VERKIEZINGSNUMMER. No. 31. ZATERDAG 28 September 1907. 7e Jaargang. ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij, Stukken yoor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. Schiedam. Afdeelingsnieuws. De Kamerverkiezing. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal j Uj vooruitbetali franco per post 30 cent j J y Losse nummers 2 cent. Bureau van Redaktie en Administratie Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat. Spreekuur voor de Redactie: 's Woensdagsavonds van 71/i—81/3 uur. ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bij abonnement belangrijke korting. Eiken Zaterdag is dit blad verkrijgbaar: Nieuwsticht N. Z. 32. Groote Markt 3. Zalmstraat 22. „Constantia", Hoogstraat. Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne menten aangenomen. De abonné's worden verzocht bij adresverandering daarvan kennis te geven aan de Administratie. Het volgend nummer van De Moker zal een verkie zingsnummer zijn. Partijgenooten, zendt daarom uw bjjdragen in dicht en ondicht in bjj de redactie (vóór Woensdagmorgen 12 unr) en uw steunpenning bij de administratie van De Moker. De Redactie. Advertentiën voor dit verkiezingsnummer worden tjjdig ingewacht. De Administratie. Wij verwezen naar achterstaande advertenties over de vergaderingen van de afdeeling en van De Zaaier en dringen er bij de partijgenooten op aan niet alleen beide vergaderingen bij te wonen, ook de Openbare Vergadering van „De Zaaierna afloop van onze h.h. vergadering. Partijgenooten en geestverwanten, die kinderen hebben van 15—18 jaar, wordt verzocht deze te zenden naar de vergadering van jonge arbeiders(sters). Het Bestuur. Partijgenooten en geestverwanten, hebt gij al inge- teekend op onze Arbeiders-ScheurkalenderZooniet, dan kunt n bij P. Ooms, H. P. Bakker, K. Busscher, A. Kip en bij ondergeteekende terecht. Denkt er om, kameraden, in de woningen der pro leten mag deze kalender niet ontbreken. Voor den Brochurenhandel, Kreupelstraat 22. M. J. VAN DIJK. P.S. Verschillende brochures zijn nog voorradig. Adressen voor het Jaarboekje der S. D. A. P. Muziek- en zangvereenigingen, die op ons standpunt staan, d. w. z. er daadwerkelijk toe meewerken om muziek en zang dienstbaar te maken aan de economische en politieke ontvoogding der arbeidersklasse, en er prjjs op stellen, dat hun naam en adres in het Arbeiders jaarboekje voor 1908 wordt opgenomen, wordt verzocht daarvan vóór 8 October mededeeling te doen aan den brochurenhandel der S. D. A. P. te Amsterdam, Keizers gracht 378. (Het Volk). Cursus van den Schied. Bestuurdersbond. De deelnemers aan dezen cursus zullen nader bericht over den datum van aanvang ontvangen, zoodra het Gemeentebestuur de toegezegde zaal zal hebben aan gewezen. Het Bestuur. De strijd om den kamerzetel voor het kiesdistrict Schiedam is bjj de burgerpartijen ontaard in een ware herrie- en ruzie-makerij, waarbij naar staatkundige beginselen niet meer wordt gevraagd, waar alles neer komt op een jaloersch, naijverig, duiveisch gevecht om de buit. Het eerste ernstige woord moet van burgerlijke zijde over deze verkiezing nog worden gesproken. Er is gekonkeld, geïntrigeerd, berekend, gespeculeerd. Men heelt geteld, opgeteld en algetrokken, vermenigvuldigd en gedeald. Maar over het landsbelang, over de kracht van eigen beginselen, over de groote vraagstukken van onzen tijd is met geen woord gerept. Men kan zich de politieke ontaarding onzef burgerpartijen niet in een helderder licht wenschen dan zij nu te Schiedam is verschenen. Beginnen wij met de vrijzinnigen. Een districts organisatie hebben 'deze niet En de plaatselijke orga nisaties hebben slechts onvoldoende gezag. Van eenige behoorlijke samenwerking der plaatselijke organisaties is geen sprake. En ten overvloede stoort een deel der vrijzinnigen zich in 't geheel niet