedamsche arbeiders! op naar Rotterdam den
löden Septemberlaat ook een zeer groot aantal Schie
damsche proletariërs meegaan om in de ooren van de
verwaten en eigengerechtigde burgerij dien door heer
lijke beginselen en gedachten gedragen machtseisch te
laten klinken, zoo sterk en krachtig mogelijk
Het kiesrecht voor allen
Nu wij ook een vertegenwoordiger in den gemeente
raad hebben, heeft de Moker-redactie gemeend voortaan
zelf een raadsoverzicht te moeten geven en mij aange
zocht om over de raadszittingen verslag uit te brengen.
In 't begin zag ik er wel een beetje tegen op, omdat
ik meende dat er wel wat meer capaciteiten dan de
mijne voor noodig waren, om een geregeld verslag te
maken over de hoogstaande debatten, die in onzen
gemeenteraad plaats hebben. Maar zooals het meer gaat,
ik heb tegen den gemeenteraad hooger opgekeken dan
zij werkelijk verdient. Want al wat men er van mag
denken, van een eenigszins behoorlijk debat is geen
sprake. Enkele leden uitgezonderd. Bovendien is de
leiding dezer hooge vergadering zoo slecht, dat als zoo
iets plaats greep in de vakbeweging, de voorzitter met
een briefje van onbekwaam naar huis gestuurd zou
worden.
Ik meen dan ook wel in staat te zijn over deze ge
meenteraadszittingen verslag uit te brengen, als de
nieuwbenoemde leden mij ten minste geen poets bakken,
(voor den gemeenteraad te hopenen de debatten
op een betere hoogte weten te brengen dan voorheen.
Nu ter zake.
In de eerste plaats kregen de heengaande heeren
een afscheidsgroet van den Burgemeester. Daarna wer
den de opnieuw gekozene heeren W. A. Beukers, A.
Gouka en B. A. J. Wittkampf en de nieuw gekozen
heeren P. de Bruin, E. Koopmans en H. v. d. Laan
beëedigd. P. de Bruin volstond met de beloften.
De voorzitter deelde mede, dat het volgende telegram
was ingekomen
Dr. Brands, Burgemeester van Schiedam.
Hare Majesteit de Koningin draagt mij op, u en in
gezetenen Hoogstderzelver dank over te brengen voor
de aangeboden gelukwensch.
Adjudant Von Mühlen.
Applaus.
De notulen van 29 Juli j.l. werden goedgekeurd. Die
van 20 Augustus aangehouden.
Een aantal stukken waren ingekomen, die wij maar
stilletjes zullen laten liggen, omdat de meeste ons geen
belang inboezemen en de ruimte van De Moker zeer
beknopt is.
Het adres van de afd. Schiedam van den Typografen
bond, behelzende het verzoek om in het bestek voor
het leveren van drukwerk ten dienste der gemeente,
bepalingen op te nemen omtrent minimum loon en
maximum arbeidstijd, alsmede van verhooging voor over
werk, nacht en Zondagsarbeid, werd in handen van B.
en W. gesteld om advies.
Verder werden de verschillende commissies gevormd.
Onze partijgenoot de Bruin werd in plaats van den
heer v. d. Schalk gekozen in de commissie van „Ge
meentewerken." Daar kan hij veel en nuttig werk
verrichten.
Voor dat men overging tot het benoemen der afdeelin-
MOKER
De Administratie.
1) Van heden af zullen wij regelmatige raadsverslagen van een
afzonderlijken verslaggever in De Moker opnemen. En tevens zul
len wij van nu af ook regelmatig de belangrijkste kwesties be
handelen, die in den gemeenteraad aan de orde zullen komen. Het
optreden van de Bruin als raadslid legt uit den aard der zaak
De Moker deze plicht op.
Red. Moker.
Bezoekt de Kiesrechtmeeting
te