aan de bestaande organisaties. Dat bij een dergelijken anarchistischen toestand ook van een regelmatige candidaatstelling geen sprake kan zjjn, ligt voor de hand. Het doode toeval, het geïntrigeer van een socJteitsclubje en niets anders beslist. Geen wonder dan :ook, dat van de zijde van eenige vrienden van.den hier Versteeg, die diens val als lid der Provinciale Staten voor niet minder dan een wereldonteerende gebeurtenis beschouwen, reeds spoedig lijsten konden worden rondgezonden ter aan beveling van hun gevallen 'vriend. De georganiseerde liberalen, staande onder dè onvaste leiding van den heer de Groot en oprukk-nde (ot lieverstilzittende) onder den rose vlag der vrjjzinnig-democratie, waren over die tuchtelooze lijstrondzending hoogst verbolgen. Maar ze deden niets. Ze wachtten. Intusschen waren de Overschiesche vrijzinnigen ook gaan overleggen. De candidatuur van den heer Versteeg leek hun nog zoo gek niet, want in Overschie, o meneer, daar zjjn ze zoo conservatief, als je daar met een vooruitstrevend mensch komt, dan vang-je bot. De Overschiesche vrij zinnigen vonden dus den heer Versteeg, die in 't ge- heele district als een onvervalschten conservatief be kend staat, een besten candidaat. Ze stellen zich in verbinding met het bestuur der vrjjz.-dem. kiesvereeni- ging Schiedam. Dat bestuur zei, zonder de leden zijner kiesvereeniging te raadplegenga je gang maar. Zoo werd de heer Versteeg de candidaat der Ovi-rschiesche vrijzinnigen, „na gepleegd overleg met het bestuur van „Schiedam Maar toen te Schiedam. (Over Vlaar dingen zal onze Vlaardingsche redactie wel het noodige zeggen). De vrijz.-dem. kiesvereeniging, die bij de laatste raadsverkiezing zoo moedig democratisch was geweest, hield tea langen leste een vergadering van 30 leden, zegge 30, en besloot met 26 stemmen tegen 4 blanco, dea heer Versteeg candidaat te stellen. Dat geschiedde uit berekening, uit teltaktiek. Met den heer Versteeg denken de vrijzinnigen tenminste nog eenige kans te maken; zij hopen op stemmen van de Groote-Kerk-partij waar de heer Versteeg toch eigen lijk bjj hoort, rekenen op de stemmen der conservatief- liberalen, speculeeren op het anti-clericalisme-vóór-alles van de overige vrijzinnigen en tellende en speculeerende komen zij dan tot de mogelijke kans dat Jhr. de Geer er niet ineens zal komen. Treurig, diep treurig, is dit vrijzinnige gekonkel en geknoei. De heer Versteeg is alleen gesteld, omdat men meent, met hem eenige kans te hebben om den kerke- lijken candidaat eruit te houden. Hij is de spiering waarmee de kabeljauw moet worden gevangen. Dat de heer Versteeg in 't geheel geen politieke figuur is, kon de vrijzinnigen niet schelen. Dat de heer Versteeg in 't minst geen politieke kracht is, was hun onver schillig. Ze hebben hem in de kiesvereeniging Schiedam zelfs den geweldigen blunder laten slaan (politieke onhandigheid, uw naam is van Meursom zich voor stander van „algemeen kiesrecht" te verklaren, hem, den bekenden ond-liberaal, den beslisten conservatief! Alsof er iemand in heel Schiedam is, die den heer V. op grond van die verklaring voor een vooruitstrevend man zal houden en er iets anders in zal zien dan een onbegrijpelijk bewijs van zijn politieke groenheid Natuurlijk meent de heer Versteeg heel eerljjk wat hij zegt. Maar een politiek beginsel als dat van algemeen kiesrecht is meer dan een overjas en hoort bij het conservatisme van den heer Versteeg als een tang bij een varken. Dat de mannen van Schiedam dit zelf niet hebben begrepen En met een aldus tot candidaat gepromoveerd man, hoe achtenswaardig hij als persoon ook moge zijn, komen de vrijzinnigen nn voor het voetlicht! IV aar was hier het democratische beginsel, waar de Schiedamsche vrijzinnigen nog slechts een paar maanden geleden voor vochten Is nu ineens de democratie niet meer noodig voor ons land? Begraven is dat beginsel in de modder van de taktiek en de stemmenberekening. Maar, vrijzinnige, burgerlijke democraten, weet dat gij op deze manier ieder geloof aan den ernst uwer demo cratie zelf wegneemt en dat men uwe later mogelijk weer opduikende democratische leuzen' voor louter wind zal houden, voor woorden en .niet meer! Nu komen wij aan de kerkelijken. Het kerkelijk melodrama, met storm, gedonder, zelfmoord, angstig en "iet-angstig gegil, en al wat verder bij een oprecht melodrama behoort,de beschrijving daarvan in zijn volle ijselijkheid vordert helaas te veel ruimte om daar plaats voor te kunnen vinden in De Moker. W\j moeten ons dus bepalen tot de sprekendste gebeurtenissen. De katholiekenslikken alles, zoolang zij nog niet geheel de baas zijn maar door een bondgenootschap met andere partijen toch wel eenige winste kunnen behalen. Een oogenblik is er onder een groepje onver- valschte katholieken sprake van geweest, een eigen candidaat te stellen. Maar ten slotte durfde men dat niet aan, om de „bondgenooten niet al te zeer te ver bitteren, en begroef men dit snoode plan in de wijde zakken van heeroom. En men nam den candidaat der bondgenooten over. Toch ging deze inslikkerij niet geheel zonder kokhalzen. De N. Sch. Ct. geeft daarvan eenige zeer voorzichtige aanwijzingen in haar verslag over de vergadering der R. K. Kiesv. „Recht, Plicht en Orde"; nadat, volgens dat verslag, de voorzitter, de heer A. C. A. Nolet, had meegedeeld, dat men „ten slotte tot de gewenschte overeenstemming tusschen de christelijke partij-leiderswas gekomen, en dat hij daarom voorstelde (den katholiekenhater en -bestrijder, Red. Moker) Jhr. de Geer tot candidaat der katholieken uit te roepen, geschiedde het volgende: Over dit voorstel ontspon zich nog eenige discussie, waarbij enkele leden, hoewel erkennend dat overeen stemming der christelijke partijen hier voor alles ge- wenscht is, toch de wijze waarop deze candidaatstelling moest geschieden, niet goed achtten. Daarbjj werd de wensch uitgesproken, dat in afwijking van den tot hiertoe gebruikelijken weg kort na de officieele uitschrijving van eene verkiezing eerst eene vergadering van de kiesvereeniging zou worden uitgeschreven. Dan kon het bestuur zich vergewissen van de meening der leden en aldus, voorgelicht door de uitspraak der ver gadering, de besprekingen met de besturen der andere kiesvereenigingen, wellicht op dezelfde wijze voorgelicht, volgen. Nadat nog nader was verklaard, dat hierbij meer aan de toekomst dan het verleden werd gedacht, werd met overgroote meerderheid het besluit genomen, jhr. C. D. de Geer (christ.-hist.) candidaat te stellen." Men krijgt dus ook daar genoeg van heerooms des potisme en het gescharrel der „christelijke partijleiders", en er was toch in die vergadering nog een minderheid tegen. Hoevele katholieken, niet op die vergadering aanwezig, waren het met die minderheid eens! Het heeft zachtkens gestormd in de katholieke organisatie. Heftig is het daarentegen toegegaan onder de protes- tantsche bondgenooten. De christelijk-historischen werden van meet af aan door de anti-revolutionairen aangemaand, dezen zetel aan hen af te staan, omdat bij de verkie zingen van 1905 de niet-herkiezing van 8 anti-revol. voor een niet gering deel te wjjten was aan de christelijk- historischen en bovendien de Leidsche kamerzetel door hen ter beschikking was gesteld aan den christ.-hist. dominee De Visser. In den grond der zaak hadden de anti-revol. volkomen gelijk en de chr.-hist. moesten dat erkennen. Er werden dan ook anti-rev. candidaten opgezocht, te Vlaardingen was men vóór Dr. Kuyper, te Schiedam vóór den heer Idenburg, die v~n een vorige verkiezing goede herinneringen had achtergelaten. DE MOKER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1907 | | pagina 1